1-2. (a) Nyen la amû maboko na e ti ngbâ ti gbu ngangu na yâ ti akpale ti lâ na lâ? Fa ndani so mo tene tongaso. (b) Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so?

“NA NGOI so mbi pensé na mbeni kpale so mbi hon na yâ ni lani, mbi hinga so mbi lingbi lani ti gbu ngangu dä gï mbi oko ape.” Mo tene mara ti tënë so lâ oko awe? Azo mingi na popo ti e atene mara ti tënë so awe. Peut-être mo tene ni na peko ti so mo gbu ngangu na yâ ti mbeni ngangu kobela wala mo gbu ngangu na peko ti kuâ ti mbeni zo so mo ye lo mingi. Tongana mo pensé na ndö ti kpale ni, mo bâ so mo wara lani lege ti gbu ngangu lâ na lâ gï ndali ti so yingo vulu ti Jéhovah amû na mo “ngangu so ahon ti so zo ayeke na ni”.—2 aCor. 4:7-9.

² E bezoin nga yingo vulu ti mû maboko na e ti ke ngangu so sioni dunia ti Satan ayeke sara na ndö ti e (1 Jean 5:19). Na ndö ni, a lingbi e tiri na “asioni yingo”. (aÉph. 6:12). Fadeso, e yeke bâ alege use so yingo vulu alingbi ti mû maboko na e na yâ ti akpale so kue. Na pekoni, e yeke bâ aye so e lingbi ti sara ti bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu.

3. Mbeni lege so Jéhovah ayeke mû maboko na e ti gbu ngangu na yâ ti akpale ayeke so wa?

³ Yingo vulu ti Jéhovah ayeke mû maboko na e na lege so amû na e ngangu ti sara akua kue so a lingbi e sara atâa akpale so e wara. Bazengele Paul abâ lani so lo lingbi ti ngbâ ti sara na Jéhovah atâa akpale so lo wara ndali ti so lo zia bê ti lo na ndö ti “ngangu ti Christ”. (2 aCor. 12:9). Na ngoi ti use voyage ti Paul ti missionnaire, lo fa tënë ngangu nga lo sara kua ti wara aye so lo bezoin ni. Lo lango na Corinthe na ndo ti Aquila na Priscille. Ala yeke lani azo ti lekengo atente. Ndali ti so Paul nga ayeke zo ti lekengo atente, na ambeni lango lo na ala asara kua (Kus. 18: 1-4). Yingo vulu amû na Paul ngangu ti sara kua ti wara aye so lo bezoin ni nga ti fa tënë.

4. Ti gue oko na 2 aCorinthien 12:7b-9, kpale wa la Paul ayeke lani na yâ ni?

⁴ Diko 2 aCorinthien 12:7b-9. Na yâ ti aversê so, tongana Paul atene so lo yeke na “mbeni kî na yâ ti terê ti [lo],” lo ye ti tene nyen? Tongana mbeni kî alï na yâ ti terê ti mo, a yeke son mo mingi. Tongaso, Paul aye ti tene so lo yeke na yâ ti mbeni kpale so ason lo mingi. Lo tene so kpale so ayeke tongana “mbeni ange ti Satan” so angbâ lani ti “pika” lo. Peut-être a yeke pëpe Satan wala asioni yingo ti lo la asara si Paul awara kpale, mo bâ mo tene ala zia mbeni kî na yâ ti terê ti lo. Me na ngoi so asioni yingo so abâ “kî” ni, peut-être hio ala pete ni ti tene alï lo ngangu na ason lo mingi. Nyen la Paul asara lani?

5. Jéhovah akiri tënë na asambela ti Paul tongana nyen?

⁵ Na tongo nda ni, Paul aye ti tene Jéhovah azi “kî” ni. Lo tene: “Fani ota mbi voro yanga na Seigneur [Jéhovah] ti tene lo zi kî so na terê ti mbi.” Ye oko, atâa asambela so Paul atene, kî ni angbâ lani na yâ ti terê ti lo. So aye ti tene so Jéhovah akiri tënë na asambela ti Paul ape? Ên-ën. Jéhovah akiri tënë lani na ni. Jéhovah azi kpale ti Paul ape, me lo mû na Paul ngangu ti gbu ngangu na yâ ni. Jéhovah atene: “Na ngoi so mo woko, ngangu ti mbi aga ye so alingbi kue.” (2 aCor. 12:8, 9). Na ndö ni, grâce na mungo maboko ti Nzapa, Paul awara lege ti ngbâ ti duti na ngia nga na siriri ti bê.—aPhil. 4:4-7.

6. (a) Jéhovah alingbi ti kiri tënë na asambela ti e tongana nyen? (b) Azendo wa so ayeke na yâ ti aversê ti paragraphe so amû ngangu na mo?

⁶ Tongana ti Paul, mo voro yanga na Jéhovah lâ oko awe ti zi mo na yâ ti mbeni kpale? Peut-être mo sambela lani na bê ti mo kue fani mingi me kpale ni angbâ, wala même a ga sioni ahon ti kozo. Eskê a sara si mo gi bê ti mo so bê ti Jéhovah ason na terê ti mo? Tongana a yeke tongaso, dabe ti mo na tapande ti Paul. Tongana ti so Jéhovah akiri tënë na asambela ti Paul, lo yeke kiri tënë na asambela ti mo biani. Peut-être Jéhovah ayeke zi kpale ti mo ape. Me na lege ti yingo vulu, lo yeke mû na mo ngangu so mo bezoin ni ti gbu ngangu na yâ ti kpale ni (Ps. 61:3, 4). Peut-être mbeni ye ‘akinda’ mo, me Jéhovah ayeke zia mo lâ oko ape.—2 aCor. 4:8, 9; aPhil. 4:13.

7-8. (a) Na lege wa la yingo vulu ayeke tongana pupu? (b) Tënë wa la Pierre asara kua na ni ti fa tongana nyen la yingo vulu ayeke sara kua?

⁷ Mbeni lege so yingo vulu ayeke mû maboko na e ayeke so wa? E lingbi ti haka yingo vulu na mbeni pupu. Mbeni pupu so aya pendere alingbi ti pusu mbeni bateau juska asi na ndo so aye ti gue dä, même tongana ngu-ingo ayengi ngangu. Legeoko nga, yingo vulu alingbi ti mû maboko na e ti ngbâ ti sara na Jéhovah atâa angangu kpale so e wara juska e si na fini dunia so Nzapa amû zendo ni.

⁸ Ndali ti so bazengele Pierre ayeke lani zo ti gingo susu, lo hinga aye mingi na ndö ti kpengo na bateau. Peut-être ndani la, na ngoi so lo yeke fa tongana nyen la yingo vulu ayeke sara kua, lo sara kua na mbeni tënë so na bango ni andu kpengo na bateau. Lo tene: “Aprophétie aga lâ oko pëpe na lege ti ye so bê ti zo aye, me azo asara tënë ti ye so alondo na Nzapa tongana yingo vulu afa lege ni na ala.” Tënë ti Grec so a kiri peko ni na tënë “afa lege ni na ala” aye mbilimbili ti tene “ahon na ala.”—2 Pi. 1:21, kete tënë na gbe ni.

9. Nyen la Pierre aye ti tene azo apensé na ni tongana ala mä tënë “ahon na ala”?

⁹ Nyen la Pierre aye ti tene azo apensé na ni tongana ala mä tënë “ahon na ala”? Luc, so asû mbeti ti Kusala, asara kua na mbeni tënë ti Grec so ague oko na ti so Pierre asara kua na ni  ti sara tënë ti mbeni bateau so pupu “ahon” na ni (Kus. 27:15). Mbeni wandara atene so tongana Pierre atene so yingo vulu “ahon na” azo so asû Bible, lo sara kua na mbeni tënë so ayeke sara si azo apensé na kpengo na bateau. Pierre aye ti tene so legeoko tongana ti so pupu ayeke pusu mbeni bateau juska asi na ndo so aye ti gue dä, yingo vulu afa lege na azo so asû Bible juska ala hunzi kua ni. Wandara so atene nga so azo so asû Bible ayeke tongana abateau so “a zi yâ ti voile ti ala.” Ala yeke nduru ti sara kua so yingo vulu afa lege na ala ti sara ni. Jéhovah asara lani part ti lo. Lo mû na ala “pupu,” wala yingo vulu. Azo so asû Bible asara part ti ala. Ala sara ye ague oko na fango lege ti yingo vulu.

10-11. Ti sara kue ti tene yingo vulu afa lege na e, aye use wa la a lingbi e sara? Mû mbeni tapande ti fa ni.

¹⁰ Ti tâ tënë ni, laso Jéhovah ayeke sara kua pëpe na yingo vulu ti lo ti mû lege na azo ti sû ambeti ti Bible. Ye oko, yingo vulu angbâ lakue ti fa lege na awakua ti Nzapa. Jéhovah angbâ lakue ti sara part ti lo. Tongana nyen la e lingbi ti bâ nzoni na lege ti yingo vulu ti Nzapa? A lingbi e sara kue ti ngbâ ti sara part ti e. E yeke sara ni tongana nyen?

¹¹ Gbu li na ndö ti tapande so. Ti tene zo ti kpengo na bateau abâ nzoni na lege ti pupu so aya, a lingbi lo sara aye use. Kozo ye ni, a lingbi lo gue na bateau ti lo na ndo so pupu ayeke ya dä. Tongana lo ngbâ na ndo so abateau aluti dä nga ayo na ndo so pupu aya dä, bateau ti lo ayeke hon ape. Use ye ni, a lingbi lo zi yâ ti avoile ti bateau ni nzoni. A yeke polele so, même tongana pupu aya, bateau ti lo ayeke ngbâ ti hon gï tongana pupu alï na yâ ti avoile ni. Legeoko nga, e yeke gbu ngangu na yâ ti kua ti Jéhovah gï tongana yingo vulu amû maboko na e. Ti tene e bâ nzoni na lege ti yingo vulu, a lingbi e sara aye use. Kozo ye ni, a lingbi e sara aye so yingo vulu ti Nzapa afa na awakua ti lo ti sara. Use ye ni, a lingbi e sara aye ni so na ngangu ti e kue (Ps. 119:32). Tongana  e sara aye use so, yingo vulu ayeke pusu e ti gue na devant atâa kangango lege nga na akpale so e wara so ayeke tongana amapo nga ayeke mû maboko na e ti ngbâ be-ta-zo juska e si na fini dunia ti Nzapa.

12. Nyen la e yeke bâ ni fadeso?

¹² Juska ti si ge, e sara tënë na ndö ti alege use so yingo vulu ayeke mû maboko na e. Yingo vulu ayeke mû na e ngangu nga ayeke mû maboko na e ti ngbâ be-ta-zo na ngoi so e yeke na yâ ti akpale. Yingo vulu ayeke fa lege na e nga ayeke mû maboko na e ti ngbâ na ndö ti lege so ague na fini ti lakue lakue. Fadeso, e yeke bâ aye osio so a lingbi e sara ti bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu.

13. Ti gue oko na 2 Timothée 3:16, 17, nyen la Bible alingbi ti sara ndali ti e? Me nyen la a lingbi e sara?

¹³ Kozo ye ni, a lingbi e manda Bible. (Diko 2 Timothée 3:16, 17.) Tënë ti Grec so a kiri peko ni na tënë “na gbe ti yingo ti Nzapa” aye mbilimbili ti tene “Nzapa ahûru pupu na ndö ni.” Nzapa asara kua na yingo ti lo ti zia abibe ti lo na yâ ti li ti azo so asû Bible. Tongana e yeke diko Bible nga e gbu li na ndö ni, afango ye ti Nzapa ayeke lï na yâ ti li ti e nga na yâ ti bê ti e. Abibe so, so a sû ni na gbe ti yingo ti Nzapa, ayeke pusu e ti sara ye ague oko na ye so Nzapa aye (aHéb. 4:12). Me ti bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu, a lingbi e mû ngoi ti manda Bible lakue nga ti gbu li nzoni na ndö ni. Na pekoni, Bible ayeke fa lege na aye kue so e tene nga e sara.

14. (a) Ngbanga ti nyen la e lingbi ti tene so “pupu ayeke ya” na ngoi ti abungbi ti e? (b) Nyen la ayeke mû maboko na e ti bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu na ngoi ti abungbi ti e?

¹⁴ Use ye ni, a lingbi e voro Nzapa legeoko (Ps. 22:22). Na mbeni lege, abungbi ti e ayeke ndo so “pupu ayeke ya dä.” Yingo vulu ti Jéhovah ayeke na e na ngoi so e yeke sara abungbi (Apoc. 2:29). Ngbanga ti nyen la e lingbi ti tene tongaso? Ngbanga ti so na ngoi so e bungbi na aita ti e ti voro Jéhovah, e yeke sambela ti wara yingo vulu, e yeke he abia ti Royaume so atënë ni alondo na yâ ti Bible nga e yeke mä afango ye ti Bible so aita so yingo vulu azia ala na kua ayeke fa. Oko yingo vulu so ayeke mû nga maboko na aita-wali ti leke adevoir ti ala nga ti sara ni. Ye oko, ti bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu, a lingbi e leke ti kiri tënë na ngoi ti abungbi. Na sarango tongaso, na ngoi so e yeke na abungbi, e yeke bâ nzoni na lege ti yingo vulu legeoko tongana ti abateau so a zi yâ ti avoile ni ti tene pupu alï dä.

15. Tongana nyen la e yeke zia lege na yingo vulu ti mû maboko na e na fango tënë?

¹⁵ Ota ye ni, mû mbage na kua ti fango tënë. Tongana e sara kua na Bible na ngoi so e yeke fa tënë nga e yeke fa ye, e yeke zia lege na yingo vulu ti mû maboko na e ti sara kua ti e (aRom. 15:18, 19). Me ti tene e bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu, a lingbi e fa tënë lakue nga e sara kua na Bible na ngoi kue so lege azi na e. Mbeni lege so mo lingbi ti fa tënë nzoni mingi ahon ti kozo ayeke ti sara kua na akode ti sarango na lisoro so ayeke na yâ ti Mbeti ti bungbi: Kusala ti e nga na gigi ti e ti Chrétien.

16. Nduru lege ti wara yingo vulu ayeke so wa?

¹⁶ Osio ye ni, sambela Jéhovah (Mat. 7:7-11; Luc 11:13). Nduru lege ti wara yingo vulu ayeke ti hunda ni na Jéhovah na yâ ti sambela. Mbeni ye alingbi pëpe ti kanga lege na asambela ti e ti si na Jéhovah wala ti kanga lege na yingo vulu ti Nzapa, so ayeke mbeni nzoni matabisi, ti si na e. Yingo vulu alingbi ti mû maboko na e même tongana e yeke na kanga, nga Satan alingbi pëpe ti kanga lege na e ti wara ni (Jacq. 1:17). A lingbi e sambela tongana nyen si e bâ nzoni mingi na lege ti yingo vulu? Ti kiri tënë na hunda so, zia e gi ti hinga ambeni ye na ndö  ti sambela na lege ti mbeni toli so ayeke gï na yâ ti Évangile ti Luc. *

17. Ye wa la e lingbi ti manda na ndö ti sambela na lege ti toli ti Jésus so ayeke na Luc 11:5-9, 13?

¹⁷ Diko Luc 11:5-9, 13. Toli ti Jésus afa tongana nyen la a lingbi e sambela ti wara yingo vulu. Na yâ ti toli so, koli so awara ye so lo bezoin ni “ndali ti so lo ngbâ gï ti hunda ye ni.” Mbeto asara lo ape ti hunda kamarade ti lo ti mû maboko na lo atâa so l’heure ahon mingi (Bâ note ti étude na ndö ti tënë “ngbâ gï ti hunda ye ni” na yâ ti Ambeti ndali ti Mbeti ti bungbi: Kusala ti e nga na gigi ti e, ti juillet 2018, lembeti 5.) Tongana nyen la Jésus afa so toli so abâ sambela? Lo tene: “Ala ngbâ ti hunda ye, na a yeke mû ni na ala. Ala ngbâ ti gi ye, na ala yeke wara ni. Ala ngbâ ti pika yanga-da, na a yeke zi ni na ala.” Tongaso, nyen la e lingbi ti manda dä? Ti tene e wara mungo maboko ti yingo vulu, a lingbi e ngbâ ti sambela ti hunda ni.

18. Ti gue oko na toli ti Jésus, ndali ti nyen la e lingbi ti duti na confiance so Jéhovah ayeke mû na e yingo vulu ti lo?

¹⁸ Toli ti Jésus amû nga maboko na e ti hinga ndani so Jéhovah ayeke mû na e yingo vulu. Koli ti yâ ti toli so aye ti duti nzoni zo ti yambango agene. Lo bâ so lo doit ti mû kobe na gene ti lo so aga na bê ti bï, me lo yeke na ye oko ti mû na lo ape. Jésus atene so voizin ti lo amû na lo mapa ndali ti so lo ngbâ gï ti hunda ni. Nyen la Jésus aye ti fa ge? Tongana mbeni zo so ayeke mbilimbili-kue ape ayeke nduru ti mû maboko na mbeni voizin ti lo so angbâ ti hunda ye, Babâ ti e ti yayu, so ayeke sara ye na nzoni bê, ayeke nduru mingi ti mû maboko na azo so angbâ ti hunda yingo vulu ti lo. Tongaso, tongana e sambela, e lingbi ti duti na confiance so Jéhovah ayeke kiri tënë na sambela ti e ti wara hio yingo vulu ti lo.—Ps. 10:17; 66:19.

19. Ngbanga ti nyen la e lingbi ti hinga biani so e yeke sö benda?

¹⁹ E lingbi ti hinga biani so atâa angangu so Satan ayeke sara lakue ti kinda e, e yeke sö benda. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so yingo vulu ayeke mû maboko na e na alege use. Kozoni, a yeke mû na e ngangu so e bezoin ni ti gbu ngangu na yâ ti akpale. Use ni, a yeke ngangu so ayeke mû maboko na e ti ngbâ ti sara na Jéhovah juska e si na fini dunia. Zia e ngbâ ti leke na bê ti e ti bâ nzoni mingi na lege ti mungo maboko ti yingo vulu.