ARTICLE TI MANDANGO NI 13
Bâ mawa ti azo na fango tënë
“Mawa ti ala asara lo . . . Na lo to nda ti fa aye mingi na ala.”—MARC 6:34.
BIA 70 Gi ngangu azo so alingbi
AYE SO E YEKE BÂ NI *
1. Mbeni sarango ye ti Jésus so apika bê ti e mingi ayeke so wa? Fa ngbanga ti nyen la mo tene tongaso.
MBENI sarango ye ti Jésus so apika bê ti e mingi ayeke so lo hinga akpale so e yeke na ni ndali ti so e yeke azo so ayeke mbilimbili-kue ape. Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, lo yeke lani “na ngia legeoko na ala so aduti na ngia” nga lo “toto legeoko na azo so atoto.” (aRom. 12:15). Na tapande, na ngoi so adisciple ti lo 70 akiri na ngia mingi na peko ti so ala fa tënë nzoni, “bê ti Jésus asi singo na ngia na yâ ti yingo vulu”. (Luc 10:17-21). Na mbage, na ngoi so Jésus abâ tongana nyen la kuâ ti Lazare asara vundu mingi na azo so aye lo, lo “dema na yâ ti bê ti lo, na vundu asara lo.”—Jean 11:33.
2. Nyen la amû lani maboko na Jésus ti bâ mawa ti azo?
2 Atâa so Jésus ayeke mbilimbili-kue, lo sara nzoni bê mingi na azo so ayeke mbilimbili-kue ape nga lo bâ mawa ti ala. Nyen la amû lani maboko na lo ti sara ni? Kota ye so amû maboko na lo mingi ayeke so lo ye lani azo mingi. Tongana ti so a fa na yâ ti article so ahon, “amolenge ti azo la [lo] ye ala mingi.” (aProv. 8:31). Yengo so lo ye na azo apusu lo ti gi ti hinga nzoni mingi fason so azo ayeke pensé na ni. Bazengele Jean atene: “Lo hinga ye so ayeke na yâ ti bê ti zo.” (Jean 2:25). Jésus abâ lani mawa ti azo mingi. Azo ahinga lani so lo ye ala na apusu ala ti mä tënë ti Royaume. Tongana e gi mingi ti bâ mawa ti azo nga tongaso, e yeke mû maboko na ala nzoni mingi na ngoi so e fa tënë na ala.—2 Tim. 4:5.
3-4. (a) Tongana e bâ mawa ti azo, e yeke bâ fango tënë ti e tongana nyen? (b) Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so?
3 Bazengele Paul ahinga lani so lo doit ti fa tënë, e nga e hinga so e doit ti fa tënë (1 aCor. 9:16). Ye oko, tongana e bâ mawa ti azo, a yeke mû maboko na e ti fa tënë ndali ti so e bi bê na azo nga e ye ti mû maboko na ala, me pëpe ndali ti so e doit gï ti fa tënë. E hinga so “mungo ye na zo aga na ngia mingi ahon warango ye na tïtî zo.” (Kus. 20:35). Tongana e fa tënë ndali ti so e ye ti mû maboko na azo, e yeke ye fango tënë mingi.
4 Na yâ ti article so, e yeke manda tongana nyen la e lingbi ti bâ mawa ti azo na fango tënë. Kozoni, e yeke bâ ye so e lingbi ti manda na lege ti atënë ti bê ti Jésus na ndö ti azo. Na pekoni, e yeke bâ alege osio so e lingbi ti mû tapande ti lo.—1 Pi. 2:21.
JÉSUS ABÂ MAWA TI AZO NA FANGO TËNË
5-6. (a) Azo wa la Jésus abâ lani mawa ti ala? (b) Tongana ti so a fa na Ésaïe 61:1, 2, ngbanga ti nyen la Jésus abâ lani mawa ti azo so lo yeke fa tënë na ala?
5 Bâ mbeni tapande so afa tongana nyen la Jésus abâ lani mawa ti azo. Mbeni lâ, Jésus na adisciple ti lo afa nzoni tënë ngbii ala fatigué. Ala wara lani “même ngoi . . . ti te kobe pëpe.” Tongaso, Jésus amû adisciple ti lo ala “gue na mbeni ndo so zo ayeke dä pëpe ti tene ala duti gï ala awe” ti “wu terê ti ala kete.” Ye oko, gbâ ti azo asi na ndo ni so kozo na Jésus na adisciple ti lo. Tongana Jésus asi kâ lo bâ gbâ ti azo ni, a sara lo tongana nyen nga nyen la lo sara? “Mawa * ti ala asara lo ndali ti so ala yeke tongana ataba so ayeke na berger pëpe. Na lo to nda ti fa aye mingi na ala.”—Marc 6:30-34.
6 Ngbanga ti nyen la Jésus abâ lani mawa ti azo so wala lo zia terê ti lo na place ti ala? Lo bâ lani so ala “yeke tongana ataba so ayeke na berger pëpe.” Peut-être Jésus abâ lani so ambeni na popo ti ala ayeke awayere nga ala yeke sara kua ngangu ti mû na sewa ti ala ye so ala bezoin ni. Peut-être ambeni ayeke na vundu mingi ndali ti so mbeni zo so ala ye lo mingi akui. Tongana a yeke tongaso, Jésus ahinga ye so asi na ala so. Tongana ti so e bâ na yâ ti article so ahon, peut-être Jésus awara lani mara ti akpale so. Jésus abi bê lani na azo, na a pusu lo lani ti dë bê ti ala.—Diko Ésaïe 61:1, 2.
7. Tongana nyen la e lingbi ti mû tapande ti Jésus?
Apoc. 14:6). Tongaso, na tapande ti Maître ti e, e yeke fa nzoni tënë ndali ti so e “bâ mawa ti azo ti mawa nga na ti awayere”. (Ps. 72:13). So e bâ mawa ti azo, a pusu e ti sara mbeni ye ti mû maboko na ala.
7 Nyen la e manda na lege ti tapande ti Jésus? Legeoko tongana Jésus, e yeke na popo ti azo so ayeke “tongana ataba so ayeke na berger pëpe.” Ala yeke na gbâ ti akpale. E yeke na ye so ala bezoin ni: tënë ti Royaume (ALEGE SO E LINGBI TI FA SO E BÂ MAWA TI AZO
8. Mbeni lege so e lingbi ti fa so e bâ mawa ti azo na fango tënë ayeke so wa? Mû mbeni tapande ti fa ni.
8 Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti bâ mawa ti azo so e yeke fa tënë na ala? A lingbi e zia terê ti e na place ti azo so e wara ala na fango tënë nga e sara ye na ala tongana ti so e ye a sara na e (Mat. 7:12). * Zia e bâ ambeni mbilimbili lege osio so e lingbi ti sara ni. Kozoni, gbu li na ndö ti bezoin ti zo oko oko kue so mo wara na fango tënë. E lingbi ti haka kua so e yeke sara na fango tënë na kua ti mbeni docteur. Mbeni nzoni docteur ayeke gbu li na ndö ti abezoin ti zo oko oko kue so lo yeke soigné lo. Lo yeke hunda atënë na zo ni nga lo yeke mä zo ni nzoni na ngoi so zo ni ayeke fa na lo aye so ason lo. Ahon ti tene docteur ni amû na zo ti kobela ni kozo yorö so lo lingbi ti pensé na ni, lo yeke mû peut-être ngoi ti bâ nzoni aye so ason zo ti kobela ni tongaso si lo mû na lo nzoni yorö. Legeoko nga, a lingbi e sara kua gï pëpe na a-oko kode ti to nda ti lisoro na azo kue so e wara na fango tënë. Me a lingbi e gi ti hinga dutingo ti zo oko oko nga na bango ndo ti ala.
9. Nyen la a lingbi e tene ape? Nzoni ye so a lingbi e sara ayeke so wa?
9 Tongana mo wara mbeni zo na fango tënë, tene ape so mo hinga awe dutingo ti lo wala aye so lo mä na bê na ni nga ndani so lo mä na bê na aye ni so (aProv. 18:13). Me hunda atënë na zo ni na ndara ti hinga mbeni ye na ndö ti lo nga na aye so lo mä na bê na ni (aProv. 20:5). Tongana a yeke sara ka na ndo so mo yeke dä, hunda zo ni na ndö ti kua ti lo, sewa ti lo, aye so asi na lo nga na bango ndo ti lo. Tongana e hunda tënë na azo, e yeke mû lege na ala ti fa na e ndani so ala bezoin nzoni tënë. Tongana e hinga ni, e yeke bi bê ti e na ambilimbili bezoin ti ala na e yeke mû maboko na ala alingbi na bezoin ti ala ni, gï tongana ti so Jésus asara lani.—Bâ 1 aCorinthien 9:19-23.
10-11. Ti gue oko na 2 aCorinthien 4:7, 8, use lege so e lingbi ti fa so e bâ mawa ti azo ayeke so wa? Mû mbeni tapande ti fa ni.
10 Use ni, gi ti imaginé fini ti ala ayeke peut-être tongana nyen. Na yâ ti ambeni ye, e lingbi ti hinga dutingo ti ala. Kozoni kue, e yeke mbilimbili-kue ape tongaso e nga kue e 1 aCor. 10:13). E hinga so gigi na yâ ti ngoi so alingbi ti duti ngangu mingi. E yeke gbu ngangu gï na mungo maboko ti Jéhovah. (Diko 2 aCorinthien 4:7, 8.) Me gbu li na ndö ti azo so ayeke na kpengba songo na Jéhovah ape. A doit ti duti ngangu mingi na ala ti vivre na yâ ti dunia so sân mungo maboko ti Jéhovah. Legeoko tongana Jésus, mawa ti ala asara e na bê ti e apusu e ti fa na ala “nzoni tënë ti mbeni ye so ayeke nzoni mingi so ayeke ga ande”.—És. 52:7.
yeke na akpale (11 Bâ tapande ti mbeni ita-koli so iri ti lo ayeke Sergey. Kozo ti tene Sergey amanda tâ tënë, lo yeke lani zo ti kamene nga lo yeke kpô. A yeke lani kete ye na lo ape ti sara lisoro na azo. A si na mbeni ngoi, lo yeda ti tene a manda Bible na lo. Sergey atene: “Na ngoi so mbi yeke manda Bible, mbi manda so aChrétien adoit ti fa na azo aye so ala mä na bê na ni. Ti tâ tënë ni, mbi pensé mbi tene mbi lingbi ti sara ni lâ oko ape.” Me lo gbu li ti lo na ndö ti azo so ade ti mä tâ tënë ape nga lo ga ti bâ so gigi ti ala adoit ti duti ngangu mingi ndali ti so ala hinga Jéhovah ape. Lo tene: “Afini ye so mbi yeke manda asara si mbi yeke na ngia mingi nga mbi yeke na siriri. Mbi hinga so ambeni zo abezoin nga ti manda atâ tënë so.” Na ngoi so Sergey abi bê mingi na azo, lo bâ so mbeto asara lo ape ti fa tënë. Sergey atene: “Li ti mbi akpe ti bâ so fango na azo tënë na ndö ti Bible asara biani si mbi yeke na confiance na mbi wani mingi. A kpengba nga mabe ti mbi.” *
12-13. Ngbanga ti nyen la a lingbi e kanga bê na azo so e yeke fa ye na ala na fango tënë? Mû mbeni tapande ti fa ni.
12 Ota ni, kanga bê na azo so mo yeke fa ye na ala. Girisa ape so, peut-être ala gbu li ti ala lâ oko ape na ndö ti ambeni tâ tënë ti Bible so e hinga ni nzoni mingi. Ambeni aye mingi aye so ala mä na bê na ni. Peut-être ala bâ so bungbi ti nzapa ti ala ayeke kota ye so asara si ala yeke nduru mingi na sewa ti ala, na ngobo ti ala nga na kodro ti ala. Tongana nyen la e lingbi ti mû maboko na ala?
13 Gbu li na ndö ti tapande so: Nyen la ayeke aRom. 12:2.
si ka na ngoi so mbeni ngbene pont ayeke gue ti buba na a bezoin ti tene a leke mbeni fini ni? Mingi ni, na ngoi so a yeke leke mbeni fini ni a yeke ngbâ ti sara kua na ngbene ni so juska a hunzi fini ni. Tongana a hunzi lekengo fini ni awe, a lingbi ti kungbi ngbene ni so. Legeoko nga, tongana e ye ti tene azo azia lege ti aye so ala mä na bê na ni kozo, so ala bâ ni na nene ni mingi, peut-être e bezoin ti mû maboko na ala kozo ti hinga atâ tënë nga ti ye ni, so ti tene afango ye ti Bible so ala hinga ni lani ape na ngoi so e komanse ti manda Bible na ala. Na pekoni la ala yeke duti nduru ti zia lege ti aye so ala mä na bê na ni kozo. Ti mû maboko na azo ti sara achangement so alingbi ti mû ngoi.—14-15. Tongana nyen la e lingbi ti mû maboko na azo so ahinga ye gï kete wala oko ape na ndö ti beku ti fini ti lakue lakue na yâ ti Paradis na ndö ti sese? Mû mbeni tapande ti fa ni.
14 Tongana e kanga bê na azo na fango tënë, e yeke ku na mbage ti ala ape ti mä yâ ti tâ tënë ti Bible nga ti yeda na ni na kozo ngoi so ala mä ni. Me bango mawa ti zo ayeke pusu e ti fa nda ti Mbeti ti Nzapa yeke yeke na ala. Na tapande, bâ tongana nyen la e lingbi ti mû maboko na mbeni zo ti mä yâ ti beku ti fini ti lakue lakue na yâ ti Paradis na ndö ti sese. Azo mingi ahinga ye gï kete wala oko ape na ndö ti fango ye so. Peut-être ala mä na bê so tongana zo akui awe, lo lingbi ti kiri na fini encore ape. Wala peut-être ala pensé so anzoni zo kue ayeke gue na yayu. Tongana nyen la e lingbi ti mû maboko na ala?
15 Mbeni ita-koli afa tongana nyen la lo mû maboko na azo ti mä yâ ti beku ti fini ti lakue lakue na ndö ti sese. Kozoni, lo diko na zo ni Genèse 1:28. Na pekoni, lo hunda na zo ni, Nzapa aye lani ti tene azo avivre na ndo wa nga lo ye lani ti tene ala vivre tongana nyen. Mingi ti azo akiri tënë, atene: “Na ndö ti sese, lo ye lani ti tene azo aduti nzoni.” Na pekoni, ita ni ayeke diko na zo ni Ésaïe 55:11 na lo hunda wala ye so Nzapa aleke na bê ti lo ti sara achangé. Mingi ni zo ni ayeke kiri tënë ên-ën. Na nda ni, ita ni ayeke diko Psaume 37:10, 11 nga lo hunda zo ni kekereke ti azo ayeke duti ande tongana nyen. So lo sara kua na Bible tongaso, lo mû maboko na gbâ ti azo ti hinga so Nzapa angbâ ti ye ti tene azo ti nzoni aduti na yâ ti Paradis na ndö ti sese teti lakue lakue.
16-17. Tongana e bata na li aProverbe 3:27, ambeni nzoni lege so e lingbi ti fa so e bâ mawa ti azo ayeke so wa? Mû mbeni tapande ti fa ni.
16 Osio ni, gbu li na ndö ti ambeni nzoni ye so mo lingbi ti sara ti fa na azo so mo bi bê na ala. Na tapande, tongana e si na ndo ti mbeni zo na mbeni ngoi so na bango ni ayeke nzoni ape, e lingbi ti hunda pardon na zo ni na e tene na lo so e yeke ga na mbeni nzoni ngoi. Ka tongana zo ni abezoin ti tene a mû maboko na lo na mbeni kete kua? Wala ka tongana zo ni alingbi ti sigi ape ndali ti so terê ti lo ason wala lo yeke mbakoro nga lo bezoin ti tene a gue a vo ambeni ye na lo? Na yâ ti mara ti aProverbe 3:27.
aye tongaso, e lingbi ti mû maboko na zo ni.—Diko17 Mbeni ita-wali awara aye ti nzoni na peko ti so lo sara mbeni ye so akpa nga kota ye ape. Ndali ti so lo bi bê na mbeni sewa so molenge ti ala akui, lo tokua mbeni lettre na ala. Lo sû na yâ ti lettre ni aversê ti Bible so adë bê ti zo. Lettre so asara nyen na ndö ti sewa so? Mama ni so ayeke na vundu atene: “Lango ti biri ayeke tâ ngangu mingi na mbi. Mbi pensé so mo hinga ape ye so lettre ti mo asara na ndö ti e. Mbi kiri singila mingi na mo ndali ti so lettre ti mo ni adë bê ti e mingi. Mbi diko ni biri ahon fani 20. Lettre ni ayeke nzoni mingi, adë bê mingi nga akpengba zo mingi. E kiri singila na mo na bê ti e kue.” Kite ayeke dä ape so e lingbi ti wara anzoni ye mingi tongana e zia terê ti e na place ti azo so ayeke bâ pasi nga e sara mbeni ye ti mû maboko na ala.
NGBÂ TI DUTI NA NZONI BANGO NDO NA NDÖ TI KUA TI MO
18. Ti gue oko na 1 aCorinthien 3:6, 7, nzoni bango ndo wa la e ye ti ngbâ ti duti na ni?
18 Biani, e ye ti ngbâ ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti kua so e yeke sara na fango tënë. E lingbi ti mû maboko na azo ti manda ye na ndö ti Nzapa, me e la e yeke sara kota kua ni ape. (Diko 1 aCorinthien 3:6, 7.) Jéhovah la ayeke gboto azo na mbage ti lo (Jean 6:44). Ye so ayeke na bê ti zo la ayeke sara si lo yeda na nzoni tënë wala lo ke ni (Mat. 13:4-8). Girisa ape so mingi ti azo ayeda lani na tënë ti Jésus ape, me lo yeke lani kota Wafango ye so ahon atanga ni kue. Tongaso, a lingbi e découragé ape tongana azo mingi so e gi ti mû maboko na ala amä tënë ti e ape.
19. Anzoni ye wa la ayeke ga na peko ti bango mawa ti azo na fango tënë?
19 E yeke wara anzoni ye tongana e bâ mawa ti azo na fango tënë. E yeke ye kua ti e ti fango tënë mingi ahon ti kozo. E yeke wara kota ngia so aga na peko ti mungo ye na zo. Nga e yeke sara si a duti ngangu ape na azo “so ayeke nduru ti yeda na tënë ni ti wara fini ti lakue lakue” ti yeda na nzoni tënë (Kus. 13:48). Tongaso, “tongana e wara lege ti sara ni, zia e sara ye ti nzoni na azo kue”. (aGal. 6:10). Na pekoni, e yeke duti na ngia ti mû gloire na Babâ ti e ti yayu.—Mat. 5:16.
BIA 64 Mû mbage na ngia na kongo le-kobe ni
^ par. 5 E lingbi ti wara ngia mingi na fango tënë nga azo alingbi ti duti nduru ti mä tënë so e yeke fa tongana e bâ mawa ti azo. Ngbanga ti nyen? Na yâ ti article so, e yeke bâ nyen la e lingbi ti manda na lege ti tapande ti Jésus nga e yeke bâ alege osio so e lingbi ti bâ mawa ti azo so e wara ala na fango tënë.
^ par. 5 NDA TI MBENI TËNË: Mawa aye ti sara tënë ti bango mawa ti mbeni zo so ayeke bâ pasi wala so a sara ye na lo na lege ni ape. Bango mawa ti azo alingbi ti pusu mbeni zo ti sara ye kue so lo lingbi ti sara ti mû maboko na ala.
^ par. 8 Bâ article “Duti na anzoni sarango ye na ngoi so mo yeke fa tënë” na yâ ti Tour ti Ba Ndo ti lango 15 ti mai 2014.
^ par. 11 Bâ Tour ti Ba Ndo ti lango 1 ti août 2011, l. 21-22, na Français.