1. Beku wa la Jéhovah amû na e?

 JÉHOVAH amû na e pendere beku ti fini ti lakue lakue. Ambeni zo ayeke na beku ti wara fini ti lakue lakue na yayu tongana acréature ti yingo so alingbi ti kui ape (1 aCor. 15:50, 53). Me mingi ti azo ayeke na beku ti wara fini ti lakue lakue na ndö ti sese, ala yeke duti ande na nzoni seni nga na ngia (Apoc. 21:3, 4). Atâa e yeke ku kungo ti wara fini ti lakue lakue na yayu wala na ndö ti sese, beku ti e ayeke kota ye mingi na e.

2. Nyen la asara si e yeke na beku? Ngbanga ti nyen la e tene tongaso?

² Tënë “beku” so ayeke na yâ ti Bible, a peut ti fa ndani a tene a yeke “kungo ti tene anzoni ye asi.” E hinga biani so beku ti e ti kekereke ayeke ga ande tâ ye ndali ti so a londo na Jéhovah (aRom. 15:13). E hinga aye so lo mû zendo ni, nga e hinga so lo yeke sara ye lakue alingbi na atënë ti yanga ti lo (Nom. 23:19). E hinga biani so Jéhovah ayeke na nzara nga na ngangu ti sara aye kue so lo tene lo yeke sara ni. Tongaso, beku ti e ayeke pëpe ye so e imaginé ni wala ye so e ye ti tene asi. Me aye so ayeke atâ ye la asara si e yeke na beku.

3. Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so? (Psaume 27:14).

³ Babâ ti e ti yayu aye e, na lo ye ti tene e zia bê ti e na ndö ti lo. (Diko Psaume 27:14.) Tongana e yeke na kpengba beku na Jéhovah, e yeke gbu ngangu na yâ ti akpale nga e yeke bâ ndo na devant na mbeto ape nga na ngia. Zia e bâ tongana nyen la beku ti e ayeke bata e. E yeke bâ kozoni tongana nyen la beku ayeke tongana mbeni kale ti bateau nga tongana mbeni casque. Na pekoni, e yeke bâ tongana nyen la e peut ti sara si beku ti e akpengba.

4. Tongana nyen la beku ti e ayeke tongana mbeni kale ti bateau? (aHébreu 6:19).

⁴ Na yâ ti lettre so bazengele Paul atokua na aHébreu, lo haka beku ti e na mbeni kale ti bateau. (Diko aHébreu 6:19.) So fani mingi Paul avoyagé na lê ti ngu-ingo, lo hinga so a sara kua na akale ti sara si mbeni bateau ague kirikiri ape. Na mbeni ngoi, lo yeke lani na yâ ti mbeni bateau na ngoi so mbeni ngangu pupu aya. Na ngoi so pupu ni ayeke ya, lo bâ azo so ayeke sara kua na yâ ti bateau ni abi akale na yâ ti ngu ti tene bateau ni apika asioni tênë ape (Kus. 27:29, 39-41). Tongana ti so mbeni kale ayeke sara si mbeni bateau aluti, beku ti e ayeke sara si e ngbâ nduru na Jéhovah, tongaso si e gue ayo ape na ngoi so e wara akpale so ayeke tongana angangu pupu. Beku ti e ayeke sara si e gi bê ti e ape na ngoi so e wara akpale ndali ti so e hinga so aye ayeke ga nzoni. Girisa ape so Jésus atene lani so a yeke sara aye ti ngangu na e (Jean 15:20). Tongaso, tongana e gbu li na ndö ti aye so Jéhovah amû zendo ni, a yeke aidé e ti ngbâ ti sara na lo.

5. Tongana nyen la beku akpengba lani Jésus na ngoi so lo yeke nduru ti kui?

⁵ Bâ tongana nyen la beku a-aidé lani Jésus ti ngbâ be-ta-zo atâa so lo hinga so lo yeke gue ti kui mbeni sioni kuâ. Na lango ti Pentecôte ti ngu 33, Pierre afa atënë ti mbeni prophétie so ayeke na yâ ti mbeti ti Psaume so afa pendere mingi tongana nyen la Jésus agi bê ti lo oko ape, lo tene: ‘Mbi yeke duti ande na beku lakue, ngbanga ti so mo yeke zia mbi ti tene mbi ngbâ na yâ ti Dû ti kuâ pëpe, nga mo yeke zia lege pëpe na terê ti zo ti mo so ayeke be-ta-zo ti buba. Mo yeke sara si bê ti mbi ayeke na ngia mingi na gbele mo.’ (Kus. 2:25-28; Ps. 16:8-11). Atâa so Jésus ahinga lani so lo yeke kui, lo yeke na kpengba beku so Nzapa ayeke zingo lo na kuâ nga lo yeke duti na ngia ti kiri ti wara terê na Babâ ti lo na yayu.—aHéb. 12:2, 3.

6. Mbeni ita-koli atene nyen na ndö ti beku?

⁶ Beku ti e a-aidé aita mingi ti gbu ngangu. Bâ tapande ti Leonard Chinn, mbeni ita-koli so ayeke be-ta-zo so ayeke lani na Angleterre. Na ngoi ti Kozo bira so amû sese kue, a kanga lani lo ndali ti so lo ke ti sara kua ti turugu. A zia lo lani lo oko na mbeni ndo teti nze use, na pekoni a forcé lo ti sara kua so ayeke ngangu mingi. Na pekoni lo tene: “Aye so asi na mbi a-aidé mbi ti bâ so e bezoin mingi ti duti na beku si e gbu ngangu. E yeke na tapande ti Jésus, ti abazengele nga na ti aprophète, e yeke nga na apendere zendo so ayeke na yâ ti Bible. Aye so kue amû na e kpengba beku ti kekereke nga akpengba e ti gbu ngangu.” Beku ayeke lani tongana mbeni kale ti bateau ndali ti Leonard, na a peut ti duti tongana mbeni kale ti bateau ndali ti e.

7. Tongana nyen la akpale ayeke sara si e duti na kpengba beku? (aRomain 5:3-5; Jacques 1:12).

⁷ Tongana e gbu nganga na yâ ti akpale nga e bâ so Jéhovah a-aidé e nga e zia ngia na bê ti lo, beku ti e ayeke kpengba mingi. (Diko aRomain 5:3-5; Jacques 1:12.) Fadeso, beku ti e akpengba mingi ahon ti ngoi so e yeda lani na nzoni tënë ti kozoni. Satan aye ti tene akpale ti e ahon ndö ti e, me grâce na mungo maboko ti Jéhovah, e peut ti gbu ngangu na yâ ni oko oko kue.

8. Na lege wa la beku ti e ayeke tongana mbeni casque? (1 aThessalonicien 5:8).

⁸ Bible ahaka nga beku ti e na mbeni casque. (Diko 1 aThessalonicien 5:8.) Mbeni turugu ayeke yü casque ti bata li ti lo si aye so awato agi ti pika li ti lo na ni asara sioni na ni ape.  Na yâ ti bira so e yeke sara na Satan, e doit ti bata apensé ti e si Satan abuba ni ape. Lo yeke sara kua na aye nde nde ti tara e nga ti buba yâ ti apensé ti e. Gï tongana ti so casque ayeke bata li ti mbeni turugu, beku ti e ayeke bata apensé ti e si e peut ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah.

9. Nyen la ayeke si na azo tongana ala yeke na beku ape?

⁹ Beku ti e ti fini ti lakue lakue ayeke aidé e ti sara ye na ndara nga ti bâ yâ ti aye nzoni. Na mbage, tongana beku ti e awoko nga e komanse ti pensé gï na ndö ti anzara ti bê ti e, e yeke pensé encore ape na ndö ti beku ti e ti fini ti lakue lakue. Zia e gbu li na ndö ti tapande ti ambeni Chrétien so ayeke ândö na Corinthe. Ala yeke lani na mabe encore ape na mbeni zendo ti Nzapa so ayeke kota mingi: beku ti zingongo ti akuâ (1 aCor. 15:12). Paul atene so azo so amä na bê pëpe na zingongo ti akuâ ayeke sara gï aye so anzere na ala (1 aCor. 15:32). Laso, azo mingi so azia bê ti ala pëpe na azendo ti Nzapa ayeke sara aye kue so ala peut ti sara ti duti na ngia. Me, e sara ti e confiance na zendo so Nzapa amû ndali ti kekereke. Beku ti e ayeke tongana mbeni casque so ayeke bata apensé ti e nga ayeke aidé e ti pensé gï na e wani ape, mbeni ye so ayeke buba songo ti e na Jéhovah.—1 aCor. 15:33, 34.

10. Tongana nyen la beku apeut ti bata e si atënë ti mvene asara sioni na e ape?

¹⁰ Beku ti e so ayeke tongana casque apeut nga ti bata e si e pensé ape so e peut lâ oko ape ti zia ngia na bê ti Jéhovah. Na tapande, ambeni ita apeut ti tene: ‘Mbi yeke wara ande fini ti lakue lakue lâ oko ape. Mbi lingbi ape. Mbi peut ti sara ye alingbi na andia ti Nzapa lâ oko ape.’ Girisa ape so Éliphaz, so lo tene lo ye lani ti dë bê ti Job, atene lani mara ti tënë tongaso na lo. Éliphaz atene: “Zo ayeke gï nyen si lo lingbi ti duti zo so bê ti lo avuru?” Lo tene nga tënë so na ndö ti Nzapa: “Bâ! Lo zia bê ti lo pëpe na azo ti lo ti be-vulu, na même yayu avuru tarara na lê ti lo pëpe.” (Job 15:14, 15). So mara ti mvene ti nyen! Girisa ape so Satan la aye ti tene mo pensé tongaso. Lo hinga so tongana mo ngbâ ti pensé tongaso, mo yeke komanse ti perdre beku ti mo. Tongaso, ke amvene ni so na zia li ti mo na ndö ti azendo ti Jéhovah. Duti na kite lâ oko ape so lo ye ti tene mo wara fini ti lakue lakue nga lo yeke aidé mo ti wara ni.—1 Tim. 2:3, 4.

11. Ngbanga ti nyen la a yeke nzoni e kanga bê na ngoi so e yeke ku ti tene beku ti e aga tâ ye?

¹¹ A yeke lakue kete ye ape ti ngbâ ti duti na kpengba beku. A peut ti ga ngangu na e ti kanga bê na ngoi so e yeke ku ti tene Nzapa asara ye alingbi na azendo ti lo. Me ndali ti so Jéhovah ayeke dä ngbene ye giriri, ye so aninga mingi lê ti e, na lê ti lo a ninga ape (2 Pi. 3:8, 9). Lo yeke sara aye so lo mû zendo ni na mbeni fason so ayeke tâ nzoni mingi, me peut-être lo yeke sara ni na ngoi so e ku terê ti e na ni ape. Nyen la apeut ti aidé e ti ngbâ ti duti na kpengba beku na ngoi so e yeke kanga bê e ku ti tene Nzapa asara ye alingbi na azendo ti lo?—Jacq. 5:7, 8.

12. Ti gue oko na aHébreu 11:1, 6, kamba wa la ayeke na popo ti beku na mabe?

¹² E yeke ngbâ ti duti na kpengba beku tongana e ngbâ nduru na Jéhovah, ndali ti so lo la lo yeke sara si beku ti e aga tâ ye. Ti duti na beku, e doit ti mä na bê so Jéhovah ayeke dä nga so lo yeke “zo so ayeke futa azo so ayeke gi lo ngangu.” (Diko aHébreu 11:1, 6.) Tongana e mä na bê biani so Jéhovah ayeke dä, e yeke duti même na confiance mingi so lo yeke sara ye alingbi na azendo kue so lo mû. Zia e bâ ambeni ye so e peut ti sara ti kpengba  songo ti e na Jéhovah tongaso si e ngbâ ti duti na kpengba beku.

13. E peut ti ga nduru na Nzapa tongana nyen?

¹³ Sambela Jéhovah nga diko Bible. Atâa so e peut ti bâ Jéhovah ape, e peut ti ga nduru na lo. E peut ti sara tënë na lo na lege ti sambela, na e hinga so lo yeke mä e (Jér. 29:11, 12). E peut ti mä Nzapa tongana e diko Bible nga e gbu li na ndö ni. Tongana e diko Bible na e bâ tongana nyen la Jéhovah abâ lani lege ti azo so ayeke be-ta-zo na lo ândö, beku ti e ayeke kpengba mingi. Ye kue so ayeke na yâ ti Bible, “a sû ni ti tene a fa ye na e, si na lege ti gbungo ngangu ti e nga na lege ti dengo bê so alondo na yâ ti Mbeti ti Nzapa e duti na beku.”—aRom. 15:4.

14. Ngbanga ti nyen la e doit ti gbu li na ndö ti aye so Jéhovah asara ndali ti amba ti e?

¹⁴ Gbu li na ndö ti fason so Jéhovah asara ye alingbi na azendo ti lo. Bâ ye so Nzapa asara lani na Abraham na Sara. Ala hon lani ngu ti dungo molenge awe. Me Nzapa atene lani na ala so ala yeke dü molenge (Gen. 18:10). Abraham asara lani ye tongana nyen? Bible atene: ‘Lo yeke lani na mabe so lo yeke ga ande babâ ti amara mingi.’ (aRom. 4:18). Atâa so Abraham ahinga lani ape tongana nyen la zendo ti Nzapa apeut ti ga tâ tënë, lo hinga so Lo yeke sara ye alingbi na ni. Nzapa azia vundu na bê ti koli be-ta-zo so ape (aRom. 4:19-21). Mara ti ambaï tongaso afa na e so e peut ti hinga biani so Jéhovah ayeke sara ye lakue alingbi na azendo ti lo, même tongana, na e, a yeke ngangu.

15. Ngbanga ti nyen la a yeke nzoni e gbu li na ndö ti aye so Nzapa asara ndali ti e?

¹⁵ Gbu li na ndö ti aye so Jéhovah asara ndali ti mo. Gbu li na bâ tongana nyen la mo bâ nzoni na lege ti azendo so ayeke na yâ ti Bible so aga tâ tënë. Na tapande, Jésus amû lani zendo so Babâ ti lo ayeke mû na mo aye so mo  bezoin ni (Mat. 6:32, 33). Jésus atene nga lani so Jéhovah ayeke mû na mo yingo vulu tongana mo hunda ni (Luc 11:13). Jéhovah asara ye alingbi na azendo so. Peut-être mo peut ti gbu li na ndö ti ambeni zendo ni so lo sara ye alingbi na ni ndali ti mo. Na tapande, lo mû zendo ti pardonné mo, ti dë bê ti mo nga ti mû na mo kobe ti yingo (Mat. 6:14; 24:45; 2 aCor. 1:3). Tongana mo gbu li na ndö ti aye so Nzapa asara ni ndali ti mo awe, mo yeke duti na kpengba beku na aye so lo yeke sara ande ndali ti mo na yâ ti angoi so ayeke ga.

16. Ngbanga ti nyen la beku ayeke mbeni pendere cadeau mingi?

¹⁶ Beku ti e ti fini ti lakue lakue ayeke mbeni pendere cadeau so Nzapa amû na e. E yeke ku kungo gigi ti kekereke so ayeke pendere mingi, na e peut ti hinga biani so a yeke si ande. Beku ti e ayeke tongana mbeni kale ti bateau so asara si e luti, tongaso si e peut ti gbu ngangu na yâ ti akpale, na yâ ti aye ti ngangu so a yeke sara na e nga même tongana e yeke na lê ti kuâ. Beku ti e ayeke tongana casque so ayeke bata apensé ti e, tongaso si e peut ti ke aye so ayeke na lege ni ape nga e hule na terê ti aye so ayeke na lege ni. Beku ti e so alondo na Bible asara si e ga nduru mingi na Nzapa nga afa na e so lo ye e mingi. Tongana e ngbâ ti duti na kpengba beku, e yeke bâ nzoni dä mingi.

17. Ngbanga ti nyen la beku ti e ayeke sara si e duti na ngia?

¹⁷ Na yâ ti lettre ti bazengele Paul na aRomain, lo wa ala ti “duti na ngia na yâ ti beku.” (aRom. 12:12). Paul apeut lani ti duti na ngia ndali ti so lo hinga biani so tongana lo ngbâ be-ta-zo, lo yeke wara fini ti lakue lakue na yayu. E nga kue e peut ti duti na ngia na yâ ti beku ti e ndali ti so e hinga biani so Jéhovah ayeke sara ye alingbi na azendo ti lo. Mbeni zo ti sungo psaume atene: “Ngia ayeke na zo . . . so azia bê ti lo ti ku Jéhovah Nzapa ti lo, . . . Lo so ayeke lakue be-ta-zo.”—Ps. 146:5, 6.