1. Nzoni desizion so ahon atanga ni kue so mbeni zo alingbi ti mû ayeke so wa?

FANI mingi, aye so ababâ na amama asoro ayeke sara ngangu na ndö ti amolenge ti ala aninga. Tongana ala soro aye na ndara ape, a lingbi ti ga na akpale na amolenge ti ala. Me tongana ala soro aye na ndara, ala yeke mû maboko na amolenge ti ala ti duti na ngia na yâ ti fini ti ala. Me a lingbi amolenge nga amû anzoni desizion. Desizion so ayeke nzoni ahon atanga ni kue so mbeni zo alingbi ti mû ayeke ti sara na Jéhovah, Babâ ti e ti yayu so aye e.—Ps. 73:28.

2. Aye wa la Jésus nga na babâ na mama ti lo asoro na lege ti ndara?

² Babâ na mama ti Jésus aleke na bê ti ala ti mû maboko na amolenge ti ala ti sara na Jéhovah, nga aye so ala soro afa so sarango na Jéhovah ayeke lani kota ye mingi na lê ti ala (Luc 2:40, 41, 52). Jésus nga asoro lani aye na lege ti ndara, na a mû maboko na lo ti sara ye so Jéhovah aye ti tene lo sara (Mat. 4:1-10). Jésus aga lani mbeni koli so asara ye na nzoni bê, so ayeke be-ta-zo na so asara ye na mbeto ape. Ababâ na amama kue so aye Jéhovah ayeke duti na ngia ti wara mara ti molenge tongana lo nga ti pika kate ti ala na ndö ti lo.

3. Ahundango ndo wa la e yeke kiri tënë na ni na yâ ti article so?

³ Na yâ ti article so, e yeke kiri tënë na ahundango ndo so: Aye wa la Jéhovah asoro na lege ti ndara so abâ Jésus? Nyen la ababâ na amama so ayeke aChrétien alingbi ti manda na lege ti aye so Joseph na Marie asoro? Nyen la amaseka so ayeke aChrétien alingbi ti manda na lege ti aye so Jésus asoro?

4. Kpengba ye wa la Jéhovah asoro ndali ti Molenge ti lo?

⁴ Jéhovah asoro nzoni babâ na mama ndali ti Jésus (Mat. 1:18-23; Luc 1:26-38). Atënë so Marie atene na bê ti lo kue so a sû ni na yâ ti Bible afa tongana nyen la lo ye Jéhovah nga na Mbeti ti lo mingi (Luc 1:46-55). Nga fason so Joseph asara ye alingbi na ye so Jéhovah atene afa so lo kpe mbeto ti Nzapa nga lo ye ti zia ngia na bê ti lo.—Mat. 1:24.

5-6. Akpale wa la Jéhovah azia lani si asi na Molenge ti lo?

⁵ Bâ so Jéhovah asoro lani ape babâ na mama so ayeke na mosoro ndali ti Jésus. Sandaga so Joseph na Marie amû na peko ti so a dü Jésus afa so ala yeke awayere (Luc 2:24). So Joseph ayeke lani charpentier, peut-être lo yeke na mbeni kete place na terê ti da ti lo na Nazareth so lo yeke sara kua ti lo dä. Peut-être ala yeke na aye mingi ape, mbilimbili ndali ti so ala yeke na amolenge mbasambala wala ahon so.—Mat. 13:55, 56.

⁶ Jéhovah abata lani Jésus si ambeni ye asara sioni na lo ape, me Jésus awara lani ambeni kpale (Mat. 2:13-15). Na tapande, ambeni fami ti Jésus amä na bê na lo lani ape. Imaginé vundu so adoit ti sara Jésus, so na tongo nda ni, ambeni zo ti sewa ti lo ayeda ape so lo yeke Messie (Marc 3:21; Jean 7:5). Peut-être Joseph akui lani na ngoi so Jésus angbâ maseka, na ye so adoit ti duti lani ngangu na lo. So Jésus la ayeke kozo molenge, peut-être na peko ti kuâ ti babâ ti lo, lo doit ti sara kua so babâ ti lo ayeke sara lani na yâ ti sewa ni (Marc 6:3). Na ngoi so Jésus aga koli, lo manda ti bâ lege ti azo ti sewa ti lo. Peut-être lo doit ti sara kua ngangu ti mû maboko na ala. Tongaso lo hinga biani fatigue ti peko ti kua na lakui.

7. (a) Ahunda wa la ayeke aidé azo so asara mariage awe na yâ ti kua ti batango amolenge ti ala? (b) Tongana nyen la aProverbe 2:1-6 alingbi ti aidé ababâ na amama ti fa lege na amolenge ti ala?

⁷ Tongana mo sara mariage awe na mo na koli wala wali ti mo aye ti wara amolenge, zia ala hunda terê ti ala: ‘Eskê e yeke sara terê ti kete nga e ye Jéhovah na Mbeti ti lo? Eskê Jéhovah ayeke soro e ti bâ lege ti mbeni fini bébé so lo bâ lo na nene ni?’ (Ps. 127:3, 4). Na tongana mo yeke babâ wala mama awe, hunda terê ti mo: ‘Eskê mbi yeke fa na amolenge ti mbi so a yeke nzoni ti sara kua ngangu?’ (Zo-ti. 3:12, 13). ‘Eskê mbi yeke sara kue ti bata amolenge ti mbi nzoni si  asioni ye ti dunia ti Satan so asi na ala ape?’ (aProv. 22:3). Mo lingbi pëpe ti kanga lege na akpale kue so amolenge ti mo alingbi ti wara. Mo lingbi ti sara ni ape. Me mo lingbi ti leke ala yeke yeke nga na ndoye ti hinga akpale ti gigi na lege so mo fa na ala tongana nyen ti zia bê ti ala na awango ti Bible. (Diko aProverbe 2:1-6.) Na tapande, tongana mbeni fami ti mo azia ti sara na Jéhovah, sara kua na Bible ti mû maboko na amolenge ti mo ti hinga ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah (Ps. 31:23). Wala tongana mbeni zo so mo ye lo mingi akui, fa na amolenge ti mo aversê so alingbi ti mû maboko na ala ti hon ndö ti vundu ti ala na ti duti na siriri.—2 aCor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

8. Ti gue oko na Deutéronome 6:6, 7, nyen la Joseph na Marie asara ye alingbi na ni?

⁸ Joseph na Marie amû maboko na Jésus ti ga mbeni koli so anzere na lê ti Nzapa ndali ti so ala sara ye lani alingbi na aye so Jéhovah afa na ababâ na amama ti sara. (Diko Deutéronome 6:6, 7.) Joseph na Marie andoye lani Jéhovah mingi, nga ye so ayeke kota ye na lê ti ala ayeke ti mû maboko na amolenge ti ala ti duti na oko mara ti ndoye so.

9. Akpengba ye wa la Joseph na Marie asoro?

⁹ Joseph na Marie asoro lani ti tene lakue ala voro Jéhovah legeoko na amolenge ti ala. Kite ayeke dä ape so yenga oko oko ala yeke gue lani na abungbi na yâ ti synagogue so ayeke na Nazareth, nga ngu oko oko ala yeke gue lani ti sara Pâque na Jérusalem (Luc 2:41; 4:16). Peut-être na ngoi so ala yeke voyagé lani na sewa ti gue na Jérusalem ala yeke fa na Jésus nga na aita ti lo mbaï ti azo ti Jéhovah, peut-être ala yeke gue abâ ando so a sara tënë ni na yâ ti Mbeti ti Nzapa. Na ngoi so amolenge ti Joseph na Marie aga gbani, a doit lani ti duti kete ye na ala ape ti ngbâ ti voro Jéhovah. Me ala wara anzoni ye dä mingi. So ala zia vorongo Jéhovah kozo, sewa ti ala angbâ lani nduru na Jéhovah.

10. Aye wa la ababâ na amama so ayeke aChrétien alingbi ti manda na lege ti Joseph na Marie?

¹⁰ Tongana mo yeke babâ wala mama so aye Jéhovah, nyen la mo lingbi ti manda na lege ti Joseph na Marie? Kota ye ni ayeke ti fa na amolenge ti mo na lege ti atënë ti mo nga na asarango ye ti mo so mo ye Jéhovah mingi. Hinga so  kota cadeau so mo lingbi ti mû na ala ayeke ti mû maboko na ala ti ye Jéhovah. Mbeni kota ye ni ayeke ti fa na ala tongana nyen ti manda Bible lakue, ti sambela lakue, ti gue na abungbi lakue nga ti fa tënë lakue (1 Tim. 6:6). A lingbi mo mû na amolenge ti mo aye so ala bezoin ni na lege ti mitele (1 Tim. 5:8). Me girisa ape so ye so ayeke mû maboko na amolenge ti mo ti sö kuâ na ngoi ti futingo dunia ti Satan nga ti lï na yâ ti fini dunia ti Nzapa ayeke kpengba songo so ala yeke na ni na Jéhovah, me aye ti sese ape. *—Ézéch. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. (a) Tongana nyen la wango so ayeke na 1 Timothée 6:17-19 ayeke mû maboko na ababâ na amama ti soro aye na lege ti ndara na ngoi so ala yeke bata amolenge ti ala? (b) Aye wa la azo ti sewa ti mo alingbi ti zia na gbele ala ti sara? Aye ti nzoni wa la ala lingbi ti wara na pekoni? (Bâ encadré “ Aye wa la azo ti sewa ti mo ayeke zia na gbele ala ti sara?”)

¹¹ A nzere na e mingi ti bâ so ababâ na amama mingi so ayeke aChrétien asoro aye na lege ti ndara ti mû maboko na amolenge ti ala ti ga nduru na Jéhovah. Ala yeke voro Jéhovah legeoko lakue. Ala yeke gue na abungbi nga na akota bungbi nga ala yeke fa tënë. Ambeni sewa awara même lege ti fa tënë na yâ ti territoire so a yeke fa ka tënë dä hio hio ape. Ambeni ayeke sara vizite ti Béthel wala ala yeke mû maboko na kua ti lekengo ada so a yeke sara kua ti Jéhovah dä. Asewa so asoro ti sara aye so adoit ti mû anginza ti ala ndali ni, nga a lingbi ti duti ngangu na ala. Me Jéhovah ayeke futa ala mingi ndali ni. (Diko 1 Timothée 6:17-19.) Fani mingi, amolenge so akono na yâ ti asewa tongaso angbâ ti sara ye alingbi na aye so ala manda, na ala regretté ye oko ape. *—aProv. 10:22.

12. Nyen la Jésus abezoin lani ti sara na ngoi so lo ga koli?

¹² Babâ ti Jésus ti yayu asoro lakue aye na lege ti ndara, nga babâ na mama ti lo so abata lo na sese amû nga lani adesizion na lege ti ndara. Ye oko, na ngoi so Jésus aga koli, lo doit ti soro aye lo wani (aGal. 6:5). Tongana ti e kue, lo yeke lani na liberté ti soro ye so lo ye ti sara. Lo lingbi lani ti soro ti gi aye so agbu bê ti lo kozoni. Me lo soro ti ngbâ ti duti na nzoni songo na Jéhovah (Jean 8:29). Tongana nyen la tapande ti lo alingbi ti mû maboko na amaseka laso?

13. Kpengba ye wa la Jésus asoro na ngoi so lo ngbâ maseka?

¹³ Na ngoi so Jésus angbâ lani maseka, lo soro ti woko terê ti lo na gbe ti babâ na mama ti lo. Lo ke yanga ti ala lâ oko ape, nga lo tene lâ oko ape so lo hinga ndo ahon ala. Me “lo ngbâ ti woko terê ti lo na gbe ti ala.” (Luc 2:51). Kite ayeke dä ape so Jésus abâ lani kua ti lo ti yaya tongana kete ye ape. Lo sara kue ti manda kua ti charpentier so Joseph afa na lo, tongaso si lo  lingbi ti mû maboko na azo ti sewa ti lo ti wara aye so ala bezoin ni.

14. E hinga tongana nyen so Jésus amanda lani Mbeti ti Nzapa nzoni?

¹⁴ Peut-être babâ na mama ti Jésus atene na lo tënë ti dungo lo na lege ti miracle nga na atënë so awatokua ti Nzapa atene na ndö ti lo (Luc 2:8-19, 25-38). Me Jésus angbâ lani gï na ndö ti aye so babâ na mama ti lo atene na lo so ape; lo manda nga Mbeti ti Nzapa lo wani. E hinga tongana nyen so Jésus amanda lani Mbeti ti Nzapa nzoni? E hinga ni ndali ti so na ngoi so lo ngbâ kete, bê ti amaître so ayeke na Jérusalem ‘apika ndali ti aye so lo hinga nga ndali ti atënë so lo yeke kiri na ni.’ (Luc 2:46, 47). Na ngoi so Jésus ayeke gï na ngu 12, lo hinga so Jéhovah ayeke Babâ ti lo.—Luc 2:42, 43, 49.

15. Tongana nyen la Jésus afa lani so lo soro ti sara ye so Jéhovah aye?

¹⁵ Na ngoi so Jésus ahinga ye so Jéhovah aye ti tene lo sara, lo soro ti sara ye so Jéhovah aye (Jean 6:38). Lo hinga so azo mingi ayeke ke lo. Atâa so lo ye lani tongaso ape, lo ngbâ ti mä yanga ti Jéhovah. Na ngoi so Jésus awara batême na ngu 29, sarango ye so Jéhovah aye ayeke kota ye na lê ti lo (aHéb. 10:5-7). Même na ngoi so Jésus aga nduru ti kui na ndö ti keke ti pasi, lo leke lakue na bê ti lo ti sara ye so Babâ ti lo aye.—Jean 19:30.

16. Mbeni ye wa la amolenge alingbi ti manda na lege ti Jésus?

¹⁶ Mä yanga ti babâ na mama ti mo. Legeoko tongana Joseph na Marie, babâ na mama ti mo ayeke mbilimbili-kue ape. Ye oko, Jéhovah amû na ala kua ti batango mo nga ti fango lege na mo. Tongana mo mä wango ti ala nga mo bâ komandema ti ala na nene ni tongana ti so Jésus asara, ye ayeke ‘ga ande nzoni na mo’.—aÉph. 6:1-4.

17. Ti gue oko na Josué 24:15, desizion wa la a lingbi amaseka amû ni ala wani?

¹⁷ Soro zo so mo yeke sara na lo. A lingbi mo wani mo hinga Jéhovah nzoni, mo hinga ye so lo ye nga tongana nyen la mo lingbi ti sara ye so lo ye na yâ ti fini ti mo (aRom. 12:2). Ye so ayeke mû lege na mo ti mû kota desizion so ahon atanga ni kue na yâ ti fini ti mo, so ayeke ti sara na Jéhovah. (Diko Josué 24:15; Zo-ti. 12:1.) Tongana mo yeke diko Bible nga mo yeke manda ni lakue, mo yeke ngbâ ti ye Jéhovah mingi ahon ti kozo nga mabe ti mo na lo ayeke kpengba mingi.

18. Mbeni ye wa la a lingbi amaseka asoro ni? Ye ti peko ni ayeke nyen?

 ¹⁸ Soro ti sara kozoni ye so Jéhovah aye. Azo ti dunia ti Satan atene so tongana mo sara kua na akode ti mo ndali ti nzoni ti mo wani, mo yeke duti na ngia. Me ti tâ tënë ni, azo so azia li ti ala na ndö ti warango aye ti sese ayeke kpo terê ti ala “na aye ti vundu mingi.” (1 Tim. 6:9, 10). Ye oko, tongana mo mä Jéhovah nga mo soro ti sara kozoni ye so lo ye, gigi ti mo ayeke ga nzoni nga “mo yeke sara ye na ndara.”—Jos. 1:8.

19. Nyen la a lingbi ababâ na amama agirisa ape?

¹⁹ Ababâ na amama, ala sara kue ti mû maboko na amolenge ti ala ti sara na Jéhovah. Ala zia bê ti ala na ndö ti lo, na lo yeke mû maboko na ala ti soro aye na lege ti ndara (aProv. 3:5, 6). Ala girisa ape so sarango ye ti ala ayeke sara ngangu mingi na ndö ti amolenge ti ala ahon atënë so ala tene. Tongaso, ala mû adesizion so ayeke mû maboko na amolenge ti ala ti nzere na lê ti Jéhovah.

20. Aye ti nzoni wa la amaseka ayeke wara tongana ala soro ti sara na Jéhovah?

²⁰ Amaseka, ababâ na amama ti ala alingbi ti mû maboko na ala ti soro aye na lege ti ndara. Me a lingbi ala soro aye na lege ti ndara si ala nzere na lê ti Nzapa. Tongaso, ala mû tapande ti Jésus nga ala soro ti sara na Babâ ti ala ti yayu so aye ala. Tongana ala sara ni, laso ala yeke duti na gbâ ti kua ti sarango ni, ala yeke bâ so ala sara nzoni ye na yâ ti gigi ti ala nga ala yeke duti na ngia (1 Tim. 4:16). Nga, na yâ ti ngoi so ayeke ga, gigi ti ala ayeke nzere ande na ala mingi!