1. Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti tene e duti na mabe? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.)

‘ESKÊ Jéhovah ayeke sö mbi ande na ngoi ti kota ye ti vundu?’ Mo hunda tere ti mo na tënë so lâ oko awe? Ti tene e sö kuâ a hunda ti tene e sara aye mingi. Me mbeni ye so ayeke kota mingi so a hunda na e a yeke ye so bazengele Paul asara tënë ni, lo tene: “Tongana mabe ayeke dä pëpe zo alingbi ti nzere na lê ti Nzapa pëpe.” (aHéb. 11:6). E lingbi peut-être ti tene so ti duti na mabe ayeke ngangu ape. Me tâ tënë ni ayeke so “mabe ayeke ye so azo kue si ayeke na ni pëpe”. (2 aThes. 3:2). Aversê so amû maboko na e ti hinga ndani so a yeke kota ye ti tene e kpengba mabe ti e.

2, 3. (a) Nyen la Pierre afa na e na ndo ti nene ti dutingo na mabe? (b) Ahundango ndo wa la e yeke kiri tënë na ni fadeso?

² Bazengele Pierre agboto lê na ndo ti nene ti dutingo na mabe na ngoi so lo sara tënë ti ‘mabe so a tara ni awe’ so “aduti mbeni ye ti gonda, ye ti gloire, ye ti nengo tere na ngoi so Jésus Christ ayeke fa tere ti lo na gigi.” (Diko 1 Pierre 1:7.) Teti so kota ye ti vundu aga nduru mingi awe, a lingbi e sara kue ti duti na kpengba mabe tongaso si e duti na popo ti azo so a yeke futa ala na ngoi so a yeke fa na gigi Jésus Christ, Gbia ti e. Ti tâ tënë ni, e ye ti duti “azo so ayeke na mabe si a bata âme ti ala na fini.” (aHéb. 10:39). Tongaso, legeoko tongana ti mbeni koli so ahunda lani na Jésus ti sara si mabe ti lo akono, e nga kue e lingbi ti tene: “Mû maboko na mbi na ndo so mabe atia mbi dä!” (Marc 9:24). Wala  legeoko tongana ti abazengele, e lingbi nga ti tene: “Sara si mabe ti e akiri akono.”—Luc 17:5.

³ Na yâ ti article so e yeke kiri tënë na ahundango ndo so: Tongana nyen la e lingbi ti kpengba mabe ti e? Tongana nyen la e lingbi ti fa so e yeke na mabe? Ngbanga ti nyen e hinga biani so Nzapa ayeke kiri tënë na sambela ti e so e hunda na lo ti sara si mabe ti e akiri akono?

4. Tapande ti azo wa la alingbi ti pusu e ti kpengba mabe ti e?

⁴ Teti so “aye kue so a sû ândö giriri na yâ ti Mbeti ti Nzapa, a sû ni ti tene a fa ye na e,” e lingbi ti manda ye na lege ti tapande ti gbâ ti azo so asara ye na mabe so Bible asara tënë ti ala (aRom. 15:4). Tongana e diko ye na ndo ti azo tongana Abraham, Sara, Isaac, Jacob, Moïse, Rahab, Gédéon, Barak nga na ambeni, mbaï ti ala alingbi ti pusu e ti kpengba mabe ti e (aHéb. 11:32-35). Nga, tongana e diko ye na ndo ti mbaï ti aita ti e ti laso so ayeke na kpengba mabe, a lingbi ti pusu e ti sara kue ti kpengba mabe ti e. *

5. Tongana nyen la Élie afa so lo yeke lani na kpengba mabe? Tapande ti lo apusu e ti gbu li ti e na ndo ti nyen?

⁵ Mbeni tapande so ayeke na yâ ti Bible ayeke ti prophète Élie. Tara ti bâ aye so asi na yâ ti gigi ti lo so afa so lo yeke lani na kpengba mabe na Jéhovah. Na ngoi so Élie atene na Gbia Achab so Jéhovah ayeke sara si mbeni kota buru atï, lo tene na bê ti lo kue, lo tene: “[Jéhovah] Nzapa ti Israël ayeke! . . . Fade mamio wala ngu-nduzu ayeke pëpe . . . gi na lege ti tënë ti mbi.” (1 aGbia 17:1). Élie ahinga so Jéhovah ayeke mû na lo nga na amba ti lo aye so ala yeke duti na bezoin ni na ngoi ti kota buru ni (1 aGbia 17:4, 5, 13, 14). Lo fa so lo yeke na confiance so Jéhovah alingbi ti zingo mbeni molenge na kuâ (1 aGbia 17:21). Lo hinga lani so Jéhovah ayeke tokua wâ ti ga ti gbï nyama ti sandaga ti lo na Hoto ti Karmel (1 aGbia 18:24, 37). Na ngoi so ngoi ti tene Jéhovah akaï kota buru ni alingbi, même kozo ti tene Élie abâ mbeni ye so afa atene ngu ayeke pika, lo tene na Achab, lo tene: “Mo gue, mo te mo nyon, teti ngu-nduzu ayeke toto mingi.” (1 aGbia 18:41). Mara ti ambaï tongaso apusu e ti gbu li na ndo ti mabe ti e ti bâ wala akpengba, ni la ape?

6. Nyen la e yeke na bezoin ti tene Jéhovah amû na e ti kpengba mabe ti e?

⁶ E lingbi ti kpengba mabe ti e na ngangu ti e wani pëpe. Mabe ayeke mbeni mbage ti lengo ti yingo vulu ti Nzapa (aGal. 5:22). Tongaso, a yeke nzoni e sambela ti wara yingo vulu mingi tongana ti so Jésus awa e ti sara. Jésus adë bê ti e so Jéhovah ayeke “mû yingo vulu na ala so ahunda ni na lo”.—Luc 11:13.

7. Fa tongana nyen la e lingbi ti ngbâ ti kpengba mabe ti e.

⁷ Tongana e kpengba mabe ti e awe, a lingbi e bata ni. E lingbi ti haka mabe na mbeni wâ. Tongana e tingo wâ pan, wâ ni ayeke za ngangu. Ye oko, tongana e zia ambeni keke wâ na lê ti wâ ni ape, wâ ni ayeke mingo na gi mburu ti wâ la ayeke ngbâ na place ni. Me, tongana e zia keke wâ na peko ti tere na lê ti wâ ni, wâ ni ayeke ngbâ ti za. Mabe ayeke nga tongaso. Tongana e ngbâ ti diko Bible lâ na lâ, e yeke ye Jéhovah nga na Bible mingi. Ye so ayeke sara si mabe ti e akpengba nga e yeke ngbâ ti bata ni.

8. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti kpengba mabe ti e nga ti bata ni?

 ⁸ Mo lingbi nga ti sara nyen ti kpengba mabe ti mo na ti bata ni? Ngbâ gi na ndo ti aye so mo manda juska na ngoi ti batême ti mo ape (aHéb. 6:1, 2). Ngbâ ti manda ye na ndo ti aprophétie ti Bible so aga tâ tënë awe ndali ti so alingbi ti mû maboko na mo ti kpengba mabe ti mo nga ti bata ni. Mo lingbi nga ti sara kua na Bible ti bâ wala mabe ti mo akpengba biani.—Diko Jacques 1:25; 2:24, 26.

9, 10. Tongana nyen la aye so alingbi ti mû maboko na e ti kpengba mabe ti e: (a) anzoni kamarade (b) bungbi (c) fango tënë.

⁹ Bazengele Paul atene na amba ti lo aChrétien so ala lingbi ti ‘kpengba tere na popo ti ala, ala oko oko ala kpengba na lege ti mabe ti mba’. (aRom. 1:12). Tongana e mû ngoi ti duti na amba ti e aChrétien, e lingbi ti kpengba mabe ti mba, mbilimbili tongana a yeke ala so afa so ala yeke na ‘mabe so a tara ni awe’. (Jacq. 1:3). Ti sara songo na asioni zo ayeke futi mabe ti e, me ti sara songo na anzoni zo ayeke sara si mabe ti e akpengba (1 aCor. 15:33). So ayeke mbeni raison so ndali ni a wa e ti kpe “bungbi ti e” ape, me ti ngbâ ti “wa tere na popo ti e”. (Diko aHébreu 10:24, 25.) Mbeni raison ni ayeke so aye so e yeke manda na ngoi ti abungbi ayeke fa na e aye so e lingbi ti sara ti kpengba mabe ti e. Tënë so ague oko na tënë ti Paul so, lo tene: “Mabe aga na peko ti ye so zo amä.” (aRom. 10:17). E yeke gue lakue na abungbi?

¹⁰ Na ngoi so e yeke fa tënë, e yeke kpengba mabe ti e nga na ti amba ti e. Legeoko tongana ti akozo Chrétien, e yeke manda ti zia bê ti e kue na Jéhovah nga ti sara tënë na mbeto ape na yâ ti aye kue.—Kus. 4:17-20; 13:46.

11. Nyen la asara si Caleb na Josué ayeke lani na kpengba mabe? Nyen la e lingbi ti sara ti duti tongana ala?

¹¹ Tongana e bâ tongana nyen la Jéhovah amû maboko na e nga lo kiri tënë na asambela ti e, mabe ti e ayeke kpengba. A yeke ye so asi lani na Caleb nga na Josué. Ala fa so ala yeke na mabe na Jéhovah na ngoi so ala gue abembe ndo na Sese ti Zendo. Ye oko, tongana ala bâ tongana nyen la Jéhovah amû maboko na ala na angoi nde nde na yâ ti fini ti ala, mabe ti ala akiri akpengba mingi. A yeke ndali ni la Josué atene na bê ti lo kue na azo ti Israël, lo tene: “Ye oko atï pëpe ti nzoye kue so L’Éternel Nzapa ti i azê na i.” Na pekoni lo kiri, lo tene: “Tongaso, i kpe mbeto ti [Jéhovah], na i sara na Lo na be-biani na tene-biani . . . Me mbi na azo ti da ti mbi, fade e sara na [Jéhovah].” (Jos. 23:14; 24:14, 15). Tongana e yeke na confiance na Jéhovah nga e bâ tongana nyen la lo mû maboko na e wani, mabe ti e ayeke kiri ti kpengba.—Ps. 34:9.

12. Tongana nyen la e yeke fa so e yeke na kpengba mabe?

¹² Tongana nyen la e yeke fa so e yeke na kpengba mabe? Disciple Jacques akiri tënë na hundango ndo so, lo tene: “Fade mbi fa nga na mo mabe ti mbi na lege ti akusala ti mbi.” (Jacq. 2:18). Aye so e yeke sara la ayeke fa so e yeke na kpengba mabe. Zia e bâ ambeni tapande ni.

13. Tongana nyen la e yeke fa so e yeke na mabe tongana e fa tënë?

¹³ Mbeni nzoni ye so e lingbi ti sara ti fa so e yeke na mabe ayeke ti fa tënë. Ngbanga ti nyen e tene tongaso? Ngbanga ti so ti sara kua so a lingbi e mä na bê so Nzapa aga nduru ti futi sioni dunia so awe nga e hinga so “a yeke si na retard pëpe!” (Hab. 2:3, FD). Ti hinga wala e yeke na kpengba mabe, e lingbi ti hunda tere ti e na atënë so: ‘Mbi bâ fango tënë na nene ni mingi? Mbi yeke sara kue ti sara tënë ti Nzapa na azo? Mbi yeke gi alege  kue ti fa tënë ahon ti kozo?’ (2 aCor. 13:5). Biani, mbeni kota ye so e lingbi ti sara ti fa so e yeke na kpengba mabe ayeke ti “fa tënë na lê ti azo dandara ti wara salut.”—Diko aRomain 10:10.

14, 15. (a) Tongana nyen la e lingbi ti fa lâ na lâ so e yeke na mabe? (b) Fa ye so mbeni sewa asara so afa so lo yeke na kpengba mabe.

¹⁴ E yeke fa so e yeke na mabe tongana e gbu ngangu na yâ ti akpale ti e ti lâ na lâ. Atâa tongana tere ti e ason, bê ti e anze, e yeke na kota vundu, e yeke wayere wala e yeke na ambeni kota kpale, e hinga na bê ti e kue so Jéhovah na Molenge ti lo ayeke ‘mû maboko na e na ngoi so e yeke na bezoin’ ni (aHéb. 4:16). E yeke fa so e yeke na mabe na Jéhovah tongana e sambela lo ti mû maboko na e. Jésus atene so e lingbi ti sambela Jéhovah ti hunda lo ti mû na e “kobe ti e ti laso alingbi na bezoin ti lango ni.” (Luc 11:3). Ambaï so ayeke na yâ ti Bible amû maboko na e ti hinga biani so Jéhovah alingbi ti mû na e aye so e bezoin ni. Na ngoi ti mbeni kota buru so atï na Israël, Jéhovah amû na Élie kobe na ngu. Bible atene so “apakpo aga na mapa na nyama na ndapre, ala ga na mapa na nyama na lakui, na lo nyon ngu ti ngu so.” (1 aGbia 17:3-6). E yeke na mabe so Jéhovah alingbi ti leke aye ti tene e nga kue e wara ye so e bezoin ni.

¹⁵ E yeke na confiance so tongana e sara ye alingbi na afango ye ti Bible alingbi ti mû maboko na e ti bâ lege ti bezoin ti sewa ti e. Rebecca, mbeni ita-wali so ayeke na Asie na so asara mariage awe, abâ so tënë so ayeke tâ tënë. Lo na azo ti sewa ti lo asara ye alingbi na Matthieu 6:33 nga na aProverbe 10:4 na lege so ala zia aye ti Royaume na kozo ndo nga ala sara kua ngangu. Rebecca atene so na mbeni ngoi koli ti lo abâ so kua ti nginza ti lo asara si a yeke ngangu na ala ti voro Jéhovah, lo zia kua ni. Ye oko, ala yeke lani na amolenge osio ti bata ala. Rebecca afa ye so asi, lo tene: “E komanse ti kä kobe. Teti angu mingi e vivre gi na ni, e bâ so Jéhovah azia e lâ oko ape. E manke kobe lâ oko ape.” Mara ti ye so asi na mo awe? A kpengba mabe ti mo?

16. Tongana e zia bê ti e kue na Nzapa, ye ti pekoni ayeke so wa?

¹⁶ A lingbi e hinga na bê ti e kue so tongana  e mû peko ti fango ye ti Jéhovah, lo yeke mû maboko na e. Paul asara kua na atënë ti Habakuk, lo tene : “Fade zo ti mbilimbili ayeke ngbâ na fini ndali ti mabe.” (aGal. 3:11; Hab. 2:4). Tongaso, a yeke kota ye ti tene e duti na kpengba mabe na Zo so alingbi biani ti mû maboko na e. Paul adabe ti e so Nzapa, “na lege ti ngangu ti lo so ayeke sara kua na yâ ti e, alingbi biani ti sara ye mingi ahon ndo ti aye kue so e hunda wala so e bi bê ti e dä.” (aÉph. 3:20). Awakua ti Jéhovah ayeke sara kue ti sara ye so bê ti lo aye, me teti so ala hinga so ala lingbi ti sara ni na ngangu ti ala wani ape, ala zia bê ti ala kue na Jéhovah ti iri tënë nzoni na ndo ti ngangu so ala yeke sara. E yeke na ngia so Nzapa ayeke na e, ni la ape?

17. (a) Tongana nyen la Jésus amû na abazengele ti lo ye so ala hunda na lo? (b) Ngbanga ti nyen la e yeke na beku so Nzapa ayeke kiri tënë na sambela ti e so e hunda na lo ti sara si mabe ti e akono?

¹⁷ Na peko ti aye so e londo ti bâ so, tënë ti bê ti e alingbi ti duti tongana ti abazengele na ngoi so ala tene na Jésus atene: “Sara si mabe ti e akiri akono.” (Luc 17:5). Jésus amû na ala ye so ala hunda so, mbilimbili na Pentecôte ti ngu 33, na ngoi so a tuku yingo vulu na ndo ti ala na lê ti ala akiri azi na ndo ti ye so Nzapa aleke ti sara teti azo. Ye so akpengba mabe ti ala. Ye ti pekoni ayeke so, ti londo na ngoi ni so ala komanse kota kapa ti fango tënë so ade a sara mara ni lani ape (aCol. 1:23). E lingbi ti duti na beku so Nzapa ayeke kiri tënë na sambela ti e so e hunda na lo ti sara si mabe ti e akono? En, ndali ti so Bible adë bê ti e so Nzapa ayeke mä asambela ti e tongana ‘ye so e hunda ague oko na ye so bê ti lo aye’.—1 Jean 5:14.

18. Tongana nyen la Jéhovah airi tënë nzoni na ndo ti azo so akpengba mabe ti ala?

¹⁸ Tongana e zia bê ti e kue na Jéhovah, tere ti lo ayeke nzere mingi. Jéhovah ayeke kiri tënë na sambela ti e so e hunda na lo ti mû na e mabe so akono, na mabe ti e ayeke kpengba, na a yeke sara ande si “a diko [e] azo so alingbi na royaume ti Nzapa”.—2 aThes. 1:3, 5.