Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

CIGABI CA 1

Nnamahanga ye ndi?

Nnamahanga ye ndi?

1, 2. Madoso maci rhulug’icidosa?

ABANA banakadosa bwenene. Erhi babashuza, barharhimukwa, banashub’idosa: “Bulya gurhi?” N’erhi wakabashuza, banashub’idosa: “Cikoki, bulya gurhi?”

2 Rhweshi rhunacidose. Kwa lwiganyo: “Bici nalya? Gurhi na yambala? Bici nagula?” Rhunacidose kandi okubiyerekire akalamo n’okubiyerekire amango gayisha. Cikone erhi rhubula amashuzo, rhunaleke okugalonza.

3. Bulya gurhi bantu banji bacikebwa mpu barhakabona amashuzo g’amadoso gabo?

3 K’Ebibliya enashuze oku madoso g’obulagirire rhucidosa? Abantu banakacikebwa mpu neci, cikwone mpu gaba mazibu okugahugûkwa. Banji banacikebwe mpu abigiriza n’abakulu b’amadîni bone bakabashuza. Abandi banakayumva enshonyi z’okulonza okumanya amashuzo g’amadoso gabo. Gurhi nawe ocikebwa?

4, 5. (a) Madoso gahi g’obulagirire ocidosa? (b) Bulya gurhi oshinganine okugendekera walonza amashuzo?

4 Wanalonza okumanya amashuzo kw’aga madoso: “Carhumaga rhwalemwa? Gurhi biba erhi omuntu afâ? Gurhi Nnamahanga ayorha?” Yezu Mwigiriza omanyikine, adêrha ntya: “Mugendekere mwahuna, mwahabwa, mugendekere mwalonza, mwarhola.” (Mateyo 7:7NWT) Gendekera walonza kuhika obe n’amashuzo g’okuli.

5 Erhi “wakagendekera walongereza” wanabona amashuzo, gali omu Bibliya. (Emigani 2:1-5) Garhanali mazibu okuhugûkwa. Ebi wagendekera wayiga omu Bibliya byakulerhera obushagaluke bunji n’obulangalire bwinja okubiyerekire akasanzi kayisha. Rhuganirirage idoso banji bacidosa.

KA NNAMAHANGA ANARHUSHIBIRIRE?

6. Bulya gurhi bantu banji barhanya mpu Nnamahanga arhabashibirira?

6 Bantu banji barhanya mpu Nnamahanga arhabashibirira. Banaderhe mpu aciba Nnamahanga anacishibirire abantu, igulu lirhakayosire ntya. Omw’igulu lyoshi muli ivita, enshombo n’amalibûko. Abantu bali balwala, bali balibûka n’okufâ. Baguma na baguma banac’idose: “Erhi akaba Nnamahanga anarhushibirire bulya gurhi arhayusizi amalibûko?”

7. (a) Bulya gurhi bantu baguma na baguma babà bayemire oku Nnamahanga aba munizi? (b) Bulya gurhi erhi obuhanya bwakakuhikira, orhashinganini okuderha mpu Nnamahanga ye bulesire?

7 Agandi mango abigiriza b’amadîni banakarhuma bantu banji barhanya mpu Nnamahanga aba munizi. Erhi obuhanya bubahikira banaderhe mpu buli bulonza bwa Nnamahanga. Erhi baderha ntyo, bananywerhere Nnamahanga. Ebibliya yohe eyigirizize oku Nnamahanga arhalerherana buhanya. Yakobo 1:13NWT ahugwîre oku Nnamahanga arharhangula ndi n’amabi. Olu lwandiko ludesire: “Nkw’omuntu ali omu marhangulo arhaderhaga mpu Nnamahanga omurhangwire; bulya Nnamahanga arharhangulwa n’amabi naye yene arharhangula ndi n’amabi.” Kuli kuderha oku ciru akaba Nnamahanga analekerere obuhanya burhuhikire, cikwone arhabulerherana.​—Osome Ayubu 34:10-12.

8, 9. Bulya gurhi erhi obuhanya bwakarhuhikira rhurhashinganini rhuderhe mpu Nnamahanga ye rhulerhirebo? Hâna olwiganyo.

8 Rhurhole olwiganyo lw’omusole guciri ahamwabo. Ishe aguyigirizîze gurhi gwakarhola emihigo minja bulya aguzigira. Lusiku luguma gwalalâha, gwarhênga ahamwabo. Eyomunda gwajaga gwarhondêra gwajir’amabi gagulerhera malibûko manji. Ka wanaderha okw’ishe ye gulerhire ago malibûko? Ka wanaderha oku bulya ishe arhaguhanzâgya ye gulerhire ago malibûko? Nanga! (Luka 15:11-13) Bantu baguma na baguma bâhizire okurhacikenga Nnamahanga n’okurhangira okujira amabi. Nkw’olo lwiganyo l’oyo mubusi, Nnamahanga abalesîre bajire ebi basimire. Rhuyumvirhage kuhikira aha oku erhi obuhanya bwakarhuhikira, rhurhaderhaga oku Nnamahanga ye bulesire. Kurhashinganini okuderha oku Nnamahanga ye kuhizire omu marhangulo.

9 Bulya gurhi Nnamahanga arhaciyusa amalibûko kuhik’ene? Agwerhe ecirhumire cinja c’okurhagayusa. Omu cigabi ca 11, wayiga ebi Ebibliya edesire okubiyerekire eco cirhumire. Cikwone wanayemera n’obwalagale oku Nnamahanga arhuzigira. Na kandi yene ogwerhe obuhashe bw’okuyusa amalibûko girhu.​—Izaya 33:2.

10. Bulya gurhi rhwanayemera n’obwalagale oku Nnamahanga ayukiriza amalibûko goshi?

10 Nnamahanga aba Mutagatifu/Acire. (Izaya 6:3NWT) Byoshi ajira, biba bicire binaba binja. Rhwanamulangalira. Cikwone abantu bohe bali lubero na Nnamahanga. Agandi mango banakajira ebintu bibi. Ciru n’omukulu w’epolitike mwinja bwenene arhagwerhi obuhashe bw’okuyusa amalibûko. Ntaye wakaba n’obuhashe buli nk’obwa Nnamahanga. Nnamahanga yene ogwerhe obuhashe bw’okuyusa amalibûko emyaka n’emyaka, analaganyize oku agayusa. Ciru ayukiriza n’abagalerha.​—Osome Ennanga 37:9-11.

GURHI NNAMAHANGA ACIYUMVA ERHI ABONA ABANTU BALI BALIBÛKA?

11. Gurhi Nnamahanga aciyumva erhi abona abantu bal’ibalibûka?

11 Erhi Nnamahanga abona ebiri byajirikana omw’igulu n’okubona gurhi abantu bali balibûka, gurhi aciyumva? Ebibliya eyigirizize oku Nnamahanga “asima obushinganyanya.” (Ennanga 37:28) Ebinja n’ebibi byoshi Nnamahanga anabibone. Anagaye bwenene erhi abona abantu bali balibûka. Omu kasanzi ka Nuhu, erhi abôna amabi abantu bakag’ijira, ashologôrhwa. (Omurhondêro 6:5, 6) Nnamahanga arhazig’ihinduka. (Malakiya 3:6) Ebibliya edesire oku anashibirire ngasi muguma wirhu.​—Osome 1 Petro 5:7.

Ebibliya erhuyigirizize oku Yehova aba ayunjwire buzigire n’oku ye Lulema wa byoshi

12, 13. (a) Bulya gurhi rhuzigira abandi? Na gurhi rhuciyumva erhi rhubona amalibûko gali omw’igulu? (b) Bulya gurhi rhwakayemera n’obwalagale oku Nnamahanga ayusa amalibûko?

12 Ebibliya eshibir’iderha oku Nnamahanga alemîre abantu oku nshusho yage. (Omurhondêro 1:26) Kuli kuderha oku arhulemîre n’amorhere gali nka agage. Rhuyumvirhage oku erhi akaba onaciyumve kubi erhi obona abantu barhagwerhi magosa bali balibûka, biyerekine oku Nnamahanga ye gaya bwenene kurhulusha! Bici byakarhuyemeza ntyo n’obwalagale?

13 Ebibliya eyigirizize oku Nnamahanga “aba buzigire.” (1 Yowane 4:8) Byoshi akôla, anakabikola n’obuzigire. Rhuzigirana, bulya Nnamahanga arhuzigira. Erhi akaba ogwerhe obuhashe bw’okuyusa amalibûko, ka wanagayusa? Neci, bulya ozigîre abantu. Nnamahanga yehe agwerhe obuhashe bw’okugayusa bulya arhuzigira! Ebiragane bya Nnamahanga bidesirwe oku murhondêrho gw’eci citabu byahikirira. Wanayemera n’obwalagale oku anabihikirîze! Cikwone ly’obiyemera, bihunyire okumanya bwinja ndi obilaganyize, Nnamahanga.

NNAMAHANGA ALONZIZE OMUMANYE

Erhi wakarhangiz’obwira n’omuntu, kuba kwinja mubwirane amazino. Nnamahanga aba arhubwizire izino lyage kugerera Ebibliya.

14. (a) Izino lya Nnamahanga ye ndi? (b) Gurhi rhumanyiremwo oku Nnamahanga alonzize okolese izino lyage?

14 Nk’olonzize okuba mwira walebè, bici orhangi mubwira? Izino lyawe. Ka Nnamahanga naye ajira izino? Madîni manji gayigiriza mpu izino lyage ye Nnamahanga erhi Nnâwirhu. Cikwone ago garhali mazino g’okuli. Ago gali mazino ga bukulu, nka “mwami” erhi “prezida.” Nnamahanga arhubwizire okw’izino lyage ly’okuli ye Yehova. Ennanga 83:18NWT zidesire ntya: “Izino lyawe we Yehova, wene oli enyanya, enyanya z’igulu lyoshi!” Abantu bayandikâga Ebibliya bakolesîze izino lya Yehova kali 7 000 na kulusha. Yehova alonzize omanye izino lyage onalikolese. Akubwizire izino lyage ly’oba mwira wage.

15. Izino “Yehova” kw’okuderha gurhi?

15 Izino lya Nnamahanga, Yehova, liri lyabulagirire bwenene. Izino lyage kw’okuderha oku agwerhe obuhashe bw’okuhikiriza emihigo yage n’ebiragane byage byoshi. Ntaco cakamuhanza ciru n’ehitya. Yehova yene oshinganine er’izino. *

16, 17. Bici izino ly’obukulu lirhuyigirizize (a) “Ogala Byoshi?” (b) “Mwami w’ensiku n’amango?” (c) “Lulema?”

16 Amafulûlo 15:3NWT gadesire ntya: “Ebiwajizire biri byakusomeza birhali busha Nnamahanga; Ogala Byoshi. Enjira zawe zishinganine, yagirwa, Mwami w’ensiku n’amango.” Izino ly’obukuze “Ogala Byoshi” kuli kuderha gurhi? Kuli kuderha oku ntaye ogwerh’emisi kulusha eya Yehova han’igulu n’omu mpingu. N’izino “Mwami w’ensiku n’amango?” Kuli kuderha oku ayorha ahabà. Ennanga 90:2 zihugwîre oku Yehova ahâli kurhenga orhusanzi rhurhagwerhi buzinda, anagendekire okuhabà. K’orhabwini oku bisomerine ebyo?

17 Lulema aba muguma yene: Yehova. Amafulûlo 4:11NWT gadesire: “Nnâwirhu Yehova, oshinganine okuhabw’irenge, n’obukuze, n’obuhashe, bulya we walemâga ebintu byoshi, n’oku bulonza bwawe byarhonderâga okubaho byanalêmwa.” Izino ly’obukulu “Lulema” lirhuyigirizize oku Yehova ye walemaga ngasi kantu empingu n’ah’igulu, bamalahika, enyenyezi, amalehe, ensimba n’ebindi byoshi.

KA WANABA MWIRA WA YEHOVA?

18. Bulya gurhi bantu baguma na baguma barhanya mpu barhakayegerera Nnamahanga? Cikwone bici Ebibliya eyigirizize?

18 Erhi bantu baguma na baguma barhangira bamanya amorhere ga Yehova, banayobohe n’okurhangira okuderha mpu: “Nnamahanga ali wamisi minji, mukulu bwenene, n’okubona nk’ali kuli na ngasi muguma wirhu. Bulya gurhi akanshibirira?” Cikwone, ka Yehova alonzize orhanye ntyo? Nanga! Alonzize abe mwira wawe. Analihofi nawe. Ebibliya eyigirizize oku “arhali kuli na ngasi muguma wirhu.” (Ebijiro by’Entumwa 17:27) Alonzize omuyegerere. Alaganyize oku erhi “wakamuyegerera naye anakuyegerera.”​—Yakobo 4:8.

19. (a) Gurhi wakabamwo mwira wa Nnamahanga? (b) Morhere gahi ga Yehova osimire bwenene?

19 Gurhi wakabamwo mwira wa Nnamahanga? Yezu adêrha: “Akalamo k’ensiku n’amango kuli kukumanya wenene, Nyamuzinda w’okuli, n’oyu warhumaga, Yezu Kristu.” (Yowane 17:3) Gendekera wayiga okubiyerekire Yehova na Yezu Kristu. Erhi wakajira ntyo waba n’obuzîne bw’ensiku n’amango, kuli kuderha kulama emyaka n’emyaka. Kwa lwiganyo okola omanyire oku “Nnamahanga aba buzigire.” (1 Yowane 4:16) Cikwone agwerhe agandi morhere manji. Ebibliya edesire oku “aba wabonjo, ntakunira duba, oyunjwire aminja n’obwikubagirwa.” (Olubungo 34:6) Ali “mwinja na wabonjo.” (Ennanga 86:5) Kandi ali walukogo anaba mwishwekerezi. (2 Petro 3:9; Amafulûlo 15:4) Omukusoma Ebibliya wanamanya binji okubiyerekire amorhere ga Nnamahanga.

20, 21. Gurhi wakabamwo mwira wa Nnamahanga, orhanali wamubona?

20 Gurhi wakabamwo mwira wa Nnamahanga arhanabonekana? (Yowane 1:18; 4:24; 1 Timoteyo 1:17) Omu kusoma Ebibliya, wamanya Yehova bwinja. (Ennanga 27:4; Abaroma 1:20) Omukugendekera wayiga binji kuli ye, go n’amango wazibuhya obwira bwawe haguma naye.

Omubusi azigira abana bage. Larha w’empingu ye rhuzigira bwenene

21 Wabona oku Yehova ali Larha wirhu: arhuhîre akalamo, analonzize akalamo kirhu kabe kinja bwenene. (Mateyo 6:9) Na ntyo ko ngasi mubusi w’obuzigire alongeza abana bage. (Ennanga 36:9) Ebibliya eyigirizize oku wanaba mwira wa Nnamahanga. (Yakobo 2:23) Yehova ye Mulemi w’empingu n’igulu, alonzize obe mwira wage!

22. Gurhi wakajira erhi bantu baguma na baguma bakalonza mpu oleke okuciyigiriza Ebibliya?

22 Bantu baguma na baguma banalonza mpu oleke okuciyigiriza Ebibliya. Banayoboha mpu waba mwihindûka. Cikwone orhayemeraga omuntu yeshi yeshi wakuhanza oleke okuba mwira wa Nnamahanga. Yehova yene Mwira mwinja wakaba naye.

23, 24. (a) Bulya gurhi kuli kwinja ogendekere okudosa amadoso? (b) Bici rhwayish’iyiga omu cigabi ca 2?

23 Bintu binji orhashib’ihugûkwe omu Bibliya. Orhayumvagya enshonyi z’okudosa amadoso erhi z’okuhûna oburhabale. Yezu adesîre oku rhushinganine okuba nk’abana barho. (Mateyo 18:2-4) Abana barho barhaba ba bucibone, co cirhuma banakadosa madoso manji. Nnamahanga alonzize obe n’amashuzo. Ociyigirize Ebibliya n’obushiru ly’obona erhi ebi oli wayiga biri by’okuli.​—Osome Ebijiro by’Entumwa 17:11.

24 Enjira nguma yone yakakurhabala okumanya Nnamahanga kuli kuciyigiriza Ebibliya. Hano rhuyiga ecigabi ca 2, wabona olubero luli ekarhi k’Ebibliya n’ebindi bitabu.

^ kip. 15 Erhi akaba omu Bibliya yawe murhali izino “Yehova” n’erhi wakalonza okumanya binji okubiyerekire izino “Yehova,” osome amahugûlo nomero 1 gali oku bukurasa bwa 207.