1. Mû mbeni tapande ti fa so fason so e yeke sara ye na mbage ti azo na ngoi so e yeke fa tënë na ala ayeke kota ye. (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.)

NA YÂ ti angu so ahon ade ti ninga ape, mbeni ita-koli na wali ti lo na kodoro ti Fiji ayeke kangbi mbeti ti tisango azo na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ. Na ngoi so ala yeke sara tënë na mbeni wali na yanga-da ti lo na gigi, ngu akomanse ti pika. Ita-koli ni amû parapluie na wali ni na ita-koli ni na wali ti lo azia mbeni parapluie ti ala na li ti ala. A nzere lani mingi na ala ti bâ so wali ni aga na Mémorial. Wali ni atene so lo dabe ti lo nzoni ape na atënë kue so aita ni atene lani na lo na ngoi so ala si na yanga-da ti lo. Me ye so agbu bê ti lo na asara si lo gue na Mémorial ayeke sarango ye ti aita ni na mbage ti lo. Ita-koli ni na wali ti lo asara ye alingbi na wango so Jésus amû na ndo ti sarango ye ti e na mbage ti azo.

2. Wango wa la Jésus amû? E lingbi ti sara ye alingbi na ni tongana nyen?

² Wango wa la Jésus amû? Lo tene: “Ye kue so ala ye azo asara na ala, a lingbi ala sara na azo ni nga.” (Mat. 7:12). E lingbi ti sara ye alingbi na wango ti Jésus so tongana nyen? E lingbi ti sara ye alingbi na ni na sarango aye use. Kozoni, a lingbi e hunda tere ti e, e tene: ‘Tongana mbi la mbi yeke na place ti zo ni, mbi ye  a sara ye na mbi tongana nyen?’ Na pekoni, a lingbi e sara ye so e ye ti tene a sara na e so na zo ni.—1 aCor. 10:24.

3, 4. (a) Fa ngbanga ti nyen a lingbi e sara ye na wango ti Jésus so na mbage ti azo kue? (b) E yeke sara tënë na ndo ti aye wa na yâ ti article so?

³ Fani mingi e yeke sara ye alingbi na wango ti Jésus so na mbage ti aita ti e aChrétien. Me Jésus atene lani ape so a lingbi e sara ye alingbi na wango ti lo so gi na mbage ti aita ti e aChrétien. Lo mû lani wango so na ngoi so lo fa tongana nyen la a lingbi e sara ye na mbage ti azo kue nga même na mbage ti awato ti e. (Diko Luc 6:27, 28, 31, 35.) Tongana a yeke nzoni e sara ye a lingbi na wango ti Jésus so na mbage ti awato ti e, a yeke kota ye mingi ti tene e sara tongaso na azo so e yeke fa ye na ala ape? Azo mingi na popo ti ala ayeke peut-être “nduru ti yeda na tënë ni ti wara fini ti lakue lakue”.—Kus. 13:48.

⁴ E yeke bâ fadeso ahundango ndo osio so e lingbi ti bata na li ti e na ngoi so e yeke na fango tënë. Azo wa la mbi yeke fa tënë na ala? Mbi yeke fa tënë na ala na ndo wa? Nzoni ngoi ti wara ala ayeke ngoi wa? Mbi yeke fa tënë na ala tongana nyen? E yeke bâ ande so ahundango ndo so ayeke mû maboko na e ti hinga tongana nyen la azo so e yeke fa tënë na ala aye ti tene a sara ye na mbage ti ala. Ye so ayeke sara si e hinga tongana nyen ti sara lisoro na zo oko oko nzoni.—1 aCor. 9:19-23.

5. Ahundango ndo wa la a lingbi e hunda na tere ti e?

⁵ Zo oko oko so e tingbi na lo na fango tënë ayeke na sarango ye ti lo wani nga na akpale ti lo wani (2 Chron. 6:29). Na ngoi so mo gue ti fa tënë na mbeni zo, hunda tere ti mo: ‘Tongana mbi la zo ni so aga ti bâ mbi, mbi ye lo sara ye na mbage ti mbi tongana nyen? A nzere na mbi tongana lo bâ mbi tongana tanga ti azo kue? Wala mbi ye ti tene lo mû ngoi ti gi ti hinga mbi?’ Ahundango ndo so ayeke mû maboko na e ti sara ye na mbage ti zo oko oko alingbi na ye so e hinga na ndo ti lo.

6, 7. Nyen la e lingbi ti sara tongana mbeni zo so e wara lo na fango tënë akpa zo so asara ngonzo wala lo kpa sioni zo?

⁶ Zo oko aye pëpe ti tene azo abâ lo tongana sioni zo. Na tapande, e aChrétien e yeke sara kue ti sara ye alingbi na wango ti Bible ti ‘zia lakue tënë ti yanga ti e aduti nzoni’. (aCol. 4:6). Me teti so siokpari ayeke na tere ti e, a yeke si so e tene atënë so e regretté na pekoni (Jacq. 3:2). Tongana e sara tënë na nzoni bê pëpe na mbeni zo, peut-être ndali ti so mbeni ye ason bê ti e na yâ ti lango ni, e yeke ye pëpe ti tene a bâ e tongana sioni zo. E yeke ku ti tene azo acomprendre e. A yeke nzoni e nga kue e sara ye na mbage ti azo tongaso ape?

⁷ Na ngoi so mo yeke fa tënë, tongana mo wara mbeni zo so akpa zo so asara ngonzo wala lo kpa mbeni sioni zo, mo yeke gi ti hinga ngbanga ti nyen la lo yeke tongaso so? Peut-être mbeni ye la ason bê ti lo na place ti kua ti lo wala na ekole. Wala tere ti lo la ason. Mingi ni azo so kozo ake ti mä tënë so aTémoin ti Jéhovah afa na ala ayeda ti mä ala na pekoni ngbanga ti so aTémoin ni asara ye na mbage ti ala na nzoni bê nga na nengo zo.—aProv. 15:1; 1 Pi. 3:15.

8. Ngbanga ti nyen a lingbi e fa tënë ti Royaume na “mara ti azo nde nde kue”?

⁸ E yeke fa tënë na azo kue so sarango ye ti ala ayeke nde nde. Na yâ ti angu so ahon ade ti ninga mingi ape, na tapande na yâ ti Tour ti Ba Ndo na yâ ti a-article so li ni atene “Bible achangé fini ti azo”, a sara tënë ti azo nde nde ahon 60. Ambeni zo so asara tënë ti ala na yâ ti a-article so ayeke azo so kozo ala yeke azo ti nzi, azo so anyon sämba ahon ndo ni, azo ti sarango  ngangu na azo wala azo ti nyongo ambangi. Ambeni ayeke ândö azo so asara poroso, akota zo ti abungbi ti nzapa wala azo so aye ti ga kota zo na yâ ti dunia so. Ti ambeni, ândö ala yeke gi akoli wala awali kirikiri. Me ala kue amä nzoni tënë, ala yeda ti manda Bible, ala changé sarango ye ti ala na ala ga aTémoin ti Jéhovah. Tongaso, a lingbi e pensé pëpe so ambeni zo alingbi lâ oko ape ti yeda na tënë ti Royaume. (Diko 1 aCorinthien 6:9-11.) Me e hinga so “mara ti azo nde nde kue” alingbi ti yeda na nzoni tënë.—1 aCor. 9:22.

9. Ngbanga ti nyen a lingbi e ne ndo ti amba ti e?

⁹ E yeke fa tënë na azo na ndo wa? Fani mingi, e yeke fa tënë na ala na yanga-da ti ala (Mat. 10:11-13). E ye ti tene azo ane ndo ti e nga na gbagba ti e. E bâ ndo ti e na nene ni mingi. E ye ti tene da ti e aduti mbeni ndo so e lingbi ti duti dä kpô nga na siriri. A lingbi e nga kue e sara si amba ti e aduti kpô nga na siriri na da ti ala. Tongaso, na ngoi so e yeke fa tënë na azo da na da, a yeke nzoni e ne ndo ti ala.—Kus. 5:42.

10. Tongana nyen la e lingbi ti kpe ti son bê ti azo na fango tënë?

¹⁰ Laso sarango ye ti sioni na zo amû yâ ti dunia kue, a sara si azo mingi ayeke na confiance ape na azo so ala hinga ala ape (2 Tim. 3:1-5). A yeke nzoni e kpe ti sara mbeni ye so alingbi ti sara si azo ayeke na kite na ndo ti e. Na tapande, e si na mbeni yanga-da na e pika yanga-da. Tongana zo oko akiri tënë na e ape e yeke tara ti bâ ndo na lê ti fenêtre wala e fono na yâ ti gbagba ni ti gi wa ti da ni. Na yâ ti territoire ti e, sarango ye tongaso ayeke son bê ti azo? Avoizin ti zo so e ga na yanga-da ti lo so ayeke pensé nyen? Biani e ye ti fa tënë na azo kue (Kus. 10:42). E ye mingi ti sara si nzoni tënë amû ndo (aRom. 1:14, 15). Me, a lingbi e sara ye na ndara na e kpe ti sara mbeni ye so alingbi ti son bê ti azo ti territoire ti e. Bazengele Paul atene: “E yeke sara kue ti ga pëpe mbeni ye so asara si bê ti zo ason, si a kasa kusala ti e pëpe.” (2 aCor. 6:3). Tongana e ne da ti azo ti territoire ti e nga e ne gbagba ti ala, nzoni sarango ye ti e alingbi ti pusu ambeni ti yeda na tâ tënë.—Diko 1 Pierre 2:12.

11. Ngbanga ti nyen la a nzere na e tongana zo asara ye na e alingbi na ngoi ti e?

¹¹ Mingi ti e so e yeke aChrétien e yeke na ye mingi ti sarango ni. Ti mû lege na e si e sara akua ti e ni kue, e zia aye so ayeke kota ahon atanga ni kue kozo na e leke yâ ti kapa ti e nzoni (aÉph. 5:16; aPhil. 1:10). Tongana mbeni ye abuba yâ ti kapa ti e bê ti e alingbi ti son. Na a yeke nzere na e tongana azo asara ye alingbi na ngoi ti e, ala hinga so e yeke na ngoi mingi ape ti duti na ala. Tongana nyen la ti sara ye alingbi na wango ti Jésus so asara tënë na ndo ti sarango ye ti e na mbage ti azo, a yeke mû maboko na e ti ne azo so e fa tënë na ala?

12. Tongana nyen la e lingbi ti hinga nzoni ngoi ti fa tënë na azo ti territoire ti e?

¹² A lingbi e soro nzoni ngoi si e sara lisoro na azo. Na ngoi wa la azo ti territoire ti e ayeke na yanga-da? Na angoi wa la ala lingbi ti mä e? A yeke nzoni e leke kapa ti e nzoni tongaso si e wara lege ti sara lisoro na ala. Na ambeni kodoro, a yeke nzoni mingi ti fa tënë da na da na peko ti midi nga na lakui. Tongana ayeke nga tongaso na territoire ti mo, mo lingbi ti leke kapa ti mo ti fa tënë da na da na angoi ni so? (Diko 1 aCorinthien 10:24.) E yeke na kite ape so Jéhovah ayeke iri ande tënë nzoni na ndo ti asacrifice kue so e yeke sara ti mû lege na e ti fa tënë na ngoi so ayeke tâ nzoni mingi ndali ti azo ti territoire ti e.

13. Tongana nyen la e lingbi ti fa so e ne mbeni zo so e yeke fa tënë na lo?

 ¹³ Tongana nyen la e lingbi nga ti fa so e ne azo? Tongana e wara mbeni zo so ayeda ti mä e, e yeke fa tënë na lo nzoni me e yeke mû ngoi ti lo ahon ndo ni ape. Peut-être lo leke ti sara mbeni ye nde so ayeke kota ye mingi na lê ti lo (Mat. 5:37). Tongana e hunzi lisoro awe, a yeke nzoni e hunda zo ni e tene ngoi wa la lo bâ so ayeke nzoni ti tene e kiri e wara tere. Ambeni wafango tënë abâ so ala wara ye ti nzoni mingi tongana ala tene na zo ni ala tene: “A nzere na mbi ti kiri ti bâ ala. Ala ye ti tene mbi iri ala na téléphone wala mbi tokua na ala message kozo si mbi ga?” Tongana e gi ti sara ye alingbi na kapa ti azo ti territoire ti e, e yeke mû tapande ti Paul, so ‘ayeke gi ye so asara nzoni gi na lo wani pëpe, me ye so asara nzoni na azo mingi si ala wara lege ti sö fini ti ala.’—1 aCor. 10:33.

14-16. (a) Fa mbeni tapande so afa ngbanga ti nyen a lingbi e fa nda ti gango ti e polele na azo so e gue ti fa tënë na ala. (b) Kode wa la mbeni surveillant abâ so ayeke nzoni?

¹⁴ E tara ti bâ so mbeni zo airi e na téléphone me e hinga go ti zo ni so ape. Lo yeke mbeni zo so e hinga lo lâ oko ape, me lo hunda e na ndo ti mara ti kobe so e ye. E yeke hunda tere ti e e tene zo ni so ayeke zo wa na nyen la lo ye mbilimbili nyen? Na nengo zo, peut-être e yeke sara tënë na lo kete, me e yeke tene na lo so e ye ti tene lisoro ni angbâ ge. E tara ti bâ fadeso, zo ni so airi ndo so afa tere ti lo na e lo tene ni sara kua na place so a yeke mû wango na azo dä na  ndo tënë ti tengo nzoni kobe. Na nzoni bê lo tene na e so lo yeke na ambeni sango so alingbi ti mû maboko na e. Peut-être e yeke dengi mê ti mä lo nzoni. Biani e ye ti tene azo afa tere ti ala na e na ngoi so ala yeke sara tënë na e. Tongana nyen la e nga kue e lingbi ti sara tongaso na ala?

¹⁵ Na yâ ti aterritoire mingi, a lingbi e fa na azo polele nda ni so e ga na yanga-da ti ala. Tâ tënë, e yeke na mbeni kpengba sango so azo so e gue ti fa tënë na ala ade ti mä ni ape. Me tongana e ga sân ti fa tere ti e na mbeni zo na e komanse gi lisoro ti e na mbeni hundango ndo tongana ti so: “Tongana mo yeke na ngangu ti leke mbeni kpale na yâ ti dunia so, kpale wa la mo yeke leke ni?” E hinga so nda ti hundango mara ti ndo tongaso ayeke ti hinga ye so ayeke na bê ti mbeni zo ti mû lege na e ti kiri na lisoro ni na yâ ti Bible. Me zo ni alingbi ti hunda tere ti lo, lo tene: ‘So zo wa la, lo hunda mbi tongaso ngbanga ti nyen? Hundango ndo ti lo ni so aye ti tene gi nyen la?’ Tongaso, a yeke nzoni e gi ti sara si azo so e yeke fa tënë na ala agi bê ti ala ape (aPhil. 2:3, 4). E yeke sara ni tongana nyen?

¹⁶ Mbeni surveillant so ayeke gue na ando nde nde ayeke sara tongaso: Kozoni lo yeke bara zo ni na lo yeke fa iri ti lo, na pekoni lo mû na zo ni tract Mo ye ti hinga tâ tënë? na lo tene na zo ni, lo tene: “E yeke mû mbeti so na azo kue na mbage ge laso. Na yâ ni a sara tënë na ndo ti ahundango ndo omene. Ti ti ala la.” Ita ni atene so tongana azo ahinga nda ti gango ti lo na yanga-da ti ala, mingi ti ala agi bê ti ala ape. Na tongaso, fani mingi ayeke ngangu ape ti ngbâ ti sara lisoro ni. Na pekoni Surveillant ni ayeke hunda zo ni atene: “Ala hunda tere ti ala lâ oko awe na mbeni oko ti ahundango ndo so?” Tongana zo ni asoro mbeni oko, ita ni ayeke zi yâ ti tract ni na lo na zo ni asara lisoro ti bâ ye so Bible atene na ndo ti hundango ndo ni so. Wala ti tene lo son bê ti zo ni ape, ita ni asoro hundango ndo ni na ala sara lisoro na ndo ni. Alege ayeke mingi ti komanse na mbeni lisoro. Na ambeni ndo, ambeni ngobo ti sarango ye ayeke dä so a lingbi e sara ni na ngoi so e yeke bara mbeni zo kozoni awe si na pekoni e fa nda ti gango ti e ni. Kota ye ni ayeke ti tene e leke yâ ti fango tënë ti e ti tene azo ti territoire ti e ayeda ti mä tënë so e yeke fa na ala.

17. Tongana ti so e bâ na yâ ti article so, ambeni lege so e lingbi ti sara na azo ye so e ye ala sara na e ayeke so wa?

¹⁷ Aye wa la e manda so alingbi ti mû maboko na e ti sara na azo ye so e ye ala sara na e na fango tënë? E sara ye na mbage ti zo oko oko alingbi na ye so e hinga na ndo ti lo. E ne da ti azo nga na gbagba ti ala. E fa tënë na angoi so mingi ti azo ayeke na yanga-da nga ala yeke nduru ti mä tënë. E to nda ti lisoro ti e na mbeni lege so anzere na azo ti territoire ti e ti mä e.

18. Ngbanga ti nyen la a yeke nzoni na fango tënë e sara na azo ye so e ye ala sara na e?

¹⁸ Tongana e sara na azo ti territoire ti e ye so e ye ala sara na e, e yeke wara aye ti nzoni dä. Ti sara ye na azo na nzoni bê nga ti ne ala, a yeke sara si lumière ti e aza, e yeke fa so e sara ye alingbi na afango ye ti Bible nga e yeke mû gloire na Babâ ti e ti yayu (Mat. 5:16). Mingi ti azo ayeke yeda ti manda tâ tënë tongana e ne ala (1 Tim. 4:16). Atâa azo so e fa tënë na ala ayeda na tënë ti Royaume wala ala ke ti yeda na ni, e yeke na ngia ti hinga so e sara kue ti sara kusala ti e kue (2 Tim. 4:5). Zia si e oko oko kue e mû tapande ti bazengele Paul so atene: “Mbi sara ye kue ndali ti nzoni tënë si mbi wara mbage ti mbi dä legeoko na ambeni zo.” (1 aCor. 9:23). Tongaso, zia si na fango tënë e sara ye lakue alingbi na wango so Jésus amû na ndo ti sarango ye ti e na mbage ti azo.