1. Nyen la mbilimbili anzere na e mingi?

A NZERE na e mingi ti mä so awakua ti Jéhovah azia si lumière ti ala aza na gbele azo kue na yâ ti dunia. Na ngu so ahon, awakua ti Jéhovah amanda Bible na azo ahon 10 000 000. Nga afini zo kutu mingi aga na Dango bê na kuâ ti Christ, na ala manda ye na ndö ti ndoye ti Nzapa so lo fa ni na lege ti ye so a futa ti zi azo.​—1 Jean 4:9.

2, 3. (a) Nyen la akanga lege na e pëpe ti ‘su tongana aye ti zango lumière’? (b) Ti gue oko na atënë ti Jésus so ayeke na Matthieu 5:14-16, nyen la e yeke bâ na yâ ti article so?

² Na yâ ti dunia kue, awakua ti Jéhovah ayeke tene ayanga ti kodro mingi. Me ye so akanga lege na e pëpe ti gonda Babâ ti e, Jéhovah, beoko (Apoc. 7:9). Atâa yanga ti kodro wa la e yeke tene wala ndo wa la e yeke dä, e lingbi ti za “tongana aye ti zango lumière na yâ ti dunia”.​—aPhil. 2:15.

³ Guengo na li ni so e yeke bâ, beoko so ayeke na popo ti e nga so e yeke sara ngangu ti lango pëpe asara si e yeke mû gloire na Jéhovah. Na yâ ti article so, e yeke bâ tongana nyen la e lingbi ti  zia si lumière ti e aza na yâ ti aye ota so.​—Diko Matthieu 5:14-16.

4, 5. (a) Na ndö ti so e yeke fa tënë, tongana nyen la e lingbi ti zia si lumière ti e aza? (b) Anzoni ye wa la alingbi ti ga na peko ti sarango ye na nzoni bê? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article so.)

⁴ “Na yâ ti atanga ti lango ti ngoi ti nda ni so, zo alingbi ti ngbâ be-ta-zo . . . gï tongana lo gbu lege so azi na lo ti zia si lumière ti lo aza.” Tënë so ayeke na yâ ti article so li ni ayeke “Lumière na yâ ti bingo,” so ayeke na yâ ti Tour ti Ba Ndo ti lango 1 ti juin, ngu 1925, na Anglais. Na pekoni, article ni atene: “A lingbi lo sara ni na fango nzoni tënë na azo ti sese nga na sarango ye alingbi na alege ti lumière.” A yeke polele so mbeni lege ti zia si lumière ti e aza ayeke na fango nzoni tënë nga na sarango adisciple (Mat. 28:19, 20). Nga, e lingbi ti mû gloire na Jéhovah na lege ti asarango ye ti e ti aChrétien. Azo so e yeke fa tënë na ala nga na azo so ayeke hon na lege ayeke bâ asarango ye ti e. Tongana e he ngia nga e bara azo na ngia ayeke fa ye mingi na ndö ti e nga na Nzapa so e yeke voro lo.

⁵ Jésus atene na adisciple ti lo, atene: “Tongana ala lï na yâ ti da ni, ala bara azo ti da ni.” (Mat. 10:12). Na ndo so Jésus na abazengele ti lo afa tënë dä mingi, azo ayeke tisa ka awande ti lï na yâ ti da ti ala. Laso, a yeke sara tongaso na ando mingi ape. Fani mingi, tongana mbeni wande aga na da ti mbeni zo, mbeto ayeke sara zo ni wala bê ti lo ayeke son. Me tongana mo sara ye na nzoni bê, a lingbi ti dë bê ti lo. A yeke ye so ayeke si na ngoi so aita ayeke fa tënë na présentoir na ndo so azo ayeke hon dä mingi. Tongana mo yeke fa tënë na présentoir, mo lingbi ti bâ so mingi ni tongana mo he ngia nga mo bara azo, ala lingbi ti ga na terê ti e na ti mû ambeti. Sarango ye na nzoni bê alingbi nga ti sara si mo to nda ti lisoro na mbeni zo.

6. Nyen la amû maboko na mbeni couple so ayeke mbakoro ti ngbâ ti fa tënë?

⁶ Mbeni couple na Angleterre so ayeke ambakoro ayeke na kpale ti seni so asara si a yeke ngangu na ala ti fa tënë da na da. Ala leke ti zia si lumière ti ala aza na devant ti da ti ala. Ala zia ambeni mbeti ti e na ndö ti table na ngoi so ababâ na amama ayeke ga ti mû amolenge ti ala na ekole so ayeke nduru na da ti ala. Ambeni babâ na mama ni so aye ti hinga ye amû abuku Les jeunes s’interrogent ​— Réponses pratiques, volumes 1 na 2 nga na abrochure. Mbeni ita-wali so ayeke pionnier ayeke ga afa tënë legeoko na ala. So ita-wali ni asara ye na nzoni bê nga so couple ni asara ye na bê ti ala kue apusu mbeni babâ ni ti yeda ti manda Bible.

7. Tongana nyen la mo lingbi ti mû maboko na aréfugié so ayeke na ndö so mo yeke dä?

⁷ Na yâ ti angu so ahon ade ti ninga ape, azo mingi akpe kodro ti ala ague na ambeni ndo nde tongana aréfugié. Nyen la mo lingbi ti sara ti mû maboko na ala ti hinga Jéhovah nga na ye so leke ti sara? Kozoni, mo lingbi ti manda ti bara ala na yanga ti kodro ti ala. Application JW Language ayeke mbeni gbakuru so alingbi ti mû maboko na mo ti sara ni. Na ndö ni, mo lingbi ti manda ambeni nduru tënë so alingbi ti pusu ala ti luti ti sara tënë na mo. Na pekoni, mo lingbi ti gboto lê ti ala na ndö ti jw.org nga ti fa na ala avidéo nga na ambeti so ayeke na yanga ti kodro ti ala.​—Deut. 10:19.

8, 9. (a) Mungo maboko wa la e yeke wara na ngoi ti bungbi ti milieu ti yenga? (b) Tongana nyen la ababâ na amama alingbi ti mû maboko na amolenge ti ala ti mû anzoni commentaire na ngoi ti abungbi?

⁸ Na ndoye Jéhovah aleke Bungbi ti kusala ti e nga na gigi ti e ti Chrétien ti mû maboko na e ti fa tënë nzoni mingi. Aye so e manda na ngoi ti bungbi so asara si e yeke na mbeto ape ti sara avizite nga na a-étude.

 ⁹ Azo mingi so aga fini fini na abungbi abâ so amolenge ti e ayeke mû acommentaire. Ababâ na amama, ala mû maboko na amolenge ti ala ti zia si lumière ti ala aza na lege so ala fa na ala ti mû commentaire na lege ti atënë ti ala wani. Atënë so akpengba ape so ala tene na bê ti ala kue apusu azo so aga fini fini ti bâ so e yeke na yâ ti tâ tënë.​—1 aCor. 14:25.

10. Tongana nyen la vorongo Nzapa na yâ ti sewa alingbi ti mû maboko na sewa ti e ti duti beoko ahon ti kozo?

¹⁰ Mbeni lege ti zia si lumière ti mo aza ayeke ti sara si beoko amaï na yâ ti sewa ti mo nga na yâ ti congrégation. Mbeni lege so ababâ na amama alingbi ti sara ni ayeke ti leke kapa ti vorongo Nzapa na yâ ti sewa lakue. Ababâ na amama mingi azia bango JW Télédiffusion so ayeke sigi nze oko oko na yâ ti kapa ti vorongo Nzapa na yâ ti sewa ti ala. Na pekoni, ala mû ngoi ti sara lisoro na ndö ti aye so ala bâ ti bâ tongana nyen la ala yeke sara kua na ye so ala manda. Na ngoi so mbeni babâ wala mama ayeke mû li ni na vorongo Nzapa na yâ ti sewa, a lingbi lo girisa ape so fango lege so mbeni molenge so ade kete abezoin ni ayeke nde na ti so mbeni maseka abezoin ni. Sara kue ti mû maboko na zo oko oko na yâ ti sewa ni ti bâ nzoni na lege ti ye so ala manda.​—Ps. 148:12, 13.

11-13. Tongana nyen la e kue e lingbi ti maï beoko na yâ ti congrégation nga ti mû maboko na amba ti e ti zia si lumière ti ala aza?

¹¹ Tongana nyen la amaseka alingbi ti maï beoko na yâ ti congrégation nga ti wa amba ti ala ti zia si lumière ti ala aza? Tongana mo yeke Chrétien so ade maseka, mo lingbi ti zia na gbele mo ti sara kamarade na aita so ayeke ambakoro? Hunda ala ti fa na mo nyen la amû maboko na ala ti ngbâ ti sara na Jéhovah teti angu mingi so. Mo yeke bâ ande so aye so asi na ala ayeke kpengba mo mingi, nga a yeke pusu même mo na ala kue ti zia si lumière ti ala aza mingi. E kue e lingbi ti leke na bê ti e ti yamba afini zo so aga na bungbi na Da ti Royaume. Tongana mo sara tongaso beoko ayeke maï nga alingbi ti pusu azo so aga ti zia si lumière ti ala aza. Mbeni ye so mo lingbi ti sara ayeke ti bara na ngia afini zo so aga nga peut-être ti mû maboko na ala ti wara ndo ti duti. Gi ti fa ala na ambeni zo, sarango tongaso ayeke sara si ala bâ so ala yeke na ndo ti ala.

¹² Tongana a hunda na mo ti mû li ni na  ngoi ti bungbi ti fango tënë, mo lingbi ti sara aye mingi ti mû maboko na aita so ayeke ambakoro ti fa tënë. Sara kue ti tene ala fa tënë na yâ ti territoire so alingbi na ala. Na yâ ti ambeni ye, mo lingbi ti mû ala na amaseka ti fa tënë tongaso si amaseka ni alingbi ti mû maboko na ala. Mo lingbi ti sara ye na ndara na mbage ti ala so ayeke na kpale ti seni wala so mbeni ye asara si ala lingbi pëpe ti fa tënë mingi. Tongana mo bi bê na amaseka nga na ambakoro nga mo bâ yâ ti aye nzoni, a yeke pusu azo so aninga na yâ ti tâ tënë nga na ala so aninga mingi ape ti yapu na fango nzoni tënë.​—Lév. 19:32.

¹³ A nzere lani na azo ti Israël mingi ti voro Jéhovah ndo oko. Mbeni zo ti sungo psaume atene: “A yeke nzoni mingi nga a nzere mingi ti tene aita aduti ndo oko na yâ ti beoko!” (Diko Psaume 133:1, 2.) Lo haka beoko na mafuta so asara poro ti terê ti zo nzoni nga afun pendere. Legeoko nga, e lingbi ti sara nzoni na aita ti e tongana e sara ye na nzoni bê na ala. Sarango tongaso ayeke sara si beoko aduti mingi na yâ ti congrégation. Mo lingbi ti gi ti hinga aita ti congrégation ti mo nzoni mingi?​—2 aCor. 6:11-13.

14. Nyen la mo lingbi ti sara ti zia si lumière ti mo aza na ndo so mo yeke dä?

¹⁴ Lumière ti mo alingbi ti za atâa ndo wa la mo yeke dä. Sarango ye ti mo na nzoni bê alingbi ti pusu avoizin ti mo ti manda ye na ndö ti Jéhovah. Hunda terê ti mo: ‘Avoizin ti mbi apensé nyen na ndö ti mbi? Mbi yeke sara si da ti mbi nga na yâ ti gbagba ti mbi aduti propre tongaso si quartier so mbi yeke dä aduti pendere? Eskê mbi yeke mû li ni ti mû maboko na azo?’ Na ngoi so mo yeke sara lisoro na ambeni Témoin nde, mo lingbi ti hunda ala nyen la sarango ye ti ala na nzoni bê nga na nzoni sarango ye ti ala asara na ndö ti afami ti ala, avoizin ti ala, amba ti ala ti place ti kua wala amba ti ala ti ekole? Kite ayeke dä ape so mo yeke mä anzoni ye so asi na ala.​—aÉph. 5:9.

15. Ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti lango ape?

¹⁵ Tongana e ye ti tene lumière ti e aza nzoni, a lingbi e girisa ngoi so e yeke dä so ape. Fani mingi, Jésus atene na adisciple ti lo, atene: “Ala lango pëpe.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41). Tongana e pensé so “kota ye ti vundu” angbâ ayo, so ti tene a yeke si na ngoi ti e ape, e yeke bâ kua ti fango tënë pëpe tongana kua so a lingbi a sara ni hio (Mat. 24:21). Ahon ti tene lumière ti e aza nzoni na ndo so e yeke dä, lumière ti e ayeke kiri kete na alingbi même ti mingo.

16, 17. Nyen la mo lingbi ti sara ti tene lê ti mo angbâ ti kpengba?

¹⁶ Na ngoi so aye ti ngoi so ayeke ga gï sioni sioni, a lingbi e kue e lango pëpe. Jéhovah ayeke sara ye tâ na ngoi so lo fa. E yeke na kite na ndö ni ape (Mat. 24:42-44). Ti ku na ngoi ni so, a lingbi mo kanga bê mo ku na zia lê ti mo akpengba ahon ti kozo. Diko Bible lâ na lâ nga ngbâ lakue ti sambela (1 Pi. 4:7). Manda ye na lege ti tapande ti aita so asara na Jéhovah teti angu mingi. Mo lingbi ti diko na yâ ti ambeti ti e mbaï ti gigi ti azo. Na tapande, article so li ni ayeke “Mbi gbu yanga ti bongo ti mbeni Juif teti ngu bale-mbasambala,” so ayeke na yâ ti Tour ti Ba Ndo ti lango 15 ti avril, ngu 2012, lembeti 18-21.

¹⁷ Duti na aye mingi ti sara na yâ ti kua ti Jéhovah. Sara ye na nzoni bê na amba ti mo nga mû ngoi ti duti na aita. Tongaso mo yeke duti na ngia nga mo yeke bâ so ngoi ayeke hon hio (aÉph. 5:16). Na yâ ti ngu ngbangbo oko so ahon, awakua ti Jéhovah asara kua mingi. Me laso e yeke sara kua mingi ahon ti kozo. Kua ti Jéhovah ague na li ni na mbeni  lege so e pensé na ni lâ oko ape. Lumière ti e aza nzoni mingi.

18, 19. Tongana nyen la a-ancien alingbi ti mû maboko na e ti yapu ti sara na Jéhovah? Fa mbeni tapande ni.

¹⁸ So e hinga so siokpari so ayeke na terê ti e akanga lege na e pëpe ti sara na Jéhovah tongana ti so lo ye akpengba mabe ti e. Ti mû maboko na e Jéhovah amû “akoli tongana amatabisi”, so ti tene a-ancien ti congrégation. (Diko aÉphésien 4:8, 11, 12.) Ti peko tongana mbeni ancien asara vizite na mo, mû ngoi so ti manda ye na lege ti ndara nga na awango ti lo.

¹⁹ Na tapande, mbeni couple na Angleterre ayeke lani na akpale na yâ ti mariage ti ala na ala hunda na a-ancien use ti mû maboko na ala. Wali ni abâ lani so koli ni amû li ni na yâ ti sewa ni ti tene ala sara na Jéhovah ape. Koli ni abâ lani so lo yeke nzoni zo ti fango ye ape na lo yeda so lo leke kapa ti vorongo Nzapa na yâ ti sewa lakue ape. A-ancien amû maboko na couple ni ti gbu li na ndö ti tapande ti Jésus. Ala wa koli ni ti mû tapande ti fason so Jésus ayeke bâ lani lege ti adisciple ti lo. Ala wa wali ni ti kanga bê na koli ti lo. Ala fa nga na couple ni ambeni ye so ala lingbi ti sara ti tene ala na amolenge ti ala use alingbi ti voro Nzapa na yâ ti sewa (aÉph. 5:21-29). Ambeni ngoi na pekoni, a-ancien ni agonda koli ni ndali ti ngangu so lo yeke sara ti mû li ni nzoni na yâ ti sewa ti lo. Ala wa lo ti zia lege ni ape nga ti ngbâ ti zia bê ti lo na yingo ti Jéhovah. Ndoye nga na nzoni bê so a-ancien so afa amû maboko na sewa so ti zia si lumière ti ala aza.

20. Tongana mo zia si lumière ti mo aza, ye ti peko ni ayeke nyen?

²⁰ Mbeni zo ti sungo psaume atene: “Ngia ayeke na zo kue so akpe mbeto ti Jéhovah, so atambela na ndö ti alege ti Lo.” (Ps. 128:1). Tongana mo zia si lumière ti mo aza na lege so mo fa ye na azo na ndö ti Nzapa, na lege so sarango ye ti mo amaï beoko nga na lege so lê ti mo angbâ ti kpengba, mo yeke duti na ngia ahon ti kozo. Azo ayeke bâ anzoni ye so mo sara na ayeke pusu azo mingi ti mû gloire na Babâ ti e.​—Mat. 5:16.