1, 2. Na ngoi so e yeke soro aye so e ye ti gi ti sara na yâ ti fini ti e, ngbanga ti nyen la a yeke na lege ti ndara ti mä Lo so asara e? (Bâ afoto so ayeke na tongo nda ti article so.)

TONGANA mo yeke maseka, peut-être mo wara awango mingi na ndö ti kekereke ti mo. Peut-être azo so ayeke fa mbeti na mo wala ambeni zo nde awa mo ti manda mbeti ayo nga ti sara mbeni nzoni kua ti nginza. Me Jéhovah amû ti lo na mo mbeni wango so ayeke nde. Biani, lo ye ti tene mo manda mbeti nzoni na ngoi so mo yeke na ekole tongaso si tongana mo hunzi ekole awe, mo lingbi ti wara mbeni kua so ayeke mû maboko na mo ti wara aye so mo bezoin ni (aCol. 3:23). Me na ngoi so mo yeke mû desizion na ndö ti aye so ayeke kota ye na yâ ti fini ti mo, Nzapa awa mo ti zia si amama-ndia so ague oko na ye so lo leke na bê ti lo ti sara nga na aye so lo ye ti tene e sara na ngoi ti lâ ti nda ni so afa lege na mo.—Mat. 24:14.

² Girisa nga ape so Jéhovah abâ aye kue ndali ti so lo hinga aye so ayeke si ande na dunia ti laso nga lo hinga so a ga nduru ti futi ni awe (És. 46:10; Mat. 24:3, 36). Nga, lo hinga e, so ti tene lo hinga ye so ayeke mû na e tâ ngia nga na ye so ayeke mû na e vundu. Tongaso,  atâa so awango so azo amû akpa nzoni ni, tongana a londo na Bible ape, a yeke wango ti ndara oko ape.—aProv. 19:21.

3, 4. So Adam na Ève amä sioni wango asara nyen na ndö ti ala nga na ahale ti ala?

³ Asioni wango akomanse aninga mingi awe. Satan ayeke kozo zo so amû na azo asioni wango. Lo tene lani na Ève so lo na Adam ayeke duti na ngia mingi tongana ala wani asoro aye so ala ye ti sara na yâ ti fini ti ala (Gen. 3:1-6). Me ti tâ tënë ni, Satan ayeke gi lani gï nzoni ti lo wani. Lo ye lani ti tene Adam na Ève nga na ahale ti ala awoko terê ti ala na gbe ti lo nga ala voro lo me Jéhovah ape. Me nyen la Satan asara ndali ti ala? Jéhovah la amû lani na ala aye kue so ala yeke na ni. Lo sara si Adam wala Ève aduti gï lo oko ape, lo mû na ala mbeni pendere yaka so ayeke ndo ti ala nga lo mû na ala terê so ayeke mbilimbili-kue so alingbi ti ngbâ lakue lakue.

⁴ Mawa ni ayeke so Adam na Ève ake yanga ti Nzapa, ala zi terê ti ala na gbe ti lo. Tongana ti so mo hinga, ye ti peko ni ayeke vundu. Legeoko tongana ti so tongana a fâ afleur na terê ti keke ni ayeke hule na akui, yeke yeke ala ga mbakoro na ala kui. Amolenge ti ala nga abâ pasi ti peko ti siokpari ti ala (aRom. 5:12). Atâa so kue, azo mingi angbâ ti soro ti ke ti woko terê ti ala na gbe ti Nzapa. Ala ye ti duti na fini tongana ti so ala ye (aÉph. 2:1-3). Ye ti peko ni ayeke nyen? Bible atene so tongana azo ake Jéhovah ala yeke na ‘ndara pëpe.’—aProv. 21:30.

5. Confiance wa la Nzapa ayeke na ni na azo so lo sara ala? Confiance so ayeke na lege ni?

⁵ Atâa so kue, Jéhovah ahinga so ambeni zo, so na popo ti ala a yeke wara anzoni maseka, ayeke gi lo nga ayeke sara na lo (Ps. 103:17, 18; 110:3). Lo ye ala mingi! Eskê mo bâ terê ti mo na popo ti ala? Tongana a yeke tongaso, kite ayeke dä ape so Nzapa amû na mo “anzoni ye” mingi so asara si mo yeke na ngia mingi. (Diko Psaume 103:5; aProv. 10:22.) Tongana ti so e yeke bâ fadeso, na popo ti “anzoni ye” so, a yeke wara gbâ ti apendere kobe ti yingo, akamarade so ayeke nzoni mingi, anzoni ye so mo lingbi ti zia na gbele mo ti si dä nga na tâ liberté.

6. Ngbanga ti nyen la a lingbi mo gi ti kaï abezoin ti mo na lege ti yingo? Tongana nyen la Jéhovah amû maboko na mo ti kaï ni?

⁶ Nde na anyama, mo yeke na bezoin ti aye ti yingo so gï Lo so asara mo la alingbi ti kaï ni (Mat. 4:4). Tongana a nzere na mo ti mä lo, mo yeke hinga ti bâ yâ ti aye nzoni, mo yeke wara ndara nga mo yeke duti na ngia. Jésus atene: “Ngia ayeke na ala so ahinga so ala yeke na bezoin ti aye ti yingo.” (Mat. 5:3). Nzapa akaï abezoin ti mo na lege ti yingo na lege ti Bible nga na gbâ ti akobe ti yingo so lo yeke mû na e na lege ti “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara”. (Mat. 24:45). Anzoni kobe ti yingo ayeke gbani gbani.—És. 65:13, 14.

7. Akobe ti yingo so alondo na Nzapa ayeke mû maboko na mo tongana nyen?

⁷ Akobe ti yingo so Jéhovah amû na mo ayeke sara si mo wara ndara nga na ngangu ti gbu li nzoni, aye so ayeke bata mo na alege mingi. (Diko aProverbe 2:10-14.) Na tapande, a yeke zi lê ti mo na ndö ti afango ye ti wataka, tongana bango ndo so atene aye abâ gigi na bê ti ala wani. A yeke bata mo na mvene so atene nginza nga na aye ti sese la ayeke sara si mo duti na ngia. A yeke mû nga maboko na mo ti hinga asioni nzara ti bê nga na asarango ye so ayeke sara sioni na mo na ti ke ni. Tongaso, ngbâ ti gi ndara ti Nzapa nga na ngangu ti gbungo li nzoni, na bâ aye so tongana aye ti ngangu ngere. Tongana mo yeke na anzoni sarango ye so, mo wani mo yeke bâ tongana nyen la Jéhovah aye mo nga lo ye si mo duti nzoni mingi.—Ps. 34:8; És. 48:17, 18.

8. Ngbanga ti nyen la a lingbi mo ga nduru mingi na Nzapa fadeso? Nzoni ti nyen la mo yeke wara na pekoni na yâ ti ngoi so ayeke ga?

 ⁸ Fafadeso, a yeke futi ambage nde nde kue ti dunia ti Satan, na gï Jéhovah oko la ayeke bata e. Peut-être a yeke si ande so e yeke bâ ndo na mbage ti lo ti mû na e kobe tâ na ngoi so e bezoin ni (Hab. 3:2, 12-19). Tongaso, fadeso ayeke ngoi ti tene mo ga nduru mingi na Babâ ti mo ti yayu nga mo gi ti duti na confiance mingi na lo (2 Pi. 2:9). Tongana mo sara ni, atâa nyen la asi na ndo so mo yeke dä, mo yeke pensé tongana David, zo ti sungo psaume, so atene: “Mbi zia Jéhovah na gbele mbi lakue. So lo yeke na mbage ti maboko ti mbi ti koli, ye ayeke yengi mbi lâ oko pëpe.”—Ps. 16:8.

9. (a) Ti gue oko na Jean 6:44, nyen la Jéhovah asara? (b) Tongana mo wara terê ti kozoni na aTémoin nde, tongana nyen la a yeke nde na warango terê na azo so ayeke aTémoin ape?

⁹ Jéhovah ayeke gboto na mbage ti lo azo so lo mû lege na ala ti ga na yâ ti sewa ti lo na lege ti yingo, na nzoni bê lo gboto azo so aye sarango ye ti mbilimbili na yâ ti tâ vorongo Nzapa. (Diko Jean 6:44.) Na ngoi so ti kozoni mo wara terê na mbeni zo so ayeke na yâ ti tâ tënë ape, nyen la mo hinga na ndö ti lo? Ye so mo hinga ayeke iri ti lo, yongo ti lo nga na konongo ti lo, peut-être mo hinga gï ambeni kete ye na ndö ti lo. Me a yeke tongaso ape tongana mo wara terê ti kozoni na mbeni zo so ahinga Jéhovah nga aye lo. Même tongana kodro ti zo ni, mara ti lo wala ngobo ti lo ayeke nde, mo hinga ye mingi awe na ndö ti lo nga lo hinga ye mingi na ndö ti mo.

10, 11. Nyen la awakua ti Jéhovah kue ahinga ni? Nzoni ti nyen la e wara na pekoni?

¹⁰ Gï so mo wara terê na mbeni Témoin, mo hinga awe so ambeni ye so ayeke kota mingi ayeke dä so mo na lo ahinga ni. Mo hinga so atâa so mo na lo atene yanga ti kodro oko ape, ala use kue ayeke tene “yanga ti kodro so ayeke nzoni kue” ti tâ tënë (Soph. 3:9). Ye so aye ti tene so mo na lo amä na bê na Nzapa, ala yeke sara ye alingbi na a-oko ndia ti nzoni sarango ye nga ala yeke na oko beku ti kekereke. Aye so amû maboko na ala ti duti na confiance na mba na ti lë kpengba songo ti kamarade so ayeke ngbâ lakue lakue.

 ¹¹ Tongaso, tongana mo yeke voro Jéhovah, mo lingbi biani ti tene so mo yeke tâ na anzoni kamarade. Mo yeke na akamarade na yâ ti dunia kue, même tongana ade mo na ala awara terê ape. Azo wa la nde na awakua ti Jéhovah ayeke na pendere cadeau so?

12. Anzoni ye wa la mo lingbi ti zia na gbele mo ti si dä na lege ti yingo?

¹² Diko Zo-ti-fa-tene 11:9–12:1. Mo yeke na ambeni ye so mo zia na gbele mo ti si dä na lege ti yingo? Peut-être mo yeke gi ti diko Bible lâ oko oko. Wala peut-être mo yeke gi ti maï kode ti sarango tënë nga na ti fango ye ti mo. Atâa nyen la mo zia na gbele mo ti si dä, tongana mo bâ anzoni ye ti peko ni, wala tongana azo abâ ni na ala gonda mo, a sara mo tongana nyen? Kite ayeke dä ape so mo bâ so mo sara mbeni nzoni ye nga mo yeke na ngia. Na a yeke na lege ni, ndali ti so kota ye so mo sara ayeke so mo yeke sara ye so Jéhovah aye ti tene mo sara, tongana ti so Jésus asara lani.—Ps. 40:8; aProv. 27:11.

13. Tongana nyen la ti sara na Nzapa ayeke nzoni mingi ahon ti zia li na ndö ti gingo ti ga zo na yâ ti dunia so?

¹³ Tongana mo zia li ti mo na ndö ti aye ti yingo, mo yeke sara mbeni kua so ayeke ga na mo tâ ngia ndali ti so ayeke senge senge kua oko ape. Bazengele Paul atene: “Ala luti ngangu, ala yengi pëpe, ala duti lakue na ye mingi ti sara na yâ ti kusala ti Seigneur; na tongana a yeke tënë ti aye ti Seigneur, zia ala hinga so ngangu kua so ala sara ayeke ngbâ senge senge pëpe.” (1 aCor. 15:58). Me tongana azo agi ti ga zo na yâ ti dunia so, na tapande ti wara nginza mingi nga ti tene iri ti ala awu, ala yeke biani na ngia ape. Même tongana ala wara aye so ala gi ni, fani mingi ala bâ so ade ala wara ye so ala ye ape (Luc 9:25). E hinga ni na lege ti tapande ti Gbia Salomon.—aRom. 15:4.

14. Nyen la mo lingbi ti manda na lege ti ye so Salomon agi ti hinga?

¹⁴ Salomon, so ayeke lani na mosoro mingi nga so ayeke na ngangu mingi, agi lani ti hinga mbeni ye, lo “tara aye so ayeke mû ngia na zo ti bâ nzoni so [lo] peut ti wara dä.” (Zo-ti. 2:1-10). Lo leke ada, ajardin nga na aparc nga lo tomba peko ti aye kue so bê ti lo aye. Lo pensé lani nyen na pekoni? Lo yeke lani na ngia? Lo bâ lani so lo sara mbeni nzoni ye? E bezoin ti imaginé kiringo tënë ni ape. Lo wani lo tene ni na e. Lo tene: ‘Tongana mbi gbu li na ndö ti akua kue so maboko ti mbi asara, mbi bâ so ye kue ayeke senge senge; mbeni ye so ye ti peko ni ayeke kota mingi ayeke dä pëpe.’ (Zo-ti. 2:11). So kpengba ye ti manda! Eskê mo yeke manda ye dä?

15. Ngbanga ti nyen la mabe ayeke kota ye? Tongana ti so a fa na Psaume 32:8, anzoni ye ti peko ni ayeke nyen?

¹⁵ Ambeni zo ayeke manda ye na yâ ti fini ti ala gï na lege ti afaute so ala sara nga na asioni ye ti peko ni. Jéhovah aye ti tene ye tongaso asi na mo ape. Lo ye ti tene mo mä lo nga mo mä yanga ti lo. Ti sara ni, a lingbi mo duti na mabe, me mo yeke regretté lâ oko ape aye so mabe ti mo apusu mo ti soro ti sara. Biani, Jéhovah ayeke girisa lâ oko ape “ndoye so [mo] fa ndali ti iri ti lo”. (aHéb. 6:10). Tongaso, sara kue ti duti na kpengba mabe, na mo wani mo yeke bâ so tënë ti nzoni ti mo agbu bê ti Babâ ti mo ti yayu mingi.—Diko Psaume 32:8.

16. Ngbanga ti nyen la a lingbi e bâ liberté ti e na nene ni nga e sara kua na ni na ndara?

¹⁶ Paul atene: “Ndo so yingo ti Jéhovah ayeke dä, liberté ayeke dä.” (2 aCor. 3:17). Biani, Jéhovah aye liberté, na lo zia na yâ ti bê ti e mara ti ndoye ni so. Me na oko ngoi ni, lo ye si mo sara kua na liberté ti mo na lege ni na ayeke bata mo. Peut-être mo hinga amaseka so ayeke bâ porno wala so ayeke sara lango-sioni, so asara ambeni sport so azia fini ti ala na lê ti kuâ, wala so anyon mbangi wala sämba  mingi. Ti tâ tënë ni, ala lingbi ti wara nzerengo terê dä teti mbeni kete ngoi. Me fani mingi a ga na ala kpale, na tapande, peut-être ala wara kobela, ala ga ngbâa ti ambeni ye ni wala même ala wara kuâ (aGal. 6:7, 8). Amaseka so asara aye so alingbi ti pensé so ala yeke na “liberté” me ala yeke na ni ape.—Tite 3:3.

17, 18. (a) Tongana nyen la ti mä yanga ti Nzapa asara si zo ayeke na liberté? (b) Tongana nyen la na tongo nda ni Adam na Ève ayeke lani na liberté mingi ahon azo ti laso?

¹⁷ Ye oko, azo oke la mo hinga ala so atï kobela ndali ti so ala sara ye ague oko na andia ti Bible na ndö ti anzoni sarango ye? A yeke polele so ti mä yanga ti Jéhovah asara si zo ayeke na nzoni seni nga na liberté (Ps. 19:7-11). Na ndö ni, tongana mo mû liberté ti mo ti sara ye na ndara, so ti tene, mo sara ye so andia nga na amama-ndia ti Nzapa so alingbi kue amû lege na mo ti sara, mo yeke fa na Nzapa nga na babâ na mama ti mo so ala lingbi ti mû na mo liberté ahon ti kozo. Biani, Jéhovah aleke na bê ti lo ti tene na nda ni lo mû na awakua be-ta-zo ti lo liberté so alingbi kue so Bible airi ni “liberté ti gloire ti amolenge ti Nzapa.”—aRom. 8:21.

¹⁸ Adam na Ève ayeke lani na liberté so. Na yaka ti Éden, acommandement oke la Nzapa amû lani na ala so akanga lege na ala ti sara mbeni ye? Gï oko. Gï keke oko la ala doit lani ti te lengo ni ape (Gen. 2:9, 17). Mo bâ so ndia oko so ayeke ngangu mingi wala asara sioni na ala? Oko pëpe. Gbu li na ndö ti gbâ ti andia so azo asigi na ni nga ala forcé azo ti sara ye alingbi na ni. Me Jéhovah amû na Adam na Ève gï ndia oko.

19. Nyen la Jéhovah na Jésus ayeke fa na e so ayeke mû ande maboko na e ti duti na liberté?

¹⁹ Jéhovah asara ye na ndara mingi na yâ ti fason so lo yeke sara na ye na awakua ti lo. Ahon ti tene lo mû na e gbâ ti andia, lo kanga bê lo fa na e ti sara ye alingbi na ndia ti ndoye. Lo ye ti tene e sara ye alingbi na amama-ndia ti Nzapa nga e ke ye so ayeke sioni (aRom. 12:9). Fango tënë ti Jésus na ndö ti hoto ayeke mbeni pendere fango ye ndali ti so na yâ ni lo sara tënë na ndö ti aye so apusu zo ti sara sioni (Mat. 5:27, 28). So Christ ayeke Gbia ti Royaume ti Nzapa, lo yeke ngbâ ande ti fa ye na e na yâ ti fini dunia, tongaso si bango ndo ti e na ndö ti ye so ayeke mbilimbili nga na kpengo ndia pëpe ague tâ gï oko na ti lo (aHéb. 1:9). Lo yeke sara ande nga si terê ti e nga na bibe ti e aga mbilimbili-kue. Tara ti bâ na yâ ti li ti mo ngoi so même mbeni ye ti pusu e ti sara sioni ayeke duti ande dä ape nga e yeke bâ ande pasi ape ndali ti so siokpari ayeke na terê ti e. Na pekoni, na nda ni, e yeke duti ande na “liberté ti gloire” so Jéhovah amû zendo ni.

20. (a) Jéhovah asara kua na liberté ti lo tongana nyen? (b) Tongana nyen la mo lingbi ti sara ye tongana lo?

²⁰ Biani, e yeke duti ande na liberté ti sara ye kue ape. Yengo so e ye na Nzapa nga na amba ti e la ayeke fa lege ande na liberté ti e. Jéhovah ahunda na e gï ti sara ye tongana lo. Lo yeke na liberté ti sara ye kue; me lo soro ti sara ye na ndoye na yâ ti sarango ye ti lo na mbage ti acréature ti lo so ahinga ndo (1 Jean 4:7, 8). Tongaso, a yeke na lege ni ti tene so e yeke duti ande na tâ liberté gï tongana ndoye ti Nzapa la afa lege na ni.

21. (a) David apensé nyen na ndö ti Jéhovah? (b) Article ti peko ayeke sara tënë na ndö ti nyen?

²¹ Jéhovah amû na mo gbâ ti “anzoni ye”, na tapande, gbâ ti akobe ti yingo, anzoni kamarade, anzoni ye so mo lingbi ti zia na gbele mo ti si dä nga na beku ti duti na tâ liberté. Eskê mo bâ aye so na nene ni? (Ps. 103:5). Tongana mo bâ ni na nene ni, zia si apendere pensé so ayeke na yâ ti sambela so ayeke na Psaume 16:11 aduti nga apensé ti mo: “Mo sara si mbi hinga lege ti fini. Ngia ayeke mingi na gbele mo; ngia ayeke na mbage ti maboko ti mo ti koli lakue lakue.” Article ti peko ayeke sara ande tënë na ndö ti ambeni nzoni ye so ayeke na Psaume 16. Ye so ayeke mû ande maboko na mo ti bâ tongana nyen la gigi ti mo alingbi ti nzere na mo mingi.