Atënë so azo ahunda
Ngbanga ti nyen la ‘koli so ayeke na droit ti futa ye ti zi zo’ atene so lo yeke ‘buba héritage ti lo’ tongana lo sara mariage na Ruth? (Ruth 4:1, 6).
Ândö, tongana mbeni koli so asara mariage akui sân ti dü molenge, nyen la a yeke sara na aye ti lo? Eskê iri ti sewa ti lo ayeke girisa biani biani? Ndia ti Moïse aidé e ti kiri tënë na ahunda so.
Nyen la a yeke sara na yaka ti mbeni koli so akui wala so aga wayere na so akä yaka ti lo? Ita ti lo ti koli wala mbeni fami ti lo apeut ti vo ni. Tongaso yaka ni ayeke ngbâ ti sewa ni.—Lév. 25:23-28; Nom. 27:8-11.
A yeke sara tongana nyen ti tene iri ti sewa ti koli so akui so agirisa ape? A yeke bata iri ti lo na lege so mbeni ita ti lo ti koli ayeke sara mariage na wali lo tongana ti so a sara lani na Ruth. Koli so asara mariage na wali ti ita ti lo so akui, a yeke dü molenge na wali ni me molenge ni ayeke mû iri ti wakuâ ni nga aye ti wakuâ ni ayeke ga ti molenge ni. Ye so a leke ni na lege ti ndoye so ayeke sara nga si a bâ lege ti wali-mua ni.—Deut. 25:5-7; Mat. 22:23-28.
Gbu li na ndö ti tapande ti Naomi. Lo sara lani mariage na mbeni koli so iri ti lo Élimélek. Na ngoi so Élimélek na amolenge ti lo ti koli use akui, mbeni koli ti bâ lege ti Naomi ayeke dä ape (Ruth 1:1-5). Na ngoi so Naomi na kogara ti lo Ruth akiri na Juda, lo tene na Ruth ti hunda Boaz ti vo yaka ti ala. Lo yeke lani fami ti Élimélek so popo ni ayo ape (Ruth 2:1, 19, 20; 3:1-4). Me Boaz aga ti bâ so mbeni fami ti Élimélek so popo ti ala ayo oko ape, so Bible airi lo “koli”, ayeke dä. Lo la lege azi na lo kozoni ti mû desizion wala lo ye ti ga zo so ayeke na droit ti futa ye ti zi zo.—Ruth 3:9, 12, 13.
Na tongo nda ni, “koli” so aye lani ti aidé (Ruth 4:1-4). Lo hinga lani so lo bezoin ti mû nginza ti lo ti vo na yaka ni nga lo hinga so Naomi aga mbakoro lani mingi na lo lingbi pëpe ti dü mbeni molenge ti tene yaka ti Élimélek aga ti lo. Yaka ni ayeke ga ti koli ni nga ayeke ga mbage ti héritage ti lo, na bango ni ayeke sarango kua nzoni na nginza.
Me koli so achangé bango ndo ti lo na ngoi so lo ga ti bâ so lo doit ti sara mariage na Ruth. Lo tene: “Mbi lingbi ti vo ni pëpe, ndali ti so mbi yeke buba héritage ti mbi.” (Ruth 4:5, 6). Ngbanga ti nyen ti la lo changé bango ndo ti lo?
Tongana “koli” so wala mbeni zo nde asara mariage na Ruth, na Ruth dü molenge ti koli, yaka ti Élimélek ayeke ga héritage ti molenge ni. Tongana nyen la ye so ayeke “buba” “héritage” ti koli ni? Bible afa ni ape me afa ambeni fason so ayeke buba na héritage ni.
Kozoni, lo yeke perdre nginza so lo mû ti vo na yaka ti Élimélek ndali ti so na nda ni yaka ni ayeke ga ti lo ape. A yeke ga ti molenge ti Ruth.
Use ni, lo yeke na kua ti mû kobe na Naomi na Ruth nga ti bâ lege ti ala.
Ota ni, tongana Ruth adü ambeni molenge na koli so, ala yeke kangbi héritage ni na popo ti amolenge ni.
Osio ni, tongana koli so ayeke na ambeni molenge nde na ala so lo na Ruth adü ape, molenge so Ruth adü ayeke na droit ti tene yaka ti Élimélek nga na ti koli so aga ti lo. Tongana lo kui, yaka ti lo ayeke ga ti molenge so a dü lo na iri ti Élimélek, me na iri ti lo ape. Koli so aye ape ti buba héritage ti lo ti aidé Naomi. Lo yeda ti zia si Boaz so ayeke mbeni zo ti yâ ti sewa ni so ayeke na droit ti futa ye ti zi zo, asara ni. Boaz asara ni ndali ti so lo ye “si iri ti wakuâ ni angbâ na ndö ti héritage ti lo”.—Ruth 4:10.
Na bango ni, tënë ti batango iri ti koli so nga na tënë ti héritage ti lo wani agbu bê ti lo mingi. Lo yeke lani zo ti kion. Me atâa so koli so sara kue ti bata iri ti lo, laso e hinga même iri ti lo ape. Lo wara nga lani pëpe pasa so Boaz awara ti ga mbeni oko ti akotara ti Jésus Christ so ayeke Messi. So koli so ayeke zo ti kion, lege azi na lo ti aidé mbeni zo so ayeke na yâ ti bezoin, me lo sara ni ape.—Mat. 1:5; Luc 3:23, 32.