Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

Ecigabi C’okuyiga 52

Gurhi Rhwakajira lyo Rhuhima Okuvunika Omurhima?

Gurhi Rhwakajira lyo Rhuhima Okuvunika Omurhima?

“Orhule Yehova omuzigo gwawe, wabona oku akurhabâla.” ​—ENNA. 55:22, NWT.

LWIMBO 33 Mtupie Yehova Mzigo Wako

EBI RHWAYIGA *

1. Bici byakarhuhikira erhi rhwakavunika omurhima?

NGASI lusiku rhunahikirwe n’amazibu rhunanacihangane okugalwisa nk’oku rhwakanahasha. Cikoki biba bimanyikine bwinja oku rhwanahasha rhwalwisa amazibu girhu omu kasanzi rhurhavunisiri omurhima, k’arhali ntyo? Rhwanaderha oku okuvunika omurhima k’okunali nka cishambo cakarhuma rhwabula kuba n’obulangalire muli rhwe n’okurhubulisa oburhwali n’omwishingo. Emigani 24:10 edesire ntya: “Akaba wàrhibire omurhima olusiku lw’amarhangulo, erhi obuzibu bwawe bunali ntabwo.” Neci, okuvunika omurhima kwanarhuyûsa emisi rhulagirirekwo lyo rhulwisa amazibu g’akalamo.

2. Bici byakarhuvuna omurhima na bici rhwaganirira mw’eci cigabi?

2 Bintu binji byanarhuvuna omurhima omu kalamo, byanaba biri omu kandalala kirhu erhi bibe biri bya bonekana n’obwalagale. Oko kanga k’okuvunika omurhima kanalerhwa n’okurhaba bimâna, obuzamba erhi ndwala. Kandi kanalerhwa n’okubona oku rhwal’ilagirire oku mukolo mulebe omw’ikubuliro lya Yehova cikoki rhurhaguhâbagwa erhi kandi okubona oku omu eneo yirhu y’amahubiri abantu barhali barhuyumvirhiza. Mw’eci cigabi, rhwaganirira bintu biguma na biguma rhwakajira lyo rhuhagalika okuvunika omurhima.

AMANGO RHULI RHWALWISA OBUZAMBA BWIRHU N’AMAGOSA GIRHU

3. Bici byakarhurhabala rhube n’entanya zishinganine okubiyerekire amagosa girhu?

3 Kwanaba kulembu kuli rhwe okuba n’entanya zirhashinganini okubiyerekire obuzamba bwirhu n’amagosa girhu. Hali amango rhwakarhanya mpu bulya rhwahikire aha rhwajira kantu kalebe kabî Yehova arhayish’iyemere rhwaja omw’igulu lihyahya. Entanya za ntyo ziri mbi bwenene. Gurhi rhukwanine okubona amagosa girhu? Ebibliya eyerekine oku aha nyuma na Yezu Kristu yene, bene bantu boshi “bajijire ecaha.” (Rm. 3:23) Cikoki, Owayandikisagya Ebibliya arhasegeza obwenge bwage oku amagosa girhu arhanarhulongezakwo bwimâna. Lubero n’oko, aba Larha wirhu w’obuzigire ananalonze okurhurhabala. Kandi aba wakulembera. Aba mubidu okurhurhabala na kandi anabone obwihangane ngasi muguma wirhu ajira lugenda okulwisa obuzamba bwage n’okuhagalika entanya zirhashinganini ziyerekire oku rhuciyumva okubona rhurhali bimâna, na kandi aba mubidu okurhubabalira.​—Rm. 7:18, 19.

Yehova aba amanyire ebintu binja rhwajijire n’ebirhuli rhwajira mwakano kasanzi (Olole ecifungo ca 5) *

4-5. Nk’oku rhusomire omu lwandiko lwa 1 Yowane 3:19, 20 bulya gurhi bali birhu babirhi barhayemeraga bavunika omurhima loshi?

4 Rhuganirire olwiganyo lwa Deborah na Maria. * Oku bakag’ijirira Deborah erhi aciri murho kwakag’irhuma aciyumve nk’ali wabusha. Barhakag’imuvuga omunkwa ciru akajira akantu kinja. Oko kwarhuma aba n’entanya zirhashinganini kuli ye nene. Erhi akacijijire higosa hisungunu, anarhanye oku nta lusiku akajira akantu kinja. Maria naye alilamire akanga kashushine n’ako. Abantu b’omulala gwage bakag’imubona oku ali wabusha. Ajijire okwage koshi ly’alwisa entanya z’okuciyumva nk’ali ntaye. Ciru erhi aja omu okuli, akaciyumva oku ali wabusha arhashinganini okumanyikana nka mukozi wa Nnamahanga!

5 Ciru akaba ntyo, abo bali birhu babirhi barhalekaga okukolera Yehova. Bulya gurhi? Bulya bakarhûla Yehova omuzigo gwabo kugerera isala. (Enna. 55:22) Bahikira aha bayemera oku Larha w’obuzigire w’omu mpingu aba ahugûsirwe ebi rhwageziremwo omu mango ga gerâga na kandi ayishi gurhi entanya zirhashinganini okubiyerekire amagosa girhu zihuma oku kalamo kirhu. Cikoki anabone oborhere bwinja buli omu murhima gwirhu​—ciru akaba rhwehe rhuli rhwarhanya oku nta borhere bwinja rhujira.​—Osome 1 Yowane 3:19, 20.

6. Gurhi omuntu akaciyumva erhi akagalukira eco caha co na cirya?

6 Omuntu ogwerhe amazibu gw’okuhagalika enkomêdu zage mbi, anahikira aha acigaya yene n’okubona nk’ali wabusha erhi akagalukira eco caha co na cirya. Okuciyumva kubi amango rhwamajira ecaha kuli kwinja bwenene. (2 Kr. 7:10) Cikoki rhurhahikiraga aha rhwarhanya mpu rhukola babî bwenene n’okurhanya ntya: ‘Ntakacigokola nkaba. Ka Yehova anacimbabalira?’ Entanya za ntyo zirhali nyinja na kandi zanarhuma rhwarhiba okukolera Yehova. Okakengera oku Emigani 24:10 edesire oku, okavunika omurhima olusiku lw’amarhangulo, emisi yawe yaba misungunu. Ahali hw’okuvunika omurhima, “rhukubûle ebintu” haguma na Yehova kugerera isala n’okuciyunjuza. (Iz. 1:18, NWT) Yehova anakubabalira erhi akabona oku kobinali ociyunjuzize. Wanalonza oburhabale bwage kugerera abagula. Abo bagula banakurhabala oshubirire ehali yawe nyinja y’ekiroho.​—Yk. 5:14, 15.

7. Bulya gurhi rhurhakwanini rhuvunike omurhima erhi akaba rhul’irhwalwisa buzamba bulebe?

7 Jean-Luc, mugula muguma w’e France, anakabwira abali balwisa obuzamba bwabo ntya: “Arhali omuntu orhajira magosa ye rhwakaderha oku aba mushinganyanya omu masu ga Yehova, cikone ali ola muntu ociyumva kubi bulya anagokize Nnamahanga n’okulonza okuciyunjuza.” (Rm. 7:21-25) Orhacitumuzagya okulushire olugero erhi akaba oli walwisa buzamba bulebe. Okengere oku rhweshi rhurhaba bimâna omu masu ga Nnamahanga, rhweshi rhuba rhulagirire oku kubabalirwa ebyaha birhu kugerera oku buhirhi bw’engombôlo yahânagwa.​—Ef. 1:7; 1 Yn. 4:10.

8. Erhi rhwakayumva rhuvunisire omurhima bwenene, ndi rhwakayegerera arhurhabale?

8 Rhwanayegêra bene wirhu na bali birhu lyo barhuhâ omurhima, bulya gw’omulala gwirhu gw’ekiroho! Banarhuyumvirhize omu mango rhulonzize okubaganiza n’okurhuha enderho z’oburhulirize zakarhurhabala rhucib’iba n’emisi. (Mig. 12:25; 1 Ts. 5:14) Joy, mwali wirhu muguma w’omu cihugo c’e Nigeria, wakag’ilwisa entanya z’okuvunika omurhima adesire ntya: “Lero gurhi nakajijire nka ntagwerhe bene wirhu? Bene wirhu na bali birhu buli buhamirizi oku Yehova anashuze oku masala gani. Kugererabo naciyigirizize gurhi nani nakarhuliriza abavunisire omurhima.” Cikone, rhukengere oku bene wirhu na bali birhu hali amango bayabirwa okuhugûkwa oku rhuli omu kanga kashinganine barhuhê omurhima. Co cirhumire byanahûna rhuyegêre owirhu mwemêzi okuzire kiroho n’okumubwîra ebiri oku murhima gwirhu ly’amanya gurhi akarhurhabala.

AMANGO RHULI RHWALWISA OBULWALA

9. Gurhi Ennanga 41:3 na 94:19 zirhuhiremw’omurhima?

9 Rhuhûne Yehova arhuhe oburhabâle. Kwanaba kuzibu okugendekera rhwaba n’entanya nyinja amango rhurhali rhwaciyumva bwinja, kanji-kanji bwenene amango rhuli rhwalwisa endwala erhayumva bufumu. Mwagano mango Yehova arhakajira ecisomerine mpu ly’arhufumya, cikone anarhurhuliriza n’okurhuhâ emisi rhulagirirekwo lyo rhugendekera rhwalembera. (Osome Ennanga 41:3; 94:19.) Kwa lwiganyo, anashumya bene wirhu na bali wirhu Bakristu bayish’irhurhabala okujira emikolo y’omu nyumpa n’okugend’irhugulira ebi rhulagirireko ebwa cibuye. Anashumya bene wirhu na bali birhu bayish’isalira haguma nirhu. Ciru kandi anarhukengeza entanya zakarhuhâ omurhima ziri omu Kanwa kage Bibliya, nk’obulangalire bw’akalamo karhakabamwo bulwala erhi malumwa omw’igulu lihyahya arhurheganyize.​—Rm. 15:4.

10. Bici byarhabire Isang arhagendekeraga okuvunika omurhima enyuma z’okuhola birumbu biguma by’omubiri?

10 Isang, olama omu cihugo c’e Nigeria, ajira e aksida yarhumaga ahola birumbu biguma by’omubiri. Munganga wage amubwira oku arhakacilambagira ciru n’ehitya. Adesire ntya: “Nayumva omurhima guli nka gwamabêrekamo naciyumva nka nkola cizuzu kone.” Cikoki, kagendekire ayumva nk’omurhima gwage gubêresiremo? Nanga! Bici byamurhabire? Ahugwîre ntya: “Niè na mukaniè rhurhasag’ileka okusalira Yehova n’okuyiga Akanwa kage.” Ayushwîre ntya: “Rhwacihirirahw’omuhigo gw’okurhanya oku migisho rhugwerhe, eyo migisho ehiziremw’obulangalire bwirhu bw’akalamo k’ensiku n’amango omw’igulu lihyahya lya Nnamahanga.”

Ciru na balya bagwerhe obuzamba bw’omubiri banajira bintu binji binja omu mukolo gw’amahubiri (Olole ecifungo ca 11-13)

11. Gurhi Cindy agendekire aba n’omwishingo amango ahikiragwa n’amazibu gw’obulwala budarhi?

11 Cindy, olama omu cihugo c’e Mexique, apimwamw’obulwala budarhi bwenene. Gurhi alembiremwo obo bulwala? Acihirirahw’omuhigo gw’okuhubiri ngasi munganga wakag’iyish’imubuka ngasi lusiku. Ayandisire ntya: “Okujira ntyo kwantabîre ntasegezagya obwenge oku malumwa gani gw’okuberwa n’amalumwa gw’obo bulwala, cikone kwa ntabala mbone amalagirire g’abandi. Nahiga ntya: Ngasi kukaganira na badokteri erhi bandi banganga, nakabadosa gurhi emilala yabo eyosire. Kandi nakabadosa bulya gurhi bacishozîre akazi kazibu kali nk’ako. Okujira ntyo kwakantabala manye myanzi ehi ehumire oku murhima gwabo. Banji muli abo banganga baderha oku abalwala babadosa: ‘Ka muzibuhire?’ babà banyi bwenene. Banji muli bo bakanvuga omunkwa okubona ndi nabashibirira ntyo. Baguma ba mulibo bampa enimero zabo z’etelefone na gurhi nakababonamwo. Omu ntyo, mw’ako kasanzi kazibu k’akalamo kani, Yehova ampa omwishingo gw’ekandalala kulusha oku nal’irhanyize!”​—Mig. 15:15.

12-13. Gurhi balwala baguma baguma na balya barhagwerhi buhashe bwakurhenga aha mwabo bajiramwo amahubiri, na migisho ehi oko kubalerhera?

12 Balwala baguma baguma na balya barhagwerhi obuhashe bw’okurhenga aha mwababwe, banavunike omurhima bulya banakaciyumva nka nta kantu bakacijira omu mukolo gw’amahubiri. Ciru akaba ntyo, banji bali mw’ako kanga bahikîre aha bahâna obuhamirizi. Omu cihugo c’e États-Unis, mwali wirhu muguma ohamagalwa Laurel ajijire myaka 37 omu mashini g’okumurhabala okuyîsa! Alembera akansere, akuberwa kanji-kanji na kandi agwerhe agandi mazibu gw’okuyumva amalumwa omu luhu lw’omubiri. Ciru akaba ago mazibu goshi, mwali wirhu arhalekaga okuhubiri. Akag’ihubiri abanganga n’abandi bantu bakagiyish’imurhangula aha ka. Migisho ehi abwine? Oyo mwali wirhu ahikire aha arhabala bantu 17 babe n’obumanye bw’okuli bw’omu Bibliya! *

13 Richard, mugula muguma w’omu cihugo c’e France, ahanwîre balya boshi balwalîre aha mwababwe erhi abali emwa munganga ntya: “Kuba kwinja babe n’ehiprezantware hisungunu bakahirakw’ebicapo. Bulya oko kunarhume abantu balonza okumanya binji ciru n’okudosa amadoso. Okujira ntyo kwanarhabala bene wirhu na bali birhu barhacigwerhi misi minji y’okuja omu mahubiri ga nyumpa oku yindi.” Kandi balya barhakacirhenga aha mwababwe banakolesa enjira y’okuyandika amaruba erhi kuhamagala oku telefone lyo bahubiri.

AMANGO RHURHAHABIRWI OMUKOLO RHWALISIMIRE OKUHÂBWA OMU CIGAMBA

14. Lwiganyo luhi lwinja bwenene Mwami Daudi arhulekire?

14 Obushosi, obulwala erhi akandi kanga byanarhuma rhwahikira aha rhurhacishinganini okuhâbwa mukolo mulebe gwago-gwago omu cigamba erhi omu muzunguko. Erhi akaba rhuli omu kanga ka ntyo, olwiganyo lwa Mwami Daudi lwanarhuyigiriza bintu binji. Erhi bamubwira oku arhali ye bacishozire okuyubaka e hekalu ya Nnamahanga n’obu al’ilangalire oku ye wayiyubaka, arhavunikaga omurhima, cikone alunga okuboko oyu Nnamahanga aderhâga oku ye wayiyubaka. Na Daudi ahikira ciru aha asholôla bintu binji bwenene ly’obo bubasi buhikirira. Olo luli lwiganyo lwinja lw’okuyigwa!​—2 Sam. 7:12, 13; 1 Nga. 29:1, 3-5.

15. Bici byarhabire Hugues ahagalike entanya zokuvunika omurhima?

15 Enyanya z’obulwala budarhi, mwene wirhu Hugues, olama omu cihugo c’e France, ahikira aha aleka okukola nka mugula ciru anahikira aha arhacihash’ikola emikolo y’aha ka. Ayandisire ntya: “Oku murhondero, nakaciyumva nvunisire omurhima na wabusha bwenene. Cikoki erhi ensiku zigera nahugûkwa obulagirire bw’okuyemera obuzamba bwani na ntyo naba n’omwishingo gw’okukolera Yehova omu buzamba bwani. Mpizire oku nagendekera nakolera Yehova nk’oku Gedeoni na balya bantu magana asharhu banali naye bajirâga erhi barhama!”​—Bac. 8:4.

16. Bici olwiganyo lwa bamalahika lwakarhuyigiriza?

16 Bamalahika bishwekerezi luli lwiganyo lwinja. Omu mango gw’oburhegesi bwa Mwami Ahabu, Yehova alalika bamalahika oku bahâne enjira bakolesa lyo bashara oyo mwami mubi amabirhi. Bamalahika baguma na baguma bahâna entanya zabo. Cikoki Nnamahanga acishoga malahika muguma amubwira oku entanya zage zo zigwasire. (1 Bam. 22:19-22) K’abandi bamalahika bavunisîre omurhima omu kuderha nkaba oku lero ‘bulya gurhi nahezagya akasanzi kani nahâna entanya zani n’obu zirhayemerwe we?’ Rhurhakaderha oku barhanyize ntyo. Bamalahika babà birhohye bananacihangane okuhâ Yehova yene irenge.​—Bac. 13:16-18; Maf. 19:10.

17. Bici rhwakajira erhi byakarhuhikira rhurhangire rhwarhanya oku rhuli ba busha bulya rhurhagwerhi omukolo mulebe gwago-gwago omu cigamba?

17 Rhusegeze obwenge bwirhu oku lukengwa rhugwerhe lw’okuhamagalwa okw’izino lya Nnamahanga n’olukengwa lw’okuyalîza Obwami bwage. Rhwanaba n’omukolo gwago-gwago omu cigamba erhi kuguheza, cikone, rhukengere oku arhali gwo gurhujira rhube ba bulagirire omu masu ga Nnamahanga. Rhuba ba bulagirire omu masu gage amango rhuli birhohye n’oko kunashagaluse Yehova na bene wirhu na bali birhu. Co cirhumire, oshenge Yehova akurhabale ogendekere okuba mwirhohye. Ocihangane okurhanya oku nyiganyo nyinja z’abakozi ba Nnamahanga birhohye ziri omu Kanwa kage. Okolere bene winyu na bali binyu omu njira zoshi zihashikine.​—Enna. 138:6; 1 Pt. 5:5.

AMANGO OMU ENEO YIRHU Y’AMAHUBIRI ABANTU BARHALI BARHUYUMVIRHIZA

18-19. Gurhi wakagendekera waba n’omwishingo ciru akaba omu eneo yawe y’amahubiri abantu barhali bakuyumvirhiza?

18 Ka bikola bikuhikire ovunike omurhima bulya abantu barhali bakuyumva omu eneo yawe y’amahubiri erhi bulya abantu barhali babonekana aha mwababwe? Omu kanga ka ntyo, bici rhukwanine rhujire lyo rhugendekera rhwaba n’omwishingo? Mahano maguma na maguma gali omu cisanduku cidesire “ Oku Wakajira ly’Oba n’Omwishingo omu Mahubiri” ganakurhabala. Kandi kuli kwa bulagirire okuba n’entanya zishinganine okubiyerekire omukolo gw’amahubiri. Oko kuli kuderha gurhi?

19 Osegeze obwenge bwawe oku mukolo gw’okuyaliza izino lya Nnamahanga n’Obwami bwage. Yezu ayerekine n’obwalagale oku bantu banyi bo bamanye enjira y’okuhêka ebwa buzine bw’ensiku n’amango. (Mt. 7:13, 14) Omu mango rhuli omu mukolo gw’amahubiri rhunabe rhugwerhe olukengwa lw’okukola haguma na Yehova, Yezu na bamalahika. (Mt. 28:19, 20; 1 Kr. 3:9; Maf. 14:6, 7) Yehova anakashumya abantu balonzize okumukolera bamanye eyo njira. (Yn. 6:44) Byanahashikana omuntu abule kuyumvirhiza omwanzi rhumulerhire lusiku lulebe, cikoki olundi lusiku arhuyumvirhize.

20. Bici olwandiko lwa Yeremiya 20:8, 9 lurhuyigirizize okubiyerekire okuhagalika entanya z’okuvunika omurhima?

20 Olwiganyo lw’omulebi Yeremiya lwanarhuyigiriza bintu binji. Ahâbwa e eneo nzibu bwenene okuhubiri. Olubaga lwamujira igwarhiro ly’okujacirwa n’okushekerwa “bwaca-bwayira.” (Osome Yeremiya 20:8, 9, NWT.) Erhi bihikira aho, avunika omurhima kuhika ahîga oku akola aleka ogo mukolo bamuhâga. Cikoki arhagulekaga. Bulya gurhi? Bulya “akanwa ka Yehova” kaba nka muliro omu kandalala ka Yeremiya na ntyo arhakacihashire aleka ogo mukolo! Ntyo ko nirhu binaba erhi Akanwa ka Nnamahanga kakanywengerera omu bwenge n’omu murhima gwirhu. Co cirhumire rhushinganine okuyiga n’okurhanya oku Kanwa ka Nnamahanga ngasi lusiku. Okujira ntyo, kwanayushûla obushagaluke bwirhu n’omukolo gwirhu gw’amahubiri gwanaleheka amalehe.​—Yer. 15:16.

21. Gurhi rhwakahagalika entanya z’okuvunika omurhima?

21 “Okuvunika omurhima eba ngorho nguma nyoji Shetani akolesa.” Ebyahikire mwali wirhu Deborah rhwaganiriga omu bifungo biri embere birhuyemezize ntyo. Ciru akaba ntyo, engorho za Shetani zirhali nyoji kulusha obuhashe bwa Yehova Nnamahanga. Co cirhumire erhi wakaciyumva ovunisire omurhima enyanya za bintu bilebe, wanahûna Yehova oburhabâle. Anakurhabala olwise obuzamba bwawe n’amagosa gawe. Anakurhabala amango oli mulwala. Anakurhabala obe n’entanya nyinja okubiyerekire okuba n’emikolo yago-yago omu cigamba. Na kandi, anakurhabala obe n’entanya zishinganine okubiyerekire omukolo gw’amahubiri ciru akaba abantu barhali bakuyumva. Wanabwîra Sho wawe w’omu mpingu entanya zawe zoshi. Kugerera oburhabale bwage, wanahagalika entanya z’okuvunika omurhima.

LWIMBO 41 Tafadhali Sikiliza Sala Yangu

^ kip. 5 Rhweshi hali amango rhuvunika omurhima. Mw’eci cigabi rhwaganirira ebi rhwakajira amango rhuvunisire omurhima. Nk’oku rhwanayish’ibona, kugerera oburhabale Yehova arhuha rhwanahasha rhwahagalika entanya z’okuciyumva rhuvunisire omurhima.

^ kip. 4 Mazino maguma na maguma gashanjirwe.

^ kip. 12 Osome akalamo ka Laurel Nisbet kaganirirwe omu Amuka! y’omu nsiku 22/1/1993 (omu Ciswahiri c’e Kenya).

^ kip. 69 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Mwali wirhu muguma ali vunisire omurhima omu kasanzi kalebe, cikone ali agerereza kw’ebi ajirâga omu mukolo gwa Yehova omu mango gagerâga na buzinda ali asalira. Amahugûkwa n’obwalagale oku Yehova acikengire ebi ajijire byoshi n’ebi agendekire ajira omu mukolo gwage.