Bendo ti Gigi ayeke encouragé azo ti dunia kue ti mä terê na popo ti ala, ti ne tënë ti droit ti azo nga ti bata aye so angoro e. Ndani ayeke nyen? Tongana ti so Pakara Maher Nasser atene na yâ ti mbeni mbeti (Chronique ONU), “tënë ti ndowa nga na dê so aga kirikiri, tënë ti asioni zo, tënë ti azo so ayeke sara ye na ala na lege ni ape, tënë ti abira so a wara lege ti kaï ni ape, tënë ti gbâ ti azo so akpe ndo ti ala ague na mbeni ndo nde, tënë ti terrorisme, tënë ti asioni kobela nga na ambeni sioni ye ni nde” andu azo kue na yâ ti akodro kue.

Ambeni zo ague ti hunda ti tene a sigi na mbeni gouvernement oko so apeut ti komande dunia kue. Na popo ti ala mo yeke wara Dante, mbeni zo ti poroso ti Italie so lo yeke philosophe nga zo ti sungo poésie so akui awe nga na Albert Einstein so ayeke physicien. Dante ahinga biani so tongana dunia angbâ ti kangbi na lege ti poroso, siriri apeut ti ninga dä ape. Lo fa peko ti tënë ti Jésus Christ lo tene so “royaume kue so yâ ni akangbi ayeke futi.”—Luc 11:17.

Kete na peko ti Use bira so amû sese kue, so na ngoi ni a bi bombe atomique use, Albert Einstein asû mbeni mbeti na kota bungbi ti Bendo ti Gigi, Lo tene: “Bendo ti Gigi adoit ti sara ye kue so lo peut ti sara ti zia gere ti mbeni vrai gouvernement oko so ayeke komande dunia kue.”

Me eskê e peut ti duti sûr so azo ti poroso, so ayeke mû ande ala ti zia na yâ ti mara ti ngangu gouvernement tongaso, apeut lâ oko ape ti sara mbeni sioni ye? Eskê ala yeke sara ande lakue kua ti ala nzoni nga ala yeke sara ye ti ngangu na azo ape? Wala ala nga kue ayeke sara ande ye gï tongana ti asioni zo ti komande? Ahundango ndo so adabe ti e na tënë ti Lord Acton, mbeni wandara ti Grande Bretagne so atene na bango ni, komandema ayeke buba anzoni sarango ye ti zo, na tongana zo awara komandema mingi, a kiri abuba anzoni sarango ye ti lo mingi.

Atâa ye ni ayeke tongana nyen, ti tene azo kue aduti na siriri nga beoko, a lingbi ala duti tongana mbeni sewa oko si. Me eskê azo kue apeut ti duti tongana sewa oko? En, Bible afa tongaso. Ye ni ayeke si tongana nyen? A yeke pëpe na lege ti mbeni gouvernement oko so akomande dunia kue so azo ti yâ ni apeut ti ga asioni zo. Me a yeke na lege ti mbeni gouvernement so Nzapa la azia ni na sese. Gouvernement ni ayeke fa nga so Nzapa oko la ayeke na droit ti komande na ndö ti aye kue so lo créé. Bible a iri gouvernement ni so “Royaume ti Nzapa.”—Luc 4:43.

Jésus ayeke pensé lani na Royaume ti Nzapa na ngoi so lo tene: “Zia Royaume ti mo aga. Zia a sara ye so bê ti mo aye . . . na ndö ti sese.” (Matthieu 6:9, 10). Tâ tënë, Royaume ti Nzapa ayeke sara ande ye so bê ti Nzapa aye na ndö ti sese, me pëpe ye so bê ti azo so ayeke gi gï interêt ti ala aye.

A iri nga Royaume ti Nzapa atene “Royaume ti yayu.” (Matthieu 5:3). Ngbanga ti nyen? Atâa so Royaume ni ayeke komande na ndö ti sese, a yeke duti na sese ge si ayeke komande ape, me a yeke ngbâ na yayu kâ si akomande na ndö ti sese kue. Gbu li na ndö ti tënë ni so si. Gouvernement ni so ayeke hunda nginza na azo ti gbe ti lo ape, na tapande ti hunda impôt. So dengo bê si azo ti gbe ti gouvernement ni ayeke wara ande!

Tongana a sara tënë ti “royaume” aye ti fa so mbeni gbia ayeke dä. Royaume ti Nzapa nga kue ayeke na mbeni gbia; Gbia ni ayeke Jésus Christ, na Nzapa la amû na lo komandema ni. Bible atene na ndö ti Jésus atene:

• “Komandema ayeke duti na ndö ti go ti lo . . . Komandema ti lo so ayeke mû gï ndo ti gue na ni  nga na siriri ayeke hunzi ande pëpe.”—Ésaïe 9:6, 7.

• “A mû na lo komandema, nengo nga na royaume tongaso si azo nde nde, azo ti amara nde nde nga na ti ayanga ti kodro nde nde, ala kue asara kua na lo. Komandema ti lo so ayeke . . . hon lâ oko pëpe.”—Daniel 7:14.

• “Fadeso royaume ti dunia aga Royaume ti Seigneur ti e [Nzapa] na ti Christ ti lo awe, lo yeke komande ande tongana gbia lakue lakue nga kpu na kpu.”—Apocalypse 11:15.

Tënë ti sambela so Jésus afa lani so ayeke ga ande tâ tënë, na Royaume ti Nzapa ayeke sara ande ye kue so bê ti Nzapa aye na ndö ti sese. Na gbe ti Royaume ni, azo kue ayeke hinga tongana nyen ti bata sese nzoni si aga mbeni nzoni ndo so gbâ ti azo alingbi ti duti na fini nzoni dä.

Na ndö ti aye so kue, Royaume ti Nzapa ayeke fa ande ye na azo ti gbe ti lo. A yeke fa na azo kue a-oko mama-ndia. Tënë ti kangbi ayeke duti ande dä oko ape. Ésaïe 11:9 atene: “Ala yeke sara ye ti sioni pëpe, na ala yeke buba ye pëpe . . . ndali ti so hingango ye na ndö ti Jéhovah ayeke mû ndö ti sese kue tongana ti so ngu-ingo asi singo na ngu.”

Azo na ndö ti sese kue ayeke duti ande beoko nga na siriri na popo ti ala, tongana ti so Bendo ti Gigi aye fade ti sara. Psaume 37:11 atene: “Ala yeke duti na ngia mingi na yâ ti siriri so amû ndo.” Yeke yeke, atënë tongana “fango zo” “bubango sese” “yere” nga na “bira” ayeke sigi na yanga ti azo mbeni pëpe. Me ye ni so ayeke si lawa? Lawa la Royaume ti Nzapa ayeke komanse ti komande sese kue? Lo yeke sara ni tongana nyen? Nyen la mo peut ti sara ti bâ nzoni na lege ti Royaume ni? Zia e bâ ni.