Azo ti Israël ti ândö ayeke sara bira, ngbanga ti nyen la e yeke sara ti e bira ape?
MBENI kota zo ti aturugu ti aNazi atene na mbeni groupe ti aTémoin ti Jéhovah na ngoi ti Use bira so amû sese kue, atene: “Tongana mbeni zo ake ti tiri na France wala na Angleterre, ala kue ala doit ti kui.” Atâa so aturugu ti aNazi so ayeke na angombe ayeke ku nduru na aita, ita oko adoro ndia ti Jéhovah ape. Aita so asara ye na mbeto oko ape. Tapande so afa bango ndo so e aTémoin ti Jéhovah e yeke na ni na ndö ti bira: E yeke mû mbage na yâ ti abira ti dunia so ape. Même tongana azo atene ala yeke fâ e tongana e sara bira ape, e yeke sara ni ape.
Ye oko, a yeke pëpe azo kue so atene ala yeke aChrétien la ayeda na bango ndo so. Azo mingi apensé so mbeni Chrétien apeut ti tiri ndali ti kodro ti lo na a yeke nzoni lo sara ni. Ala peut ti tene: ‘Azo ti Israël ti giriri ayeke lani azo ti Nzapa nga ala tiri abira; ngbanga ti nyen la laso aChrétien adoit ti tiri bira ape?’ Kiringo tënë ti mo ayeke so wa? Mo peut ti fa na ala so dutingo ti azo ti Israël ti giriri ayeke tâ nde mingi na ti awakua ti Nzapa laso. Zia e bâ aye oku so ayeke nde na ti e.
1. AWAKUA TI NZAPA KUE AYEKE LANI TI MARA OKO
Ândö, Jéhovah asoro mbeni mara oko ti duti azo ti lo, mara ti Israël. Lo iri lani azo ti Israël ‘ye ti lo wani so lo zia ni nde’. (Ex. 19:5). Nzapa amû nga lani na ala mbeni kodro. Tongaso, tongana Nzapa amû yanga na azo ti Israël ti tiri bira na ambeni mara, ala yeke tiri na amba ti ala awakua ti Nzapa ape wala ala yeke fâ ala ape. a
Laso, atâ wakua ti Jéhovah alondo na popo ti “amara kue, akete mara kue, azo ti kodro kue, ayanga ti kodro kue”. (Apoc. 7:9). Tongana awakua ti Nzapa ayeke mû mbage na bira, ala peut ti tiri na amba ti ala nga ti fâ même ala.
2. JÉHOVAH AMÛ LANI YANGA NA AZO TI ISRAËL TI GUE TI TIRI BIRA
Ândö, Jéhovah la ayeke fa lawa nga ngbanga ti nyen la azo ti Israël adoit ti gue ti tiri bira. Na tapande, Nzapa amû yanga lani na azo ti Israël ti sara ye alingbi na ngbanga so lo dë na ndö ti azo ti Canaan, so a hinga ala mingi na vorongo asioni yingo, sarango lango-sioni tâ ti sioni ni nga na mungo amolenge ti ala na sandaga. Jéhovah atene na azo ti Israël ti futi azo so ayeke sara asioni ye so na Sese ti zendo, tongaso si azo ti Israël asara mara ni ape (Lév. 18:24, 25). Na peko ti so azo ti Israël amû Sese ti zendo, na ambeni ngoi Nzapa ahunda na ala ti gue ti tiri na awato so asara aye ti ngangu na ala (2 Sam. 5:17-25). Me lâ oko Jéhovah amû lege pëpe na azo ti Israël ti mû desizion ala wani ti gue ti tiri bira. Tongana ala sara ni, fani mingi ye ti peko ni ayeke lani tâ sioni mingi.—Nom. 14:41-45; 2 Chron. 35:20-24.
Laso, Jéhovah ahunda na azo ti gue ti tiri bira ape. Amara ayeke tiri ndali ti aye so ala ye, me pëpe ndali ti aye so Nzapa aye. Ala yeke tiri ti mû mbeni kodro, ti wara gbâ ti nginza wala ti maï tënë ti poroso ti ala. Me ka ti azo so ala tene ala yeke tiri na iri ti Nzapa ti bata bungbi ti vorongo nzapa ti ala wala ti fâ awato ti Nzapa? Jéhovah ayeke bata ande atâ wakua ti lo nga lo yeke futi awato ti lo na yâ ti bira ti Harmaguédon so ayeke ga (Apoc. 16:14, 16). Na ngoi ti bira so, aturugu ti Nzapa kue ayeke duti ande acréature ti yingo, me pëpe awakua ti lo na sese.—Apoc. 19:11-15.
3. AZO TI ISRAËL AYEKE FÂ LANI PËPE AZO SO AYEKE NA MABE NA JÉHOVAH
Laso, eskê Jéhovah ayeke tiri ndali ti mbeni mara tongana ti so lo sara lani ndali ti azo ti Israël na ngoi so ala gue ti mû gbata ti Jéricho?
Ândö, fani mingi azo ti Israël ayeke sara nzoni bê na azo so ayeke na mabe na Nzapa nga ala yeke fâ gï azo so Jéhovah atene ala lingbi na kuâ. Bâ atapande ni use. Atâa so Jéhovah amû yanga lani na azo ti Israël ti futi Jéricho, ala bata Rahab na azo ti sewa ti lo ndali ti mabe ti lo (Jos. 2:9-16; 6:16, 17). Ambeni ngoi na pekoni, a futi gbata ti Gabaon ape, ndali ti so azo ti gbata ni afa so ala kpe mbeto ti Nzapa.—Jos. 9:3-9, 17-19.
Laso, na ngoi ti abira, amara ayeke bata pëpe azo so ayeke na mabe. Na ambeni ngoi, a yeke fâ nga asenge zo so asara ye oko ape na yâ ti abira so amara ayeke sara.
4. AZO TI ISRAËL ADOIT LANI TI SARA YE ALINGBI NA ANDIA TI NZAPA NA NDÖ TI BIRI
Ândö, Jéhovah ahunda na aturugu ti Israël ti sara bira alingbi na afango lege ti lo. Na tapande, na ambeni ngoi Nzapa ahunda na ala ti gue na “tënë ti siriri” na azo ti mbeni gbata so ake ala (Deut. 20:10). Jéhovah ahunda nga lani na aturugu ti Israël ti tene ala nga na camp ti ala aduti propre, nga ala sara ye alingbi na andia ti Jéhovah na ndö ti nzoni sarango ye (Deut. 23:9-14). Fani mingi, aturugu ti azo ti amara so angoro azo ti Israël ayeke lango lani na ngangu na awali ti akodro so ala sö benda na ndö ni, me Jéhovah ake na azo ti Israël ti sara tongaso. Ti tâ tënë ni, ala yeke ku nze oko ahon na peko ti so ala mû mbeni gbata si ala peut ti sara mariage na mbeni wali so a mû lo na ngbâa.—Deut. 21:10-13.
Laso, akodro mingi amä terê ti sara bira alingbi na ambeni ndia. Atâa so a sigi na andia so ti bata azo so ayeke aturugu ape, mawa ni ayeke so, fani mingi ala doro andia so.
5. NZAPA ATIRI LANI NDALI TI AZO TI MARA TI LO
Na ngoi ti abira so aturugu ayeke sara laso, eskê ala yeke bata fini ti azo so ayeke be-ta-zo, tongana ti so Jéhovah abata lani fini ti Rahab nga na azo ti sewa ti lo na ngoi so lo sara bira na Jéricho?
Ândö, Jéhovah atiri ndali ti azo ti Israël, fani mingi lo sara si ala sö benda na lege ti miracle. Na tapande, tongana nyen la Jéhovah a-aidé lani azo ti Israël ti sö benda na ndö ti gbata ti Jéricho? Tongana ti so Jéhovah atene, na ngoi so azo ti Israël ‘adë kota kongo ti bira, mo ye ti bâ gbagba ti gbata ni atuku na sese’, na a sara si a yeke ngangu na ala ape ti mû gbata ni (Jos. 6:20). Ala sö lani benda na ndö ti azo ti mara ti Amori tongana nyen? “Jéhovah asara si akota glason so alondo na yayu atï na ndö ti ala . . . Wungo ti ala so aglason ni afâ ala ayeke mingi ahon wungo ti ala so azo ti Israël afâ ala na épée.”—Jos. 10:6-11.
Laso, Jéhovah ayeke tiri pëpe ndali ti mbeni mara na sese. Royaume ti lo, so Jésus ayeke Gbia ni, “ayeke ti dunia so pëpe.” (Jean 18:36). Me Satan la ayeke na komandema na ndö ti agouvernement kue ti azo. A yeke bâ asioni sarango ye ti lo na yâ ti asioni bira ti dunia.—Luc 4:5, 6; 1 Jean 5:19.
ATÂ CHRÉTIEN AGI TI DUTI NA SIRIRI NA AMBA TI ALA
Tongana ti so e bâ fade, dutingo ti e ayeke tâ nde mingi na ti azo ti Israël ti ândö. Ye oko, a yeke gï pëpe ndali ti araison so la e ke ti sara bira. Ambeni raison nde ayeke dä. Na tapande, Nzapa atene lani so na lâ ti nda ni azo so lo fa ye na ala ‘ayeke manda sarango bira encore ape.’ Tongaso, ala yeke mû mbage na bira ape (És. 2:2-4). Na ndö ni, Christ atene so adisciple ti lo ‘ayeke ti dunia so pëpe’; ala yeke yôro terê ti ala na yâ ti abira ti dunia so ape.—Jean 15:19.
Christ awa nga adisciple ti lo ti sara ambeni ye. Lo wa lani ala ti kpe abango ndo so adü batango zo na bê, ngonzo nga na bira (Mat. 5:21, 22). Lo wa nga adisciple ti lo ti duti azo so “asara si siriri amaï” nga ti ye awato ti ala.—Mat. 5:9, 44.
E peut ti sara ni tongana nyen? Peut-être e ye ti sara bira ape, me eskê e bâ so mbeni zo na yâ ti congrégation ayeke wato ti e? Zia e sara kue ti zi mara ti pensé tongaso na li ti e.—Jacq. 4:1, 11.
E yeke yôro terê ti e pëpe na yâ ti abira so amara ayeke sara, me e yeke sara ngangu ti duti na siriri na aita ti e nga ti ye ala (Jean 13:34, 35). Zia e leke na bê ti e ti ngbâ ti duti nde na ngoi so e yeke ku lango so Jéhovah ayeke hunzi ande bira biani biani.—Ps. 46:9.
a Na ambeni ngoi, azo ti Israël atiri na popo ti ala atâa so a nzere na Jéhovah ape (1 aGbia 12:24). Ye oko, na ambeni ngoi lo yeda na abira ni so ndali ti so ambeni mara ni ayeke lani be-ta-zo na lo ape wala ala sara akota siokpari.—aJu. 20:3-35; 2 Chron. 13:3-18; 25:14-22; 28:1-8.
