Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

 GIGI TI MBENI ZO

Kua ti pionnier: Akua so mbi wara na pekoni

Kua ti pionnier: Akua so mbi wara na pekoni

Tongana mbi gbu li ti mbi na ndo ti ngu 65 so mbi sara na yâ ti kua ti ngoi kue, mbi lingbi ti tene biani so mbi wara ngia mingi na yâ ti fini ti mbi. So aye ti tene ape so na yâ ti fini ti mbi mbi wara vundu ape wala bê ti mbi anze ape ape (Ps. 34:13; 94:19). Me, na yâ ti fini ti mbi kue mbi wara aye ti nzoni mingi nga mbi yeke na ngia.

NA LANGO 7 ti septembre, ngu 1950, mbi ga membre ti sewa ti Béthel ti Brooklyn. Na ngoi ni so, aita 355 so alondo na akodoro nde nde na so ngu ti ala ayeke na popo ti ngu 19 ti si na ngu 80 ayeke lani na Béthel. Mingi ti aita ni ayeke aChrétien so a soro ala ti gue na yayu.

TONGANA NYEN LA MBI KOMANSE TI SARA NA JÉHOVAH?

Mbi yeke lani na ngu 10 na ngoi so mbi wara batême

Mama ti mbi la afa na mbi lege ti sara na Nzapa ti e so ayeke “Nzapa so ayeke na ngia”. (1 Tim. 1:11). Lo to nda ti sara na Jéhovah na ngoi so mbi ngbâ kete. Na lango 1 ti juillet, ngu 1939 na ngoi so mbi yeke na ngu bale-oko, mbi wara batême na ngoi ti mbeni assemblée ti zone (so fadeso a iri ni kota bungbi ti circonscription) na Columbus, Nebraska na Amerika. E kue so e bungbi na yâ ti mbeni da so a loué ni ti mä diskur ti Ita Joseph Rutherford so a enregistré ni, wungo ti e ayeke ngbangbo oko tongaso. Li ti tënë ti diskur ni ayeke “Fascisme ou Liberté”. Na milieu ti diskur ni, gbâ ti azo aga na tere ti da so e sara bungbi dä. Ala lï na ngangu na yâ ti da ni, ala kanga lege na e ti sara bungbi ni nga ala tomba e na yâ ti gbata ni. E gue na yaka ti mbeni ita ti sara tanga ti bungbi ti e. Yaka ni ayo pëpe na gbata ni. Mbi yeke girisa lâ oko ape lango ti batême ti mbi.

Mama ti mbi abata mbi nzoni mingi na yâ ti tâ tënë. Atâa so babâ ti mbi ayeke lani nzoni koli nga nzoni babâ, tënë ti Nzapa wala aye ti nzoni so mbi lingbi ti wara na lege ti yingo agbu bê ti lo mingi ape. Mama ti mbi nga na ambeni ita so ayeke na congrégation ti Omaha akpengba mbi mingi.

MBI CHANGÉ AYE NA YÂ TI GIGI TI MBI

Na ngoi so mbi ga nduru ti hunzi mandango mbeti ti mbi na lycée, a lingbi lani mbi mû desizion na ndo ti ye so mbi yeke sara na yâ ti gigi ti mbi. Na ngoi ti vacance oko oko, mbi na amba ti mbi so ngu ti mbi na ala oko e mû kua ti pionnier de vacances (so a iri ni fadeso pionnier auxiliaire).

A tokua ambeni ita-koli use, so ayeke akumbamba, John Chimiklis na Ted Jaracz so alondo ti sara klase mbasambala ti Ekole ti Galaad ti sara kua ti surveillant so ayeke gue na ando nde nde na ndo so e yeke dä. Bê ti mbi adö ti hinga so ala yeke lani gi na ngu 20 tongaso. Na ngoi ni so, mbi yeke na ngu 18 nga mbi ga lani nduru ti hunzi mandango mbeti ti mbi na lycée awe. Mbi ngbâ ti dabe  ti mbi na ngoi so Ita Chimiklis ahunda mbi na ndo ti ye so mbi yeke sara na yâ ti gigi ti mbi. Na ngoi so mbi fa na lo ni, lo wa mbi, lo tene: “Sara kusala ti pionnier. Mo hinga ape, mo lingbi ti wara ambeni kua na yâ ti bungbi ti Jéhovah.” Wango so nga na tapande ti aita so andu bê ti mbi mingi. Tongaso, tongana mbi hunzi mandango mbeti ti mbi na lycée awe, mbi to nda ti kua ti pionnier na ngu 1948.

YE SO ASARA SI MBI SARA KUA NA BÉTHEL

Na juillet ngu 1950, mbi na babâ na mama ti mbi e gue na assemblée internationale na Yankee Stadium na New York City. Na ngoi ti assemblée ni, mbi gue na bungbi so a sara ndali ti aita so aye ti sara kua na Béthel. Mbi sara mbeni lettre so na yâ ni mbi tene so mbi ye ti sara kua na Béthel.

Atâa so babâ ti mbi ake ti tene mbi sara kua ti mbi ti pionnier ape nga lo ke ti tene mbi lango na yanga-da ape, lo bâ so a lingbi mbi mû mbeni kete nginza ti bâ lege ti ambeni ye na yanga-da. Mbeni lâ na tongo nda ti nze ti août, na ngoi so mbi yeke gue lani ti gi kua, mbi luti na tere ti mbeni boîte so a yeke zia alettre ti e dä. Mbi wara mbeni lettre so alondo na Brooklyn. A yeke Ita Nathan Knorr la asû maboko na gbe ti lettre ni. Lo tene: “E wara mbeti so mo sû ti sara kua na Béthel awe. Mbi hinga so mo ye ti ngbâ na Béthel juska ngoi so Seigneur ayeke mû mo ande ti hon na ni. Me mbi ye si mo gue na mbeni da ti Béthel so adresse ni ayeke 124 Columbia Heights, na Brooklyn, New York, na lango 7 ti septembre, ngu 1950.”

Na ngoi so babâ ti mbi akiri na kua na lango ni so, mbi tene na lo so mbi wara kua awe. Lo tene na mbi, lo tene: “So nzoni mingi, me mo yeke sara kua ni na ndo wa?” Mbi tene na lo mbi tene “na Béthel ti Brooklyn, na a yeke futa mbi dollar $10.00 nze oko oko.” Tënë ni ason lo kete, me lo tene na mbi so tongana a yeke ye so mbi soro ti sara la, a lingbi mbi sara kue ti sara kua ni nzoni. A ninga mingi na pekoni ape babâ ti mbi awara batême na assemblée so a sara ni na Yankee Stadium na ngu 1953.

Mbi na Alfred Nussrallah, ita so mbi na lo e sara kua ti pionnier

Mbeni ye so anzere na mbi mingi, a yeke so a tisa nga Alfred Nussrallah, ita so mbi na lo e sara kua ti pionnier, ti gue na Béthel na e voyagé lani legeoko. Na pekoni, Alfred Nussrallah asara mariage na Joan na ala gue na Ekole ti Galaad, ala sara kua ti missionnaire na kodoro ti Lebanon na ala kiri na Amerika ti sara kua ti surveillant so ayeke gue na ando nde nde.

AKUA SO MBI SARA NA BÉTHEL

Kozo kua so a mû lani na mbi ti sara na Béthel, a yeke kua ti tingbi ambeti na ti fü ni. Kozo mbeti so mbi sara kua na ndo ni, a yeke lani La religion a-t-elle servi l’humanité? Na pekoni so mbi sara ngu miombe na yâ ti kua ti lekengo ambeti so, a mû na mbi kua na bureau ti service ti sara kua na gbe ti ita Thomas Sullivan. Lo yeke lani mbeni ita so akpengba na lege ti yingo na lo sara kua teti angu mingi na yâ ti bungbi ti Jéhovah. A nzere na mbi lani mingi ti sara kua legeoko na lo na ti manda ye na mbage ti lo.

Na pekoni so mbi sara kua nduru na ngu ota na bureau ti service, Max Larson, ita so ayeke bâ ndo na ndo ti ndokua ti petengo ambeti, atene na mbi so Ita Knorr aye ti bâ mbi. Mbi gi bê ti mbi mbi tene wala mbi sara mbeni ye so ayeke na lege ni ape. Bê ti mbi adë na ngoi so Ita Knorr atene na mbi so lo ye ti hinga wala mbi leke na bê ti mbi ti sigigi na Béthel na yâ ti angoi so ayeke ga. Lo yeke lani na bezoin ti tene mbeni zo asara kua na place ti lo teti mbeni ngoi na lo ye lani ti hinga wala mbi lingbi ti sara kua ni so. Mbi tene na lo so mbi leke na bê ti mbi ti sigigi na Béthel ape. Ye so asi ayeke so mbi wara pasa ti sara kua na yâ ti bureau ti lo teti ngu 20.

Mbi yeke tene ka lakue so mbi lingbi lâ oko pëpe ti futa aye so mbi manda na ngoi so mbi sara kua legeoko na Ita Sullivan na Ita Knorr nga na ambeni  ita ti Béthel tongana Milton Henschel, Klaus Jensen, Max Larson, Hugo Riemer, nga na Grant Suiter. *

Aita so mbi na ala e yeke sara lani kua ayeke aita so aleke tere ti ala nzoni mingi ti sara kua teti bungbi ti Jéhovah. Ita Knorr ayeke zo so ayeke sara lani kua na ngangu ti lo kue ngbanga ti so lo ye ti tene kusala ti Royaume amaï na amû ndo. Aita so ayeke sara kua na yâ ti bureau ti lo atene so a yeke ngangu pëpe ti sara lisoro na lo. Atâa tongana bango ndo ti e ayeke nde na ti lo na ndo ti mbeni ye, e lingbi ti sara tënë ti bê ti e polele na lo nga lo yeke na confiance na e.

Mbeni lâ, Ita Knorr atene na mbi so a yeke nzoni mbi sara akua so a mû na mbi nzoni même tongana mbi bâ so a yeke gi mbeni kete kua. Lo tene na mbi so na ngoi so lo yeke bâ ndo lani na ndo ti ndokua ti petengo ambeti, Ita Rutherford ayeke iri lo na téléphone na lo yeke tene: “Ita Knorr, na ngoi so mo yeke londo na ndokua ti petengo ambeti ti ga ti te ye, mo ga na mbi ambeni gomme. Mbi yeke na bezoin ni na bureau ti mbi.” Ita Knorr atene so kozo ye so lo sara ayeke so lo gue na magazin lo mû agomme na lo zia ni na yâ ti bozo ti lo. Na midi lo yeke gue na ni na bureau ti Ita Rutherford. A yeke lani mbeni kete kua mingi, me a mû maboko lani na Ita Rutherford. Na pekoni, Ita Knorr atene na mbi, a tene: “Mbi yeke na bezoin ti acrayon so a leke yanga ni nzoni na bureau ti mbi. Pardon gue na acrayon ni na bureau ti mbi lâ oko oko na ndapre.” Teti angu mingi mbi sara kue ti tene mbi leke yanga ti acrayon ti Ita Rutherford nzoni.

Fani mingi Ita Knorr atene so a yeke kota ye ti tene e dengi mê ti e nzoni na ngoi so a mû na e mbeni kua ti sara. Mbeni lâ, lo fa na mbi ambeni ye so alingbi ti mû maboko na mbi ti sara mbeni kua, me mbi dengi mê ti mbi nzoni ti mä lo ape. Ye so asara si mbi sara ambeni ye so asara si kamene asara lo. Mbeto asara mbi asara si mbi sara na lo lettre ti fa na lo so mbi yeke na vundu mingi ndali ti ye so mbi sara so na mbi bâ so a yeke nzoni a zi mbi na yâ ti bureau ti lo. Na ndapre ni, Ita Knorr aga na bureau ti mbi. Lo tene: “Robert, mbi wara lettre ti mo awe. Mo sara faute. Mbi sara tënë ni na mo, na mbi hinga so mo yeke sara hange mingi ti kiri ti sara ni mbeni lâ ape. E gue e sara kua.” Sarango ye ti lo na nzoni bê andu bê ti mbi mingi.

MBI YE LANI TI SARA MARIAGE

Na pekoni so mbi sara kua na Béthel teti ngu miombe, mbi ye ti ngbâ gi ti sara kua na Béthel. Me ye ni achangé. Na ngoi ti assemblée internationale na Yankee Stadium nga na Polo Grounds na 1958, mbi wara Lorraine Brookes, so mbi wara lo lani na ngu 1955 na ngoi so lo yeke sara kua ti pionnier na Montréal na Canada. Lo yeke lani na nzoni bango ndo na ndo ti kua ti ngoi kue nga lo yeda ti gue na ndo kue so bungbi ti Jéhovah alingbi ti tokua lo dä. Ye so apika bê ti mbi mingi. Lorraine azia lani na gbele lo ti sara Ekole ti Galaad. Na ngoi so lo yeke na ngu 22, a tisa lo ti sara klase 27 ti Ekole ti Galaad na ngu 1956. Na pekoni so lo wara diplôme ti  lo, a tokua lo missionnaire na Brésil. Na ngu 1958, mbi na Lorraine e kiri e hinga mba nzoni mingi na lo yeda ti tene e sara mariage. E leke ti sara mariage ni na ngu so aga na pekoni nga e yeke ku lani kungo ti sara kua ti missionnaire legeoko.

Na ngoi so mbi sara tënë ti mariage ni na Ita Knorr, lo tene so a yeke nzoni e ku ngu ota si e sara mariage na pekoni e sara kua na Béthel ti Brooklyn. Na ngoi ni so, ti tene azo so asara mariage angbâ na Béthel na peko ti mariage ti ala, a lingbi mbeni oko asara kua na Béthel teti ngu bale-oko tongaso na mbeni asara kamême ngu ota si. Tongaso, Lorraine ayeda ti sara kua teti ngu use na Béthel ti Brésil nga ngu oko na Béthel ti Brooklyn kozo si e sara mariage.

Na yâ ti akozo ngu use so e fiancé e yeke sara lani lisoro na mba gi na lege ti lettre. Na ngoi ni so, a hunda nginza mingi ti iri ndo na téléphone, nga Internet ayeke lani dä ape. Na ngoi so e sara mariage na lango 16 ti septembre, ngu 1961, e yeke lani na pasa so Ita Knorr la asara diskur ti mariage ti e. Biani, akete ngu so e ku so akpa mbeni ngoi so aninga mingi. Me fadeso, tongana e bâ so e wara ngia mingi na yâ ti ngu 50 ti mariage ti e, e ga ti hinga so a yeke lani nzoni so e ku so.

Na ngoi ti mariage ti e. Ti londo na mbage ti wali: Nathan Knorr, Patricia Brookes (ita ti Lorraine ti wali), mbi na Lorraine, Curtis Johnson, Faye na Roy Wallen (babâ na mama ti mbi)

AKUA SO E SARA

Na ngu 1964, mbi wara pasa ti sara kua ti surveillant ti zone na yâ ti ambeni kodoro. Na ngoi ni so, a yeda lani pëpe na awali ti sara avoyage ni legeoko na akoli ti ala. Me na ngu 1977, awali akomanse ti sara avoyage ni legeoko na akoli ti ala. Na ngu ni so, mbi na Lorraine e gue legeoko na Grant nga na Edith Suiter ti bâ filiale ti Allemagne, Autriche, Grèce, Chypre, Turquie nga na Israël. Akodoro kue so mbi gue dä ayeke 70 tongaso.

Na ngoi ti mbeni voyage na Brésil, e gue na Belém, mbeni gbata so ayeke na Équateur, ndo so Lorraine asara lani kua ti missionnaire dä. E luti nga ti bâ aita ti Manaus. Na ngoi ti mbeni diskur so a sara na stade, e bâ ambeni zo so sarango ye ti ala ayeke nde na ti azo ti Brésil so na yâ ti ngobo ti ala awali ayeke su ngbangba ti mba nga akoli ayeke bara tere na maboko. Ngbanga ti nyen ala sara ni ape?

Ala yeke lani amba ti e Témoin so ayeke azo ti buruma so alondo na yâ ti gbako ti Amazone. Ala kpe ti bara azo ndali ti so ala ye pëpe ti tene kobela ti ala agbu azo ni. Me, sarango ye ti ala apika bê ti e mingi, nga e yeke girisa lâ oko pëpe ngia so ala yeke na ni na yanga ti ala. Tënë ti Ésaïe so ayeke biani tâ tënë: “Fade aboi ti Mbi asara bia teti ngia ayeke na bê ti ala.”És. 65:14.

E WARA AYE TI NZONI NGA GIGI TI E AGA NZONI

Mbi na Lorraine e yeke pensé lakue na ndo ti angu 60 na ndo ni so e sara na yâ ti kua ti Jéhovah. E yeke na ngia mingi ndali ti aye ti nzoni kue so e wara ndali ti so e zia si Jéhovah afa lege na e na lege ti bungbi ti lo. Atâa so mbi lingbi pëpe ti gue na akodoro nde nde tongana ti kozo mbi ngbâ lakue ti mû maboko na aita ti Bebungbi. Mbi yeke sara kua na yâ ti Komite ti kusala nga na Komite ti acoordinateur. Mbi bâ na nene ni mingi pasa so mbi yeke na ni ti sara kete ye ti mû maboko na sewa ti aita kue na yâ ti dunia. A pika bê ti e lakue ti bâ aita mingi so ayeke mû kua ti ngoi kue na ala yeke na bango ndo ti Ésaïe, so atene: “Mbi yeke, Mo to mbi.” (És. 6:8). Bango gbâ ti aita so adabe ti mbi na tënë so mbeni surveillant ti circonscription atene na mbi. Lo tene: “Sara kusala ti pionnier. Mo hinga ape, mo lingbi ti wara ambeni kua na yâ ti bungbi ti Jéhovah.”

^ par. 20 Ti hinga ye na ndo ti gigi ti ambeni ita so, bâ a-article ti a-Tour ti Ba Ndo so na Français: Thomas Sullivan (1 octobre 1966); Klaus Jensen (1 septembre 1971); Max Larson (1 septembre 1989); Hugo Riemer (15 juin 1965); nga na Grant Suiter (1 décembre 1983).