1. ‘Aye ti yingo so e bezoin ni’ ayeke aye wa? Tongana nyen la a yeke sara si e duti na ngia?

 TÂ NGIA ayeke pëpe gï senge nzerengo terê so e yeke na ni na pekoni ahon. Zo apeut ti duti na tâ ngia na yâ ti gigi ti lo kue. Na lege wa? Jésus afa ndani na yâ ti Fango tënë ti lo na ndö ti hoto, lo tene: “Ngia ayeke na ala so ahinga so ala yeke na bezoin ti aye ti yingo.” (Mat. 5:3). Jésus ahinga lani so a sara azo na kota nzara ti hinga Jéhovah, Nzapa so acréé ala, nga ti voro lo. So ayeke ‘aye ti yingo so e bezoin ni’ la. So Jéhovah ayeke “Nzapa so ayeke na ngia,” azo so ayeke voro lo apeut nga ti duti na ngia.—1 Tim. 1:11.

2-3. (a) Jésus atene ambeni zo nde wa la apeut ti duti na ngia? (b) Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so? Ngbanga ti nyen la e bezoin ti hinga ni?

² Eskê e peut ti duti na ngia gï tongana e yeke na akpale ape? Ên-ën. Na yâ ti fango tënë ti Jésus, lo tene mbeni tënë so ahon gbungo li ti e. Même “[azo] so ayeke na vundu,” peut-être ndali ti so ala bâ so tënë ayeke na li ti ala ndali ti asiokpari so ala sara wala ndali ti so ala yeke na akota kpale, apeut ti duti na ngia. Jésus atene oko tënë so na ndö ti “[azo] so a sara ye ti ngangu na ala ngbanga ti ye ti mbilimbili” wala azo so “azo azonga ala” ndali ti so ala yeke adisciple ti Christ (Matt. 5:4, 10, 11). Me tongana nyen la azo so apeut ti duti na tâ ngia?

³ Jésus ayeke fa lani na e so e yeke duti na ngia ndali ti so e kaï abezoin ti e na lege ti yingo nga e ga nduru na Nzapa,  me pëpe ndali ti so e yeke na akpale ape (Jacq. 4:8). E peut ti sara ni tongana nyen? Na yâ ti article so, e yeke bâ aye ota so e bezoin ti sara ti duti na tâ ngia.

4. Kozo ye so e doit ti sara ti duti na tâ ngia ayeke nyen? (Psaume 1:1-3).

⁴ KOZO YE NI: Ti duti na tâ ngia, e doit ti te kobe ti yingo. Azo na anyama abezoin ti te kobe si ala ngbâ na fini. Me gï azo la apeut ti te kobe ti yingo. E yeke na bezoin ni. Ndani la Jésus atene: “Zo ayeke ngbâ na fini gï na lege ti mapa pëpe, me na lege ti tënë kue so asigi na yanga ti Jéhovah.” (Mat. 4:4). Tongaso, a yeke nzoni e zia mbeni lango ahon ape sân ti tene e te kobe ti yingo so ayeke na yâ ti Bible so ayeke kota ye mingi na e. Mbeni zo ti sungo psaume atene: ‘Ngia ayeke na zo so anzere na lo ti diko ndia ti Jéhovah nga lo yeke diko ni bï na lâ.’—Diko Psaume 1:1-3.

5-6. (a) Nyen la e peut ti manda na yâ ti Bible? (b) Na alege wa la dikongo Bible apeut ti aidé e?

⁵ So Jéhovah aye e, lo fa na e na yâ ti Bible aye so e doit ti sara ti duti na ngia. E hinga ye so lo ye ti tene e sara na yâ ti fini ti e. E hinga tongana nyen la e peut ti ga nduru na lo nga na ye so e bezoin ti sara ti tene lo pardonné asiokpari ti e. E hinga nga ye na ndö ti pendere beku ti kekereke so lo mû zendo ni (Jér. 29:11). Atâ tënë so, so e manda na yâ ti Bible, asara si e yeke na ngia mingi.

⁶ E hinga so Bible asi singo na anzoni wango ndali ti gigi ti e ti lâ oko oko. Tongana e sara ye alingbi na awango so, e peut ti duti  na ngia. Tongana akpale asara si mo découragé, mû ngoi mingi ti diko Bible nga ti gbu li na ndö ni. Jésus atene: “Ngia ayeke na ala so amä tënë ti Nzapa na abata ni!”—Luc 11:28.

7. Nyen la apeut ti aidé mo ti wara aye ti nzoni mingi na ngoi so mo yeke diko Bible?

⁷ Na ngoi so mo yeke diko Bible, gi ti hinga nzerengo ti ye so mo yeke diko. Na tapande, eskê ye so asi na mo awe? Mbeni zo atö mbeni kobe so mo ye ni mingi. Me peut-être mo yeke na ngoi mingi ape ti te kobe ni wala mbeni ye agboto lê ti mo ndali ti so mo yeke pensé na ambeni ye nde na mo te ye ni gï na loro loro, sân ti gi ti hinga nzerengo ni. Na peko ti so mo hunzi ti te kobe ni, mo bâ so mo te ye ni na loro mingi, na mo ye fade ti te ye ni yeke yeke nga ti gi ti hinga nzerengo ni. Eskê mbeni lâ mo diko Bible na loro mingi asara si mo hinga ape nzerengo ti tënë ni? Gi ti hinga nzerengo ti aye so mo diko na yâ ti Bible; gi ti bâ na yâ ti li ti mo tongana nyen la ye ni apassé, imaginé totongo ti go ti azo ni nga gbu li na ndö ti ye so mo diko. Tongana mo sara ni, a yeke sara si mo duti na ngia mingi.

8. “Ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara” ayeke sara kua ti lo tongana nyen? (Bâ nga kete tënë na gbe ni.)

⁸ Jésus azia “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara” ti mû na e kobe ti yingo na ngoi so alingbi, na lo yeke mû na e kobe nzoni mingi (Mat. 24:45). b Bible ayeke kota ye so ngbâa be-ta-zo ayeke sara kua na ni ti mû na e kobe ti yingo (1 aThes. 2:13). Kobe ti yingo so a-aidé e ti hinga apensé ti Jéhovah so lo fa ni na yâ ti Bible. Ndani la e yeke diko Tour ti Ba Ndo na Zingo na lango! nga na a-article so ayeke na ndö ti jw.org. E yeke leke terê ti e ndali ti abungbi ti milieu ti yenga nga na abungbi ti nda-yenga. E yeke bâ nga kuasinga ti Télé JW nze na nze tongana a yeke dä. Tengo kobe ti yingo nzoni ayeke aidé e ti sara use ye so ayeke sara si e duti na tâ ngia.

9. Use ye so ayeke sara si e duti na tâ ngia ayeke nyen?

⁹ USE YE NI: Ti duti na tâ ngia, a lingbi e sara ye alingbi na andia ti Jéhovah. Mbeni zo ti sungo psaume atene: “Ngia ayeke na zo kue so akpe mbeto ti Jéhovah, so atambela na ndö ti alege ti Lo.” (Ps. 128:1). Ti kpe mbeto ti Jéhovah aye ti tene e ne lo mingi asara si e yeke ke ti sara mbeni ye so azia vundu na bê ti lo (aProv. 16:6). Tongaso, e yeke gi lakue ti sara ye alingbi na andia ti Nzapa na ndö ti ye so ayeke na lege ni nga ye so ayeke na lege ni ape, so ayeke na yâ ti Bible (2 aCor. 7:1). E yeke duti na ngia tongana e sara aye so Jéhovah aye nga e ke aye so lo ke.—Ps. 37:27; 97:10; aRom. 12:9.

10. Ti gue oko na aRomain 12:2, nyen la e doit ti sara?

¹⁰ Diko aRomain 12:2. Mbeni zo apeut ti hinga so Jéhovah ayeke na droit ti fa ye so ayeke na lege ni nga ye so ayeke na lege ni ape, me lo doit nga ti yeda ti sara ye alingbi na andia ti Nzapa. Na tapande, mbeni zo apeut ti hinga so gouvernement ayeke na droit ti fa loro so a-oto adoit ti kpe na ni. Me peut-être lo yeke yeda ti sara ye alingbi na ni ape. A sara si lo kpe loro na oto ahon ti so a hunda. Sarango ye ti e ayeke fa so e yeda biani so ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah ayeke tâ nzoni fason ti vivre (aProv. 12:28). David apensé lani tongaso, ndani la lo tene na ndö ti Jéhovah, lo tene: “Mo sara si mbi hinga lege ti fini. Ngia ayeke mingi na  gbele mo; ngia ayeke na mbage ti maboko ti mo ti koli lakue lakue.”—Ps. 16:11.

11-12. (a) Tongana e gi bê ti e wala e découragé, nyen la e doit ti sara hange na ni? (b) Tongana nyen la aPhilippien 4:8 apeut ti aidé e na ngoi so e yeke soro angia?

¹¹ Tongana e gi bê ti e wala e découragé, e peut ti pensé so e bezoin ti sara mbeni ye so ayeke aidé e ti zia ti gi bê ti e na ndö ti akpale ti e. So ayeke na lege ni, me e doit ti sara hange si e sara pëpe mbeni ye so Jéhovah ake.—aÉph. 5:10-12, 15-17.

¹² Na yâ ti lettre so Paul atokua na aPhilippien, lo wa aChrétien ti ngbâ ti gbu li na ndö ti aye so ayeke ‘mbilimbili, aye so ayeke nzoni-kue, aye so zo alingbi ti ye ni nga so ayeke nzoni mingi’. (Diko aPhilippien 4:8.) Atâa so Paul asû mbeti mbilimbili na ndö ti tënë ti angia ape, atënë so lo tene abâ nga angia so e yeke soro. Tara ti sara ye so: Na ndo kue so tënë “aye” asigi dä na yâ ti versê ni, zia na place ni tënë “abia,” “afilm,” “abuku” wala “ajeu vidéo.” Sarango tongaso apeut ti aidé mo ti hinga ati so Nzapa apeut ti yeda na ni na ati so lo peut ti ke ni. E ye ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah so ayeke na nduzu mingi (Ps. 119:1-3). Ye so ayeke sara si e duti na nzoni conscience, na e peut ti sara ota ye ni so ayeke sara si e duti na tâ ngia.—Kus. 23:1.

13. Ota ye so ayeke sara si e duti na tâ ngia ayeke nyen? (Jean 4:23, 24).

¹³ OTA YE NI: Sara kue ti tene vorongo Jéhovah aduti na kozo ndo na yâ ti fini ti mo. So Jéhovah la acréé e, lo lingbi biani ti tene e voro lo (Apoc. 4:11; 14:6, 7). Tongaso, ye so ayeke kota ye na yâ ti fini ti e ayeke ti voro Jéhovah tongana ti so lo ye, so ti tene, “na yingo nga na tâ tënë.” (Diko Jean 4:23, 24.) E ye ti tene yingo vulu ti Nzapa afa lege na e tongaso si e voro lo alingbi na atâ tënë so ayeke na yâ ti Bible. Vorongo Jéhovah adoit ti duti na kozo ndo na yâ ti fini ti e même tongana e yeke na yâ ti mbeni kodro so a kanga lege na ambeni kua ti e wala a kanga lege na ni kue. Laso, aita ti e ahon 100 ayeke na kanga gï ndali ti so ala yeke aTémoin ti Jéhovah. c Atâa so kue, na ngia, ala yeke sara ye kue so ala peut ti sara ti sambela, ti manda ye nga ti fa ye na azo na ndö ti Nzapa ti e nga na Royaume ti lo. Tongana a zonga e wala a sara aye ti ngangu na e, e peut ti duti na ngia ndali ti so e hinga so Jéhovah ayeke na e nga lo yeke futa e.—Jacq. 1:12; 1 Pi. 4:14.

14. Nyen la asi na mbeni ita-koli so ade maseka na Tadjikistan? Ngbanga ti nyen?

¹⁴ Ye so asi na ambeni ita afa so aye ota so e londo ti bâ asara si zo aduti na tâ ngia, atâa dutingo ti lo ayeke tongana nyen. Bâ ye so asi na Jovidon Bobojonov so ayeke na Tadjikistan, so ayeke na ngu 19, ndali ti so lo ke ti sara kua ti turugu. Na lango 4 ti octobre, ngu 2019, a mû lo na ngangu na yanga-da, a gue a kanga lo teti anze mingi nga a sara ye na lo tongana mbeni sioni zo. A sara tënë ti ye so a sara na lo na lege ni ape so na yâ ti akodro mingi. A tene so a pika lo ti pusu lo ti deba yanga ti lo ti sara kua ti turugu nga ti yü bongo ti turugu. Na pekoni, a dë ngbanga na li ti lo na a tokua lo na yâ ti mbeni camp so a yeke sara kua ti ngangu dä; a si na mbeni ngoi, gbia ti kodro ni apardonné lo nga lo mû yanga ti tene a zi lo. Na yâ ti angoi so  kue, Jovidon angbâ be-ta-zo nga lo ngbâ ti duti na ngia. Lo sara ni tongana nyen? Lo hinga lakue so lo yeke na bezoin ti aye ti yingo.

15. Na ngoi so Jovidon ayeke na kanga, lo te kobe ti yingo tongana nyen?

¹⁵ Na ngoi so Jovidon ayeke na kanga, lo te kobe ti yingo, même na ngoi so lo yeke na Bible wala ambeti ti e ape. Lo sara ni tongana nyen? Aita ti ndo ni so ayeke ga na lo kobe ayeke sû versê ti lango ni na terê ti aye so ala zia akobe ni na yâ ni. Tongaso, lo wara lege ti diko Bible nga ti gbu li na ndö ni lâ na lâ. Na peko ti so a zi lo na kanga, lo mû wango so na azo so ade awara angangu kpale ape, lo tene: “Ala doit ti sara kua nzoni na liberté so ala yeke na ni ti hinga ye mingi na ndö ti Jéhovah na lege so ala diko Bible nga na ambeti ti e.”

16. Nyen la Jovidon azia lani li ti lo na ndö ni?

¹⁶ Ita ti e so asara ye alingbi na andia ti Jéhovah. Lo ngbâ lani ti pensé na ndö ti asioni nzara ti bê ti lo ape nga ti sara asioni ye ape, me lo zia li ti lo na ndö ti Jéhovah nga na ye so ayeke kota ye na lê ti lo. Apendere ye so Nzapa acréé apika bê ti Jovidon mingi. Lakue na ndapre lo yeke zingo na ngoi so andeke ayeke toto. Na bï, lo yeke mû  ngoi ti bâ nze nga na atongoro. Lo tene: “Acadeau so alondo na Jéhovah so asara si mbi yeke na ngia nga akpengba mbi.” Tongana e kiri singila na Jéhovah ndali ti aye ti yingo nga na ti mitele so lo mû na e, bê ti e ayeke duti na ngia, na ngia so apeut ti aidé e ti gbu ngangu.

17. Tongana nyen la 1 Pierre 1:6, 7 apeut ti aidé mbeni zo so awara mara kpale ti Jovidon?

¹⁷ Jovidon azia nga vorongo Jéhovah na kozo ndo. Lo hinga lani so a yeke kota ye ti ngbâ ti duti be-ta-zo na tâ Nzapa. Jésus atene: “A yeke gï Jéhovah Nzapa ti mo si mo doit ti voro lo, nga gï lo oko si mo doit ti sara na lo kusala so ayeke nzoni-kue.” (Luc 4:8). Akota zo ti turugu nga na aturugu aye lani ti tene Jovidon ake ti voro Jéhovah. Me bï na lâ, lo yeke sambela lani Jéhovah na bê ti lo kue ti hunda lo ti aidé lo ti ngbâ ti duti be-ta-zo. Atâa so a sara ye lani na Jovidon na lege ni ape, lo ngbâ be-ta-zo. Ye so asara si lo peut ti duti na ngia mingi ndali ti so lo yeke na mbeni ye so lo yeke lani na ni ape kozo si a gbu lo a hon na lo, a pika lo nga a kanga lo. Lo yeke na kpengba mabe laso, ndali ti so a tara lani mabe ti lo.—Diko 1 Pierre 1:6, 7.

18. Tongana nyen la e peut ti ngbâ ti duti na ngia?

¹⁸ Jéhovah ahinga aye so e bezoin ni ti duti na tâ ngia. Tongana mo sara aye ota so ayeke sara si zo aduti na tâ ngia, mo peut ti ngbâ ti duti na ngia atâa angangu kpale so mo wara. Tongaso, mo nga kue mo yeke wara lege ti tene tënë so: “Ngia ayeke na azo so Nzapa ti ala ayeke Jéhovah!”—Ps. 144:15.