1, 2. Jéhovah abâ awakua ti lo so ayeke na sese tongana nyen?

NA NGOI so ababâ na amama abâ amolenge ti ala ayeke sara ngia, bê ti ala dö ka ti bâ akode so ala dü amolenge so na ni. Mo kue asi na mo awe? Mbeni molenge alingbi ti hinga ti mû loro mingi, mbeni mba ti lo alingbi ti yapu na sarango ajeux wala na sarango dessin wala na sarango mbeni ye so zo ayeke sara na maboko. Me atâa akode so amolenge ni ayeke na ni ayeke so wa, ababâ na amama ti ala ayeke na ngia mingi ti mû maboko na ala ti sara kua na akode ti ala so nzoni.

² Jéhovah kue abi bê ti lo na amolenge ti lo so ayeke na sese. Lo bâ awakua ti lo laso tongana ‘ye ti nzoni mingi ti amara kue’. (Ag. 2:7). Ala yeke nzoni mingi mbilimbili ndali ti so ala yeke na mabe nga ala yeke be-ta-zo. Me e lingbi ti bâ so amba ti e aTémoin laso ayeke na gbâ ti akode nde nde. Ambeni ita-koli ayeke mû diskur nzoni mingi, ambeni ahinga ti leke si aye atambela nzoni. Aita-wali mingi ayeke hinga hio ayanga ti kodoro wande nga ala yeke fa tënë na ni. Ti ambeni, ala yeke zia nzoni tapande na lege so ala yeke mû maboko na aita so ayeke na bezoin ni wala ala so tere ti ala ason (aRom. 16:1, 12). Anzere na e  mingi ti duti na yâ ti congrégation na mara ti aita so ayeke sara aye tongaso.

3. Ahundango ndo wa la e yeke sara tënë na ndo ni na yâ ti article so?

³ Me ambeni ita, na tapande amaseka nga na ala so awara batême ade ti ninga ape, ade asara pëpe akua kue so ala lingbi ti sara na yâ ti congrégation. E yeke mû maboko na ala tongana nyen ti tene ala sara kua na akode so ala yeke na ni? Ngbanga ti nyen la a lingbi e gi ti bâ anzoni sarango ye ti ala tongana Jéhovah?

4, 5. Tongana nyen la mbaï so ayeke na aJuge 6:11-16 afa so Jéhovah abâ akode so awakua ti lo ayeke na ni?

⁴ Gbâ ti ambaï ti Bible afa polele so Jéhovah abâ pëpe gi nzoni sarango ye ti awakua ti lo me lo bâ nga akode so ala yeke na ni. Na tapande, na ngoi so lo soro Gédéon ti zi azo ti lo na gbe ti ye ti ngangu so azo ti Madian ayeke sara lani na ala, bê ti Gédéon ason na ngoi so ange atene na lo atene: “L’Éternel ayeke na mo, mo walombe ti ngangu.” Gédéon abâ so lo yeke na “ngangu” ape. Lo bâ so lo lingbi pëpe ti sö azo ti Israël. Me tongana ti so lisoro so ala sara na pekoni afa, bango ndo ti Jéhovah ayeke nde. Jéhovah abâ ye so Gédéon alingbi ti sara nga lo hinga so lo lingbi ti sara kua na lo ti sö azo ti Israël.—Diko aJuge 6:11-16.

⁵ Jéhovah ahinga so Gédéon alingbi ti sö azo ti Israël teti so lo bâ akode so lo yeke na ni. Na tapande ange ti Jéhovah abâ lo na ngoi so lo yeke pika blé na ngangu ti lo kue. Lo sara nga mbeni ye so andu bê ti ange ni. Ândö, azo ti fango yaka ayeke pika ka lê ti blé na mbeni ndo so ayeke polele ti tene pupu amû asaleté ti blé ni ahon na ni. Ye so adö bê ayeke so Gédéon ahonde tere ti lo na ngoi so lo yeke pika lê ti blé ti tene azo ti Madian abâ ni ape. So tâ sarango ye na ndara la! Na lê ti Jéhovah, Gédéon ayeke pëpe gi mbeni senge zo ti fango yaka me lo yeke zo so ayeke sara ye na ndara. Biani, Jéhovah ahinga lani akode ti lo nga lo fa na lo ye ti sara.

6, 7. (a) Na lege wa bango ndo ti Jéhovah na mbage ti Amos ayeke nde na bango ndo so ambeni zo ti Israël ayeke na ni? (b) Nyen la afa so Amos ayeke lani pëpe mbeni zo so ahinga ye ape?

⁶ Tapande ti Amos afa na e nga so Jéhovah abâ akode so lo yeke na ni, atâa so azo abâ lo tongana mbeni senge zo wala mbeni zo so ayeke gi kpô. Amos afa so lo yeke berger nga zo ti batango keke ti figue ti sycomore so ayeke lani kobe ti awayere. Na ngoi so Jéhovah atene na Amos ti fâ ngbanga na ndo ti akete mara bale-oko ti Israël so ayeke voro lani ayanda, ambeni zo ti Israël apensé ti ala so a yeke zo ti tene Jéhovah asoro lo ti sara kua so la ape.—Diko Amos 7:14, 15.

⁷ Amos alondo na mbeni kete kodoro so ayo mingi me aye so lo hinga na ndo ti angobo nga na asarango ye ti azo so akomande na ngoi ti lo afa so lo hinga ndo. Lo yeke sara lisoro na awadengo buze so ayeke tambela na nduzu so lo yeke kä ye na ala. Ye so asara si lo hinga ye nzoni na ndo ti sarango ye ti azo ti Israël nga na songo so ala yeke na ni na akodoro so angoro ala (Amos 1:6, 9, 11, 13; 2:8; 6:4-6). Laso awandara ti Bible atene so Amos ayeke mbeni nzoni wasungo-mbeti. Prophète Amos asara lani kua na atënë so akpengba ape ti sû na mbeti ti lo, me atënë ti mbeti ni ayeke angangu tënë. Amos asara pëpe mbeto ti fâ ngbanga na ndo ti prêtre Amatsia so ayeke sara ye na lege ni ape. Ye so lo sara afa so Jéhovah asoro nzoni zo nga lo bâ anzoni kode so Amos ayeke na ni so peut-être azo abâ ni ape.—Amos 7:12, 13, 16, 17.

8. (a) Tënë wa Jéhovah atene lani na David ti dë bê ti lo? (b) Ngbanga ti nyen tënë ti Psaume 32:8 adë bê ti azo so abâ so ala lingbi pëpe wala ala hinga ye ape?

⁸ Biani, Jéhovah ahinga akode so awakua ti lo oko oko ayeke na ni. Lo dë bê ti Gbia David lo tene so ni yeke fa lege lakue na lo na ‘lê ti ni angbâ na ndo ti lo.’ (Diko Psaume 32:8.)  Ngbanga ti nyen tënë so alingbi ti kpengba e? Atâa e wani e bâ so e lingbi ape, Jéhovah alingbi ti mû maboko na e ti sara ye ahon akatikati so e yeke na ni nga ti sara aye so e zia na gbele e so e pensé e tene e lingbi ti si dä ape. Legeoko tongana nzoni wafango ye so ayeke fa ye yeke yeke na mbeni élève so ahinga ye ape tongaso si lo hinga ye ni, Jéhovah aye ti fa ye na e na ngoi so e yeke maï na lege ti yingo. Jéhovah alingbi nga ti sara kua na mbeni ita ti e ti mû maboko na e ti sara kua na akode so e yeke na ni. Lo yeke sara ni tongana nyen?

9. Tongana nyen la e lingbi ti sara ye ague oko na tënë ti Paul so lo tene e ‘zia lê’ ti e na ndo ti aye ti amba ti e?

⁹ Paul awa aChrétien kue ti ‘zia lê’ ti ala na ndo ti aye ti amba ti ala. (Diko aPhilippien 2:3, 4.) Wango ti Paul so aye ti tene so tongana e bâ akode so amba ti e ayeke na ni, a yeke nzoni e gonda ala. Tongana mbeni zo abi bê ti lo na maïngo ti e, a yeke sara e tongana nyen? Mingi ni, a yeke sara si e yeke sara kue ti gue na li ni ahon ti kozo. Legeoko nga tongana e gonda aita ti e ndali ti ngangu so ala yeke sara, a yeke mû maboko na ala ti maï nga ti gue na li ni na lege ti yingo.

10. Azo wa la a lingbi a pensé mingi na ala?

¹⁰ Azo wa la mbilimbili alingbi ti duti na bezoin ti tene e pensé na ala? Ti tâ tënë ni, ngoi na ngoi e kue e yeke na bezoin ti tene amba ti e apensé na e. Me amaseka wala aita so awara batême ade ti ninga ape aye ti tene a fa na ala so a yeke pensé na ala. Na tapande, a lingbi ti mû na ala ambeni kua ti sarango ni na yâ ti congrégation. Ye so ayeke mû lege na ala ti bâ so ala kue ayeke mû maboko na yâ ti bungbi ti Jéhovah. Bible awa aita so ti sara ambeni ye so ayeke mû lege na ala ti sara aye mingi na yâ ti bungbi (1 Tim. 3:1). Me, tongana e gonda aita so ape, a lingbi ti sara si ala duti pëpe na nzara ti sara ni.

11. (a) Tongana nyen la mbeni ancien amû maboko na mbeni maseka-koli ti zia lege ti kamene? (b) Nyen la mo manda na lege ti ye so asi na Julien so?

¹¹ Ludovic, so ayeke mbeni ancien so awara ye ti nzoni teti so a pensé na lo na ngoi so lo ngbâ lani maseka, atene: “Tongana mbi bi bê ti mbi nzoni na mbeni ita-koli, lo yeke maï hio.” Ludovic asara tënë ti Julien, mbeni maseka-koli so ayeke kamene mingi, lo tene: “Na ambeni ngoi, Julien ayeke na confiance na lo wani ape nga lo tara ti sara ambeni kua na yâ ti congrégation me fason so lo yeke sara na akua ni ayeke fason ti sarango ye ti lo ape. Atâa so kue, mbi bâ so lo yeke nzoni mingi nga lo ye ti mû maboko na amba ti lo na yâ ti congrégation. Ni la, ahon ti tënë mbi kasa lo, mbi gi ti bâ anzoni sarango ye ti lo na ti kpengba lo.” Na pekoni, Julien asara aye so a hunda, na lo ga wakua ti mungo maboko nga fadeso lo yeke pionnier permanent.

12. Tongana e ye ti mû maboko na aita ti e, a lingbi e sara nyen? Tapande wa la Jésus azia?

¹² Tongana e ye ti mû maboko na amba ti e ti sara kua na akode ti ala nzoni mingi, a lingbi e gi ti bâ asarango ye ti ala. Tongana ti so tapande ti Julien afa, a lingbi e bâ awokongo ti zo ni ape me e bâ gi anzoni sarango ye ti lo nga na anzoni kode ti lo. A yeke lege so Jésus abâ lani na bazengele Pierre. Atâa so na ambeni ngoi Pierre akpa zo so zo alingbi ti zia bê na lo ape, Jésus atene so lo yeke luti ngangu tongana tênë.—Jean 1:42.

13, 14. (a) Barnabas abâ lani Marc tongana nyen? (b) Ye ti nzoni wa Alexandre awara na lege ti mungo maboko so mbeni ancien amû na lo? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.)

¹³ Barnabas nga kue agi lani ti bâ asarango ye ti Jean so iri ti lo ti Romain ayeke Marc (Kus. 12:25). Na ngoi ti kozo voyage so Paul na Barnabas asara lani tongana missionnaire, Marc ayeke lani zo ti ‘mungo maboko’  na ala, peut-être lo yeke bâ lani lege ti aye so ala yeke na bezoin ni. Me, na ngoi so ala si na Pamphylie, hio tongaso Marc azia ti mû maboko na ala na ngoi ti ngangu. A lingbi ala gue sân Marc na mbage ti mbongo na yâ ti mbeni ndo so abandii ayeke dä mingi (Kus. 13:5, 13). Me, Barnabas agi ti bâ gi anzoni sarango ye ti Marc nga na pekoni lo mû maboko na lo ti ga mbeni Chrétien so akpengba na lege ti yingo (Kus. 15:37-39). Angu mingi na pekoni, Marc ayeke lani na Rome na tere ti Paul so a kanga lo. Lo na Paul abara aita ti congrégation ti Colosses nga bazengele Paul asara nzoni tënë ti lo mingi (aCol. 4:10). Tara ti bâ tongana nyen la tere ti Barnabas anzere na ngoi so Paul ahunda même ti tene Marc ague amû maboko na lo.—2 Tim. 4:11.

¹⁴ Alexandre, so aga ancien ade ti ninga ape, afa tongana nyen mbeni ita amû maboko na lo. Lo tene: “Na ngoi so mbi de maseka, a yeke ngangu na mbi ti sambela na devant ti gbâ ti azo. Mbeni ancien afa na mbi tongana nyen ti leke tere ti mbi nga ti sara mbeto ape. Lo mû mbi ti sambela lakue na ngoi ti abungbi ti fango tënë ahon ti tene lo ke biani biani ti mû mbi ti sambela. A si na mbeni ngoi, mbi yeke na confiance na mbi wani ahon ti kozo.”

15. Tongana nyen la Paul asara lani nzoni tënë ti aita ti lo?

¹⁵ Tongana e bâ nzoni sarango ye ti mbeni ita, e yeke fa na lo so e bâ na nene ni mingi nzoni sarango ye ti lo so? Na aRomain chapitre 16, Paul agonda amba ti lo aChrétien ahon 20 ndali ti so ala yeke na asarango ye so asara si lo ye ala mingi (aRom. 16:3-7, 13). Na tapande, Paul atene so Andronicus na Junias asara kua na Christ aninga ahon lo nga lo fa so ala yeke aChrétien so agbu ngangu. Paul asara nga nzoni tënë ti mama ti Rufus peut-être ndali ti nzoni so lo sara na lo.

16. Tongana e gonda amaseka ye ti nzoni wa alingbi ti ga na pekoni?

¹⁶ Tongana e gonda aita ti e ayeke ga na aye ti nzoni. Bâ tapande ti Rico, mbeni maseka-koli na France, so bê ti lo anze ndali ti so babâ ti lo so ayeke Témoin ape ake na lo ti wara batême. Rico apensé lani so a lingbi lo ku juska lo ga koli awe si lo wara batême. Vundu asara nga lani lo ndali ti so amba ti lo ayeke he lo na ekole. Frédéric, mbeni ancien so a hunda na lo ti manda Bible na Rico, atene: “Mbi gonda lani Rico ndali ti so kangango lege so lo wara, a fa so lo lingbi awe ti fa tënë ti mabe ti lo na mbeto ape.” Atënë so Frédéric atene ti gonda na Rico so akpengba lo ti leke na bê ti lo ti ngbâ ti gue na li ni nga amû maboko na lo ti duti na nzoni songo na babâ ti lo. Rico awara batême na ngoi so lo yeke lani na ngu 12.

17. (a) Tongana nyen la e lingbi ti mû maboko na aita ti e ti maï? (b) Nyen la mbeni missionnaire asara ti mû maboko na amaseka? Ye ti nzoni wa aga na pekoni?

¹⁷ Na ngoi kue so e gonda aita ti e ndali ti anzoni kua ti ala wala ndali ti nzoni effort so ala sara, e yeke pusu aita ti e ti sara na Jéhovah na ngangu ti ala kue. Sylvie, * so ayeke  sara kua na Béthel ti France teti angu mingi, atene so aita-wali nga kue alingbi ti gonda aita-koli. Lo tene so aita-wali alingbi ti bâ akete kete ye wala angangu so aita-koli ayeke sara na ala yeke gonda ala. Aita-koli so akpengba na lege ti yingo ayeke tene atënë ti kpengba aita-koli. Tongaso, tongana aita-wali nga atene atënë ti kpengba na aita-koli, a yeke kiri ti kpengba ala mingi. Lo tene nga lo tene: “Ti mbi, mbi bâ so ti gonda zo ayeke ye so a lingbi zo asara.” (aProv. 3:27). Jérôme, mbeni missionnaire ti Guyane, amû maboko na amaseka-koli mingi ti ga missionnaire. Lo tene: “Mbi bâ so tongana mbi gonda aita-koli so ayeke maseka teti ambeni ye so ala sara na fango tënë wala teti so ala kiri tënë pendere na bungbi, a sara si ala duti na confiance na ala wani. Ye so amû lege na ala ti maï akode so ala yeke na ni.”

18. Ngbanga ti nyen ti sara kua na amaseka ayeke ga na aye ti nzoni?

¹⁸ E lingbi nga ti wa amba ti e aChrétien ti maï na lege ti yingo na sarango kua legeoko na ala. Mbeni ancien alingbi ti hunda mbeni ita so ayeke maseka so ahinga ti sara kua na ordinateur nzoni ti pete ambeni sango na ndo ti jw.org so alingbi ti mû maboko na ambeni ita mbakoro so ayeke na ordinateur ape. Wala mo lingbi ti hunda na mbeni maseka ti mû maboko na mo ti zi saleté na tere ti Da ti Royaume wala ti leke aye so abuba na tere ni. Tongana mo sara tongaso, a yeke mû lege na mo ti hinga akode ti amaseka, ti gonda ala nga ti bâ tongana nyen la ala yeke gue na li ni.—aProv. 15:23.

19, 20. Ngbanga ti nyen a lingbi e mû maboko na amba ti e ti gue na li ni?

¹⁹ Na ngoi so Jéhovah asoro Josué ti fa lege na azo ti Israël, lo hunda nga na Moïse ti “mû ngangu” na Josué na ti “sara si lo kpengba”. (Diko Deutéronome 3:28.) Azo mingi ayeke ga na yâ ti bungbi ti e so ayeke na yâ ti dunia kue. Aita-koli so akpengba na lege ti yingo nga na a-ancien alingbi ti mû maboko na aita-koli so angbâ maseka nga na ala so awara batême fini fini ti tene ala sara kua nzoni mingi na akode ti ala. Ye so ayeke sara si mingi ti amaseka ni ayeke sara kua ti ngoi kue nga mingi ti ala ayeke “hinga biani ti fa [ye] na ambeni zo”.—2 Tim. 2:2.

²⁰ Atâa e yeke na yâ ti mbeni kota congrégation so gbâ ti aita so akpengba na lege ti yingo ayeke dä wala e yeke na yâ ti mbeni kete groupe so ayeke maï ti ga congrégation, a lingbi e leke ye ndali ti kekereke. Ti sara ni, a lingbi e sara ye tongana ti Jéhovah, lo so agi lakue ti bâ gi anzoni sarango ye ti awakua ti lo.