“NA NGOI SO MBI DE KETE, NA YÂ TI SEWA TI MBI AZO AZONGA NDO MINGI NGA ALA DEKONGO NA NDÖ TI MBA MINGI,” so ayeke tënë so Patricia atene la. Lo kiri lo tene: “Mbi hinga ti pardonné lani zo ape. Même so mbi kono, tongana zo ason bê ti mbi, mbi yeke pensé na ndö ni teti alango mingi, nga lango ayeke kpe na lê ti mbi.” Ti tâ tënë ni, tongana zo asara ka ngonzo mingi nga lo bata ka tënë na bê, a yeke sara si lo yeke na ngia ape nga a yeke sara nzoni na seni ti lo ape. Ni la, awandara atene so azo so ayeke pardonné ka amba ti ala ape apeut . . .

• Ti zia si ngonzo abuba songo ti ala na amba ti ala, na ye so alingbi ti gue na ala ti duti gï ala oko

• Ti ga azo so ayeke sara ka ngonzo hio hio mingi, wala ala peut ti tï na yâ ti kota vundu hio mingi

• Ti ga azo so ayeke gi ka gï ti bâ ye so ayeke na lege ni ape na yâ ti aye, a sara si gigi anzere na ala ape

• Ti duti na siriri ti bê mingi ape ndali ti so ala hinga so ti pardonné zo ayeke ye so ala doit ti sara fade la

• Ti gi bê ti ala ahon ndö ni, nga ala lingbi ti wara kpale ti seni, na tapande kobela ti tension, kobela ti bê, kobela ti yâ ti abio nga na songo li *

TI PARDONNÉ ZO AYE TI TENE NYEN? A ye ti tene ti zia ti sara ngonzo na terê ti zo so ason bê ti mo, ti bata zo ni na bê ape nga ti ke ti kiri sioni na zo ni. A ye ti tene ape so mo yeda na ye so a sara na mo so wala mo sara sanka ni. Me, ti pardonné mbeni zo ayeke ye so zo lo wani la lo ye ti sara ni, ye so afa so lo ye siriri nga lo ye ti bata nzoni songo na mba ti lo ni.

Tongana mo pardonné zo, a ye ti fa nga so mo comprendre zo ni. Zo so ayeke pardonné zo ahinga so zo kue ayeke sara faute, atâa na tënë ti yanga wala na asarango ye ti e (aRomain 3:23). Ni la Bible atene: “Ala ngbâ ti kanga bê na amba ti ala na popo ti ala, na ti pardonné mba na bê ti ala kue, même tongana mbeni zo ayeke na tënë ti dema na terê ti mba ti lo.”​—aColossien 3:13.

A yeke ndali ni la, ti pardonné zo ayeke kota ye so afa so zo ayeke na ndoye, so ayeke “kamba so abungbi ye mbilimbili.” (aColossien 3:14). Ni la, ti gue oko na tënë so a wara na ndö ti site internet Mayo Clinic, pardon ayeke . . .

• Sara si azo abata nzoni songo na popo ti mba, nga ayeke pusu zo ti bâ mawa ti zo so ason bê ti mo, ti comprendre lo nga ti sara nzoni bê na lo

•   Sara nzoni na seni ti li ti zo nga zo ni ayeke bâ so lo yeke na siriri na Nzapa

• Sara si zo agi bê mingi ape nga lo bata mba ti lo na bê ape

• Sara si zo akpe aye so ague na lo ti tï na yâ ti kota vundu

PARDONNÉ TERÊ TI MO WANI. Tongana ti so mbeni mbeti-sango (Disability & Rehabilitation) atene, ti tene zo apardonné terê ti lo wani “a yeke mbeni ye so ayeke ngangu mingi ti sara ni,” me “a yeke kota ye mingi ngbanga ti seni ti” li ti zo nga na ti terê ti lo kue. Nyen la apeut ti aidé mo ti pardonné terê ti mo wani?

• Hinga so a yeke lakue lakue la mo peut ti sara ye gï nzoni ape, me yeda so mo kue mo yeke sara afaute, legeoko tongana tanga ti azo kue.—Zo-ti-fa-tene 7:20

• Manda ye na lege ti afaute ti mo tongaso si peut-être mo kiri mo sara mara ti afaute ni so hio hio ape

• Kanga bê ti mo, ambeni wokongo nga na ambeni sioni sarango ye ayeke dä so peut-être a bezoin ngoi ti tene mo zia lege ni.—aÉphésien 4:23, 24

• Sara kamarade na azo so apeut ti encouragé mo, so apeut ti pusu mo ti pensé na anzoni ye, so ayeke sara ye na nzoni bê nga ayeke tene tâ tënë na mo.—aProverbe 13:20

• Tongana mo son bê ti mbeni zo, hinga so mo sara faute nga hunda pardon hio. Tongana mo leke tënë ni, mo yeke duti na siriri ti bê.—Matthieu 5:23, 24

Na peko ti so Patricia amanda Bible, lo manda ti pardonné zo. Lo tene: “Ngonzo so ayeke buba lani gigi ti mbi so ayeke dä encore ape. Mbi bâ pasi ndali ni encore ape, nga mbi yeke son bê ti amba ti mbi encore ape. Amama-ndia ti Bible afa na e biani so Nzapa aye e nga lo ye nzoni ti e.”

Mbeni koli so iri ti lo Ron atene: “Ye so azo ayeke pensé nga ala yeke sara, mbi peut ti duti na ngangu na ndö ni ape. Me mbi yeke na ngangu na ndö ti ati ti mbi wani. Tongana mbi ye ti duti na siriri, mbi doit ti bata zo na bê ape.” Ron abâ so tongana zo ayeke na siriri andâ lo bata zo na bê ape, me tongana zo abata mba ti lo na bê, lo yeke na siriri ape. Lo tene nga so lo yeke fadeso na nzoni conscience.