1-2. Na lege wa la mbeni Chrétien ayeke tongana mbeni yongoro da ti étage? (1 aCorinthien 15:58).

 NA NGU 1978, a leke mbeni yongoro da ti étage na Tokyo, na Japon. Azo ahunda terê ala, so sese ayeke yengi fani mingi na yâ ti gbata so, eskê da ni ayeke ngbâ ande ti luti? Nyen la asara si da ni angbâ ti luti? Azo so aleke ni aleke ni na mbeni fason so akpengba nga apeut ti ba na akiri na place ni tongaso si apeut ti ngbâ ti luti na ngoi so sese ayengi. A-Chrétien ayeke tongana da so. Na lege wa?

² Mbeni Chrétien adoit ti luti ngangu nga lo doit ti sara ye ahon ndö ni ape. Lo doit ti luti ngangu nga lo leke na bê ti lo ti sara ye lakue alingbi na andia ti Jéhovah nga na aye so lo hunda na e ti sara. (Diko 1 aCorinthien 15:58.) Lo “yeke nduru ti mä tënë” nga lo yeke doro ndia ti Jéhovah ape. Na mbage lo “yeke sara ye ahon ndö ni pëpe” tongana a hunda ti sara ni (Jacq. 3:17). Mbeni Chrétien so ahinga ti sara ye ahon ndö ni ape ayeke luti nganganga ape na ndö ti mbeni ye wala lo yeke zia lege na aye kue ape. Na yâ ti article so, e yeke bâ tongana nyen la e peut ti luti ngangu. E yeke bâ nga aye oku so Satan ayeke sara kua na ni ti sara si a yeke ngangu na e ti ngbâ ti luti ngangu nga tongana nyen la e peut ti dö sese na lo.

3. Andia wa la e wara na Kusala 15:28, 29 so alondo na Kota zo ti lungo ndia?

³ Jéhovah, Kota zo ti lungo ndia, ayeke fa lakue andia ti lo polele na awakua ti lo (És. 33:22). Na tapande, bebungbi ti ngoi ti akozo Chrétien afa aye ota so aChrétien adoit ti sara ti luti ngangu: 1) ala doit ti ke vorongo yanda, ala voro gï Jéhovah oko, (2) ala doit ti bâ mênë tongana ye so ayeke nzoni-kue nga (3) ala doit ti sara ye alingbi na commandement ti Bible so  a hunda ti ke lango-sioni. (Diko Kusala 15:28, 29.) Tongana nyen la laso aChrétien apeut ti mä yanga ti Jéhovah na yâ ti aye ota so?

4. Tongana nyen la e yeke fa so e voro gï Jéhovah oko? (Apocalypse 4:11).

⁴ E ke vorongo yanda, e voro gï Jéhovah oko. Lo hunda lani na azo ti Israël ti voro gï lo oko awe (Deut. 5:6-10). Nga, na ngoi so Zabolo atara lani Jésus, lo fa na lo polele so e doit ti voro gï Jéhovah oko awe (Mat. 4:8-10). Tongaso, e yeke voro ayanda ape. E yeke voro nga azo ape, na tapande, akota zo ti nzapa, akota zo ti poroso wala azo so iri ti ala awu mingi tongana awanguru, azo ti sarango film wala azo ti pikango mozoko. E yeke sara ye na ala ape mo bâ mo tene ala yeke anzapa. E yeke mû mbage ti Jéhovah nga e yeke voro gï lo oko, lo so lo “sara aye kue”.—Diko Apocalypse 4:11.

5. Ngbanga ti nyen la e yeke sara ye alingbi na ndia ti Jéhovah na ndö ti fini nga na mênë so ayeke nzoni-kue?

⁵ E yeke sara ye alingbi na ndia ti Jéhovah na ndö ti fini nga na mênë so ayeke nzoni-kue. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jéhovah atene mênë ayeke fini, mbeni pendere cadeau so alondo na lo (Lév. 17:14). Na ngoi so ti kozoni Jéhovah amû lege na azo ti te anyama, lo hunda na ala ti te mênë ape (Gen. 9:4). Lo kiri na ndö ti commandement so na ngoi so lo mû Ndia ti Moïse na azo ti Israël (Lév. 17:10). Lo fa nga na bebungbi ti ngoi ti akozo Chrétien ti hunda na aChrétien kue ti “gbanzi terê ti ala . . . na mênë”. (Kus. 15:28, 29). E yeke sara ye alingbi na commandement so na ngoi so e yeke mû desizion na ndö ti akode ti kaïngo na kobela so e yeke yeda na ni. b

6. A-effort wa la e yeke sara ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah na ndö ti nzoni sarango ye so ayeke na nduzu?

⁶ E yeke sara kue ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah na ndö ti nzoni sarango ye so ayeke na nduzu (aHéb. 13:4). Bazengele Paul awa e ti sara si amembre ti terê ti e “akui”, so ti tene e doit ti sara kue ti zi na yâ ti bê ti e asioni nzara. E yeke ke ti bâ wala ti sara mbeni ye so apeut ti gue na e ti sara lango-sioni (aCol. 3:5; Job 31:1). Tongana bê ti e apusu e ti sara mbeni ye so ayeke sioni, hio e yeke ke apensé wala asarango ye so apeut ti buba songo ti e na Nzapa.

7. A yeke nzoni e leke na bê ti e ti sara nyen? Ngbanga ti nyen?

⁷ Jéhovah ahunda na e ti duti azo so “ayeda na bê ti ala kue” ti mä yanga ti lo (aRom. 6:17). E yeke soro sorongo ape andia ti lo so e ye ti sara ye alingbi na ni, me e doit ti girisa ape so aye so lo fa na e ayeke lakue ndali ti nzoni ti e (És. 48:17, 18; 1 aCor. 6:9, 10). E yeke sara kue ti zia ngia na bê ti Jéhovah nga ti duti na oko bango ndo so mbeni zo ti sungo psaume ayeke na ni, so lo tene: “Mbi mû desizion ti bata andia ti mo so afa lege na zo lakue lakue, juska fini ti mbi ahunzi.” (Ps. 119:112). Me, Satan ayeke gi ti sara kue ti tene a duti ngangu na e ti luti ngangu. Akode wa la lo yeke sara kua na ni?

8. Tongana nyen la Satan ayeke sara kua na sarango ye ti ngangu na zo ti sara si e luti ngangu ape?

⁸ Sarango ye ti ngangu na zo. Zabolo ayeke sara kua na azo ti sara aye ti ngangu na e nga ti pusu e ti luti ngangu ape. Ye so lo ye ayeke “ti te” e, so ti tene, ti buba yâ ti songo ti e na Jéhovah (1 Pi. 5:8). A zia lani mbeto na yâ ti akozo Chrétien, a pika ala nga a fâ ala ndali ti so ala leke na bê ti ala ti luti ngangu (Kus. 5:27,  28, 40; 7:54-60). Laso, Satan angbâ ti sara kua na sarango ye ti ngangu na zo. E bâ ni na lege ti asioni ye so a yeke sara na aita ti e na Russie nga na yâ ti ambeni kodro nga na aye ti ngangu so awato ayeke sara na aita ti e.

9. Mû mbeni tapande ti fa ndani so e bezoin ti tene lê ti e ahan ti bâ aye so ayeke polele ape so ayeke pusu e ti sara sioni ye.

⁹ Aye so ayeke polele ape so ayeke pusu e ti sara sioni ye. Na ndö ti so Satan ayeke sara aye ti ngangu na e vîi vîi, lo yeke sara nga ye na ‘mayele’. (aÉph. 6:11). Bâ tapande ti mbeni ita-koli so iri ti lo Bob, so a gbanzi lo na hôpital ti sara na lo mbeni kota opération. Lo tene na adocteur so atâa nyen la asi, lo yeke yeda ape ti tene a mû na lo mênë. Docteur so ayeke opéré lo ayeda na desizion ti lo ni. Me, na bï so na ndade ni a yeke opéré Bob, anesthésiste ni aga ti bâ lo na ngoi so afami ti lo akiri na yanga-da awe. Lo tene na Bob so adocteur ni ayeke sara kua na mênë ape, me ala yeke zia ni nduru na terê ti ala, hinga ape bezoin ni apeut ti duti dä. Peut-être docteur ni apensé so, so afami ti Bob ayeke dä ape so, lo yeke changé desizion ti lo. Me Bob adö sese, lo tene so atâa nyen la asi, lo yeke mû mênë ape.

10. Ngbanga ti nyen la bango ndo ti azo so ake andia ti Jéhovah apeut ti ga na kpale? (1 aCorinthien 3:19, 20).

¹⁰ Bango ndo ti azo so ake andia ti Jéhovah. Tongana e pensé tongana azo so ake andia ti Jéhovah, e peut ti komanse ti sara sanka ti Jéhovah nga na andia ti lo. (Diko 1 aCorinthien 3:19, 20.) Mingi ni, “ndara ti dunia so” ayeke pusu azo ti ke yanga ti Nzapa. Ambeni Chrétien na Pergame nga na Thyatire ayeda lani na bango ndo so mingi ti azo ti yâ ti agbata so ayeke na ni na ndö ti vorongo ayanda nga na lango-sioni. Jésus amû lani ngangu wango na acongrégation use so ndali ti so ala kanga lê na ndö ti lango-sioni (Apoc. 2:14, 20). Laso, azo so angoro e ayeke gi ti pusu e ti yeda na abango ndo so ayeke na lege ni ape. Afami ti e nga na azo so e hinga ala apeut ti gi ti pusu e ti yeda so andia ti Jéhovah ayeke ngangu mingi nga e peut ti doro ni senge. Na tapande, ala peut ti tene so ti sara ye alingbi na anzara ti bê ti e ayeke sioni ape, nga andia ti Bible na ndö ti nzoni sarango ye aga ngbene ye awe.

11. Na ngoi so e yeke luti ngangu, nyen la e doit ti sara ni ape?

¹¹ Na ambeni ngoi, e peut ti tene so aye so Jéhovah afa na e ti sara ayeke polele ape. Bê ti e apeut ti pusu même e ti “sara ye ahon ti so a sû na mbeti”. (1 aCor. 4:6). Siokpari so akota zo ti nzapa asara na ngoi ti Jésus la. Ala zia andia ti azo na ndö ti Ndia ti Moïse, na ala sara si a yeke ngangu na asenge zo ti sara ye alingbi na ni (Mat. 23:4). Jéhovah afa na e polele aye so e doit ti sara na lege ti Bible nga na bungbi ti lo. Mbeni raison ti tene e zia mbeni ye na ndö ni ayeke dä ape (aProv. 3:5-7). Tongaso, e yeke sara ye ahon ti so a sû na yâ ti Bible ape wala e yeke lu andia na amba ti e ape na ndö ti aye so abâ e wani.

12. Satan ayeke maï “senge senge tënë ti handa” tongana nyen?

¹² Atënë ti handa. Satan ayeke sara kua na “senge senge tënë ti handa” nga na “aye ti dunia so, so ayeke tongana aye ti amolenge” ti handa na azo nga ti zia kangbi na popo ti ala (aCol. 2:8). Na ngoi ti akozo Chrétien, a yeke aye tongana atënë ti ndara ti azo, afango ye ti aJuif so ayeke na yâ ti Mbeti ti Nzapa ape nga na fango ye so atene aChrétien adoit ti bata Ndia ti Moïse. A yeke atënë ti handa ndali ti so a gue na azo yongoro na Jéhovah, so tâ ndara alondo na lo. Laso, Satan ayeke sara kua na radio, télé, ambeti-sango nga na aréseau sociaux ti sara si atënë so zo apeut ti sara confiance na ni ape nga na atënë ti mvene so  akota zo ti poroso amaï ni amû ndo. E bâ ni mingi na ngoi so COVID-19 ayeke mû ndo. c A-Témoin ti Jéhovah so asara ye alingbi na aye so bungbi ti Jéhovah afa agi bê ti ala ahon ndö ni ape tongana ti azo so ayeda na atënë ti mvene so.—Mat. 24:45.

13. Ngbanga ti nyen la e doit ti sara hange si mbeni ye agboto lê ti e ape?

¹³ Aye so ayeke gboto lê ti zo. E doit ti zia li ti e na ndö ti “aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni”. (aPhil. 1:9, 10). Tongana mbeni ye agboto lê ti e, a peut ti sara si e buba ngoi nga na ngangu ti e. Aye so e yeke sara ka, na tapande tengo ye, nyongo ye, sarango ngia nga na kua ti nginza, apeut ti gboto lê ti e tongana a ga ye so ayeke kota mingi na yâ ti fini ti e (Luc 21:34, 35). Na ndö ni, lâ na lâ, e yeke mä wala e yeke diko ye na ndö ti tënë ti azo so ayeke fa ngonzo ti bê ti ala nga na dengo gaba ti azo ti poroso. E doit ti sara kue ti tene adengo gaba so agboto lê ti e ape. Tongana e sara ni ape, e peut ti komanse ti mû mbage ti mbeni zo na yâ ti li ti e nga na yâ ti bê ti e. Satan ayeke sara kua na akode kue so e sara tënë ni so ti sara si a yeke ngangu na e ti ngbâ ti sara ye so ayeke na lege ni. Zia e bâ tongana nyen la e peut ti dö sese na lo nga ti ngbâ ti luti ngangu.

14. Mbeni ye wa la apeut ti aidé e ti ngbâ ti luti ngangu na mbage ti Jéhovah?

¹⁴ Gbu li na ndö ti ndani so mo mû terê ti mo na Jéhovah nga mo wara batême. Mo sara aye so lani ndali ti so mo ye ti mû mbage ti Jéhovah. Kiri mo gbu li na ndö ti ye so a-aidé mo lani ti hinga biani so mo wara tâ tënë awe. Mo wara lani tâ hingango ye na ndö ti Jéhovah nga mo komanse ti ne lo nga ti ye lo tongana Babâ ti mo ti yayu. Mo komanse ti mä na bê na lo nga bê ti mo apusu mo ti changé. Bê ti mo apusu mo ti zia lege ti asioni sarango ye ti mo nga ti sara ye alingbi na ye so bê ti Nzapa aye. Bê ti mo adë na ngoi so mo hinga so Nzapa apardonné mo (Ps. 32:1, 2). Mo gue na abungbi nga mo komanse ti fa na  azo apendere ye so mo manda. So mo yeke fadeso mbeni Chrétien so amû terê ti lo na Nzapa awe nga awara batême awe, mo yeke tambela na ndö ti lege so ague na fini nga mo leke na bê ti mo ti ngbâ na ndö ni.—Mat. 7:13, 14.

15. Mandango ye nga na gbungo li ayeke aidé e tongana nyen?

¹⁵ Manda Bible nga gbu li na ndö ni. Gï tongana ti so mbeni keke ayeke luti ngangu tongana gunda ni alï sese nzoni, e peut ti ngbâ ti luti ngangu tongana e yeke na kpengba mabe na Bible. Tongana mbeni keke ayeke kono, gunda ni ayeke lï sese nga ayeke gue ayo. Tongana e manda ye nga e gbu li na ndö ni, mabe ti e ayeke kpengba nga e yeke duti na confiance mingi so aye so Nzapa ahunda na e ti sara ayeke nzoni mingi (aCol. 2:6, 7). Gbu li na ndö ti fason so Jéhovah afa lege na awakua ti lo ti ândö, lo wa ala nga lo bata ala. Na tapande, Ézéchiel abâ lani nzoni mbeni ange so ayeke mû nzoni mesure ti temple so lo bâ na yâ ti vision. Vision so akpengba lani Ézéchiel, nga a fa na e akpengba ye ti manda na ndö ti fason so e peut ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah na ndö ti tâ vorongo Nzapa (Ézéch. 40:1-4; 43:10-12). d E nga kue e yeke bâ nzoni tongana e mû ngoi ti manda ye na ndö ti atënë ti Bible so ndani alï mingi nga e gbu li na ndö ni.

16. So Bob ayeke na bê so ayengi pëpe a-aidé lo tongana nyen? (Psaume 112:7).

¹⁶ Gi ti duti na bê so ayengi pëpe. Gbia David atene lani so lo yeke ngbâ lakue ti ye Jéhovah na ngoi so lo tene: “Nzapa, bê ti mbi ayengi pëpe.” (Ps. 57:7). E nga kue bê ti e apeut ti yengi pëpe na lege so e zia bê ti e kue na Jéhovah. (Diko Psaume 112:7.) Bâ tongana nyen la ye so a-aidé lani Bob, so e sara tënë ti lo fade. Na ngoi so a tene na lo so adocteur ayeke bata mênë nduru na terê ti ala, hinga ape bezoin ni apeut ti duti dä, hio lo tene so tongana mbeni ye asara si ala ye ti zia mênë na terê ti lo, lo yeke quitté hôpital ni na lê ni lê ni. Ambeni ngoi na pekoni, Bob atene: “Mbi yeke lani na kite oko ape na ndö ti ye so mbi yeke sara, nga mbi gi bê ti mbi ape na ndö ti ye so apeut ti si.”

17. Nyen la e peut ti manda na lege ti ye so asi na Bob? (Bâ nga foto.)

 ¹⁷ Bob angbâ lani ti luti ngangu ndali ti so lo mû desizion ti ngbâ ti luti ngangu ngoi mingi kozo si lo gue na hôpital. Kozo ni, lo yeke na nzara ti zia ngia na bê ti Jéhovah. Use ni, lo manda nzoni ye so Bible nga na ambeti ti e atene na ndö ti fini nga na mênë so ayeke nzoni-kue. Ota ni, lo hinga lani na bê ti lo kue so ti sara ye alingbi na afango lege ti Jéhovah ayeke ga na anzoni ye so aninga. E nga kue e peut ti duti na bê so ayengi pëpe atâa akpale wa la e peut ti wara.

18. Tongana nyen la tapande ti Barak afa na e ti sara confiance na Jéhovah? (Bâ foto ti couverture ni.)

¹⁸ Sara confiance na Jéhovah. Bâ tongana nyen la Barak asö benda ndali ti so lo sara confiance na afango lege ti Jéhovah. Atâa so vala wala likongo ayeke lani pëpe na yâ ti kodro ti Israël, Jéhovah ahunda na lo ti gue ti sara bira na aturugu ti Canaan, so ayeke na anzoni ye ti bira, so Siséra ayeke mokonzi ti ala (aJu. 5:8). Prophète-wali Déborah atene na Barak ti descend na kpangbala ndo ti sara bira na Siséra so ayeke na apuse ti bira 900. Atâa so Barak ahinga so a yeke duti ngangu mingi na azo ti Israël ti tiri na azo so ayeke na apuse ti sarango na bira so ayeke mû loro mingi na kpangbala ndo, lo gue na bira ni. Na ngoi so aturugu ti Israël ayeke descend na terê ti Hoto ti Tabor, Jéhovah asara si ngu-nzapa apika ngangu. Apuse ti bira ti Siséra acalé na yâ ti popoto, na Jéhovah asara si Barak asö benda (aJu. 4:1-7, 10, 13-16). Legeoko nga, Jéhovah ayeke sara si e sö benda tongana e sara confiance na lo nga na afango lege ti lo so e yeke wara na lege ti bungbi ti lo.—Deut. 31:6.

19. Ngbanga ti nyen la mo ye ti ngbâ ti luti ngangu?

¹⁹ E yeke ngbâ ti tiri ti luti ngangu na ngoi kue so e yeke na fini na yâ ti dunia so (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pi. 3:17). Zia e leke na bê ti e ti zia pëpe si sarango ye ti ngangu na zo, aye so ayeke polele ape so ayeke pusu e ti sara sioni ye, atënë ti ndara ti azo, atënë ti handa nga na aye so agboto lê ti zo ayengi e ape (aÉph. 4:14). Me, zia e luti ngangu, e ngbâ lakue ti ye Jéhovah nga ti sara ye alingbi na acommandement ti lo. Na oko ngoi ni, e doit ti sara ye ahon ndö ni ape. Na yâ ti article ti peko, e yeke bâ tongana nyen la Jéhovah na Jésus azia na e nzoni tapande ti sarango ye ahon ndö ni ape.