1, 2. Boohaarsha doodhineemmo woyite qoropha hasiissannonkehu mayiraati?

 HANNI mitte laalo itattora kaꞌe noottohu gede assite hedi. Ikkollana laꞌꞌatto woyite mitto widiido daꞌmuulchu qasinota afittoro maa assatto? Hatte gedeenni itatto? Hunte agurattonso? Daꞌmuulchu qasino wido murte hunte fayyo wido itatto?

² Mito gara laꞌniro, boohaarshuno hattee laalo gedeeti yaa dandiinanni. Mitu boohaarshi hagiirsiisannoho; rooru kayinni sholtino laalo gede amanyootu maaeellenni, finqilletenninna agaanintete loosinni  daafaminoho. Ikkina, boohaarsha doodhatto woyite, “Hasiꞌrummo boohaarshano doodhummoro manna mayi eessi!” Woy “Woꞌmunku boohaarshi bushaho” yite hedattonso? Gara ikkinokki boohaarsha agurte dancha boohaarsha hayyotenni doodhatto?

3. Boohaarsha doodhineemmo woyite mayi daafira heda hasiissannonke?

³ Mito woyite ninke baalunkura boohaarshu hasiisannonke; qoleno dancha boohaarsha doodha hasiꞌneemmo. Ikkollana doodhineemmo boohaarshi Yihowa ledo noonke jaalooma gawajjannoronna teꞌee buuxiꞌra hasiissannonke.

4. Dancha boohaarsha doodhate kaaꞌlannonkehu Qullaawu Maxaafihu xintu seeri giddo mittu hiikkonneeti?

⁴ Ninkeneeto Yihowara sayinse uyinummo woyite, woꞌma heeshshonkenni isira soqqamate qaale eꞌnoommo. (Rosiisaancho 5:4 nabbawi.) ‘Baalankare Maganu ayirrinyira assate’ sumuu yinoommo. (1 Qorontoosi 10:31) Hatto yaa, songote gambooshshi yannaranna soqqansho fulle heeꞌne calla ikkikkinni, boohaarreemmo yannarano ninkeneeto Maganoho sayinse uyinoommoreeti yaate.

5. Yihowa ninkewiinni hasiꞌrannoti hiittoo magansiꞌraati?

⁵ Assineemmori baalunku Yihowara shiqishiꞌneemmo magansiꞌra ledo xaadooshshe afiꞌrinoho. Phaawuloosi tenne xawisanni, “Mannimmaꞌne lubbotenni noo kakkalo gede, Magano hagiirsiissannotanna qullaawa assitine [shiqishshe]” yiino. (Roomu Sokka 12:1) Yesuusino togo yiino: “Maganokki Kaaliiqa woꞌmu wodanikkinni, woꞌma lubbokkinni, woꞌma hedokkinninna woꞌma wolqakkinni baxi!” (Maarqoosi  12:30) Yihowara woꞌmu wodaninkenni soqqama hasiꞌneemmo. Hunda Israeelete yannara, Yihowara saadate kakkalo shiqishanno manni, muso afidhinokki saada shiqisha hasiissannonsa. Mittu manchi muso afidhino saada kakkalote shiqishiro, Maganu hattenne kakkalo diadhanno. (Leewaawoota 22:18-20) Hatteente gede, magansiꞌranke Yihowa hagiirsiissannota ikka hooggara dandiitanno. Hiittoonni?

6, 7. Boohaarshinke Yihowara shiqishiꞌneemmo magansiꞌra ledo mayi xaadooshshe afiꞌrino?

⁶ Yihowa togo yee kulinonke: “Ani qullaawa ikkoommonte gede, kiꞌneno qullaawoota ikke!” (1 Pheexiroosi 1:14-16; 2 Pheexiroosi 3:11) Yihowa, magansiꞌranke adhannohu qullaawa woy xalala ikkituro callaati. (Marro 15:21) Yihowa giwannore lawishshaho, amanyootu maaeelle, finqille woy agaanintete ledo xaadooshshe afiꞌrinore assineemmoha ikkiro magansiꞌranke xalala diꞌꞌikkitanno. (Roomu Sokka 6:12-14; 8:13) Togoore laꞌnanni boohaarano, Yihowa dadillissanno. Tini magansiꞌranke daaffaranna Yihowa dadillissara dandiitanno; hattono isi ledo noonke jaalooma huntanno.

⁷ Ikkina, boohaarsha hayyotenni doodha dandiineemmohu hiittoonniiti? Dancha boohaarshanna busha bande anfeemmo gede kaaꞌlannonkehu Qullaawu Maxaafihu xintu seeri hiikkonneeti?

8, 9. Qoropha hasiissannonkehu hiittoo boohaarshaati? Mayira?

⁸ Yannankera babbaxxino gari boohaarshi no. Mitu boohaarshi Kiristaanu boohaara dandaannoho; rooru kayinni Kiristaanu boohaara hasiissannonsakkiho.  Hanni balanxe, hiittoo boohaarshiwiinni xeertiꞌra hasiissannonkero laꞌno.

⁹ Duucha filme, webisayite, televizhiinete laꞌnanniri, viidiyote godoꞌlenna muuziiqu, amanyootu maaeelle, finqillenna agaanintete loosi woꞌminoho. Duucha woyite, busha coye qarra afiꞌrinokkihunna ososhshiishannori gede assine shiqinshanni. Kiristaanu kayinni Yihowahu xalalu seeri ledo sumuu yaannokki boohaarshi baalunkuwiinni xeertiꞌranno. (Soqqamaasinete Looso 15:28, 29; 1 Qorontoosi 6:9, 10) Togoo boohaarsha gimbummoro, busha coye gimbeemmota leellinsheemmo; tini qolte Yihowa hagiidhanno gede assitanno.—Faarso 34:14; Roomu Sokka 12:9.

10. Busha boohaarsha doodha hiittoo qarra abbitanno?

¹⁰ Mitu manni finqille, amanyootu maaeelle, hattono agaanintete ledo xaadooshshe afiꞌrino boohaarsha laꞌniro woy macciishshiniro qarru dino yee hedanno. Qoleno, ‘Anilla hattoore assa hoogummoro mayi qarri no?’ yee hedanno. Hatto yine hendeemmoha ikkiro, ninkeneeto donganni heeꞌnoommo. Qullaawu Maxaafi, “Mannu wodani baalunkurinni roore xagaraamoho” yaanno. (Ermiyaasi 17:9) Yihowa baxannokki coyinni boohaarreemmoha ikkiro, kuri coyibba gimbeemmo yaa dandiineemmo? Togoo coyinni boohaarrummo kiiro, kuri coyibba qarra afidhinokkiha lawannonke. Gale hosanni tiiꞌꞌinke dillaawanno; qoleno gara ikkinokki coye assinammora kaꞌneemmo woyite diqorowisiisannonke.—Faarso 119:70; 1 Ximootewoosi 4:1, 2.

11. Galatiyu Sokka 6:7 dancha boohaarsha doodhate kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti?

¹¹ Maganu Qaali, “Mannu wixiꞌrinoha mixxanno”  yaanno. (Galatiyu Sokka 6:7) Bushu coyinni boohaarreemmoha ikkiro, galle honse ninke uminke hakkonne coye assanke digattanno. Lawishshaho, mitootu amanyoote baino coyinni boohaartanno daafira, insa uminsa maaeela coye assitino. Yihowa kayinni boohaarsha hayyotenni doodhineemmo gede kaaꞌlannonkere uyinonke.

12. Dancha boohaarsha doodhate mayi kaaꞌlannonke?

¹² Mitu boohaarshi Yihowa dadillisannoha ikkinota anfoommo daafira, togoo boohaarshiwiinni xeertiꞌneemmo. Yihowa dadillisannoronna teꞌee buunxoommokki boohaarshana? Yihowa maa laꞌꞌa, macciishsha woy nabbawa hasiissannoro tittire kulanno seera diuyinonke. Hatteentenni, isi Qullaawu Maxaafinni qajeelino tiianke harunsinammora hasiꞌranno. (Galatiyu Sokka 6:5 nabbawi.) Yihowa isira noosi lao afate kaaꞌlannonkeha xintu seera yaano, xintu halaale uyinonke. Kuni xintu seeri tiianke qajeelsiꞌrate kaaꞌlannonke. Hattono Yihowa hagiirsiisa dandiineemmo gede isi “hedo maatiro” afate kaaꞌlannonke.—Efesooni Sokka 5:17.

13. Kiristaanu doodhanno boohaarshi babbaxxinoha ikkinohu mayiraati? Ikkollana baalunku Kiristaani maa heda hasiissannonsa?

¹³ Duucha woyite, mittu Kiristaanchi doodhanno boohaarshi wolu doodhannohuwiinni baxxara dandaanno. Mayira? Banxeemmo coyi babbaxxinoha ikkino daafiraati. Qoleno mitto mancho hagiirsiisanno boohaarshi wole mancho giwisara dandaanno. Ikkirono baalunku Kiristaani dancha doorsha doodhate Qullaawu Maxaafiha xintu seera harunsa hasiissannonsa.  (Filiphisiyusi Sokka 1:9) Hatto assanke, Magano hagiirsiisanno boohaarsha doodhate kaaꞌlitannonke.—Faarso 119:11, 129; 1 Pheexiroosi 2:16.

14. (a) Yannanke horoonsiꞌneemmo gara lainohunni maa heda hasiissannonke? (b) Phaawuloosi Kiristaana mayyee amaalino?

¹⁴ Qoleno boohaarranni mageeshshi yanna sayinseemmoro heda hasiissannonke. Boohaarranni sayinseemmo yanna, boohaarsha mageeshshi geeshsha banxeemmoro leellishshara dandiitanno. Kiristaana ikkinoommo daafira, heeshshonke giddo baalunkurinni roore Yihowara soqqammeemmo soqqansho balaxisiinseemmo. (Maatewoosi 6:33 nabbawi.) Ikkollana hendummokkinni, boohaarshu yannanke gudara dandaanno.  Phaawuloosi Kiristaana togo yee amaalino: “Egennaammu gede ikkinnina gowwootu gede ikkitine heedhinoonte. Kuni diri bushahona, afidhinoonni yanna baalate giddo dancha looso loosse.” (Efesooni Sokka 5:15, 16) Konni daafira, boohaarranni sayinseemmo yanna batidhannokki gede assiꞌranna heeshshonke giddo Maganoho soqqammeemmo soqqansho balaxisiisa hasiissannonke.—Filiphisiyusi Sokka 1:10.

15. Yihowa ledo noonke jaalooma hunara dandaanno boohaarshiwiinni xeertiꞌra dandiineemmohu hiittoonniiti?

¹⁵ Yihowa dadillisanno boohaarshiwiinni xeertiꞌra hasiissannonketi egennantinote. Ikkollana, mittu boohaarshi Yihowa dadillisannoha ikkakka yine huluullammeemmohalla ikki? Togoo yannarano qoropha hasiissannonke? Hanni konne lawishsha hedi: Ilaalu aana noo doogo amadde hadhanni nootto; doogo mitto widoonni boono afidhino. Ikkina boonunniwa gamba yite haꞌrattoni? Heeshshokki baxatto daafira, hatto diassatto. Boohaarsha doodhineemmo woyiteno hattooti. Maganu Qaali, “Lekkakki bunshetewiinni agadhite qaafi” yaanno. (Lawishsha 4:25-27) Konni daafira bunshesi anfoommo boohaarshiwiinni calla ikkikkinni, huluullinonkenna Yihowa ledo noonke jaalooma daafara dandaanno boohaarshiwiinnino xeertiꞌra hasiissannonke.

16. (a) Yihowa giwanno coyi giddo mitu maati? (b) Yihowa giwannore gimbeemmota leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti?

¹⁶ Maganu Qaali, “Busha coye gibbe; dancha coye cuꞌmidhe” yaanno. (Roomu Sokka 12:9) Qullaawu Maxaafi Yihowa hedo afate kaaꞌlannonke. Qullaawu Maxaafinni rosoottori Yihowa hedo afate kaaꞌlannohe  gara huwatate woꞌnaali. Lawishshaho, Yihowa ‘kaphaancho arrawo, keeraancho manna shitanno anga, busha malanno wodananna bunshete rakkanno lekka’ giwannota ronsoommo. (Lawishsha 6:16-19) Qoleno ‘foorre, kaphu maganna magansiꞌra, hinaaso, hanqo, dhiibbe, dimba, sirbanna [“quwa saino qeexaala,” NW] woleno kuri lawannore’ giwa hasiissannonketa ronsoommo. (Galatiyu Sokka 5:19-21) Kuni Qullaawu Maxaafihu xintu seeri dancha boohaarsha doodhate kaaꞌlannohe gara wodanchitto? Woꞌmante yannara yaano, mannu ledo heeꞌnoommo woyiteno ikko calla heeꞌnoommo woyite Yihowa biddishsha harunsa hasiꞌneemmo. (2 Qorontoosi 3:18) Isinni calla heeꞌne assineemmori, ayimmanke hiittootero leellishanno.—Faarso 11:4; 16:8.

17. Mitto boohaarsha doodhinammora albaanni, ninkeneeto mayine xaꞌma hasiissannonke?

¹⁷ Konni daafira, boohaarsha doodhatto woyite ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Doodheemmo boohaarshi Yihowa ledo nooe jaalooma huna ikka? Kuni boohaarshi tiiaꞌya gawajjannoho?’ Hanni boohaarsha doodhineemmo woyite kaaꞌlannonkeha wole xintu seera laꞌno.

18, 19. (a) Phaawuloosi Kiristaana mayyee amaalino? (b) Boohaarsha doodhate kaaꞌlannonkehu xintu seeri hiikkonneeti?

¹⁸ Boohaarsha doodhineemmo woyite, surrenke giddora eanno coye doodhinanni heeꞌnoommo. Phaawuloosi togo yee borreessino: “Halaale ikkinoha, ayirrado, taalo, minshanniri nookkiha, baxille, dancha suꞌma, seyinohanna naandanni coye baala wodaniꞌnera wodhe!” (Filiphisiyusi Sokka 4:8) Surrenke giddo togoohu danchu coyi woꞌmiro Yihowa togo yaa dandiineemmo: “Afiiꞌya qaalinna wodaniꞌya hedo ate albaanni biiffinota ikkito.”—Faarso 19:14.

¹⁹ Ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Surreꞌya giddo hiittoo coye wodhanni noommo? Mitte filme woy pirogiraame laummo gedensaanni, danchanna hagiirsiisanno coye hedeemmo? Giddiidi keerinna keeraanchu tiiꞌꞌi heeꞌrannoe? (Efesooni Sokka 5:5; 1 Ximootewoosi 1:5, 19) Waajjummokkinni Yihowa huucciꞌra dandeemmonso? Saalfateemmo? Doodhoommo boohaarshi finqille woy maaeela coye hedeemmo gede assannoe? (Maatewoosi 12:33; Maarqoosi 7:20-23) Woy doodhoommo boohaarshi “tenne alame mannita busha doogo” harunseemmo gede assannoe?’ (Roomu Sokka 12:2) Noore maanxummokki tenne xaꞌmuwara dawaro qolanke, Yihowa ledo noonke jaaloomi baꞌꞌannokki gede maa assa hasiissannonkero wodanchate kaaꞌlitannonke. Ninkeno faarsaasinchu gede, “Haafare laeemmokki gede agarie” yine huucciꞌra dandiineemmo. a—Faarso 119:37.

20, 21. Boohaarsha doodhineemmo woyite wolu mannira heda hasiissannonkehu mayiraati?

²⁰ Heda hasiissannonkehu wolu xintu seeri konneeti: “Baalankare fajjinoonni; baalunkuri kayinni dhaawannoha diꞌꞌikkino. Ayino wolu qiniite ikkinnina umisi qiniite hasiꞌroonke.” (1 Qorontoosi 10:23, 24) Mitto coye assate qoosso noonke daafira calla, hakkonne coye assa hasiissannonke yaa diꞌꞌikkino. Doodhineemmo  doorshi roduuwanke kaaꞌlanno woy gawajjanno gara qorophine heda hasiissannonke.

²¹ Baalunku manni tiiꞌꞌi mitto diꞌꞌikkino. Lawishshaho, tiiꞌꞌikki mite televizhiinete pirogiraame laꞌꞌattota hoola hoogahera dandaanno. Ikkollana wolu rodiira tiiꞌꞌisi hattenne pirogiraame laꞌꞌanno gede fajjannosikkita afitto. Hatte yannara maa assatto? Hattenne pirogiraame laꞌꞌate qoosso nooheha ikkirono, laꞌꞌa hoogattora dandaatto. Mayira? Korkaatuno “roduuwu aana sao assa” woy “Kiristoosi aana sao assa” dihasiꞌratto. (1 Qorontoosi 8:12) Ammanate roduuwinke gufiꞌranno gede assannoha mitto coyeno assa dihasiꞌneemmo.—Roomu Sokka 14:1; 15:1; 1 Qorontoosi 10:32.

22. Wolu Kiristaani doodhanno boohaarsha lainohunni quwa saꞌneemmokkire ikkinoommota leellinsheemmohu hiittoonniiti?

²² Ikkollana, wolu manchi assannore, laꞌꞌannore, woy nabbawannore atera tiiꞌꞌikki fajjannohekkihalla ikki? Rodookki baxattonna ayirrisatto daafira, ati assattore assanno gede dixixxiiwattosi. Mittu makeena kadanno manchi, isinni roore rakke kaddannorino, sununni kaddannorino dancha gede kada dandiitannota afino. Hatteente gede, atino ammanate rodiikkino Qullaawu Maxaafiha xintu seera harunsitinirono, doodhitinanni boohaarshi babbaxxara dandaanno.—Rosiisaancho 7:16; Filiphisiyusi Sokka 4:5.

23. Dancha boohaarsha doodhate mayi kaaꞌlannonke?

²³ Ikkina dancha boohaarsha doodhate mayi kaaꞌlannonke? Qullaawu Maxaafinni qajeelino tiianke harunsineemmohanna roduuwinkera hendeemmoha ikkiro, dancha boohaarsha doodha dandiineemmo. Qoleno “baalankare Maganu ayirrinyira” assankenni tashshi yaannonke.