1. Tongana nyen la bango ndo ti dunia so, so ayeke ti pensé gï na zo wani, alingbi ti sara ngangu na ndö ti sarango terê ti e kete?

NGBANGA TI NYEN la a yeke kete ye ape ti sara ye alingbi na ye so e manda na yâ ti Bible? Mbeni raison ni ayeke so ti sara ye na lege ni, a lingbi e sara terê ti e kete. Na “lâ ti nda ni” so, a yeke ngangu na e ti ngbâ ti sara terê ti e kete ndali ti so azo mingi so angoro e ayeke “azo so andoye gï terê ti ala wani, azo so andoye nginza, azo so abâ terê ti ala kota na ndö ti amba ti ala, azo ti baba” nga na “azo so akanga nzara ti bê ti ala pëpe”. (2 Tim. 3:1-3). So e yeke awakua ti Nzapa, e hinga so mara ti asarango ye so ayeke sioni, me na bango ni, azo so asara mara ti aye tongaso, aye atambela nzoni na yâ ti gigi ti ala nga gigi ti ala anzere na ala mingi (Ps. 37:1; 73:3). Peut-être e yeke hunda terê ti e: ‘Nzoni ti nyen la mbi yeke wara tongana mbi sara ngangu ti zia abezoin ti amba ti mbi kozo na ti mbi wani? Tongana mbi sara terê ti mbi kete, azo ayeke ngbâ ti ne mbi?’ (Luc 9:48). Tongana e zia si bango ndo ti azo ti dunia so, so ayeke ti pensé gï na ala wani, asara ngangu na  ndö ti e alingbi ti buba nzoni songo so e yeke na ni na aita na ayeke sara si a yeke ngangu na azo ti hinga so e yeke aChrétien. Me tongana e manda tapande ti awakua ti Nzapa so asara terê ti ala kete so a sara tënë ti ala na yâ ti Bible nga e sara ye tongana ala, e yeke bâ nzoni na pekoni.

2. Nyen la e lingbi ti manda na lege ti awakua ti Nzapa ti ândö so ayeke be-ta-zo?

² Nyen la amû lani maboko na awakua ti Nzapa ti ândö so ayeke be-ta-zo ti ga akamarade ti lo? Nyen la ala sara ti nzere na lo? Ala wara ngangu ti sara aye so lo ye tongana nyen? Tongana e diko ye na ndö ti atapande ti ala na yâ ti Bible nga e gbu li ti e na ndö ti ye so e diko, mabe ti e ayeke kpengba ahon ti kozo.

3, 4. (a) Tongana nyen la Jéhovah ayeke fa ye na e? (b) Ngbanga ti nyen la e bezoin mbeni ye encore na ndö ti hingango ye ti tene mabe ti e angbâ ti kpengba?

³ Jéhovah amû na e aye so e bezoin ni ti tene mabe ti e angbâ ti kpengba. E yeke wara anzoni wango nga na afango ye na lege ti Bible, ambeti ti e, site Internet ti e, JW Télédiffusion nga na abungbi na akota bungbi ti e. Me Jésus afa so gï hingango ye alingbi ape e bezoin mbeni ye encore. Lo tene: “Kobe ti mbi ayeke ti sara ye so bê ti lo so atokua mbi aye nga ti hunzi kusala ti lo.”—Jean 4:34.

⁴ Sarango ye so bê ti Nzapa aye ayeke lani tongana kobe ti Jésus. Tengo anzoni kobe ayeke sara si e yapu nga ayeke sara nzoni na terê ti e. Legeoko nga, sarango ye so bê ti Nzapa aye ayeke sara si e yapu nga ayeke sara nzoni na mabe ti e. Na tapande, a si na mo awe ti gue na mbeni bungbi ti fango tënë na ngoi so mo fatigué me na peko ti fango tënë ni, mo yeke na ngia mingi nga mo kpengba?

5. Nzoni ye wa la e yeke wara tongana e sara ye na ndara?

⁵ Tongana e sara ye so Jéhovah ahunda na e ti sara, a fa so e yeke na ndara (Ps. 107:43). Azo so asara ngangu ti sara ye na ndara ayeke wara ye ti nzoni. Bible atene: “Tanga ti ye kue so mo sara nzara ni alingbi na ni pëpe. . . . A yeke keke ti fini ndali ti azo so agbu ni; azo so agbu ni ngangu, a yeke tene so ala yeke na ngia.” (aProv. 3:13-18). Jésus atene: “Tongana ala hinga aye so, ala yeke duti na ngia tongana ala sara ye alingbi na ni.” (Jean 13:17). Adisciple ti Jésus ayeke lani na ngia na ngoi kue so ala ngbâ ti sara ye so Jésus afa na ala ti sara. Sarango ye alingbi na afango ye ti lo aga lani ye so ala ayeke sara na yâ fini ti ala.

6. Ngbanga ti nyen la a lingbi e ngbâ ti sara ye alingbi na ye so e manda?

⁶ Laso, a lingbi e nga e ngbâ ti sara ye alingbi na aye so e manda. Gbu li na ndö ti mbeni zo so ayeke leke a-oto so ayeke na agbakuru ti sarango na kua nga na hingango ye. Aye ni so ayeke mû maboko na lo gï tongana lo sara kua na ni. Peut-être a ninga awe la lo yeke leke a-oto, me lo bezoin ti ngbâ ti sara kua na ye so lo hinga tongana lo ye ti ngbâ ti sara ni nzoni. Legeoko nga, na ngoi so ti kozoni e manda lani tâ tënë, e yeke na ngia ndali ti so e sara ye alingbi na aye so e diko na yâ ti Bible. Me ti tene e ngbâ ti duti na ngia, a lingbi lâ oko oko e sara terê ti e kete na e ngbâ ti sara ye alingbi na ye so Jéhovah afa na e.

7. Nyen la a lingbi e sara ti manda ye na lege ti tapande ti azo so Bible asara tënë ti ala?

⁷ Na yâ ti article so, e yeke bâ ambeni ye so alingbi ti si so na yâ ni peut-être a yeke ngangu na e ti ngbâ ti sara terê ti e kete. E yeke bâ tongana nyen la azo ti ândö so ayeke be-ta-zo angbâ ti sara terê ti ala kete. Me a lingbi e sara ye mingi ahon gï ti diko ye na ndö ti ala. A lingbi e gbu li na ndö ti ye so e diko nga na pekoni e sara ye alingbi na ni.

8, 9. Nyen la Kusala 14:8-15 afa na e na ndö ti ye so Paul asara so afa so lo sara terê ti lo kete? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article so.)

⁸ Nzapa aye si “mara ti azo nde nde kue asö fini ti ala nga ala wara tâ hingango ye na ndö ti tâ tënë.” (1 Tim. 2:4). Bango ndo ti mo na ndö ti mara ti azo nde nde so ade ahinga tâ tënë ape ayeke so wa? Atâa so bazengele Paul ague na yâ ti asynagogue ti gi ti wara azo so ahinga mbeni ye na ndö ti Nzapa, lo sara biani ngangu ti mû maboko na azo so ayeke aJuif ape. Sarango ye ti Paul na gbele sarango ye ti azo so avoro ambeni nzapa nde na peko ti so lo fa tënë na ala ayeke fa wala lo sara terê ti lo kete wala pëpe.

⁹ Na tapande, na ngoi ti kozo voyage ti Paul ti missionnaire, azo ti Lycaonie apensé so lo na Barnabas ayeke na ngangu ahon asenge zo: ala bâ so ala yeke Zeus na Hermès, anzapa ti wataka so ala voro lani, so amû terê ti zo. Eskê sarango ye ti azo ni anzere lani na Paul na Barnabas? Ala bâ ni tongana mbeni pendere changement na peko ti so a sara aye ti ngangu na ala na yâ ti agbata use so ala gue dä kozo? Ala bâ aye so azo ni asara ti gboto lê na ndö ti ala tongana mbeni ye so alingbi ti sara si nzoni tënë amû ndo? Oko pëpe. Hio, ala ke ni na lege so ala suru abongo ti ala, ala lï na popo ti azo na ala dekongo, ala tene: “Ala yeke sara aye so ngbanga ti nyen? E nga kue e yeke azo so ayeke na a-oko wokongo tongana ala.”—Kus. 14:8-15.

10. Na lege wa la Paul na Barnabas abâ so ala na azo ti Lycaonie ayeke legeoko?

¹⁰ Tongana Paul na Barnabas atene so ala nga kue ala yeke azo, ala ye ti tene so ala yeke mbilimbili-kue ape. Me ala ye ti tene ape so vorongo so ala yeke voro na Nzapa ti ala ayeke legeoko na vorongo so azo ti Lycaonie ayeke voro na anzapa ti ala. Nzapa atokua Paul na Barnabas ti sara kua tongana amissionnaire (Kus. 13:2). A soro ala na lege ti yingo vulu nga ala yeke na mbeni beku so ayeke pendere mingi. Ye oko, Paul na Barnabas ahinga so azo ti Lycaonie alingbi ti wara a-oko ye so tongana ala yeda na nzoni tënë.

11. Na ngoi so e yeke fa tënë, tongana nyen la e lingbi ti sara terê ti e kete tongana Paul?

¹¹ Bâ mbeni lege so e lingbi ti fa so e sara terê ti e kete tongana ti Paul. E yeke bâ lâ oko ape so kua ti e ti fango tënë wala akua so Jéhovah amû maboko na e ti sara asara si e yeke ti e kota mingi. E lingbi ti hunda terê ti e, e tene: ‘Mbi yeke bâ azo so mbi fa tënë na ala tongana nyen? Mbi yeke ke ambeni mbilimbili groupe ti azo gï senge senge?’ A-Témoin ti Jéhovah alingbi na gonda ndali ti so, na yâ ti dunia kue, ala yeke gi ti wara azo ti yâ ti aterritoire ti ala so alingbi ti yeda na nzoni tënë. Na ambeni ngoi, a yeke hunda peut-être ti tene ala manda ambeni yanga ti kodro nga na angobo ti azo so azo mingi abâ ala tongana ambumbuse zo. Ala bâ lâ oko ape so ala yeke nzoni ahon azo so ala yeke fa tënë na ala. Me ala gi ti comprendre zo oko oko kue ti ndu bê ti zo ni na tënë ti Royaume.

12. Tongana nyen la Épaphras afa so lo pensé biani na amba ti lo?

¹² Mbeni use lege ti fa so e yeke sara terê ti e kete ayeke ti sambela ndali ti aita ti e so “ayeke na mabe so ayeke ye ti kota ngere tongana ti e”. (2 Pi. 1:1). Épaphras asara lani tongaso. Bible asara tënë ti lo gï fani ota na yâ ti ambeti so yingo vulu apusu Paul ti sû ni. Na ngoi so Paul ayeke sara kanga na yâ ti da ti lo wani, lo sû mbeti na aChrétien so ayeke na Colosses lo tene so “lakue [Épaphras ayeke] tiri ngangu ndali ti ala na yâ ti asambela ti lo”. (aCol. 4:12). Épaphras ahinga lani aita nzoni na lo yeke pensé na ala mingi. Paul airi lo “mba ti mbi zo ti kanga”, tongaso Épaphras ayeke nga na akpale ti lo wani (Phm. 23). Me lo ngbâ  ti pensé na abezoin ti amba ti lo, na lo sara mbeni ye ti mû maboko na ala. Épaphras asambela ndali ti aita ti lo, lo di même iri ti ala, na e nga e lingbi ti sara tongaso. Mara ti asambela so alingbi ti sara aye mingi.— 2 aCor. 1:11; Jacq. 5:16.

13. Tongana nyen la mo lingbi ti mû tapande ti Épaphras na ngoi so mo yeke sambela?

¹³ Pensé na azo so mo lingbi ti di iri ti ala na yâ ti sambela. Tongana ti Épaphras, aita mingi ayeke sambela ndali ti aita ti congrégation ti ala nga ndali ti asewa so ayeke na angangu kpale wala so ayeke na akpengba desizion ti mungo ni wala ala yeke na yâ ti atara. Azo mingi ayeke sambela ndali ti aita so a zia iri ti ala na yâ ti article so ayeke na ndö ti site jw.org, so li ni ayeke “Témoins de Jéhovah emprisonnés en raison de leur foi.” (Gue na gbe ti li ti tënë SALLE DE PRESSE > VEILLE JURIDIQUE.) A yeke nzoni e sambela nga ndali ti aita so mbeni zo so ala ye lo akui, aita so asö kuâ ade ti ninga ape na peko ti mbeni kpale tongana ngu so asuku amû ndo wala sese so ayengi wala bira, nga ndali ti aita so ayeke na angangu kpale ti nginza. A yeke polele so aita mingi abezoin ti tene e sambela ndali ti ala, na ala lingbi ti bâ nzoni ndali ti asambela so. Tongana e sambela ndali ti ala, e yeke fa so e zia lê ti e gï na ndö ti aye ti e wani ape, me nga na ndö ti aye ti amba ti e (aPhil. 2:4). Jéhovah ayeke mä mara ti asambela so.

14. Tongana nyen la Jéhovah ayeke tâ nzoni tapande ti zo so ayeke nduru ti mä zo?

¹⁴ Mbeni lege so e lingbi ti fa so e sara terê ti e kete ayeke ti mä azo nzoni. Jacques 1:19 atene na e ti ‘duti nduru ti mä tënë’. Jéhovah wani azia na e tâ nzoni tapande na ndö ti tënë so (Gen. 18:32; Jos. 10:14). Gbu li na ndö ti ye so e lingbi ti manda na lege ti lisoro so ayeke na Exode 32:11-14. (Diko ni.) Atâa so Jéhovah ayeke pëpe na bezoin ti abango ndo ti Moïse, lo zia lege na lo ti fa ni. Zo wa la ayeke kanga bê ti mä atënë ti mbeni zo so abango ndo ti lo ayeke na lege ni ape nga na pekoni lo sara ye so zo ni atene? Me Jéhovah akanga bê lo mä azo kue so asambela lo na mabe.

15. Na ndö ti tënë ti nengo zo, tongana nyen la e lingbi ti mû tapande ti Jéhovah?

¹⁵ A yeke nzoni e oko oko kue e hunda terê ti e: ‘Tongana Jéhovah asara terê ti lo kete si lo mä azo na tapande lo mä lani Abraham, Rachel, Moïse, Josué, Manoah, Élie nga na Ézéchias, mbi doit ti gi ti sara nga tongaso ape? Mbi lingbi ti ne aita ti mbi kue na lege so mbi mä ala na ngoi so ala yeke fa abango ndo ti ala na ndö ti mbeni tënë nga mbi sara ye alingbi na ni, tongana lege ayeke dä? Mbeni zo na yâ ti congrégation ti mbi wala na yâ ti sewa ti mbi ayeke dä so mbi lingbi ti fa so mbi pensé na lo fadeso? Nyen la mbi yeke sara ti fa so mbi pensé na lo?—Gen. 30:6; aJu. 13:9; 1 aGbia 17:22; 2 Chron. 30:20.

16. Nyen la David asara tongana Shiméï agi yanga ti lo?

¹⁶ Sarango terê ti e kete ayeke mû nga lege na e ti kanga nzara ti bê ti e na ngoi so a sara ye na e na lege ni ape (aÉph. 4:2). E wara mbeni nzoni tapande ti zo so asara tongaso na 2 Samuel 16:5-13. (Diko ni.) Shiméï, mbeni fami ti Gbia Saül, azonga David nga lo sara ambeni sioni ye na David na awakua ti lo. David alingbi lani ti kanga lege na Shiméï, me lo kanga bê lo zia lege na lo ti zonga lo. Tongana nyen la David awara ngangu ti kanga nzara ti bê ti lo? E lingbi ti hinga ni tongana e diko Psaume 3 nzoni.

17. Nyen la amû lani ngangu na David ti kanga nzara ti bê ti lo? Tongana nyen la e lingbi ti mû tapande ti lo?

¹⁷ Kete li ti tënë ti Psaume 3 afa so David asû psaume so na ngoi so “lo yeke kpe ndali ti  molenge ti lo Absalom.” Versê 1 na 2 ague oko na aye so a sara tënë ni na Use mbeti ti Samuel chapitre 16. Psaume 3:4 afa nzoni mingi confiance so David ayeke na ni, atene: “Mbi yeke dekongo na Jéhovah; kâ na hoto ti lo so ayeke nzoni-kue, lo yeke kiri tënë na mbi.” E nga kue e lingbi ti sambela na ngoi so a sara ye na e na lege ni ape. Na Jéhovah ayeke mû na e yingo vulu ti lo so alingbi ti mû maboko na e ti gbu ngangu. Mo lingbi ti kanga nzara ti bê ti mo wala ti pardonné zo na bê ti mo kue na ngoi so gï senge senge mbeni zo asara ye na mo na lege ni ape? Mo yeke na confiance so Jéhovah alingbi ti bâ pasi so mo yeke na yâ ni nga ti iri tënë nzoni na ndö ti mo?