Olole evideo ziriho

Gurhi Yezu Alishushire?

Gurhi Yezu Alishushire?

Ishuzo ly’Ebibliya

 Nta muntu yeshi-yeshi oba omanyirire bwinjinja gurhi Yezu alishushire, bulya iranga lyage lirhaba liyerekinwe omu Bibliya. Oko kuyerekine oku iranga lyage lirhali lya bulagirire. Cikone, Ebibliya erhuhire ntanya ndebe lugenda oku alishushire.

  •   Iranga: Yezu ali Muyahudi ananakag’ibonwa nka w’omw’iburha lya Shemu enyanya z’amorhere akulaga kuli nnina. (Abahabraniya 7:14) Biyumvikine n’obwalagale oku iranga lyage lyali lyago-lyago. Hali mango maguma ahashiri balama kurhenga e Galilaya bwifulikwe kuhika e Yerusalemu buzira ciru muntu yeshi-yeshi okumumanya. (Yowane 7:10, 11) Ciru n’erhi ali haguma n’Entumwa zage akag’imanyikana. Rhukengere oku Yuda Iskariyoti ahashiri manya Yezu erhi omurhwe gw’abantu bali mugwarha guyisha.​—Mateyo 26:47-49.

  •   Emviri zage: Birhayunvikini okuderha oku emviri za Yezu zali ndiri , bulya Ebibliya edesire oku “ziri nshonyi oku mulume okujira emvîri ndîri-lîri.”​—1 Abakorinti 11:14.

  •   Amânwa: Yezu agwerhe amânwa. Akag’ikulikira irhegeko ly’Abayahudi, lyali hanzize abalume bakola bakuzire oku ‘barhakagitwisa winga omu bwanwa.’ (Bene-Levi 19:27; Abagalasiya 4:4) Kandi, Ebibliya eganirire amânwa ga Yezu omu bulebi buyerekire amalibuko gage.​—Izaya 50:6.

  •   Omubiri gwage: Hali bintu binji biyerekine oku Yezu ali mulume wa misi. Ahashiri balama bilometre binji omu mukolo gwage gwa hanw’igulu. (Mateyo 9:35) Ahikire ciru aha acêsa kabiri koshi ehekalu y’Abayahudi, omu kuvunangiza ameza g’abantu bakagiguliza ensaranga mw’eyo hekalu, n’okukolesa omunyuli erhi karhi ly’alibirhako ngasi boshi baligwerhe ebishwekwa omu hekalu. (Luka 19:45, 46; Yowane 2:14, 15) Ecitabu Cyclopedia ca McClintock na Strong cidesire ntya: “E injili yoshi eyerekine oku Yezu agwerhe izu linja lisomosire n’omubiri mwinja.”​—Ibugu lya IV, bukurasa bwa 884.

  •   Ebimanyiso by’ebusu bwage: Yezu ali wa cidurhu na wa bonjo, n’ebimanyiso by’ebusu bwage byakag’iyerekana ntyo. (Mateyo 11:28, 29) Abantu ba ngasi lubero boshi bakagimuyegera ly’abarhuliriza n’okubaha oburhabale. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) Ciru n’abana bakag’iciyunva babidu okumuyegerera erhi bakamubwine.​—Mateyo 19:13-15; Marko 9:35-37.

Entanya z’obunywesi lugenda oku Yezu al’ishushire

 Entanya z’obunywesi: Bantu baguma na baguma banakaja kadali mpu nkaba byanahashikana Yezu abe ali muburhwa w’omu Afrique bulya e citabu c’Amafulûlo cishushanyize emviri zage n’obwoya, n’amagulu gage nka “mulinga.”​—Amafulûlo 1:14, 15.

 Okuli: Ecitabu c’Amafululo cinakayirukir’iyerekana “ebimanyiso.” (Amafulûlo 1:1) Ebidesirwe lugenda oku emviri za Yezu n’amagulu gage byal’iyosire biri byakurhumanyisa kone lugenda enkomedu zage enyuma ly’obufûke bwage, ci arhali lugenda oku iranga lyage ly’akag’ibonekana amango ali hanw’igulu. Omukuderha oku ‘irhwe lyage [Yezu] n’emviri zage biri byeru nka bwoya nka kula olubula luyorha,’ Amafulûlo 1:14 gakolesize irangi k’okuderha kulere ci arhali irangi ly’oku aburhagwa. Oku kuyerekine obumanye aligwerhe. (Amafulûlo 3:14) Olu lwandiko lurhashushanyizi emviri Yezu aburhanagwa n’obwoya boshi-boshi cikone lushushanyize emviri aburhanagwa n’olubula.

 Amagulu ga Yezu gali “gashushire omulinga omu cibêye.” (Amafulûlo 1:15) N’obusu bwage bwali nk’obudwirhe “bwalangashana nka kulyala izuba lyabasha bwenene limoleka.” (Amafulûlo 1:16) Kurhenga mîra nta bûko bamakabonamo omuntu ogwerhe omubiri gugwerhe ebisomerine bili nk’ebyo, eci cibonekerezi cishinganine cibe cali ca kushushanya, kushushanya okubyakabire lugenda Yezu wali wamafûlwa oli “omu bumoleke burhankahikwako.”​—1 Timoteyo 6:16.

 Entanya z’obunywesi: Mpu Yezu arhagwerhe misi anali ngonyi

 Okuli: Olugenzi lwa Yezu luyerekine oku ali mulume nkana. Kwa lwiganyo, aciyeresire omurhwe gwayishaga lyo gumugwarha. (Yowane 18:4-8) Yezu ashinganine abe agwerhe emisi bulya ahashir’ikola nka mubinji wa mpaho ciru ahikira aha aba mulenga omukukolesa ebikolanwa by’omubinji.​—Marko 6:3.

 Obo Yezu agwerhe emisi, bulya gurhigi alonzize omuntu wakamurhabala oku murhi gwage gw’amalibuko erhi ali alibuzibwa? Na bulya gurhi afîre embere z’abalibuzibagwa haguma naye? (Luka 23:26; Yowane 19:31-​33) ) Bulya amalibuko ga Yezu gal’irhalusire olugero, omubiri gwage gwali gwamarhama n’oko kwarhuma abonekana wa busha. Bamulibuza omu budufu boshi n’oko kwarhuma aciyumva ayobohire n’okuciyumva kubi bwenene. (Luka 22:42-​44) Abayahudi bamujirira kubi bwenene omu budufu, n’erhi bucâ sêzi Abaroma bamushurhagula. (Mateyo 26:67, 68; Yowane 19:1-3) Biyumvikinage oku ebyo bintu byoshi byamuhikiraga byarhumire afâ duba.

 Entanya z’obunywesi: Yezu arhali wakushagaluka analiwakurhanya bwenene.

 Okuli: Bulya Yezu ali mwimana akag’iyerekana amorhere g’ishe w’omu mpingu, Yehova, oyu Ebibliya edesire oku aba “Nnâmahanga w’obushagaluke.” (1 Timoteyo 1:11; Yowane 14:9) Okuderha okuli, Yezu ayigirizize abandi bici bakajira lyo baba n’obushagaluke. (Mateyo 5:3-9; Luka 11:28) Oko okuli kuyerekine oku Yezu ali wabushagaluke, ciru n’ebimanyiso by’ebusu bwage byakag’iyerekana obo bushagaluke.