1. (a) Ngbanga ti nyen a yeke kota ye mingi ti tene e tiri na Satan laso? (b) E hinga tongana nyen so e lingbi ti sö benda na yâ ti tiri ti e na Satan?

SATAN ayeke tiri na tanga ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu nga na “ambeni ngasangbaga”. (Jean 10:16). Ye so Zabolo ayeke gi ayeke ti te gbâ ti awakua ti Jéhovah na yâ ti kete ngoi so angbâ na lo. (Diko Apocalypse 12:9, 12.) E lingbi ti sö benda na yâ ti tiri ti e na Satan? En! Bible atene: “Ala ke Zabolo, na fade lo yeke kpe yongoro na tere ti ala.”—Jacq. 4:7.

2, 3. (a) Ngbanga ti nyen Satan aye ti tene azo ahinga atene lo yeke dä pëpe? (b) Nyen la afa na mo so Satan ayeke dä?

² Satan ayeke dä me azo mingi abâ a tene ayeke tënë ti ngia. Ti ala, Satan na asioni yingo ayeke azo ti yâ ti ambeti, afilm so amû mbeto na zo, nga na angia ti vidéo. Ala yeke atâ zo pëpe. Ala pensé so zo so ahinga ndo alingbi ti yeda pëpe so asioni yingo ayeke dä. So azo ake ti yeda so Satan na asioni yingo ti lo ayeke dä, mo pensé so a son lo? Oko pëpe! A yeke ngangu pëpe na Satan ti vuko bibe ti azo so ayeke na kite so lo yeke dä (2 aCor. 4:4). Mbeni ye so Satan ayeke sara kua na ni ti handa na azo ayeke so lo yeke pusu azo mingi ti pensé so lo na asioni yingo ayeke dä pëpe.

³ E so e yeke awakua ti Jéhovah, e yeke pëpe na popo ti azo so Satan ayeke handa ala. E hinga so Zabolo ayeke dä, ndali ti so ayeke  Satan la asara lani tënë na Ève na lege ti mbeni ngbo (Gen. 3:1-5). Lo sara tënë na Jéhovah, lo dë kite na ndo ti aye so apusu Job ti sara na Jéhovah (Job 1:9-12). Satan la agi lani ti tara Jésus (Mat. 4:1-10). Nga, Satan la ato nda “ti sara bira” na tanga ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, na peko ti so a dü Royaume ti Nzapa na ngu 1914 (Apoc. 12:17). Bira so angbâ ti gue ndali ti so Satan ayeke gi ti futi tanga ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu so ayeke be-ta-zo nga na ambeni ngasangbaga. Ti tene e sö benda na yâ ti bira ni, a lingbi e luti ti ke Satan nga e ngbâ ti kpengba na yâ ti mabe. Article so ayeke fa na e aye ota so e lingbi ti sara ti sö benda na yâ ti bira so.

4. Tongana nyen la Satan afa so lo yeke kota zo ti baba?

⁴ Satan ayeke kota zo ti baba. Sioni ange so asara mvene lo dë kite na droit ti Jéhovah ti komande dunia kue, nga lo pusu azo ti voro lo ahon ti voro Jéhovah. Lo yeke vrai zo ti baba nga zo ti fandara. Tongaso, mbeni ye so e lingbi ti sara ti luti ti ke Satan ayeke ti ke baba na ti sara tere ti e kete. (Diko 1 Pierre 5:5.) Baba ayeke nyen? Baba a yeke lakue sioni?

5, 6. (a) Fa ngbanga ti nyen baba ayeke lakue sioni ape. (b) Mara ti baba wa la ayeke sioni? Fa ambeni tapande ni na yâ ti Bible.

⁵ Mbeni bakari atene so baba aye ti sara tënë ti confiance so zo ayeke na ni na tere ti lo wani nga na nengo so zo ane na tere ti lo. A ye nga ti sara tënë ti “ngia so zo ayeke na ni ndali ti so lo wala azo so ayeke nduru na lo asara mbeni nzoni ye wala ayeke na mbeni nzoni ye.” Mbeni ye ti sioni oko ayeke na yâ ti tënë so ape. Bazengele Paul atene na azo ti Thessalonique, lo tene: “E pika kate ti e na ndo ti ala na yâ ti acongrégation ti Nzapa ngbanga ti gbungo ngangu ti ala nga na mabe ti ala na yâ ti aye ti ngangu kue so a sara na ala nga na yâ ti aye ti vundu so ala yeke kanga bê ti ala dä.” (2 aThes. 1:4). Tongaso, a yeke na lege ni tongana e yeke na ngia ndali ti kua so amba ti e asara wala e pika kate ahon ndo ni ape ndali ti mbeni ye so e sara. A yeke sioni ape ti tene e sara tënë na ndo ti sewa ti e, wala ti kodoro ti e.—Kus. 21:39.

⁶ Me, mbeni baba ayeke dä so alingbi yeke yeke ti buba songo ti e na azo nga ayeke buba songo ti e na Jéhovah. Mara ti baba so alingbi ti sara si e sara ngonzo na ngoi so a mû na e mbeni wango so e yeke na bezoin ni. A lingbi même ti sara si e sara tere ti e kete pëpe ti yeda na wango ni na e ke ni (Ps. 141:5). Baba ti so ni so aye ti sara tënë ti nengo so mbeni zo ane na tere ti lo ahon ndo ni wala “wuma so azo so apensé atene ala yeke nzoni mingi ahon amba ti ala ayeke sara. Fani mingi, a yeke gi asenge wuma.” Jéhovah ake baba ti so ni so (Ézéch. 33:28; Amos 6:8). Me Satan ayeke na ngia mingi tongana lo bâ so azo asara baba ahon ndo ni, ndali ti so a fa so ala yeke sara ye tongana lo. Satan ayeke lani na ngia mingi na ngoi so Nimrod, Pharaon, nga na Absalom asara ye na baba (Gen. 10:8, 9; Ex. 5:1, 2; 2 Sam. 15:4-6). Baba nga ayeke mbeni ye so asara si Caïn abuba songo ti lo na Nzapa. Nzapa wani la amû na lo wango me lo ke ti yeda na wango ni ndali ti so lo yeke kota zo ti baba. Lo sara kpengba-li, lo sara sanka ti wango so Jéhovah amû na lo, na lo gue lo sara siokpari.—Gen. 4:6-8.

7, 8. (a) Tënë ti mara ayeke nyen? Tongana nyen la ague oko na baba? (b) Fa tongana nyen la baba alingbi ti buba yâ ti siriri ti congrégation.

⁷ Laso, azo ayeke sara ye na baba na asioni lege mingi. Na ambeni ngoi baba ague oko na tënë ti mara. Mbeni bakari atene so tënë ti mara aye ti sara tënë ti kengo mbeni zo senge senge ndali ti so mara ti lo ayeke nde. A ye nga ti sara tënë ti “bango ndo so a  tene azo ti amara nde nde ayeke na asarango ye nga na akode so ayeke nde nde, nga so ambeni mara ayeke nzoni ahon ambeni.” Tënë ti mara ague na azo ti tiri, ti sara bira, nga même ti fâ gbâ ti azo.

⁸ Place ti mara ti aye tongaso ayeke na yâ ti congrégation pëpe. Ye oko, baba alingbi ti sara si aita ato nda ti papa nga alingbi ti sara si ala sara ye kirikiri. A yeke ye so asi lani na ambeni Chrétien na ngoi ti abazengele a sara si Jacques ahunda ala, lo tene: “Abira na atiri so ayeke na popo ti ala alondo na ndo wa?” (Jacq. 4:1). Biani, tongana e ke amba ti e nga e pensé so e la e yeke nzoni mingi e hon ala, e lingbi ti tene na ala mbeni tënë wala ti sara mbeni ye so ason bê ti ala (aProv. 12:18). A yeke polele so baba alingbi ti buba yâ ti siriri ti congrégation.

9. Tongana nyen la Bible amû maboko na e ti ke tënë ti mara nga na alege ti sarango baba so ayeke na lege ni pëpe? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.)

⁹ Tongana bê ti e apusu e ti pensé so e la e yeke nzoni e hon amba ti e, a lingbi e dabe ti e so “azo kue so ayeke na bê ti fandara, ala yeke ye ti sioni mingi na lê ti L’Éternel”. (aProv. 16:5). A lingbi nga e gi ti hinga bango ndo ti e na ndo ti azo so mara ti ala wala kodoro ti ala ayeke nde. Tongana e pensé so mara ti e wala kodoro ti e la ayeke nzoni ahon ti amba ti e, andâ e girisa awe so a yeke ‘na lege ti zo oko la, Nzapa asara mara oko oko kue ti azo’. (Kus. 17:26). So aye ti tene so, mara ayeke gi oko ndali ti so azo kue aga na lege ti kotara ti e Adam. Tongaso, a yeke ye ti buba ti pensé so ambeni mara ayeke nzoni ahon ambeni. Tongana e yeke na mara ti pensé so, e yeke zia lege na Satan ti buba ndoye nga na beoko so ayeke na popo ti e aChrétien (Jean 13:35). Ti tene e tiri na Satan nga e sö benda, a lingbi e ke alege ti sarango baba kue so ayeke na lege ni pëpe.—aProv. 16:18.

10, 11. (a) Ngbanga ti nyen a lingbi ti duti ngangu ape ti ndoye dunia so? (b) Tongana nyen la Démas afa so lo ndoye dunia so?

¹⁰ Satan ayeke “mokonzi ti dunia so” nga dunia ni yeke na gbe ti lo (Jean 12:31; 1 Jean 5:19). Tongaso, mingi ti aye so dunia so ayeke pusu azo ti wara ague nde na afango ye ti Bible. Biani, a yeke pëpe aye kue so ayeke na yâ ti dunia so la ayeke sioni. Ye oko, a lingbi e hinga so Satan ayeke sara kua na dunia so ayeke na gbe ti lo ti maï anzara so ayeke na yâ ti bê ti e nga ti gi ti pusu e ti sara siokpari. Wala lo yeke gi ti pusu e ti ndoye dunia so na ti bâ vorongo so e yeke voro na Jéhovah tongana senge ye.—Diko 1 Jean 2:15, 16.

¹¹ Biani, ambeni Chrétien ti ngoi ti abazengele andoye dunia so. Na tapande, Paul atene: “Démas adö mbi azia ngbanga ti so lo ndoye aye ti ngoi ti fadeso.” (2 Tim. 4:10). Bible afa polele pëpe mbilimbili ye so Démas andoye na yâ ti dunia so, so asara si lo dö Paul lo zia. E lingbi ti tene so Démas akomanse ti ye aye ti sese mingi ahon kua so lo yeke sara na Jéhovah. Tongana ayeke tongaso, Démas aperdre apendere pasa so lo yeke lani na ni na yâ ti kua ti Jéhovah. Lo perdre ni ndali ti ye wa? Dunia so alingbi ti mû na Démas mbeni ye so ayeke nzoni ahon aye ti nzoni so Jéhovah alingbi ti mû na lo tongana lo ngbâ na tere ti Paul?—aProv. 10:22.

12. Na alege wa la e lingbi ti tï na yâ ti “ngangu so mosoro ayeke na ni ti handa zo”?

¹² Mara ti ye so asi na Démas so alingbi ti si na e. A yeke na lege ni ti tene e so e yeke aChrétien e duti na nzara ti gi aye ti sese ndali ti e na sewa ti e (1 Tim. 5:8). Jéhovah aye ti tene e hinga nzerengo ti gigi. E yeke hinga ni polele tongana e gbu li ti e na ndo ti pendere ndo so lo zia Adam na Ève dä (Gen. 2:9). Me, tongana Satan abâ so e yeke na  nzara ti aye ti sese, lo lingbi ti sara si “ngangu so mosoro ayeke na ni ti handa zo” ahanda e (Mat. 13:22). Azo mingi apensé so nginza la ayeke sara si ala duti na ngia wala aye ti sese la ayeke kota ye so ayeke sara si gigi ti zo aga nzoni. Tongana e pensé tongaso, a lingbi ti sara si e buba songo so e yeke na ni na Jéhovah. Songo ti e na Jéhovah ayeke kota mingi ahon tanga ti aye kue. Jésus amû wango na adisciple ti lo, lo tene: “Mbeni zo alingbi ti duti ngbâa ti azo use pëpe. Teti fade lo ke mbeni oko na lo ndoye mbeni. Wala lo yeke ngbâ na mbeni oko na lo ke mbeni. Ala lingbi ti duti ngbâa ti Nzapa nga na ti Mosoro pëpe.” (Mat. 6:24). Tongana e duti ngbâa ti “Mosoro”, e yeke zia lege ti sarango na Jéhovah, na a yeke tâ ye so Satan aye e sara la! E zia lâ oko pëpe si nginza wala aye so e vo aga kota ye na lê ti e mingi ahon songo ti e na Jéhovah. A lingbi e duti na nzoni bango ndo na ndo ti aye ti sese si e sö benda na yâ ti tiri ti e na Satan.—Diko 1 Timothée 6:6-10.

13. Sioni bango ndo wa la azo ti dunia so apusu azo ti duti na ni na ndo ti mariage nga bungbingo koli na wali?

¹³ Mbeni kûkû so Satan ayeke sara na kua na yâ ti dunia so ayeke lango-sioni. Laso, azo mingi apensé so ti ngbâ be-ta-zo na koli wala wali so mo sara mariage na lo, nga même sarango mariage, aga ngbene ye awe nga ayeke kanga lege na liberté ti ala. Na tapande, mbeni wali ti yâ ti mbeni film, so iri ti lo awu mingi, atene: “Mbeni wali alingbi ti duti na koli oko ape, nga mbeni koli alingbi ti duti na wali oko ape. Mbi hinga pëpe mbeni zo so aduti be-ta-zo wala so aye ti duti be-ta-zo na koli wala wali ti lo.” Mbeni koli ti yâ ti mbeni film atene: “Mbi hinga pëpe wala zo alingbi biani ti duti be-ta-zo na wali oko wala na koli oko na yâ ti tanga ti fini ti lo.” Tere ti Satan adoit ti nzere mingi so azo so iri ti ala awu mingi akasa mariage so ayeke matabisi ti Nzapa so. Zabolo aye tënë ti mariage pëpe nga lo ye pëpe ti tene azo awara ngia na yâ ti mariage ti ala. Tongaso, a lingbi e duti na bango ndo ti Nzapa na ndo ti mariage si e sö benda na yâ ti bira ti e na Satan.

14, 15. Tongana nyen la e lingbi ti kpe lango-sioni?

¹⁴ Atâa e sara mariage awe wala e yeke kumbamba, a lingbi e sara ngangu ti kpe alege kue ti sarango lango-sioni. A yeke kete ye? Ên-ën. Na tapande, tongana mo yeke maseka, mo lingbi ti mä akamarade ti mo ti ekole so ayeke pika kate na ndo ti azo kue so ala bungbi na ala koli na wali tongana ti so bê ti ala aye. Ala lingbi nga ti pika kate na ndo ti a-sms ti bungbingo koli na wali nga na afoto so azo asara tere senge so ala tokua ni na amba ti ala na lege ti portable ti ala. Na ambeni ndo, a bâ ni tongana tokuango na mbeni zo a-sms so a fa bungbingo na akete molenge. Bible atene: “Zo so angbâ na yâ ti lango-sioni lo yeke sara siokpari na tere ti lo wani.” (1 aCor. 6:18). Ambeni kobela so zo ayeke wara na lege ti bungbingo koli na wali asara si azo abâ pasi mingi nga ala kui mingi. Nga, mingi ti amaseka so ade asara mariage pëpe si abungbi koli na wali aregretté ye so ala sara lani. Aye so a yeke fa na lege ti aye tongana télé, Internet wala ambeti-sango ayeke ti pusu e ti bâ so tongana e ke andia ti Nzapa e yeke wara sioni oko na pekoni ape. Tongana e yeda na amvene tongaso, “ngangu so siokpari ayeke na ni ti handa zo” alingbi ti handa e.—aHéb. 3:13.

¹⁵ Tongana bê ti mo apusu mo ti sara lango-sioni, nyen la mo lingbi ti sara ti tï pëpe na yâ ni? Hinga so mo yeke na awokongo (aRom. 7:22, 23). Sambela Jéhovah ti mû ngangu na mo (aPhil. 4:6, 7, 13). Kpe aye so alingbi ti gue na mo ti sara lango-sioni (aProv. 22:3). Nga tongana tara ni asi na mo, kpe ni hio.—Gen. 39:12.

16. Nyen la Jésus asara lani na ngoi so Satan atara lo? Nyen la e lingbi ti manda na lege ti tapande so?

 ¹⁶ Jésus azia nzoni tapande na e. Lo zia pëpe si atënë ti Satan ahanda lo. Lo mû nga ngoi pëpe ti gbu li na ndo ti atënë ni. Me lo tene na lê ni lê ni na Satan, lo tene: “A sû na Mbeti ti Nzapa a tene.” (Diko Matthieu 4:4-10.) Jésus ahinga lani Mbeti ti Nzapa, ye so asara si lo fa versê hio na ngoi so lo yeke na yâ ti tara. A lingbi e tï pëpe na yâ ti tara ti lango-sioni si e lingbi ti tiri na Satan na ti sö benda.—1 aCor. 6:9, 10.

17, 18. (a) Ambeni kûkû wa la Satan ayeke sara kua na ni? Ngbanga ti nyen e yeke ku tere ti e na ni?

¹⁷ Baba, aye ti sese nga lango-sioni ayeke akûkû ota so Satan ayeke sara na kua. Ambeni mingi ayeke nga dä. Na tapande, asewa ti ambeni ita akanga lege na ala, a yeke he ambeni ita na ekole, wala azo ti gouvernement akanga lege na ambeni ita ti fa tënë. E hinga so e yeke wara atara. Jésus awa adisciple ti lo, lo tene: “Ala yeke ga azo so azo kue ake ala ndali ti iri ti mbi. Me zo so agbu ngangu juska na nda ni, lo si a yeke sö lo ande.”—Mat. 10:22.

¹⁸ Tongana nyen la e lingbi ti tiri na Satan na ti sö benda? Jésus atene na adisciple ti lo, lo tene: “Tongana ala gbu ngangu, fade ala yeke wara âme ti ala.” (Luc 21:19). Mbeni ye oko so azo alingbi ti sara na e so alingbi ti sara e vundu teti lakue lakue ayeke dä pëpe. Zo oko alingbi pëpe ti buba kpengba songo ti e na Jéhovah gi tongana e la e ye si (aRom. 8:38, 39). Même tongana ambeni wakua ti Jéhovah akui aye pëpe ti tene so Satan asö benda, ndali ti so Jéhovah ayeke zingo ala na kuâ (Jean 5:28, 29). Me beku ayeke dä ndali ti Satan pëpe. Na peko ti so a yeke futi ande sioni dunia so, a yeke bi Satan na yâ ti kota dû so alï mingi teti ngu 1000 (Apoc. 20:1-3). Tongana Komandema ti Ngu Saki Oko ti Jésus ahunzi awe, a yeke “zi Satan na kanga so lo yeke dä” ti tene lo tara ti handa teti kete ngoi azo so ayeke nzoni-kue. Na pekoni awe, a yeke futi Zabolo (Apoc. 20:7-10). Mbeni sioni ye so Satan alingbi ti kpe ni ape ayeke si na lo, me a yeke si na e ape. Ngbâ ti luti ti ke Satan nga kpengba na yâ ti mabe. Mo lingbi ti tiri na Satan nga ti sö benda!