1, 2. (a) Nyen la alingbi ti sara si azo ahinga pëpe nda ti aye so ayeke si na yâ ti dunia so? (b) Nyen la e hinga na ndo ti Royaume ti Nzapa?

TONGANA mbeni ye asi, azo kue so ayeke na place ti ye ni alingbi ti dabe ti ala na aye so apasêe, me aye so ala yeke dabe ti ala na ni alingbi ti duti nde nde. Legeoko nga, a lingbi ti duti ngangu na mbeni zo ti dabe ti lo mbilimbili na atënë kue so docteur atene na lo na peko ti so docteur ni afa na lo ye so ason lo. Wala peut-être mbeni zo alingbi ti gi aclé ti lo wala lunette ti lo gbä atâa so ni la ayeke nduru na lo so. Azo ti gingo nda ti ye atene so mara ti ye tongaso ayeke si na zo na ngoi so lo yeke gi ti sara gbâ ti aye na ngoi oko. A tene so mongoli ti e alingbi ti pensé na ndo ti gbâ ti aye na ngoi oko ape.

² A yeke mara ti ye so ayeke si laso. Azo mingi ahinga pëpe nda ti aye so ayeke si laso na yâ ti dunia. Ala lingbi ti tene so aye achangé mingi ngbene ye na ngu 1914 ti ga na ni, me ala hinga nda ni ape. Teti so e yeke azo so ayeke manda Bible, e hinga so Royaume ti Nzapa aga na ngu 1914 na ngoi so Nzapa azia Jésus Gbia na yayu. Me sambela so e tene “zia royaume ti mo aga. Zia a sara ye so bê ti mo aye, na yayu legeoko nga na ndo ti sese” ade Jéhovah akiri tënë na ni kue ape (Mat. 6:10). Jéhovah ayeke kiri tënë na sambela so kue na ngoi so a yeke futi sioni dunia so. A yeke na  ngoi so la a yeke sara ande ye so bê ti Nzapa aye na sese tongana ti so a sara na yayu.

3. Nyen la mandango Bible amû maboko na e ti hinga ni?

³ Teti so e yeke manda Bible lakue, e lingbi ti bâ so aprophétie ti Bible ayeke ga tâ tënë laso. Mingi ti azo ahinga ni pëpe. Ala yeke na aye mingi ti sarango ni na a sara si ala bâ pëpe aye so afa polele so Christ akomanse ti komande awe ngbene ye na ngu 1914, na so na yâ ti ngoi kete lo yeke futi ande sioni dunia so. Me a lingbi mo gbu li na ndo ti hundango ndo so: Tongana mo sara na Nzapa asara angu mingi awe, mo ngbâ ti hinga biani na bê ti mo kue so ngoi ti futingo sioni dunia so aga nduru mingi awe, na so aye so asi na yâ ti dunia afa ni tongaso? Même tongana mo ga Témoin aninga mingi ape, nyen la agbu bê ti mo mingi? Atâa kiringo tënë ti mo ayeke so wa, zia e bâ akota raison ota so ndali ni e hinga so na yâ ti kete ngoi a yeke sara ande na ndo ti sese ye so bê ti Nzapa aye.

4, 5. (a) Nyen la Jésus asara ngbene ye na ngu 1914 ti ga na ni? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.) (b) Azo ota so ayeke kpe na ambarata na peko ti Jésus aye ti sara tënë ti nyen? Tongana nyen la prophétie so aga tâ tënë?

⁴ Na ngu 1914, a mû na Jésus Christ mbeni couronne na yayu, so ti tene lo ga Gbia ti Royaume ti Nzapa. Prophétie so ayeke na Apocalypse chapitre 6 afa Jésus so ayeke kpe na vuru mbarata. Hio na pekoni so lo ga Gbia lo sö benda na ndo ti sioni dunia ti Satan ti gue na ni nga ti hunzi songo benda ni. (Diko Apocalypse 6:1, 2.) Prophétie ni afa nga so na pekoni so Royaume ti Nzapa ayeke komanse ti komande, aye ayeke ga sioni hio mingi na yâ ti dunia. Bira, kpale ti kobe, sioni kobela nga na ambeni ye so asara si azo awara kuâ ayeke gue na li ni mingi ahon ti kozo. Na yâ ti prophétie ni a fa aye so na lege ti azo ota so ayeke kpe na ambarata na peko ti Jésus Christ.—Apoc. 6:3-8.

⁵ Tongana ti so a fa tënë ni kozo awe, bira asara si ‘siriri ayeke na ndo ti sese’ ape. Atâa so akodoro mingi atene so ala yeke sara kua maboko na maboko ti tene azo aduti na siriri na yâ ti dunia, azo ayeke na siriri ape. Akota bira so asara si siriri ayeke na ndo ti sese ape ato nda ni lani na Kozo Bira so Amû Sese Kue. Atâa so konomi nga na aye ti senda-ye amaï mingi ngbene na ngu 1914, kpale ti warango kobe angbâ ti sara si azo aduti na siriri ape. Zo oko alingbi ti ke pëpe so akota kobela, angu so asuku amû ndo, asese so ayengi nga na ambeni kpale asara si azo kutu na kutu ayeke kui ngu oko oko. Aye so asi so ayeke sioni mingi na a yeke si fani mingi nga a yeke fâ gbâ ti azo. A yeke ye so mara ni ade ti si lâ oko pëpe na yâ ti mbaï ti azo. Mo hinga ndani so aye ni so asi so?

6. Azo wa la agi lani ti hinga gango tâ tënë ti prophétie ti Bible? Nyen la ala sara na ngoi so prophétie ni aga tâ tënë?

⁶ Tongo nda ti Kozo Bira so Amû Sese Kue nga na grippe Espagnole asara si li ti azo mingi aga kirikiri. Me aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke ku lani kungo ti tene ngoi ti aGentil, wala “ngoi so a diko teti amara”, ahunzi na ngu 1914 (Luc 21:24). Ala hinga lani mbilimbili pëpe tongana nyen la prophétie ni ayeke ga tâ tënë, me ala hinga so na ngu 1914 mbeni kpengba ye ayeke si na yâ ti Royaume ti Nzapa. Hio na pekoni so ala hinga nzoni mingi tongana nyen la prophétie ni ayeke ga tâ tënë, ala fa na mbeto pëpe na azo so Nzapa ato nda ti komande awe. A sara ye ti ngangu mingi na gbâ ti ala so afa tënë ti Royaume so. Ye so asi na yâ ti akodoro mingi na ayeke nga ye so prophétie ti Bible asara tënë ni la aga tâ tënë so. Angu mingi na pekoni, awato ti Royaume agi ti kanga lege na aita ti fa tënë ti Royaume na lege so ala sigigi na andia, ala sara ngangu na ala, ala kanga ala nga ala fâ même ala.—Ps. 94:20; Apoc. 12:15.

7. Ngbanga ti nyen la mingi ti azo ahinga pëpe nda ti aye so ayeke si na yâ ti dunia laso?

 ⁷ Atâa so aye mingi ayeke dä so afa polele so Royaume ti Nzapa akomande na yayu awe, ngbanga ti nyen la azo mingi ahinga ni ape? Ngbanga ti nyen la ala hinga pëpe so aye so ayeke si na yâ ti dunia ayeke ambilimbili prophétie ti Bible la aga tâ tënë tongana ti so awakua ti Jéhovah afa tënë ni teti angu mingi? Ala zia bê ti ala gi na ndo ti ye so ala lingbi ti bâ na lê ti ala? (2 aCor. 5:7). Ala zia si aye so ala yeke sara avuko lê ti ala na ala bâ pëpe ye so Nzapa ayeke sara? (Mat. 24:37-39). Li ti ambeni na popo ti ala aga kirikiri ndali ti aye so azo ti dunia ti Satan ayeke sara sabango ni? (2 aCor. 4:4). Ti hinga aye so Royaume ti Nzapa angbâ ti sara, a lingbi e duti na mabe nga na kode ti bâ gi aye so ayeke na devant ti e ape. E yeke na ngia mingi so e hinga aye so ayeke si na yâ ti dunia so.

8-10. (a) Tongana nyen la 2 Timothée 3:1-5 aga tâ tënë? (b) Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so aye ti sioni akiri aga gi sioni sioni ti gue na ni?

⁸ Use raison so ndali ni e hinga so Royaume ti Nzapa aga nduru awe ti komande na ndo ti sese ayeke so aye ti sioni akiri aga gi sioni sioni ahon ti kozo. A ga nduru ti sara ngu ngbangbo oko tongaso awe, e bâ so prophétie so ayeke na 2 Timothée 3:1-5 aga tâ tënë. Aye so a sara tënë ni na yâ ti aversê so asi laso na yâ ti dunia kue. Mo nga kue mo bâ aye ni so? Zia e bâ ambeni tapande so afa ni.—Diko 2 Timothée 3:1, 13.

⁹ Tongana ngoi ayeke hon, sarango ye ti azo na place ti kua, na yâ ti angia, angia ti awanguru nga na fason ti yungo bongo ti azo aga sioni mingi ahon ti kozo. Na tapande, aye so ason azo ândö na yâ ti aye ni so na yâ ti ngu 1940 ti si na ngu 1959, azo abâ ni laso tongana mbeni nzoni ye. Sarango ngangu na zo nga na sarango aye ti sioni ague na li ni mingi nga amû ndo kue. Azo ayeke gi ti hon amba ti ala na lege ti aye ti ngangu so ala yeke sara nga na aye ti sioni so ala sara. Aye so ayeke fa na télé so kozo azo apensé atene ayeke sioni na yâ ti ngu 1950 ti si na ngu 1959 azo abâ ni laso tongana mbeni ngia so ayeke nzoni ndali ti asewa. Azo mingi abâ so sarango ye ti azo so ayeke bungbi koli na koli wala wali na wali asara ngangu mingi na ndo ti angia, na ndo ti  yungo bongo ti azo nga na ndo ti sarango ye ti azo. Merci so e hinga bango ndo ti Nzapa na ndo ti aye so so.—Diko Jude 14, 15.

¹⁰ Haka nga ngangu-li so amaseka ti ândö ayeke sara lani na ye so amaseka ti laso ayeke sara. Na tapande, na yâ ti ngu 1950 ti si na ngu 1959 ababâ na amama ayeke gi bê ti ala mingi ti bâ wala amolenge ti ala ayeke nyon manga, ayeke nyon sämba, wala ayeke do adodo so ayeke sioni. Laso, asango so ayeke son bê ti zo aga mbeni ye so zo ayeke mä ni lakue. Na tapande, mbeni molenge ti ngu 15 apika ngombe na li ti amba ti lo ti klase, 2 akui na 13 awara akota kä. Mbeni groupe ti amolenge so anyon sämba asulêe afâ mbeni molenge ti wali ti ngu gumbaya nga ala pika babâ ti lo na mbeni fami ti lo. Na mbeni kodoro ti Asie a tene so aye ti sioni so a sara na yâ ti ngu bale-oko so ahon, ndambo ti aye ti sioni ni amaseka la ayeke na gunda ni. Zo oko alingbi ti ke pëpe so laso aye ti sioni ague na li ni mingi.

11. Ngbanga ti nyen mingi ti azo ahinga pëpe so aye ayeke ga gi sioni sioni ti gue na ni?

¹¹ Bazengele Pierre atene polele, a tene: “Na alango ti nda ni, fade azo ti hengo ndo ayeke ga na atënë ti hengo ndo ti ala, na sarango ye alingbi na anzara ti bê ti ala, ala yeke tene: ‘Ngoi so lo yeke si na lo yeke duti dä, so a mû zendo ni ândö so, ayeke na ndo wa? Teti a londo na ngoi so akotara ti e akui, aye kue angbâ tâ gi tongana ti so a yeke na tongo nda ti sarango dunia.’” (2 Pi. 3:3, 4). Ngbanga ti nyen la ambeni zo ayeke sara ye tongaso? Mingi ni e yeke bi ka bê ti e ape na ndo ti aye so e hinga so ayeke si ka lakue. Tongana sarango ye ti kota kamarade ti e achangé gi hio tongaso, a lingbi ti son bê ti e mingi. Me tongana sarango ye ti azo nga na dutingo ti ala ayeke changé yeke yeke tongana ngoi ayeke hon, a lingbi peut-être ti son bê ti e mingi ape. Ye oko, sarango ye ti azo nga na dutingo ti ala so ayeke changé yeke yeke so ayeke ga na kpale.

12, 13. (a) Ngbanga ti nyen a lingbi bê ti e anze pëpe na aye so ayeke si na yâ ti dunia? (b) Aye wa la alingbi ti mû maboko na e ti gbu ngangu na ngoi ti nda ni so ayeke “ngangu na zo ti kanga bê na yâ ni” so?

¹² Bazengele Paul awa e atene so “na alango ti nda ni” aye so ayeke si ayeke duti ande “ngangu na zo ti kanga bê na yâ ni”. (2 Tim. 3:1). Me e lingbi ti kanga bê na yâ ti aye ni so. Tongaso, e yeke na bezoin pëpe ti kpe ni. Na lege ti mungo maboko ti Jéhovah, ti yingo ti lo nga na ti aita ti congrégation, e lingbi ti hon ndo ti aye kue so alingbi ti sara si bê ti e anze wala so alingbi ti sara si mbeto asara e. E lingbi ti ngbâ be-ta-zo. Nzapa ayeke mû na e “ngangu so ahon ti so zo ayeke na ni”.—2 aCor. 4:7-10.

¹³ Paul ato nda ti prophétie so andu angoi ti nda ni, lo tene: “A yeke nzoni mo hinga tënë so.” Tënë so aye ti fa so prophétie so ayeke ga tâ tënë. E hinga so dunia so ayeke ga gi sioni sioni ti gue na ni juska na ngoi so Jéhovah ayeke futi ni. Awasungo mbaï afa so na yâ ti ambeni ndo wala ambeni kodoro sarango ye ti azo aga sioni mingi. Mara ti sarango ye ti sioni so azo ayeke sara laso na yâ ti dunia kue, a de ti si lâ oko ape na yâ ti mbaï ti azo. Peut-être azo mingi ahinga pëpe ndani so aye tongaso ayeke si, me aye so asi ngbene ye na ngu 1914 alingbi ti mû maboko na e ti hinga na bê ti e kue so na yâ ti ngoi kete Royaume ti Nzapa ayeke zi aye ti sioni kue.

14-16. Ota raison so ndali ni e hinga biani so Royaume ti Nzapa aga nduru ti “ga” awe ayeke so wa?

¹⁴ Ye so asi na awakua ti Nzapa ayeke ota raison so ndali ni e hinga biani so ngoi ti nda ni aga nduru awe. Na tapande, kozo ti tene Royaume ti Nzapa ato nda ti komande na yayu, aChrétien so a soro ala ti gue na yayu so ayeke be-ta-zo asara lani kua ti Nzapa ngangu mingi. Na ngoi so ye so ala ku tere ti ala  na ni ti tene asi na ngu 1914 asi ape, nyen la ala sara lani? Mingi ti ala afa so ala yeke be-ta-zo na lege so ala gbu ngangu na yâ ti atara nga na gbele akangango lege nga ala ngbâ ti sara na Jéhovah. Teti angu mingi, mingi ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu angbâ be-ta-zo na Jéhovah juska na kuâ.

¹⁵ Na yâ ti Prophétie ti Jésus na ndo ti alango ti nda ni ti aye ti ngoi so, lo tene: “Azo ti ngoi ni so ayeke hon pëpe juska aye so kue asi awe si.” (Diko Matthieu 24:33-35.) Na ngoi so Jésus asara tënë ti “azo ti ngoi ni so”, lo yeke sara lani tënë ti agroupe use ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu. Kozo groupe ni ayeke lani dä na ngu 1914, na ala hinga so Christ akomanse ti komande awe na ngu ni so. A-Chrétien so ayeke na yâ ti groupe so ayeke lani dä na ngu 1914, na a soro ala ti gue na yayu tongana amolenge ti Nzapa na yâ ti ngu ni so wala kozo.—aRom. 8:14-17.

¹⁶ Use groupe ti aChrétien so ayeke na yâ ti “azo ti ngoi ni so” ayeke lani na fini nga a soro ala na lege ti yingo vulu na ngoi so ambeni Chrétien so ayeke na yâ ti kozo groupe ni angbâ na fini na ndo ti sese. Tongaso, laso a yeke pëpe aChrétien kue so a soro ala ti gue na yayu la ayeke na yâ ti “azo ti ngoi ni so” so Jésus asara tënë ti ala. Laso ala so ayeke na yâ ti use groupe ni aga mbakoro awe. Me, tënë so Jésus atene na Matthieu 24:34 asara si e hinga biani so azo so ayeke na yâ ti “azo ti ngoi ni so ayeke hon pëpe” kozo ti tene kota ye ti vundu ato nda ni. Ye so amû nga lege na e ti hinga so ngoi angbâ mingi pëpe ti tene Royaume ti Nzapa afuti aye ti sioni nga ti tene e lï na yâ ti fini dunia.—2 Pi. 3:13.

17. Nyen la e lingbi ti tene na nda ni na ndo ti aye ota so e londo ti bâ so?

¹⁷ Nyen la e lingbi ti tene na nda ni na ndo ti aye ota so e londo ti bâ so? Jésus atene so e lingbi pëpe ti hinga mbilimbili lango ni nga na ngbonga ni (Mat. 24:36; 25:13). Me Paul atene so e lingbi ti hinga “ngoi ni” so, na biani e hinga ni. (Diko aRomain 13:11.) E yeke laso na yâ ti ngoi ni so, so ti tene alango ti nda ni. Tongana e gi ti bâ aprophétie ti Bible nga na aye so Jéhovah na Jésus Christ ayeke sara, e yeke bâ ande polele so a ga nduru ti futi sioni dunia ti Satan so awe.

18. Nyen la ayeke si ande na azo so ake ti yeda na komandema ti Jésus Christ?

¹⁸ Na yâ ti ngoi kete, azo so ake ti yeda na komandema ti Jésus Christ, Zo ti kpengo na vuru mbarata, ayeke hinga ande so ala sara ye na lege ni ape. Ala yeke wara lege ti kpengo ni ape. Na ngoi ni ande, mbeto ayeke sara azo mingi na ala yeke tene: “Zo wa si alingbi ti gbu lê ni, zo wa?” (Apoc. 6:15-17). Me, mbeti ti Apocalypse chapitre 7 akiri tënë na hundango ndo so. A-Chrétien so a soro ala ti gue na yayu so angbâ na sese nga na “azo mingi mingi” so ayeke na beku ti wara fini na ndo ti sese ayeke “luti” ndali ti so Nzapa abâ ala na nzoni lê. Kete na pekoni “azo mingi mingi” so ayeke ti ambeni ngasangbaga ayeke sö ande kuâ na yâ ti kota ye ti vundu.—Apoc. 7:9, 13-15.

19. So mo hinga na bê ti mo kue so nda ni aga nduru awe so, nyen la mo yeke ku ni kungo?

¹⁹ Tongana e bata na li ti e lakue aprophétie ti Bible so ayeke ga tâ tënë na ngoi ti e, aye ti dunia ti Satan ayeke sara si li ti e aga kirikiri ape. E yeke hinga ande nda ti aye so ayeke si na yâ ti dunia. Na yâ ti ngoi kete Christ ayeke hunzi ande songo benda ti lo biani biani nga lo yeke futi ande sioni dunia so na lege ti ndangba bira so lo yeke sara na lege ti mbilimbili (Apoc. 19:11, 19-21). Tongana Jésus ahunzi ti sara ande aye so kue awe e yeke duti ande na ngia mingi.—Apoc. 20:1-3, 6; 21:3, 4.