Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

ECIGABI C’OKUYIGA 6

K’Oba Olangalire Enjira ya Yehova y’Okujira Ebintu?

K’Oba Olangalire Enjira ya Yehova y’Okujira Ebintu?

“Ibuye, emikolo yage eba mishinganyanya, bulya enjira zage zoshi ziba nshinganyanya. Nnâmahanga w’obwishwekerezi orhabamw’obubule bw’obushinganyanya ciru n’ehitya; aba mushinganyanya na mwikubagirwa.”​—LUSH. 32:4, NWT.

LWIMBO 3 Nguvu Yangu, Tumaini Yangu, Ninakutegemea

EBI RHWAYIGA *

1-2. (a) Bulya gurhi bantu banji babona oku kuli kuzibu okulangalira bala bagwerhe bukulu bulebe? (b) Bici rhwaganirira mw’eci cigabi?

ENE abantu banabone oku kuli kuzibu okulangalira ngasi yeshi ogwerhe bukulu bulebe. Babwine oku abatwi b’emanja n’abakulu b’epolitike banakayereka abagale enzigirizi n’okuyima abakenyi obushinganyanya. Ebibliya edesire n’obwalagale ntya: “Amango omuntu arhegesire owabo muntu, buhanya bwage.” (Muh. 8:9) Na kandi, bakulu b’amadîni baguma na baguma banakajira ebintu bibi, n’oko kwarhumire bantu baguma na baguma barhacilangalira Nnâmahanga. Co cirhumire erhi omuntu ayemera okuyiga Ebibliya haguma na nirhu, kurhaba kulembu okumurhabala ly’azibuhya obulangalire bwage muli Yehova na muli bala ali akolesa lyo barhulongoza omu cigabi ca hanw’igulu c’ikubuliro Lyage.

2 Kobinali, arhali abanafunzi b’Ebibliya bone bashinganine okulangalira Yehova n’ikubuliro lyage. Ciru na bala ba muli rhwe bakola bagwerhe myaka minji bali bakolera Yehova barhashinganini baheze ebibayemezize oku enjira Yehova ajiramwo ebintu eba nyinja ensiku zoshi. Hali kanga kaguma na kaguma karhuhikira kakahira obulangalire bwirhu muli Yehova omu marhangulo. Mw’eci cigabi, rhwaganirira hali isharhu zakahira obuyemere bwirhu omu marhangulo: (1) amango rhuli rhwasoma myanzi milebe eganirirwe omu Bibliya, (2) amango rhuhâbirwe obulongozi kugerera ikubuliro lya Yehova, na (3) amango rhwalwisa amazibu g’amango gayisha.

OLANGALIRE YEHOVA AMANGO OLI WASOMA EBIBLIYA

3. Gurhi myanzi milebe eganirirwe omu Bibliya yakahiramwo obulangalire bwirhu muli Yehova omu marhangulo?

 3 Amango rhuli rhwasoma Akanwa ka Nnâmahanga, hali amango rhwakacidosa okubiyerekire oku Yehova ajiriraga bantu baguma na baguma, na lugenda mihigo miguma na miguma arhôzire. Kwa lwiganyo, omu citabu c’Emibalè rhusomiremo gurhi Yehova arhegekaga oku omw’Israheli wajag’ishenya enshali olusiku lw’Esabato anigwe. Omu citabu ca kabirhi ca Samweli, rhuciyigirizize oku myaka minji bwenene enyuma z’aho, Yehova ababalira Mwami Daudi wajiraga ecaha c’obugonyi n’ec’okuniga omuntu. (Mib. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Hali amango rhwakacidosa ntya: ‘Bulya gurhi Yehova ababaliraga ecaha ca Daudi c’obugonyi n’ec’obunizi, cikone arhegeka oku olya mulume anigwe n’obu igosa lyage lyakag’ibonekana nka lirhali lizibu?’ Lyo rhushuza kw’er’idoso, rhulole bintu bisharhu rhushinganine rhubîke omu bukengere amango rhuli rhwasoma Ebibliya.

4. Gurhi olwandiko lw’Omurhondêro 18:20, 21 n’Olushika 10:17 luzibuhizemwo obulangalire bwirhu omu njira ya Yehova y’okutwa emanja?

4Hali myanzi miguma na miguma Ebibliya erhaba eganirire kwa bulîri. Kwa lwiganyo, rhumanyire oku Daudi aciyunjuzize okunali ebijiro byage. (Enna. 51:2-4) Cikone borhere bwa gurhi oyo mulume wavunaga irhegeko okubiyerekire Esabato agwerhe? K’aciyunjuzize ebyo ajiraga? Ka hali erind’irhegeko lya Yehova ali amavuna omu mango gageraga? K’arhayumvagya erhi kulahira oburhonde bamuhâga embere? Nta kantu Ebibliya edesire kuli oko. Cikone, rhumanyire n’obwalagale oku Yehova ‘arhabamw’obubule bw’obushinganyanya ciru n’ehitya.’ (Lush. 32:4, NWT) Emihigo yage eba eyimangire oku bintu by’okuli ci arhali kw’ebi ayumvirhe kone, akabôlo, erhi kandi kantu kakarhuma bene bantu balutwira ababo okurhashinganini. (Osome Omurhondêro 18:20, 21; Olushika 10:17.) Oku rhwagendekera rhwayiga okubiyerekire Yehova n’amakanuni gage, ko rhwanagendekera rhwalangalira enjira yage y’okutwa emanja. Ciru akaba mwanzi mulebe rhwasomaga omu Bibliya gwakarhuma rhwacidosa madoso manji rhurhakahash’ishuzako ene, rhumanyire n’obwalagale oku Nnâmahanga wirhu “aba mushinganyanya omu njira zage” zoshi.​—Enna. 145:17, Mashi Bible.

5. Gurhi okurhaba kwirhu bimana kuhuma oku kutwira kwirhu abandi olubanja n’obushinganyanya? (Olole ecisanduku cidesire “ Okurhaba Bimana Kunarhume Rhwabona Ebintu Okurhashinganini.”)

5Rhurhakahash’itwira abandi olubanja n’obushinganyanya ensiku zoshi bulya rhurhaba bimana. Nnâmahanga arhulemire n’obuhashe bw’okuba n’amorhere gali nk’agage, co cirhuma rhuba rhulonzize okubona abandi bali bajirirwa okushinganine. (Murh. 1:26) Cikone, bulya rhurhaba bimana hali amango rhuyabirwa okutwa olubanja n’obushinganyanya okubiyerekire bintu bilebe ciru akaba rhuli rhwarhanya oku rhuhugûsirwe ebintu byoshi. Kwa lwiganyo, okengere gurhi Yona aciyumvagya kubi enyanya z’omuhigo Yehova arhôlaga gw’okuyereka aba Ninawi obwonjo. (Yon. 3:10–4:1) Cikone, orhanye okubyabire erhi Yehova abêra aba Ninawi obwonjo. Bantu 120 000 b’e Ninawi baciyunjuzagya bayokoka! Yona ye wal’ishinganine akubûle entanya zage ci arhali Yehova.

6. Bulya gurhi Yehova arhaba asezibwe okurhuhugûlira ecarhumire arhôla mihigo milebe?

6Yehova arhaba asezibwe okuhugûlira bene bantu ecarhumire arhôla mihigo milebe. Kobinali, Yehova al’iyemerire abakozi bage ba mîra okuhâna entanya zabo okubiyerekire emihigo al’irhôzire erhi eyi al’ilonzize okurhôla. (Murh. 18:25; Yon. 4:2, 3) Hali n’amango akag’ibahugûlira emihigo yage. (Yon. 4:10, 11) Cikoki, Yehova arhaba asezibwe okurhuhugûlira ecirhumire arhôla mihigo milebe. Bulya ye Mulemi wirhu, arhaba alagirire oku kuyemererwa na nirhu embere erhi enyuma z’okujira kantu kalebe.​—Iz. 40:13, 14; 55:9.

OLANGALIRE YEHOVA AMANGO OLI WAHÂBWA OBULONGOZI

7. Mazibu gahi rhwakalwisa, na bulya gurhi?

7 Rhwanayemera buzira karhinda oku ngasi mango Yehova anakajira ebintu binja. Cikone amazibu rhwakaba rhugwerhe, kwanaba kulangalira bene bantu akolesa lyo barhulongoza. Nkaba rhwanahikira aha rhwacidosa erhi kobinali bala bajira bukulu bulebe omw’ikubuliro lya Yehova, banakajira ebintu kushimbana n’obulongozi bwage erhi bwabo bone. Byanahashikana bantu baguma na baguma b’omu mango ga mîra baganirirwe omu Bibliya bagwerhe entanya za ntyo. Orhanye okubiyerekire enyiganyo ziganirirwe omu  cifungo ca 3. Abantu b’omu mulala gw’olya mulume wavunaga irhegeko okubiyerekire Esabato nkaba bacidosize erhi kobinali Musa anajir’idosa Yehova ihano embere aderhe oku oyo mulume ashinganine anigwe. N’abîra ba Uriya w’Omuhiti, iba w’olya mukazi wajiraga obugonyi haguma na Daudi, nkaba bakahikire aha baderha oku Daudi anakolesize obukulu bwage nka mwami ly’arhag’ihâbwa obuhane al’ishinganine ahâbwe. Okuderha okuli, rhurhakaderha oku rhulangalire Yehova erhi akaba rhurhalangaliri bala akolesa lyo barhuha obulongozi, balya aba alangalire.

8. Lushangi luhi luhali egarhi k’ebiganirirwe omu lwandiko lw’Ebijiro by’Entumwa 16:4, 5 n’oku ecigamba c’Ecikristu ciri cakola ene?

8 Ene Yehova ali alongoza ecigabi ca hanw’igulu c’ikubuliro lyage kugerera “mushizi mwirhonzi na mwikubagirwa.” (Mt. 24:45, NWT) Nk’oku byali okubiyerekire embaraza eri yalongoza y’omu myaka igana mirhanzi, oyo mushizi ali alongoza abantu ba Nnâmahanga b’omw’igulu lyoshi n’okuha abagula obulongozi. (Osome Ebijiro by’Entumwa 16:4, 5.) Buzinda abagula nabo banahâne obo bulongozi omu bigamba. Rhunayerekane oku rhulangalire enjira ya Yehova y’okujira ebintu erhi rhurhumikira obulongozi rhuhâbwa kugerera ikubuliro lyage n’abagula.

9. Mangaci byakaba bizibu okulunga okuboko emihigo abagula barhôlaga, na bulya gurhi?

9 Hali amango rhwakabona oku kuli kuzibu okulunga okuboko emihigo abagula barhôzire. Kwa lwiganyo, omu myaka egezire bigamba binji na mizunguko minji yashandirwe. Omu kanga kaguma na kaguma, abagula babwizire abahubiri oku bagend’ilunga okuboko ebindi bigamba lyo bikayeneza abantu bashinganine okutamala oku biti by’omu Nyumpa z’Entimanano. Erhi akaba barhubwizire oku rhucilunge n’ecigamba cihyahya, byanahashikana erhi rhwabwine oku kuli kuzibu okuleka abîra n’abantu b’omu mulala gwirhu. K’abagula banahâbwe obulongozi bwarhenga emwa Nnâmahanga lyo bamanya ecigamba ngasi muhubiri ajamo? Nanga. N’oko kwanarhuma byaba bizibu kuli rhwe okurhumikira obulongozi rhuli rhwahâbwa. Cikone Yehova analangalire abagula erhi barhôla emihigo ya ntyo na nirhu rhushinganine rhubalangalire. *

10. Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lw’Abahabraniya 13:17, bulya gurhi rhushinganine rhulunge abagula okuboko?

10 Bulya gurhi rhushinganine rhulunge abagula n’emihigo yabo okuboko ciru akaba barharhôziri emihigo elinganine n’oku rhwal’ilonzize? Bulya okujira ntyo, kunarhabale okulanga ecinyabuguma ciba egarhi k’abakozi ba Yehova. (Ef. 4:2, 3) Ebigamba binayololoke erhi byoshi bikulikira n’obwirhohye emihigo yarhôzirwe n’embaraza y’abagula. (Osome Abahabraniya 13:17.) N’akantu k’obulagirire bwenene, rhunayereke Yehova oku rhumulangalire erhi rhulunga okuboko bala aba alangalire oku barhushibirire.​—Ebj. 20:28.

11. Bici byakarhurhabala rhuzibuhye obulangalire bwirhu omu bulongozi rhuhâbwa kugerera abagula?

11 Rhwanazibuhya obulangalire bwirhu omu bulongozi rhuhâbwa kugerera abagula, omu kukakengera oku abagula banashenge iroho litagatifu amango bali baganirira ebintu biyerekire ecigamba. Na kandi, banalabirize amakanuni g’Ebibliya gaganirire ako kanga n’okulola obulongozi bwahânyirwe n’ikubuliro lya Yehova. Irala lyabo kuba kushagalula Yehova, n’okujira okwabo koshi lyo bashibirira abantu bage. Abo balume bishwekerezi baba bamanyire oku Nnâmahanga anabahûne eraporo y’oku bahikirizize omukolo abahâga. (1 Pt. 5:2, 3) Ohugûkwe ntya: Mw’er’igulu abantu bali babololana erhi irangi lya mubiri lirhuma, idîni, erhi by’epolitike, cikone abakozi ba Yehova bohe balungine omu nterekêro baha Nnâmahanga muguma w’okuli. Oko kunahashikane bulya Yehova ali agisha ikubuliro lyage!

12. Bintu bihi abagula bashinganine barhanyeko embere bahige oku muntu mulebe anaciyunjuzize?

12 Yehova ahîre abagula omukolo gw’obulagirire gw’okujira ecigamba cigendekere caba cicire. Erhi Omukristu akajira ecaha cizibu, Yehova ahûnyire abagula oku bashinganine bahige erhi agendekera abêra omu cigamba. N’akandi kantu bashinganine bajire, kuli kulola erhi kobinali oyo muntu anaciyunjuzize okunali ebi anajijire. Hali amango akaderha oku anaciyunjuzize, cikone, ka kobinali ashombire ebi anajijire? K’ahizire okurhacib’ijira eco caha? Erhi akaba okukomêra abîra babi ko kwarhumire ajira eco caha, k’ahizire okurhacibakomêra? Abagula banashenge Yehova n’okurhanya kuli ako kanga kugerera Amandiko n’okulola erhi oyo wajiraga ecaha aciyumvirhe kubi lugenda ebyo anajiraga. Buzinda banahiga erhi oyo wajiraga ecaha abêra omu cigamba erhi arhabêremo. Hali kanga kaguma na kaguma kahûna oku atengwe.​—1 Kr. 5:11-13.

13. Nkaba bici rhwakarhanya amango omwîra wirhu erhi omuntu w’omu mulala gwirhu akatengwa?

13 Gurhi okulangalira kwirhu abagula kwakajamwo omu marhangulo? Erhi akaba omuntu watenzirwe arhali mwîra wirhu erhi muntu w’omu mulala gwirhu, hali amango kwakaba kulembu okuyemera omuhigo abagula barhôzire. Cikone orhanyagye erhi akaba omuntu watengagwa ali mwîra wirhu wa hofi-hofi. Hali amango rhwakarhanya erhi kobinali abagula bahugûsirwe ebintu byoshi, erhi rhuje rhwacidosa erhi kobinali batwire olubanja omu njira Yehova akalutwiremo. Bici byakarhurhabala lyo rhugendekera rhwaba n’entanya nyinja okubiyerekire ogo muhigo gwarhôzirwe?

14. Bici byakarhurhabala erhi abagula bakahiga oku omwîra wirhu erhi omuntu w’omu mulala gwirhu ashinganine atengwe?

14 Rhunajire bwinja erhi rhukengera oku okutenga omuntu wajiraga ecaha guba mupango gwa Yehova n’oku gunalerhere obunguke owajiraga ecaha n’ecigamba. Erhi omunyabyaha orhaciyunjuzizi akayemererwa okubêra omu cigamba, anashumya abandi nabo bakajira ebyaha. (Gl. 5:9) Na kandi, hali amango akabula buhugûkwa oku ecaha cage ciri cizibu, n’oku ashinganine ajire empindûlo omu ntanya n’omu bijiro byage ly’ayemerwa na Yehova. (Muh. 8:11) Rhwanayemera n’obwalagale oku abagula banarhôle kwa buzibu-zibu omukolo gwabo erhi bahiga oku muntu mulebe ashinganine atengwe. Baba bahugûsirwe oku, ak’abazuzi b’omu mango g’aba Israheli, ‘barhatwa olubanja okw’izino ly’abantu cikwone banakâlutwa bwinja okw’izino lya Nyamuzinda.’​—2 Nga. 19:6, 7, Mashi Bible.

GURHI OKULANGALIRA YEHOVA ENE KWAKARHUKOMEREZA OKUYISH’IMULANGALIRA OMU MANGO GAYISHA?

Bici byanarhurhabale rhulangalire n’okurhumikira obulongozi rhwayish’ihâbwa omu mango g’amalibuko madârhi? (Olole ecifungo ca 15)

15. Bulya gurhi rhulagirire oku kulangalira obulongozi rhuli rhwahâbwa na Yehova ene kulusha agandi mango goshi?

15 Oku obuzinda bw’er’igulu bugendekire bwayegerera, rhulagirire oku kulangalira enjira ya Yehova y’okujira ebintu kulusha agandi mango goshi. Bulya gurhi? Bulya omu kasanzi k’amalibuko madârhi, nkaba rhwayish’ikahâbwa obulongozi bubonekine nka buhyahya, buzibu okurhumikira, erhi burhayumvikini. Kobinali, Yehova arhakakaganiza ngasi muguma wirhu. Nkaba ayish’ikahâna obulongozi kugerera abalume ahizireho lyo bakarhulongoza. Karhayishibe kasanzi k’okuba n’akarhinda kuyerekera obo bulongozi omu kucidosa ntya: ‘Ka kobinali emwa Yehova obu bulongozi burhenzire, erhi bene wirhu bali barhulongoza bone bacitungire bo?’ Gurhi wanajire muli ako kasanzi kazibu kanahikire bene bantu? Oku obona obulongozi bw’ikubuliro lya Yehova ene, ko kwakakurhabala obone ishuzo kw’ago madoso. Erhi akaba onalangalire obulongozi rhuli rhwahâbwa ene, onanabe mubidu okuburhumikira, kobinali wayish’ijira ntyo omu kasanzi k’amalibuko madârhi.​—Lk. 16:10.

16. Gurhi okulangalira kwirhu enjira ya Yehova y’okutwa emanja kwayish’ijamwo omu marhangulo omu mango gayisha?

16 Rhwanajira bwinja erhi rhwakarhanya kuli aka kandi kantu: oku Yehova ayish’itwa emanja oku buzinda bw’er’igulu. Muli gano mango rhunalangalire oku, bantu banji bahiziremo abantu b’omu mulala gwirhu barhali bakolera Yehova bayish’ihiga okumukolera embere er’igulu lihike ebuzinda. Cikone, okw’ivita lya Armagedoni, Yehova ayish’ikolesa Yezu ly’ahiga ebi bashinganine okujirirwa. (Mt. 25:31-33; 2 Ts. 1:7-9) Arhali rhwe rhwanahige ndi wanayeresibwe olukogo lwa Yehova na ndi orhakaluyeresibwa. (Mt. 25:34, 41, 46) Ka rhwanalangalire enjira ya Yehova y’okutwa emanja, erhi oko kwanarhume rhwasarhala? Kobinali, ene rhushinganine rhuzibuhye obulangalire bwirhu muli Yehova na ntyo kwanayish’iba kulembu kuli rhwe okumulangalira omu mango gayisha.

17. Gurhi rhwayish’iyunguka n’enjira ya Yehova y’okutwa emanja oku buzinda bw’er’igulu?

17 Orhanye gurhi rhwayish’iciyumva hano rhuja omw’igulu lihyahya amango rhwabona obunguke bw’enjira ya Yehova y’okutwa emanja. Idîni ly’obunywesi lirhakacihaba, abarhunzi bakulu-bakulu n’abakulu b’epolitike balibuza abantu banarhuma baba bakenyi nabo barhakacihaba bundi. Endwala, obushosi, n’okufîrwa n’abazigirwa birhakacihaba ciru n’ehitya. Shetani n’abazimu bage bayish’ishwekwa myaka cihumbi ciguma. Amazibu gadwirhwe n’obugoma bwabo gayish’ihwa. (Maf. 20:2, 3) Ago mango, rhwayish’ishagaluka bwenene okubona rhwalangalire enjira ya Yehova y’okujira ebintu!

18. Masomo gahi rhwakaciyigiriza kugerera olwiganyo lw’aba Israheli luganirirwe omu lwandiko lw’Emibalè 11:4-6 na 21:5?

18 K’akalamo k’omw’igulu lihyahya kayish’iba na mazibu maguma na maguma gayish’ihira omu marhangulo okulangalira kwirhu enjira ya Yehova y’okujira ebintu? Kwa lwiganyo, olole ebyabire hisanzi hisungunu enyuma z’aba Israheli okurhenga omu bujà e Misri. Baguma na baguma ba muli bo, barhondera okuciduduma enyanya z’okubula birya biryo bakag’ishagalukira e Misri, banarhondera okugayaguza amana Yehova akag’ibaha. (Osome Emibalè 11:4-6; 21:5.) Ka byanahashikane nirhu rhuyish’iba n’entanya za ntyo enyuma z’okuhwa kw’amalibuko madârhi? Rhurhamanyiri mikolo minganaci rhwayish’ijira lyo rhukubûla ebyasherezibwe n’okujira igulu libe paradizo. Nkaba hayish’iba binji bya kujira, hayish’iba n’amazibu oku murhondero. Ka rhwayish’ikaciduduma okubiyerekire ebi Yehova ayish’ikarhuha mw’ako kasanzi? Rhuhugûkwe aka kantu: okurhwagendekera rhwashagalukira ebi Yehova ali arhuha ene, ko rhwananabishagalukire muli ago mango.

19. Gurhi wakaganirira kwa bofofi ebintu by’obulagirire rhwayizire mw’eci cigabi?

19 Enjira ya Yehova y’okujira ebintu eba nyinja ensiku zoshi. Rhushinganine rhuyemere ntyo n’obwalagale. Na kandi rhushinganine rhulangalire balya Yehova aba alangalire oku bahikirize obulongozi bwage. Orhahiraga okayibagira ezi nderho Yehova aderhaga kugerera omulebi wage Izaya: “Omu kudekerera n’omu kundangalira mwo mwarhenza oburhwali bwinyu.”​—Iz. 30:15.

LWIMBO 98 “Kila Andiko Limeongozwa na Roho ya Mungu”

^ kip. 5 Eci cigabi carhurhabala rhubone obulagirire bw’okuzibuhya obulangalire bwirhu muli Yehova na muli bala ali akolesa lyo barhulongoza omw’ikubuliro lyage. Na kandi rhwayishibona obunguke rhwakaba nabo ene omu kujira ntyo na gurhi kwakarhurheganya okulwisa amazibu omu mango gayisha.

^ kip. 9 Hali akanga karhuma muntu mulebe erhi mulala mulebe gwabêra omu cigamba gunalimo. Olole e Huduma Yetu ya Ufalme, y’Omwezi gwa 11, 2002, “Sanduku la Swali” omu Ciswahiri c’e Kenya.