1, 2. (a) Aye biddishsha harunsa hasiissannonke? (b) Tenne fooliishshora hiittenne xaꞌmuwa xiinxallineemmo?

 ANJE heedheenna annikkinna amakki ati assa baxattokkire assi yitinohe yanna nooha ikkara dandaanno. Annakkinna amakki baxatto daafira, insara hajajama hasiissannoheta afootto. Ikkirono, insara hajajama baxattokki yanna heedhara dandiitanno.

² Anninke Yihowa baxannonketa anfoommo. Isi towaatannonke, hattono hagiirraamma ikkineemmo gede assannonkere baala uyinonke. Isi heeshshonke seekkanno gede kaaꞌlanno biddishsha aannonke. Mito woyite, manna horoonsiꞌre biddishsha aankera dandaanno. Yihowa silxaane ayirrisa hasiissannonke. (Lawishsha 24:21) Ikkollana mito woyite biddishsha harunsa qarra ikkitannonkehu mayiraati? Yihowa biddishshasi harunsinammora hasiꞌrannohu mayiraati? Silxaanesi ayirrinseemmota leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti?—Jeefote Hedo 9 lai.

3, 4. Mannu ooso guuntete xeꞌne noonsare ikkitinohu hiittoonniiti? Biddishsha harunsa shota ikka hooggankera dandiitannohu mayiraati?

³ Ninke mannu oosora duucha woyite hajajama qarra ikkitannonke. Addaaminna Heewani cubbo loosi  yannanni kayise mannu ooso togoore ikkitino. Addaaminna Heewani kalaqami woyite guuta ikkirono, Maganu silxaanera finqilino. Hatte yannanni kayise, mannu ooso baala guuntete xeꞌne noonsare ikkitino. Yihowanna mannu aannonke biddishsha harunsa qarra ikkitannonke gede assino korkaati giddo mittu, guuntete xeꞌne noonkere ikkankeeti. Wolu korkaati qole, Yihowa biddishshasi aate horoonsiꞌranno manni ninkente gede guuntete xeꞌne noonsare ikkansaati.—Kalaqama 2:15-17; 3:1-7; Faarso 51:5; Roomu Sokka 5:12.

⁴ Guuntete xeꞌne noonkere ikkinoommo daafira, naaxxa qeeꞌla qarra ikkitankera dandiitanno. Naaxxa, biddishsha harunsa qarrissannonke gede assitanno. Lawishshaho hunda Israeelete yannara, Yihowa mannasi massaganno gede Muse doorino. Qore yinannihu Yihowara lowo diro soqqamino manchi, naaxxe Muse mishino. Hatte yannara Muse Maganu manna massaganni nooha ikkirono, naaxxaleessa diꞌꞌikkino. Isinni hakkawaro heeꞌrino manni baalunku giddo Muse umosi heeshshi assannoha ikkinota kulloonni. Qore kayinni Musera hajajama giwino. Wole agurina wolu batinyu manni isi wido ikke Musera finqilanno gede assino. Ikkina Qorenna finqilino manni ma ikkiyya? Reyino. (Kiiro 12:3; 16:1-3, 31-35) Qullaawu Maxaafi giddo, naaxxa shollishshannota leellishannohu batinyu lawishshi no.—2 Duduwo 26:16-21; Jeefote Hedo 10 lai.

5. Mitu manni silxaanensa garimale horoonsiꞌrinohu hiittoonniiti?

⁵ “Silxaane maaeelsitanno” yinanna macciishshoottoha ikkara dandaanno. Hundinni kayise mannu ooso silxaanensa garimale horoonsidhanni keeshshitino. (Rosiisaancho 8:9 nabbawi.) Lawishshaho Saaooli, Yihowa Israeelete moote asse doorisi yannara danchahonna umosi heeshshi assanno manchooti. Ikkollana, isi  wodanisi giddo naaxxanna hinaaso rumuxxitanno gede assiꞌrino daafira, assinosiri nookkiha Daawiti beebba assiꞌrino. (1 Saamueeli 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Yannate gedensaanni Daawiti moote ikkino; Israeelete gobbara mookkinote dancha mootoolla giddo mittu isooti. Ikkirono, isi silxaanesi garimale horoonsiꞌrino yanna no. Isi Ooriyo yinanni manchi galte Bersaabehi ledo foorino; hakkiinni Ooriyo olunniwa reyanno gede asse cubbosi maaxate woꞌnaalino.—2 Saamueeli 11:1-17.

6, 7. (a) Yihowara noonke baxilli maa assineemmo gede kakkayisannonke? (b) Hajajama shota ikkitannonkekki woyite nafa hajajamate mayi kaaꞌlannonke?

⁶ Yihowa banxeemmo daafira, isi aannonke biddishsha ayirrinseemmo. Yihowa baalunkurinni roorsine banxeemmo daafira, iso hagiirsiisa hasiꞌneemmo. (Lawishsha 27:11 nna Maarqoosi 12:29, 30 nabbawi.) Addaaminna Heewani Edenete kaashshu basera noo yannanni kayise Sheexaanu mannu Yihowa silxaane ayirrisannokki gede assate sharramanni no. Daawuloosi, ‘Yihowara ninke hajajate silxaane dinosi’ yine hendammora hasiꞌranno. Ikkollana tini kapho ikkitinota anfoommo. Qullaawu Maxaafi togo yaanno: “Mootichankenna Maganonke! . . . Baalanka kalaqoottona, atera ayirrinyu, guweenyunna wolqa ikkitohe!”—Yohaannisi Ajuuja 4:11.

⁷ Anje nootto waro, annikkiranna amakkira hajajama shota ikkitannohekki woyite nafa insara hajajamatto gede rosiinsoonniheha ikkara dandaanno. Ninkerano mito woyite Yihowara hajajama shota ikka hooggankera dandiitanno. Ikkollana Yihowa banxeemmonna ayirrinseemmo daafira, isira hajajamate dandiinummore baala  assineemmo. Yesuusi tennera dancha lawishsha ikkinonke. Isi Yihowara hajajama shota ikkitinosikki yannara nafa, Isira hajajamino. Yesuusi Annisira, “Ati baxoottori ikkinnina, ani baxoommori ikkoonke” yiinohu iseraati.—Luqaasi 22:42; Jeefote Hedo 11 lai.

8. Yihowa biddishsha aannonketi mite doogga hiikkuriiti? (“ Amaale Macciishshi” yitanno saaxine lai.)

⁸ Yannankera, Yihowa babbaxxino garinni biddishsha aannonke. Lawishshaho, isi Qullaawa Maxaafa uyinonke. Songote cimeeyye uyinonkehuno isooti. Yihowa ninke massagate horoonsiꞌrannore kuri roduuwa ayirrinseemmoha ikkiro, Yihowa silxaane ayirrinseemmota leellinsheemmo. Insara hajajammeemmokkiha ikkiro, Yihowa silxaane minshoommohu gedeeti. Israeele Musera hajajama gibbuta, Yihowa tenne mulluri gede asse dilaino. Insa Iso mishshinohu gede asse kiirino.—Kiiro 14:26, 27; Jeefote Hedo 12 lai.

9. Baxillu biddishsha harunsineemmo gede kakkayisannonkehu hiittoonniiti?

⁹ Silxaane ayirrisanke, roduuwanke banxeemmota leellishshanno. Hanni mitto lawishsha laꞌno: Kalaqamu dano iillitanno yannara, duucha woyite manna kaaꞌlitanno gaamo heedhanno. Tini gaamo loosonsa danchu garinni loossanno gede, looso qineessannohunna biddishsha aannonsa manchi hasiisanno. Ikkollana gaamote giddo mittu biddishsha harunsa agure, isi hasiꞌrino garinni loosalla hanafi? Hakku manchi hatto assinohu danchare hede ikkiro nafa, biddishsha harunsa hoogasi wole gaamote miilla gawajjitara dandiitanno. Hatteente gede, Yihowano ikko isi shoominori uyitannonke biddishsha harunsineemmokkiha ikkiro, wolootu gawajjantara dandiitanno. Yihowara hajajammeemmoha ikkiro kayinni, roduuwanke banxeemmotanna Yihowa  qixxeessino qixxaawo ayirrinseemmota leellinsheemmo.—1 Qorontoosi 12:14, 25, 26.

10, 11. Konninni aanchine maa ronseemmo?

¹⁰ Yihowa asse yaannonkeri baalunku ninke kaaꞌlannoreeti. Maatenkenna songote giddo silxaane noonsare, hattono gashshootu aana noore ayirrinseemmoha ikkiro, baalunku horo afiꞌranno.—Marro 5:16; Roomu Sokka 13:4; Efesooni Sokka 6:2, 3; Ibiraawoota 13:17.

¹¹ Yihowa wolootu silxaane ayirrinsammora hasiꞌrannohu mayiraatiro afanke, hatto assate kaaꞌlitannonke. Hanni silxaane ayirrinseemmota leellisha dandiineemmota sase doogga laꞌno.

12. Minaanni silxaane ayirrisannota leellisha dandaannohu hiittoonniiti?

¹² Maate xintinohu Yihowaati; isi mittu mittunku  maatete miilira qeecha uyino. Maatete miilla baalanti Yihowa assitara hasiꞌrannore assitannoha ikkiro, maatensa hagiirru noota ikkitanno, hattono maate woꞌma horo afidhanno. (1 Qorontoosi 14:33) Yihowa minaanna maatete umo assino. Hatto yaa, Yihowa minaanni maatesi towaataranna galtesinna oososi baxillunni massagara hasiꞌranno yaate. Konni daafira, minaanni maatesi garunni towaatannokkiha ikkiro, Yihowa albaanni xaꞌmamanno. Kiristaancho ikkino minaanni shaqqadohonna baxillaanchoho; qoleno maatesi Yesuusi songo towaatanno garinni towaatanno. Minaanni hatto assannoha ikkiro, Yihowa silxaane ayirrisannota leellishanno.—Efesooni Sokka 5:23; Jeefote Hedo 13 lai.

13. Minaama silxaane ayirrissannota leellisha dandiitannohu hiittoonniiti?

¹³ Kiristaancho minaamarano ayirradu qeechi noose. Minaama, minaannise dancha maatete umo ikkate sharramanno  woyite kaaꞌlitannosi. Isera minaannise ledo kaaꞌlante oosonsa qajeelsate qoosso noose. Ooso annansa ayirrissanno gede rosiisate, ise umise dancha lawishsha ikkitanno. (Lawishsha 1:8) Ise minaannase ayirrissanno, hattono mitore assara hedanno woyite sumuu yitanno. Ise mittu coyira isi ledo sumuu yaa hoogguro nafa, hedose shaqqillunninna ayirrinyunni kultannosi. Yihowa Farciꞌraasincho ikkinokki minaanni noose Kiristaanchora, baxxino fonqoli iillannose. Ikkollana ise minaannase woꞌmante yannara baxxannohanna ayirrissannoha ikkiro, miteekke barrunni mitto barra isi umisi Yihowa magansiꞌrannoha ikkara dandaanno.—1 Pheexiroosi 3:1 nabbawi.

14. Ooso silxaane ayirrissannota leellisha dandiitannohu hiittoonniiti?

¹⁴ Ooso Yihowa albaanni muxxete; qoleno insara agarooshshunna biddishshu hasiisannonsa. Ooso hajajantannoha ikkiro, anninsanna amansa hagiidhanno. Roorenkanni, insa anninsaranna amansara hajajantannoha ikkiro Yihowa ayirrissanno, hattono Iso hagiirsiissanno. (Lawishsha 10:1) Batinye maate giddo, annu callu woy ama calla lossitanno ooso no. Tini, oosoteno ikko lossannonsahura lowo qarra ikkitara dandiitanno. Ikkollana ooso hajajantannohanna annansa woy amansa kaaꞌlitannoha ikkiro, maate hagiirru noota ikka dandiitanno. Guuta ikkitino maate nookkiti egennantinote. Ikkollana mittu mittunku maatete miili Yihowa biddishsha harunsannoha ikkiro, baalunku hagiirraamma ikka dandiitanno. Tini qolte baalante maate Kalaqaanchi Yihowa ayirranno gede assitanno.—Efesooni Sokka 3:14, 15.

15. Songote giddo silxaane ayirrinseemmota leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti?

¹⁵ Yihowa Kiristaanu songo widoonni biddishsha aannonke;  qoleno songo massaganno gede Yesuusira silxaane uyinosi. (Qolasiyaasi Sokka 1:18) Yesuusi qole Maganu manna towaatanno gede “ammanaminohanna wodanaamo borojjicho” shoomino. (Maatewoosi 24:45-47, NW) Yannankera “ammanaminohunna wodanaamu borojjichi” Aliidi Bisooti. Aliidi Bisi ammananke kaajjitanno gede hasiisannonkere yannasira shiqishannonke. Cimeeyyenna songote soqqamaano, hattono woradu aliidi laꞌꞌaano Aliidi Bisi aannonsa biddishsha harunsite alamete doyichora noo songuwa kaaꞌlitanno. Kuri baalunku roduuwira ninke towaatate qoosso noonsa. Insa songo garunni towaattannokkiha ikkiro, Yihowa albaanni xaꞌmantanno. Konni daafira, kore roduuwa ayirrinseemmoha ikkiro, Yihowa ayirrinsanni heeꞌnoommo.—1 Teselonqe 5:12 nna Ibiraawoota 13:17 nabbawi; Jeefote Hedo 14 lai.

16. Cimeeyyenna songote soqqamaasine shoomantannohu qullaawu ayyaaninniiti yineemmohu mayiraati?

¹⁶ Cimeeyyenna songote soqqamaano, songote miilla ammanantinorenna mittimma noonsare ikkitanno gede kaaꞌlitanno. Insano ninkente gede guuntete xeꞌne noonsare ikkitinoti egennantinote. Ikkina kuri roduuwi shoomantannohu hiittoonniiti? Insa togoo qoossora ikkadda ikkate, Qullaawu Maxaafi giddo kulloonnire wonsha hasiissannonsa. (1 Ximootewoosi 3:1-7, 12; Tiito 1:5-9) Qullaawu Maxaafi borreessaano ikkadda ikkate wonsha hasiissannore borreessitinohu qullaawu ayyaaninniiti. Cimeeyye songote soqqamaasincho woy cimeessa ikke shoomamanno rodii daafira hasaabbanno woyite, Yihowa qullaawa ayyaana aannonsa gede huuccatto assidhanno. Ee, songo massagganni noori Yesuusanna Yihowaati. (1 Pheexiroosi 5:2) Ninke kaaꞌlitannonna towaattanno gede shoomantino labballi Maganu uyinonke eltooti.—Efesooni Sokka 4:8.

17. Mitte rodoo silxaane ayirrissannota leellishate maa assitanno?

 ¹⁷ Mite yannara songote giddo cimeeyye woy songote soqqamaano hooggara dandiitanno. Hattoo yannara cimeeyye woy soqqamaasine lossanno looso cuuantinori labballu roduuwi loossara dandiitanno; labballu roduuwi hoogguro kayinni meya rodoo cuuamino rodii loosanno looso loossara dandiitanno. Hatto assitanno woyite kayinni, umoho mitore xaaxiꞌra woy gugguꞌla hasiissannose. (1 Qorontoosi 11:3-10) Konni garinni, Yihowa mini giddono ikko songote giddo labbaahura uyinota umimmate silxaane ayirrissannota leellishshanno.—Jeefote Hedo 15 lai.

18, 19. (a) Roomu Sokka 13:1-7te noo hedonni maa ronseemmo? (b) Gashshootu aana noore ayirrisa dandiineemmohu hiittoonniiti?

¹⁸ Yihowa uullate gashshaano yannate geeshsha gashshitara fajjino daafira, insa ayirrisa hasiissannonke. Gashshaano heeꞌnoommo gobbara woy dagoomu giddo danchu amanyooti heeꞌranno gede assatenna mannaho hasiisannore shiqishate sharrantanno. Kiristaanu Roomu Sokka 13:1-7te noo amaale harunsanno. (Qummeeshsha nabbawi.) “Gashshootu aana noore” ayirrisanna heeꞌnoommo gobba woy qoqqowi fushshino seera agadha hasiissannonke. Kuni seeri maatenke, loosinkenna jajjinke ledo xaadooshshe afiꞌrinoha ikkara dandaanno. Lawishshaho qaraxo baanteemmo, hattono gashshootu xaꞌmanno forme woy sanade garunni wonshineemmo. Kayinni gashshaano Maganu seeri ledo sumuu yaannokkire asse yitunkerona? Soqqamaasinchu Pheexiroosi, “Mannaho  hajajamantenni Maganoho hajajama hasiissannonke” yiino.—Soqqamaasinete Looso 5:28, 29.

¹⁹ Daanyoota, polise, hattono wole gashshootu aana noo manna hasaawinseemmo woyite ayirrinyunni hasaawisa hasiissannonke. Wedellu Kiristaani rosiisaanonsanna rosu mini giddo wole looso loossannore ayirrisa hasiissannonsa. Loosu basera loosiisannonke mancho wolootu ayirrissannokkiha ikkiro nafa, ninke ayirrisa hasiissannonke. Hatto assineemmoha ikkiro, soqqamaasinchu Phaawuloosi lawishsha harunsineemmo; isi gashshootu aana noore ayirrisa qarra ikkitinosi yannara nafa insa ayirrisino. (Soqqamaasinete Looso 26:2, 25) Wolu manni ayirrisa hooginkero nafa, ninke ayirrinseemmonsa.—Roomu Sokka 12:17, 18 nabbawi; 1 Pheexiroosi 3:15.

20, 21. Woloota ayirrisa mayi horo afidhino?

²⁰ Alame woꞌmate aana, mannu albinni roore mimmito ayirrisannokkiha ikkanni no. Yihowa daga kayinni hattoore diꞌꞌikkitino. Ninke baalanka manna ayirrisate sharrammeemmo. Soqqamaasinchu Pheexiroosi, “Manna baala ayirrisse” yee amaalino amaale harunsineemmo. (1 Pheexiroosi 2:17) Woloota ayirrinseemmo woyite, insa tenne laꞌꞌansa digattanno. Yesuusi togo yiino: “Mannu dancha loosoꞌne lae gordu Annaꞌne galatanno gede, caabbichiꞌne mannu albaanni xawo.”—Maatewoosi 5:16.

²¹ Maatenkenna songote giddo, hattono wole silxaane noonsa manna ayirrinseemmoha ikkiro, mannu dancha lawishshanke lae Yihowa daafira rosa hasiꞌrara dandaanno. Qoleno woloota ayirrinseemmoha ikkiro, Yihowa ayirrinsanni heeꞌnoommo. Tini qolte Yihowa hagiidhanno gede assitanno; hattono iso banxeemmota leellishshanno.