Olole evideo ziriho

Bici Ebibliya Edesire Lugenda Okushibirira Ababusi Bakola Bashosi?

Bici Ebibliya Edesire Lugenda Okushibirira Ababusi Bakola Bashosi?

Ishuzo ly’Ebibliya

 Abana bakola bakuzire bagwerhe omukolo gw’obulagirire gw’okushibirira ababusi babo bakola bashosi. Ebibliya edesire oku abana bakola bakuzire bashinganine “bayigirizibwe okukombera omulala gwabo n’okuyereka ababusi babo omunkwa. Okwo kwo kusîmîsa Nyamuzinda.” (1 Timoteyo 5:4, Mashi Bible) Erhi abana bakola bakuzire bashibirira ababusi babo bakola bashosi, banabe bali barhumikira irhegeko ly’Ebibliya lihûnyire abana bakakenga ababusi babo.​—Abefezi 6:2, 3.

 Ebibliya erhayerekini n’obwalagale ebi omuntu akajira ly’ayerekana oku ali ashibirira ababusi bage. Cikone, erimo enyiganyo z’abalume n’abakazi bashibirire ababusi babo. Na kandi, erimo amahano g’obwenge gakarhabala abashibirira ababusi babo bakola bashosi.

 Gurhi bantu baguma na baguma baganirirwe omu Bibliya bashibiriremwo ababusi babo bakola bashosi?

 Bajijire ntyo omu njira ziri lubero kushimbana n’akanga balimo.

  •   Yozefu al’ilamire kuli bwenene n’ishe Yakobo walikola mushosi. Erhi Yozefu aba n’obuhashe orhôla emipango lyo Yakobo ayish’ilama hofi naye. Yozefu aha ishe enyumpa, akamuha ebiryo, anakamulanga.​—Omurhondêro 45:9-11; 47:11, 12.

  •   Ruti ahamira omu cihugo cabo nazala anakakola bwenene ly’amushibirira.​—Ruti 1:16; 2:2, 17, 18, 23.

  •   Kasanzi kasungunu embere Yezu afê, acishoga omuntu w’okushibirira nina Mariya walikola mukana.​—Yowane 19:26, 27. a

 Mahano gahi g’obwenge gali omu Bibliya gakarhabala abashibirira ababusi babo bakola bashosi?

 Ebibliya ebamo amakanuni gakarhabala abashibirira ababusi babo bakola bashosi erhi abo babusi bakarhimanana n’amazibu g’omubiri n’ag’ekandalala.

  •   Okakenga ababusi bawe.

     Ebi Ebibliya edesire: “Okazikenga sho na nyoko.”​—Olubungo 20:12.

     Gurhi wakakolesamwo ako kanuni? Okayeresa ababusi bawe oku obakenzire omukubalekera oluhuma lw’okujira ebi balonzize kushimbana n’obuhashe bwabo. Obaleke bakacirhôlera emihogo lugenda okubashibirira. Obayerese oku obakenzire omukujira okwawe koshi ly’obarhabala.

  •   Ohugûkwe oku bali baciyumva onabe wakubabalira.

     Ebi Ebibliya edesire: “Oburhimanya bw’omulume bumanyirwa oku kurhûza kwage, n’irenge lyage lirhalibirira ebigalu-galu.”​—Emigani 19:11.

     Gurhi wakakolesamwo ako kanuni? Erhi omubusi okola mushosi akaderha akantu karhakushagalusizi erhi kayerekine oku arhasimiri oku oli wamushibirira, wanacidosa ntya; ‘Gurhi nakaciyumvirhe nka nali omu kanga kali nk’akage?’ Erhi wakacihangana okuhugûkwa oku abandi bali baciyumva n’okuba wakubabalira, wanarhabala ly’akanga karhag’iba kabi kulusha.

  •   Ohûne abandi amahano.

     Ebi Ebibliya edesire: “Aharhali buhabûzi [buhanûzi], emihigo kufanânda efanânda, ci ahali abahabûzi [bahanûzi] banji, emihigo kuyunjula eyunjula.”​—Emigani 15:22.

     Gurhi wakakolesamwo ako kanuni? Ojire obusagasi ly’omanya gurhi wakalwisa amazibu g’amagala ababusi bawe bakaba nago. Odose abandi ly’omanya erhi omu eneo yinyu muba emipango y’okushibirira abantu bakola bashosi. Oganire n’abandi bamakashibirira ababusi bakola bashosi. Erhi akaba ojira bakulu bawe erhi balumuna bawe, mwanajira emipango y’okujira entimanano y’omulala, lyo muganirira amalagirire g’ababusi binyu, okumwabashibiriramwo, n’okumwakarhabalanamwo k’ogo mukolo.

    Mupange okurhimanana haguma lyo muhiga enjira nyinja y’okushibiriramwo ababusi binyu bakola bashosi

  •   Obe mwirhohye.

     Ebi Ebibliya edesire: “Abirhohye baba ba bumanye.”​—Emigani 11:2, Mashi Bible.

     Gurhi wakakolesamwo ako kanuni? Ohugûkwe oku hali ebi orhankahash’ijira. Kwa lwiganyo, ngasi muntu arhajira akasanzi n’emisi y’okujira ngasi ebi alonzize. N’oko kwanarhuma orhajira ngasi byoshi wal’irhanyize okujirira ababusi bawe. Erhi wakabona oku eby’okujira ly’oshibirira ababusi bawe byakurhalusire olugero, wanabwira abandi bantu b’omu mulala gwawe erhi abalenga bakurhabale.

  •   Orhayibagiraga okucishibirira.

     Ebi Ebibliya edesire: “Ntaye osagishomba omubiri gwage, ci kugulisa omuntu agulisa n’okugugenderera [kukombêra] kwinja.”​—Abefezi 5:29.

     Gurhi wakakolesamwo ako kanuni? Ciru akaba ogwerhe omukolo gw’okushibirira ababusi bawe, ogwerhe omukolo gw’okuhikiriza amalagirire gawe n’ag’abantu b’omu mulala gwawe. Oshinganine okalya bwinja. Oshinganine okahunga bwinja n’okurhamûka bwinja. (Omuhanûzi 4:6) Okujira ntyo kwanakurhabala obe n’amagala minja g’ekandalala, ag’obukengere n’ag’omubiri ly’ohash’ishibirira ababusi bawe.

 K’Ebibliya edesire oku ababusi bakola bashosi bashinganine bashibirirwe ahamwababwe?

 Ebibliya erhayerekini n’obwalagale erhi abana bakola bakulu bashinganine bashibirire ababusi babo hamwababwe. Hali emilala ecishoga okugendekera bashibirira ababusi babo banali ahamwababwe nka bihashikine okujira ntyo. Hali n’amango bakabona oku okuhêka ababusi babo ahantu h’okushibirira abantu bakola bashosihire kwanaba kwinja. Omulala gushinganine guganire haguma lyo guhiga enjira nyinja y’okushibiriramwo ababusi babo.​—Abagalasiya 6:4, 5.

a Lugenda ogu mwanzi, mahugûlo maguma g’Ebibliya gadesire ntya: “Bihashikine oku Yozefu [iba wa Maria] ajijire nsiku nyinji afire n’oku omugala Yezu ye walikola oli washibirira nina. Bulya Yezu ali hofi h’okufâ, gurhigi byakaberire nina? . . . Omukujira ntyo Yezu ayigirizize abana okurhuliriza n’okushibirira ababusi babo bakola bashosi.”​—The NIV Matthew Henry Commentary in One Volume, bukurasa bwa 428-429.