Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

ECIGABI C’OKUYIGA 21

Yehova Akuha Emisi

Yehova Akuha Emisi

“Amango ndi muzamba, lyo mba muzibu!”​—2 KR. 12:10.

LWIMBO 73 Tupe Ujasiri

EBI RHWAYIGA *

1-2. Mazibu gahi Bahamirizi banji bali balwisa?

ENTUMWA Paolo yaha Timoteyo omurhima oku ahikirize bwinja omukolo gwage, n’er’ihano liyerekire Abakristu boshi. (2 Tm. 4:5) Rhweshi rhunabone er’ihano Paolo ahânaga oku liri lya bulagirire, ciru akaba hali akasanzi biba bizibu. Bene wirhu na bali birhu banji, binahûne babe n’oburhwali lyo baja omu mukolo gw’amahubiri. (2 Tm. 4:2) Kwa lwiganyo, orhanye oku biyerekire bene wirhu balamire omu bihugo omukolo gwirhu guhanzibwemo. Banajire omukolo gw’amahubiri ciru akaba bamanyire oku banakwebwa omu mpamikwa!

2 Abantu ba Yehova bali balwisa mazibu manji ene gakabavuna omurhima. Kwa lwiganyo, bene wirhu banji bali bageza nsa nyinji omu mikolo yabo lyo bahikiriza amalagirire g’emilala yabo. Bajira irala ly’okujira binji omu mukolo gw’amahubiri, cikone erhi bahika oku buzinda b’omugobe banayumve barhamire bwenene. Abandi endwala n’obushosi birhacibayemerera bajira binji omu mukolo gw’amahubiri, ciru na baguma mulibo barhacirhenga aha mwababwe. Ciru n’abandi banakarhanya oku bohe barhaba ba bulagirire omu masu ga Yehova. Mwali wirhu Mary, * olama e Moyen-Orient adesire ntya: “Biba bihûnyire bushiru bunji lyo ndwisa entanya z’ekandalala zirhashinganini n’oko kunarhume narhama bwenene. Nankacibona nka nagosize bulya oko kunarhume nabula akasanzi n’emisi y’okujira omukolo gw’amahubiri.”

3. Bici rhwaganirira mw’eci cigabi?

3 Ciru rhwakaba rhuli omu kanga kahi, Yehova anarhuha emisi rhulagirireko lyo rhulwisa amazibu girhu, na ntyo rhugendekere rhwamukolere nk’oku rhwakanahasha lugenda akanga rhulimo. Embere rhuganirire gurhi Yehova akarhurhabalamwo, rhwarhangiganirira gurhi ahîremo Paolo na Timoteyo emisi lyo bahikiriza omukolo gwabo ciru akaba bali omu mazibu.

YEHOVA ANARHUH’EMISI Y’OKUHIKIRIZA OMUKOLO GW’AMAHUBIRI

4. Mazibu gahi Paolo alwisize?

4 Paolo alwisize mazibu manji. Alilagirire oku misi bwenene amango bamushurhaga, erhi bamubanda amabuye, n’erhi bamuhira omu mpamikwa. (2 Kr. 11:23-25) Paolo ayemire n’obwalagale oku hali amango akagilwisa entanya z’okuciyumva kubi. (Rm. 7:18, 19, 24) Na kandi akagilwisa obulwala ahamagalaga “akababo omu mubiri,” anakagihûna Nnamahanga oku amurhenze kuliko.​—2 Kr. 12:7, 8.

Bici byarhabire Paolo na Timoteyo bahikirize omukolo gwabo gw’amahubiri? (Olole ecifungo ca 5-6) *

5. Bici Paolo ahikirizize ciru akaba akagilwisa mazibu manji?

5 Yehova aha Paolo emisi y’okuhikiriza omukolo gwage gw’amahubiri, ciru akaba akagilwisa ago mazibu goshi. Orhanye kw’ebi Paolo ahikirizize. Kwa lwiganyo, amango alishwekirwe omu nyumpa e Roma, ahalira n’obushiru boshi omwanzi mwinja erhi ali embere z’abakulu b’Abayahudi erhi nkaba embere z’abakulu b’eguvernema. (Ebj. 28:17; Fl. 4:21, 22) Na kandi ahubiri Balanzi banji ba Mwami anayaligiza omwanzi mwinja balya boshi bakagimulambagirira. (Ebj. 28:30, 31; Fl. 1:13) Mw’ako kasanzi ko n’ako, Paolo ayandika maruba manji galongozibagwa n’iroho litagatifu, ganacirigaha Abakristu b’okuli bunguke bunji ene. Na kandi olwiganyo lwa Paolo, lwazibuhya ecigamba c’e Roma, n’oko kwashumya bene wabo “bacisêza okulumiza Oluderho lwa Nnâmahanga buzira bwoba.” (Fl. 1:14) Ciru ankaba hali amango Paolo arhakahashire okujira binji, akagijira oku akanahasha kulingana n’akanga alimo, n’oko kanga kakagimuhashisa “okugendekeza omwanzi mwinja.”​—Fl. 1:12NWT.

6. Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lwa 2 Abakorinti 12:9, 10, bici byarhabire Paolo ahikirize bwinja omukolo gwage?

6 Paolo alihugûsirwe oku ngasi byoshi akagihikiriza omu mukolo gwa Yehova, akagibijira kugerera emisi ya Nnamahanga, ci arhali kugerera emisi yage yene. Adesîre oku obuhashe bwa Nnamahanga “omu buzamba mwo buciyerekana.” (Osome 2 Abakorinti 12:9, 10.) Kugerera iroho litagatifu, Yehova aha Paolo emisi y’okuhikiriza bwinja omukolo gwage gw’amahubiri, ciru akaba akag’ilibuzibwa, akwebwa omu mpamikwa, anakag’ilwisa agandi mazibu manji.

Bici byarhabire Timoteyo ahikirize omukolo gwage gw’amahubiri? (Olole ecifungo ca 7) *

7. Mazibu gahi Timoteyo alwisize ly’ahikiriza omukolo gwage gw’amahubiri?

7 Timoteyo, musole muguma wakagikola haguma na Paolo, naye alilangalire emisi ya Nnamahanga ly’ahikiriza bwinja omukolo gwage. Timoteyo alusa Paolo omu mibalamo yage y’obumisionere. Na kandi, Paolo akagirhuma Timoteyo oku alambagirire ebigamba ly’ajibiha omurhima. (1 Kr. 4:17) Nkaba Timoteyo akagiciyumva nk’arhakahasha ogo mukolo. Nkaba co carhumaga Paolo amubwira ntya: “Ntaye ogayaguzagye obusole bwawe.” (1 Tm. 4:12) Mw’ako kasanzi koshi, Timoteyo naye agwerhe akababo omu mubiri, kw’okuderha, ‘endwala zakagimuhunyanga ngasi mango.’ (1 Tm. 5:23) Cikone Timoteyo alimanyire oku iroho litagatifu lya Yehova lyakamuhire emisi alilagirireko ly’ayaliza omwanzi mwinja n’okukolera bene wabo.​—2 Tm. 1:7.

YEHOVA ANARHUH’EMISI Y’OKUGENDEKERA KWABÊRA BISHWEKEREZI CIRU AKABA RHULI OMU MAZIBU

8. Gurhi Yehova ali ahamwo abantu bage emisi ene?

8 Ene nalyo, Yehova ali aha abantu bage “obuhashe bunene” lyo banagendekera bamukolera n’obwishwekerezi. (2 Kr. 4:7Mashi Bible) Rhuganirire bintu bini Yehova ahizireho ly’arhuha emisi, n’okurhurhabala rhugendekere rhwabêra bishwekerezi kuli ye. Ebyo bintu by’ebi: isala, Ebibliya, abirhu Bakristu n’omukolo gwirhu gw’amahubiri.

Yehova anarhuhe emisi kugerera isala (Olole ecifungo ca 9)

9. Gurhi isala lyakarhurhabalamwo?

9 Okuhabwa emisi kugerera isala. Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lwa Abefezi 6:18, Paolo arhuhire omurhima oku rhukashenga Nnamahanga “ngasi mango.” Yehova anashuza amasala girhu, omu kurhuha emisi. Jonnie, olama e Bolivie, abwine oburhabale bwa ntyo amango ahikiragwa n’amazibu oku gandi. Mukage, n’ababusi bage bombi balwala bwenene caligumiza. Jonnie ajira okwage koshi ly’ashibirira amalagirire g’abo bantu basharhu. Nina ahikira aha afâ, hanagera kasanzi kanji bwenene embere mukage n’ishe bafume. Omu kukengera ebyo byoshi ageziremo, Jonnie adesire ntya: “Okushenga Yehova buzira kumufulika kantu, ko kwantabire amango nakag’ilwisa akanga kazibu.” Yehova aha Jonnie emisi alilagirireko ly’alembera. Mugula muguma olama e Bolivie ohamagalwa Ronald, bamubwira oku nina alwazire akansere. Enyuma za mwezi muguma afâ. Bici byamurhabire okulembera ago mazibu? Adesire ntya: “Okusalira kunantabale mbwire Yehova ebindi oku murhima byoshi na ntyo nnambe nk’owamacikula kuli byo. Nyishi oku anahugûkwe oku ndi naciyumva kulusha owundi muntu yeshi-yeshi, ciru kulusha n’oku niène ncihugûkwa.” Hali amango rhuyumva ebintu byamarhurhaluka olugero erhi rhuyumve rhurhahugûsirwi bwinja ebi rhwakahira omw’isala. Cikone, Yehova arhubwizire oku rhukamushenga ciru ankaba hali amango rhuhikira aha rhwayabirwa okuhugûla entanya zirhu n’oku rhuli rhwaciyumva.​—Rm. 8:26, 27.

Yehova anarhuhe emisi kugerera Ebibliya (Olole ecifungo ca 10)

10. Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lwa Abahabraniya 4:12, bulya gurhi okusoma Ebibliya n’okurhanya kw’ebi rhuli rhwasoma kuba kwa bulagirire?

10 Okuhabwa emisi kugerera Ebibliya. Nk’oku Paolo akagilangalira okuhâbwa emisi n’oburhulirize kugerera Amandiko, nirhu rhushinganine rhukajira ntyo. (Rm. 15:4) Erhi rhwakakasoma Akanwa ka Nnamahanga n’okurhanya kw’ebi rhuli rhwasoma, Yehova anakolesa iroho lyage litagatifu ly’arhurhabala rhuhugûkwe bwinja gurhi Amandiko gakarhurhabala omu kanga rhulimo. (Osome Abahabraniya 4:12.) Ronald, rhwaganiriraga embere, adesire ntya: “Mvuzire omunkwa okubona nalikola ngwerhe enkomêdu y’okusoma ecigabi c’Ebibliya ngasi budufu. Nantanye bwenene oku biyerekire amorhere ga Yehova n’oku ashibirira abakozi bage bwenene. Oko kwantabire nacibipata emisi.”

11. Gurhi Ebibliya yarhabiremwo mwali wirhu muguma wafîragwa n’iba?

11 Okurhanya oku Kanwa ka Nnamahanga kwanarhurhabala rhube n’entanya nyinja ciru ankaba rhuli omu kanga kahi. Olabe gurhi Ebibliya yarhabire mwali wirhu muguma wafîragwa n’iba. Mugula muguma amuhanûla oku anakasoma ecitabu ca Ayubu lyo cimuyigiriza masomo manji. Erhi ali acisoma, arhonderha okuderha Ayubu kubi, okubiyerekire entanya zirhashinganini agwerhe. Erhi aba ali arhanya omu bwenge bwage kw’ebi ali asoma, akabwira Ayubu ntya: “Ayubu! Oleke okuba n’ezo ntanya zirhashinganini lugenda amazibu gawe!” Cikone ahikira aha ahugûkwa oku entanya zage kozaliyosire nk’eza Ayubu. Oko kwamurhabala okubûla entanya zage na kandi kwamuha emisi y’okulembera amazibu gw’okufîrwa n’iba.

Yehova anarhuhe emisi kugerera abirhu Bakristu (Olole ecifungo ca 12)

12. Gurhi Yehova arhuhamw’emisi kugerera abirhu Bakristu?

12 Okuhabwa emisi kugerera abirhu Bakristu. Eyindi njira Yehova akolesa ly’aha Abakristu emisi, eba kugerera abirhu Bakristu. Paolo aderha oku akagicifinja okubona bene wabo na bali babo b’ekiroho lyo ‘babona oku bakahânana omurhima.’ (Rm. 1:11, 12) Mary, rhwaganiriraga embere, anashagalukire obwîra bwa ntyo haguma na bene wirhu na bali birhu. Adesire ntya: “Yehova akolesize bene wirhu na bali birhu barhal’imanyire ciru amazibu nalimo. Bakambwira enderho z’okumpa omurhima erhi kuntumira amaruba g’okumpa omurhima, n’ebyo byoshi byo nal’ilagirireko muli ago mango. N’oko kwantabala nakaganiza bali birhu bali omu kanga kashushine n’akani na ntyo naciyigiriza bintu binji kugerera ebi bacibwinire. Na ngasi mango abagula banantabale nciyumve oku ndi wabulagirire omu cigamba.”

13. Gurhi rhwakakahânana emisi rhwene na nnene amango g’entimanano y’ecigamba?

13 Entimanano zirhu z’ecigamba y’eba nafasi nyinja bwenene y’okuhânana omurhima rhwene na nnene. Amango oli oku ntimanano, bulya gurhi orhakalonza akasanzi k’okuzibuhya abandi omu kubabwira oku obazigire n’omu kubavuga omunkwa kw’ebi bali bahikiriza? Kwa lwiganyo, mango maguma embere z’entimanano mugula muguma ohamagalwa Peter abwira muzire muguma oba olamire n’omulume orhali Muhamirizi ntya: “Orhakamanya kunganaci okukubona hano kurhuha omurhima. Ngasi mango onakayisha n’abana bawe oku banali ndarhu bananayishe erhi barheganyize amashuzo bayishihâna omu ntimanano.” Oyo muzire amasu gage garhengamw’ebirengerenge enyanya z’okuvuga omunkwa na buzinda ashuza ntya: “Orhamanyiri kunganaci nalilagirire okuyumva enderho za ntyo ene.”

Yehova anarhuhe emisi kugerera omukolo gw’amahubiri (Olole ecifungo ca 14)

14. Gurhi okuja omu mukolo gw’amahubiri kurhurhabalamwo?

14 Okuhabwa emisi kugerera omukolo gw’amahubiri. Erhi rhuganirira abandi okuli kw’Ebibliya, rhunaciyumve rhurhulirizibwe na kandi rhunabe n’emisi, abe barhuyumvirhizize erhi nanga. (Mig. 11:25) Mwali wirhu ohamagalwa Stacy acibwinire gurhi omukolo gw’amahubiri gwakarhuhamwo emisi. Erhi omuntu w’omu mulala gwabo atengwa, ahwerwa, akacidosa erhi: ‘Ka hali okundi nakajijire lyo murhabala?’ Ngasi mango akarhanya kw’ago mazibu. Bici byarhabire Stacy alwise ako kanga alimo k’okuvuna omurhima? Mukolo gw’amahubiri go gwamurhabire! Erhi acihâna loshi omu mukolo gw’amahubiri, arhondera akarhanya oku bantu b’omu eneo yage balilagirire oku burhabale bwage. Adesire ntya: “Muli ako kasanzi, Yehova antabala nacifunza n’omwanafunzi w’Ebibliya wajiraga amajambere g’ekiroho duba-duba. Oko kwampa omurhima bwenene. Ebi ntuliriza bwenene omu kalamo kani guba mukolo gw’amahubiri.”

15. Bici enderho za Mary zikuyigirizize?

15 Enyanya z’akanga balimo, baguma na baguma banaciyumva oku barhacigwerhi obulyo b’okujira binji omu mukolo gw’amahubiri. Akaba ntyo k’okola okaciyumva, okengere oku Yehova anashagaluke erhi ojira oku wakanahasha koshi kupatine n’akanga kawe. Ocibirhanya oku lwiganyo lwa Mary rhwaganiriraga. Erhi ahamira omu eneo bakag’iderhamo olundi lulimi, akaciyumva oku arhakacihasha okujira binji. Adesire ntya: “Omu kasanzi karhali kanyi ebi nakajijire omu mahubiri kwali kuhâna etrakte, kusoma olwandiko erhi kuhâna ishuzo lyofi.” Oko kwakarhuma aciyumva oku arhali wa bulagirire nk’abantu baderha bwinja olo lulimi. Cikone ahikira ah’akubûla entanya zage. Arhondera okuhugûkwa oku Yehova anamukolesa ciru akaba arhakagiderha olo lulimi bwinja. Adesire ntya: “Enyigirizo z’Ebibliya zirhaba zihugwîrwe omu nderho nzibu-nzibu, n’ezo nyigirizo zinashanje akalamo k’abantu.”

16. Bici byakarhabala balya barhacirhenga aha ka lyo bacibiba n’emisi?

16 Yehova anabone n’okushagalukira irala lirhu ly’okuhubiri, ciru akaba birhakahashikana okurhenga aha ka. Yehova anarhuha obulyo bw’okuhubiri omuntu oli warhushibirira erhi munganga wirhu. Erhi rhwakakashushanya omukolo rhuli rhwajira muli gano mango n’ogu rhwakagijira omu mango gageraga, rhwanavunika omurhima. Cikone erhi rhwakahugûkwa kunganaci Yehova ali arhurhabala ene, rhwanaba n’emisi rhulagirireko lyo rhulembera n’omwishingo ngasi mazibu rhwakaba rhulimo.

17. Nk’oku biyerekinwe omu Omuhanûzi 11:6, bulya gurhi rhushinganine rhugendekere rhwajira omukolo gw’amahubiri ciru akaba rhurhabwini amalehe ga ho n’aho?

17 Omu mburho y’okuli rhurhwera, rhurhamanya mburho ehi yakamera n’okurhondera kwakula. (Osome Omuhanûzi 11:6.) Kwa lwiganyo, mwali wirhu muguma ohamagalwa Barbara, ogwerhe myaka 80 kulusha, anakahubiri kugerera etelefone n’amaruba. Mango maguma ayandika amaruba ahiramo Ilabiro ly’Akalalizi ly’omu lusiku 1/3/2014, lyagwerhe ecigabi cidesire: “Mambo Yenye Mungu Amekufanyia.” Buzira kumanya, arhumira mulume muguma na mukage bali bamaleka okuba Bahamirizi ba Yehova ago maruba. Bakasoma eyo gazeti ngasi mango. Oyo mulume aciyumva nka Yehova ye oli wamuganiza. Oyo mulume na mukage bacibirhondera okuja oku ntimanano na buzinda bacibiba Bahamirizi ba Yehova bagwerhe obushiru, enyuma za myaka 27 na kulusha. Orhanye mwishingo munganaci Barbara ayumvirhe n’emisi apatire erhi abona amalehe minja ago maruba maguma galesire!

Yehova anarhuhe emisi kugerera (1) isala, (2) Ebibliya, (3) abirhu Bakristu, (4) n’omukolo gw’amahubiri (Olole ecifungo ca 9-10, 12, 14)

18. Bici rhwakajira lyo rhuyunguka n’emisi yarhenga emwa Nnamahanga?

18 Yehova ahizireho bintu binji ly’arhuha emisi. Erhi rhwakakolesa ebyo bintu arhuhire, kwa lwiganyo isala, Ebibliya, abirhu Bakristu, n’omukolo gw’amahubiri, rhwanamuyereka oku rhulangalire oku anarhurhabala n’oku agwerhe irala ly’okujira ntyo. Ngasi mango rhukalangalira Larha wirhu w’omu mpingu, okashagalukira “okuyerekana emisi yage kuli balya boshi bahizire omurhima gwabo goshi kuli ye.”​—2 Nga. 16:9, NWT.

LWIMBO 61 Songeni Mbele, Enyi Mashahidi!

^ kip. 5 Rhulamire omu kasanzi k’amazibu manji, cikone Yehova anakarhuha oburhabale rhulagirireko lyo rhulembera ago mazibu. Mw’eci cigabi, rhwabona gurhi Yehova arhabiremwo entumwa Paolo na Timoteyo lyo bagendekera bamukolera ciru akaba bali omu mazibu. Rhwaganirira bintu bini Yehova ahizireho ly’arhurhabala rhugendekere rhwalembera muli gano mango girhu.

^ kip. 2 Izino lyashanjirwe.

^ kip. 53 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Amango Paolo alishwekirwe omu nyumba e Roma, ali ayandikira bigamba binji amaruba anali ayaligiza omwanzi mwinja balya boshi bali bamulambagirira.

^ kip. 55 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Timoteyo ali aha bene wirhu b’omu cigamba alambagirire omurhima.