၃။ ရောဂါ ဖွင့်ပါ ၃။ ရောဂါ ဝမ်းနည်းပါတယ်၊ media player မဖွင့်နိုင်ပါ။ ဒီဗီဒီယိုကို ကူးယူ စာတန်းထိုးပါ စာတန်းထိုး ပိတ်ပါ ၃။ ရောဂါ ‘လူတို့သည် ကြောက်မက်ဖွယ်ရောဂါများ ခံစားရလိမ့်မည်။’—လုကာ ၂၁:၁၁၊ Contemporary English Version. ● ပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် အကြီးအကျယ် ပျက်စီးခဲ့တဲ့ အာဖရိကနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံက ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအရာရှိ ဘွန်ဇာလီဟာ မားရ်ဘာ့ဂ်ရောဂါပိုး (မျောက်စိမ်းရောဂါ) ကြောင့် သေတော့မယ့် သတ္တုတွင်းအလုပ်သမားတွေကို နိုင်သလောက် ကုသပေးခဲ့တယ်။ * မြို့ကြီးမှာရှိတဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်တွေဆီ သူ အကူအညီ လှမ်းတောင်းပေမဲ့လည်း တုံ့ပြန်မှုမရရှိခဲ့ဘူး။ လေးလကြာမှ ကူညီပေးမယ့်သူတွေ ရောက်လာကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘွန်ဇာလီကတော့ ဆုံးသွားရှာပါပြီ။ သူ ကယ်ဖို့ကြိုးစားတဲ့ သတ္တုတွင်းအလုပ်သမားတွေဆီကနေ မားရ်ဘာ့ဂ်ရောဂါ ကူးစက်ခံလိုက်ရတာပါ။ အဖြစ်မှန်က ဘာကိုဖော်ပြနေသလဲ။ လူသားတွေကို နှိပ်စက်ကလူပြုနေတဲ့ ရောဂါတွေထဲမှာ အဆုတ်ရောင်ရောဂါ၊ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါ၊ အိပ်ခ်ျအိုင်ဗွီ/အေအိုင်ဒီအက်စ်ရောဂါ၊ တီဘီရောဂါနဲ့ ငှက်ဖျားရောဂါတွေက အဆိုးဆုံးပဲ။ ၂၀၀၄ တစ်နှစ်တည်းမှာပဲ အဲဒီရောဂါဆိုးငါးမျိုးကြောင့် လူပေါင်း ၁၀.၇ သန်းခန့် သေဆုံးခဲ့တယ်။ နောက်တစ်မျိုးနဲ့ပြောရမယ်ဆိုရင် တစ်နှစ်ပတ်လုံး သုံးစက္ကန့်တိုင်းမှာ လူတစ်ယောက်နှုန်းဟာ အဲဒီရောဂါတွေနဲ့ သေဆုံးနေရတယ်။ လူအများ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ကြသလဲ။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေဟာ အဆက်မပြတ် တိုးများလာနေတဲ့အတွက် ရောဂါတွေလည်း ပိုမိုတိုးများလာနေတယ်။ ရောဂါကူးစက်ခံရနိုင်တဲ့လူတွေလည်း ပိုပြီးတိုးများလာနေတယ်။ လူအများရဲ့တုံ့ပြန်ချက်က ခိုင်လုံရဲ့လား။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေဟာ ကြောက်စရာကောင်းလောက်အောင် တိုးများလာနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူတွေဟာ ရောဂါအမျိုးအမည် ဖော်ထုတ်နိုင်တယ်၊ ထိန်းချုပ်နိုင်တယ်၊ ကာကွယ်ကုသနိုင်စွမ်း ရှိကြတယ်။ ဒါဆိုရင် လူတွေကို ဖိစီးနှိပ်စက်နေတဲ့ ရောဂါနဲ့ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေဟာ လျော့နည်းသွားသင့်တာပေါ့လို့ ကျိုးကြောင်းဆီလျော်စွာ စဉ်းစားနိုင်တယ်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့ လျော့နည်းသွားခြင်းမရှိပါဘူး။ သင်ကော ဘယ်လိုထင်သလဲ။ သမ္မာကျမ်းစာမှာ ကြိုပြောထားတဲ့အတိုင်း ကြောက်မက်ဖွယ်ရောဂါဆိုးတွေကို လူတွေ ခံစားနေရပါသလား။ မြေငလျင်၊ အငတ်ဘေးနဲ့ ရောဂါဘယတွေကြောင့် လူသန်းပေါင်းများစွာ အကြီးအကျယ် ထိခိုက်ပျက်စီးနေပါတယ်။ နောက်ထပ် သန်းပေါင်းများစွာကလည်း လူသားချင်းတွေရဲ့ လက်ချက်နဲ့ ဆင်းရဲဝေဒနာခံစားနေရတယ်။ အများစုက ကိုယ့်ကို ကာကွယ်ပေးသင့်တဲ့သူတွေရဲ့ နှိပ်စက်မှုဒဏ်ခံနေရရှာတယ်။ အဲလိုဖြစ်မယ့်အကြောင်း ကျမ်းစာမှာ ကြိုဟောထားတာကို သတိပြုကြည့်ပါ။ [အောက်ခြေမှတ်ချက်] ^ စာပိုဒ်၊ 3 မားရ်ဘာ့ဂ်ရောဂါ (Marburg Hemorrhagic Fever) ဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်ပြီး အီဘိုလာရောဂါနဲ့ ဆက်စပ်နေတယ်။ [စာမျက်နှာ ၆ ပါ အကျဉ်းဖော်ပြချက်] “ခြင်္သေ့စာဖြစ်သွားတာက တော်တော်ကြောက်ဖို့ကောင်းသလို ရောဂါဆိုးသယ်ဆောင်ထားတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးစာဖြစ်သွားတာကလည်း အဲဒီလိုပဲကြောက်ဖို့ကောင်းတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အဲဒီလို တွေ့နေမြင်နေရတာ ကြောက်စရာကြီးပဲ။”—ကပ်ရောဂါဗေဒပညာရှင် မိုက်ကယ် အော်စတာဟုမ်း။ [Picture Credit Line on page 6] © William Daniels/Panos Pictures နောက်သို့ ရှေ့သို့ ပရင့်ထုတ်ပါ ဝေမျှပါ ဝေမျှပါ ၃။ ရောဂါ ကင်းမျှော်စင် ၃။ ရောဂါ မြန်မာ လက်သင်္ကေတပြဘာသာစကား ၃။ ရောဂါ https://assetsnffrgf-a.akamaihd.net/assets/ct/e781f8601f/images/syn_placeholder_sqr.png က၁၁ ၅/၁