1. Jéhovah apensé nyen na ndö ti awakua ti lo?

 TONGANA Jéhovah abâ awakua ti lo na sese ge, nyen la lo yeke bâ? Tongana e yeke na ngia, lo yeke bâ ni nga tongana e yeke na vundu, lo yeke bâ ni (Ps. 37:18). Tongana lo bâ angangu kue so e yeke sara ti sara na lo atâa e yeke na vundu, a nzere na lo mingi. Ye so ayeke kota mingi ayeke so lo ye mingi ti aidé e nga ti dë bê ti e.

2. Nyen la Jéhovah ayeke sara ndali ti azo so ayeke na vundu? Nyen la e peut ti sara ti tene lo bâ lege ti e?

² Psaume 147:3 atene so Jéhovah ayeke ‘kanga kä’ so ayeke na bê ti azo. Versê so afa tongana nyen la na nzoni bê Jéhovah ayeke bâ lege ti azo so kä ayeke na bê ti ala. Nyen la e doit ti sara ti tene lo bâ lege ti e? Zia e bâ mbeni tapande. Mbeni docteur so ayeke na kode mingi apeut ti sara aye mingi ti aidé mbeni zo ti tene kä ti lo amü. Me ti tene kä ti zo ni amü, lo doit ti sara tâ gï aye so docteur ni afa. Na yâ ti article so, e yeke bâ atënë so Jéhovah atene na yâ ti Bible na azo so kä ayeke na bê ti ala nga e yeke bâ tongana nyen la e peut ti sara ye alingbi na awango so lo mû na ndoye.

JÉHOVAH ADABE TI E SO LO BÂ E NA NENE NI MINGI

3. Ngbanga ti nyen la ambeni zo apensé so ala yeke ye oko ape?

³ E yeke na yâ ti mbeni dunia so ndoye ayeke dä ape, na mawa ni ayeke so azo asara si azo mingi abâ so ala yeke ye  oko ape. Ita-wali Hélène a atene: “Mbi kono na yâ ti mbeni sewa so ndoye ayeke dä ape. Babâ ti mbi ayeke lani zo ti sarango ye ti ngangu na zo na lâ oko oko lo yeke tene na e so e yeke ye oko ape.” Tongana ti Hélène, peut-être mo nga kue a sara ye na mo na lege ni ape, a yeke kasa mo lakue wala a sara si mo bâ so a ye mo ape. Tongana a yeke tongaso, a peut ti duti ngangu na mo ti bâ so mbeni zo aye mo biani.

4. Tënë ti dengo bê wa la Jéhovah atene na e na Psaume 34:18?

⁴ Même tongana azo asara ye na mo na lege ni ape, mo peut ti hinga so Jéhovah aye mo nga lo bâ mo na nene ni. Lo ‘yeke nduru na azo so mbeni ye amû vundu na ala ngangu’. (Diko Psaume 34:18.) Tongana ‘bê ti mo awoko kue’, girisa ape so Jéhovah abâ anzoni ye so ayeke na yâ ti bê ti mo ni la lo gboto mo na mbage ti lo (Jean 6:44). Lo yeke lakue nduru ti aidé mo ndali ti so lo ye mo mingi.

5. Nyen la e peut ti manda na lege ti fason so Jésus asara ye na mbage ti azo so azo abâ ala tongana ambumbuse zo?

⁵ E peut ti hinga tënë ti bê ti Jéhovah tongana e gbu li na ndö ti tapande ti Jésus. Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, lo sara ye na nzoni bê mingi na azo so abâ so ala yeke ye oko ape ndali ti so a sara ye na ala na lege ni ape (Mat. 9:​9-12). Na ngoi so mbeni wali so ayeke na mbeni ngangu kobela andu bongo ti Jésus, ndali ti so lo hinga so tongana lo sara ni lo yeke sava, Jésus adë bê ti lo nga agonda lo ndali ti mabe ti lo (Marc 5:​25-34). Jésus asara ye tâ gï tongana Babâ ti lo (Jean 14:9). Tongaso, mo peut ti hinga biani so Jéhovah abâ mo na nene ni nga lo bâ anzoni sarango ye ti mo, na tapande mabe ti mo  nga na ndoye so mo yeke na ni na mbage ti lo.

6. Nyen la mo peut ti sara tongana mo bâ so mo yeke ye oko ape?

⁶ Ka tongana mo ngbâ ti bâ so mo yeke ye oko ape, nyen la mo peut ti sara? Diko aversê so afa na mo so Jéhovah abâ mo na nene ni nga gbu li na ndö ni b (Ps. 94:19). Tongana mo zia mbeni ye na gbele mo si mo si dä ape wala mo découragé ndali ti so mo peut ti sara ye mingi tongana ti amba ti mo ape, tene ape so mo peut ti sara nzoni ye encore ape. Jéhovah ahunda ye na e ahon ndö ni ape (Ps. 103:​13, 14). Tongana mo yeke bâ pasi ndali ti so a sara ye na mo na lege ni ape, bi tënë ni na li ti mo ape. Faute ni ayeke ti mo ape. Girisa ape so Jéhovah ayeke fâ ngbanga na li ti azo so asara ye na amba ti ala na lege ni ape, me lo yeke aidé azo so a sara ye na ala na lege ni ape (1 Pi. 3:12). Sandra, so a sara lani asioni ye na lo na kete ti lo, atene: “Mbi yeke sambela Jéhovah lakue ti aidé mbi ti bâ anzoni sarango ye ti mbi so lo yeke bâ.”

7. Tongana nyen la mo peut ti sara kua na aye so asi na mo ândö na yâ ti kua ti Jéhovah laso?

⁷ Duti na kite lâ oko ape so Jéhovah apeut ti sara kua na mo ti aidé azo. Lo mû na mo pasa ti sara kua maboko na maboko na lo na fango tënë (1 aCor. 3:9). Peut-être aye so asi na mo asara si mo yeke zia terê ti mo na place ti azo nga mo comprendre ala. Mo peut ti sara aye mingi ti aidé ala. A aidé lani Hélène so e sara tënë ti lo fade, fadeso lo peut ti aidé azo nzoni mingi. Lo tene: “Lani mbi bâ so mbi yeke ye oko ape, me Jéhovah asara si mbi bâ so a ye mbi nga lo sara kua na mbi ti aidé azo.” Hélène ayeke na ngia ti sara kua ti pionnier permanent.

JÉHOVAH AYE TI TENE E HINGA SO LO PARDONNÉ E AWE

8. Tënë ti nyen la Jéhovah atene na e na Ésaïe 1:18?

⁸ Ambeni wakua ti Jéhovah ayeke gi bê ti ala mingi na ndö ti asiokpari so ala sara ândö, kozo wala même na peko ti batême ti ala. Me a yeke nzoni e girisa ape so Jéhovah amû ye so a futa ti zi azo ndali ti so lo ye e mingi. Biani, lo ye ti tene e yeda na cadeau so. Jéhovah adë bê ti e so na peko ti so e na lo e “leke tënë” c awe, lo yeke pardonné e biani biani. (Diko Ésaïe 1:18.) E kiri singila mingi na Jéhovah, Babâ ti e so aye e, so ayeke girisa asiokpari so e sara ândö. Na oko ngoi ni, lo yeke girisa lâ oko ape anzoni ye so e sara.—Ps. 103:​9, 12; aHéb. 6:10.

9. Ngbanga ti nyen la a yeke nzoni ape ti ngbâ ti pensé na asiokpari so e sara ândö?

⁹ Tongana vundu asara mo ndali ti aye so mo sara ândö, sara kue ti pensé na aye so mo yeke sara laso nga na aye so mo peut ti sara na yâ ti angoi so ayeke ga. Gbu li na ndö ti tapande ti bazengele Paul. Lo regretté so lani lo sara aye ti ngangu mingi na aChrétien, me lo hinga so Jéhovah apardonné lo awe (1 Tim. 1:​12-15). Eskê lo ngbâ lani ti pensé gï na asiokpari so lo sara ândö? Kite ayeke dä ape so lo ke ti sara ni gï tongana ti so lo ke ti pensé na aye so lo sara ândö ti ga mbeni Farizien so a ne lo (aPhil. 3:​4-8, 13-15). Me Paul angbâ lani ti sara ye kue so lo peut ti sara ti fa tënë nga ti bâ aye so ayeke ku lo na devant. Tongana ti Paul, mo lingbi ape ti changé aye so asi na mo ândö. Me laso, mo peut ti gonda Jéhovah nga ti zia ngia na bê ti lo nga ti pensé na pendere gigi ti kekereke so lo mû zendo ti mû na mo.

10. Nyen la e peut ti sara tongana aye so e sara ândö ason bê ti azo?

 ¹⁰ Peut-être vundu asara mo ndali ti aye so mo sara ândö so ason bê ti azo. Nyen la apeut ti aidé mo? Sara ye so mo peut ti sara ti dë bê ti azo ni, na tapande hunda pardon na bê ti mo kue (2 aCor. 7:11). Hunda Jéhovah ti aidé azo so mo son bê ti ala. Lo peut ti aidé mo nga na azo so mo son bê ti ala ti gbu ngangu nga ti duti na siriri.

11. Nyen la e peut ti manda na lege ti tapande ti prophète Jonas? (Bâ nga ti couverture.)

¹¹ Manda ye na lege ti afaute so mo sara ândö nga duti nduru ti zia si Jéhovah asara kua na mo na alege kue so lo ye. Bâ tapande ti prophète Jonas. Ahon ti tene Jonas ague na Ninive tongana ti so Nzapa ahunda na lo, lo gue na mbeni ndo nde. Jéhovah akiri na Jonas na nzoni lege na lo manda ye na lege ti faute ti lo (Jonas 1:​1-4, 15-17; 2:​7-10). Jéhovah adö Jonas azia ape. Me Jéhovah akiri atene na lo ti gue na Ninive, na ti so ni so hio lo gue. Atâa so Jonas aregretté faute so lo sara lani, lo sara ye so Jéhovah ahunda na lo ti sara.—Jonas 3:​1-3.

JÉHOVAH AYEKE DË BÊ TI E NA LEGE TI YINGO VULU TI LO

12. Tongana nyen la Jéhovah ayeke mû na e siriri tongana mbeni ye ayengi e wala e perdre mbeni zo so e ye lo? (aPhilippien 4:​6, 7).

¹² Jéhovah ayeke dë bê ti e na lege ti yingo vulu ti lo tongana mbeni ye ayengi e wala e perdre mbeni zo so e ye lo. Bâ ye so asi na Ron na Carole. Molenge ti ala ti koli afâ terê ti lo na a yeke tâ mbeni kota ye ti vundu. Ala tene: “E wara ambeni ngangu kpale kozo awe, me ti so ni so ayeke ngangu mingi. Na abï mingi e peut ti lango ape, tongaso e sambela Jéhovah na e wara biani siriri so a sara tënë ni na aPhilippien 4:​6, 7.” (Diko ni.) Tongana mbeni kpale azia kä na bê ti mo, mo peut ti zi bê ti mo na Jéhovah na yâ ti sambela fani mingi nga ngoi mingi tongana mo ye (Ps. 86:3; 88:1). Hunda Jéhovah fani mingi ti mû na mo yingo vulu ti lo. Lo yeke sara lâ oko sanka ti aye so mo hunda na lo ape.—Luc 11:​9-13.

13. Tongana nyen la yingo vulu apeut ti aidé e ti ngbâ ti voro Jéhovah be-ta-zo? (aÉphésien 3:16).

¹³ Eskê mbeni ngangu kpale asara si mo yeke na ngangu ape? Yingo vulu apeut ti mû na mo ngangu ti ngbâ ti voro Jéhovah be-ta-zo. (Diko aÉphésien 3:16.) Bâ tapande ti Ita-wali Flora. Lo na koli ti lo ayeke lani amissionnaire, a si na mbeni ngoi, koli ni ayeke be-ta-zo na lo encore ape na ala divorcé. Lo tene: “Vundu asara mbi mingi ndali ti so lo yeke be-ta-zo ape na mbi peut ti pensé na mbeni ye nde ape. Mbi sambela Jéhovah ti mû na mbi yingo vulu ti lo ti gbu ngangu. Jéhovah adë bê ti mbi, nga atâa so na bango ni pan a yeke ngangu, mbi wara ngangu nga mbi wara lege ti gbu ngangu grâce na mungo maboko ti lo.” Lo bâ so Nzapa a-aidé lo ti sara confiance na Lo mingi nga lo yeke mû maboko na lo na yâ ti akpale kue so lo wara. Lo kiri lo tene: “Tënë so ayeke na Psaume 119:32 abâ mbi. Versê ni atene: ‘Na bê kue, mbi yeke tomba peko ti acommandement ti mo, ndali ti so mo sara si a wara place na yâ ti bê ti mbi.’”

14. Tongana nyen la e peut ti zia lege na yingo ti Nzapa ti aidé e?

¹⁴ Na peko ti so mo hunda Jéhovah ti mû na mo yingo vulu, nyen la a yeke nzoni mo sara? Sara akua so apeut ti aidé mo ti wara yingo ti Nzapa mingi, na tapande ti gue na abungbi nga ti fa tënë na azo. Dikongo Bible lâ oko oko ayeke aidé mo ti gbu li na ndö ti apensé ti Jéhovah (aPhil. 4:​8, 9). Na ngoi so  mo yeke diko Bible, gi ti hinga azo so Bible asara tënë ti ala so awara akpale nga gbu li na ndö ti fason so Jéhovah a-aidé ala ti gbu ngangu. Sandra, so e sara tënë ti lo fade, awara lani akpale na peko ti terê. Lo tene: “Mbaï ti Joseph akpengba mbi mingi. Lo zia lani ape si akpale so lo wara nga na aye so a sara na lo na lege ni ape abuba yâ ti songo ti lo na Jéhovah.”—Gen. 39:​21-23.

JÉHOVAH AYEKE DË BÊ TI E NA LEGE TI AITA TI E

15. Azo wa la apeut ti dë bê ti e? Ala peut ti aidé e tongana nyen? (Bâ nga foto.)

¹⁵ Tongana e yeke bâ pasi, aita apeut ti ga “azo so adë bê ti [e] mingi.” (aCol. 4:11). Mbeni lege so Jéhovah afa so lo ye e mingi ayeke na lege ti aita. Ala peut ti dë bê ti e na lege so ala mû ngoi ti duti na terê ti e nga ala yeke mä e na ngoi so e yeke fa atënë ti bê ti e. Ala peut ti diko na e mbeni versê so adë bê ti e wala ti sambela na e d (aRom. 15:4). Na ambeni ngoi, mbeni ita apeut ti dabe ti e na mbeni pensé ti Jéhovah na apeut ti aidé e ti ngbâ ti gbu ngangu. Aita apeut nga ti sara ambeni nzoni ye ti mû maboko na e, na tapande ti mû na e kobe na ngoi so e yeke na yâ ti kpale.

16. Nyen la peut-être e bezoin ti sara ti tene aita amû maboko na e?

¹⁶ Peut-être e bezoin ti hunda ti tene a aidé e. Aita ti e aye e nga ala ye ti mû maboko  na e (aProv. 17:17). Me peut-être ala hinga ape atënë ti bê ti e wala aye so e bezoin ni (aProv. 14:10). Tongana vundu asara mo, duti nduru ti fa atënë ti bê ti mo na akamarade ti mo so akpengba. Fa na ala ye so apeut ti aidé mo. Mo peut ti soro ti fa atënë ti bê ti mo na ancien oko wala use so ayeke akamarade ti mo. Ambeni ita-wali abâ so tongana ala sara lisoro na mbeni ita-wali so akpengba adë bê ti ala.

17. Ambeni ye wa la apeut ti kanga lege na azo ti kpengba e? Tongana nyen la e peut ti hon ndö ni?

¹⁷ Mû ngoi mingi ti duti gï mo oko ape. So vundu asara mo mingi, peut-être mo ye ti duti na terê ti azo ape. Peut-être na ambeni ngoi aita acomprendre mo ape wala ala tene na mo mbeni tënë so ayeke na lege ni ape (Jacq. 3:2). Me duti yamba na aita ape. Jéhovah apeut ti sara kua na ala ti kpengba mo. Mbeni ancien so iri ti lo Gavin, so ayeke na kota vundu, atene: “Fani mingi, mbi ye ape ti sara lisoro na akamarade ti mbi wala ti duti na terê ti ala.” Me Gavin asara effort ti duti na terê ti aita, na so lo sara ni lo bâ so lo yeke nzoni. Ita-wali Amy atene: “Aye so asi na mbi ândö asara si a yeke ngangu na mbi ti sara confiance na azo. Me mbi ngbâ ti manda ti ye aita nga ti sara confiance na ala tongana ti so Jéhovah asara. Mbi hinga so a zia ngia na bê ti Jéhovah, na mbi nga kue mbi yeke na ngia.”

ZIA SI AZENDO TI JÉHOVAH ADË BÊ TI MO

18. Nyen la e peut ti ku kungo ti wara na yâ ti angoi so ayeke ga? Nyen la e peut ti sara laso?

¹⁸ Fafadeso, Jéhovah ayeke zi aye kue so asara e vundu nga na aye so asara si e bâ pasi (Apoc. 21:​3, 4). Na ngoi ni so, e yeke ‘bi bê ti e pëpe’ na aye so e vivre ni so ason bê ti e (És. 65:17). Tongana ti so e bâ fade, même laso Jéhovah ayeke ‘kanga akä ti e.’ Bâ nzoni na lege ti aye kue so Jéhovah aleke ti dë bê ti e nga ti aidé e. Dë kite même kete ape so ‘lo yeke bi bê ti lo na ndö ti mo.’—1 Pi. 5:7.