1-2. (a) Hiikkuri xaˈmuwa hasaambeemmo? (b) Yihowa ninke kaaˈlate quqquxamannota leellishannori maati?

 YIHOWA iillannonke qarra dandiine saˈneemmo gedenna hagiirrinke baikkinni isira soqqammanni heeˈneemmo gede kaaˈlannonke. Isi kaaˈlannonkehu hiitte doogganniiti? Isi kaaˈlonni woˈmunni woˈma hoˈro afiˈra dandiineemmohu hiittoonniiti? Konni birxichira kuri xaˈmuwara dawaro qollanni. Ikkirono hanni kuri xaˈmuwa hasaambammora albaanni, kuri xaˈmuwa ledo xaadooshshe afidhinota Yihowa addinta ninke kaaˈla hasiˈranno? yitanno xaˈmo laˈno.

² Soqqamaasinchu Phaawuloosi Ibiraawootu Kiristaanira sokka borreessi woyite coyiˈrino qaali tenne xaˈmora dawaro afiˈrate kaaˈlannonke. Isi “Kaaliiqi kaaˈlaanchoˈyaatina diwaajjeemmo. Mannu ma assannoe?” yiino. (Ibi. 13:6) Mittu Qullaawu Maxaafi qaalla tiranno maxaafira, tenne kiirora nooha “kaaˈlaancho” yaanno qaale kaaˈlo hasiisseennasi raarannoha kaaˈlara dodanno mancho kulate horoonsiˈnoonnita kulloonni. Hanni Yihowa qarru giddo nooha mitto mancho gatisate wiinamanna hedi. Kuni xawishshi Yihowa ninke kaaˈla lowo geeshsha hasiˈrannota leellishannoho; addanko isi ninke kaaˈlate quqquxamanno. Yihowa ledonke noo daafira hagiirrinke baikkinni iillannonke qarra cincine saˈˈa dandiineemmo.

3. Yihowa hagiirrinke baikkinni iillannonke qarra dandiine saˈneemmo gede kaaˈlannonketi sase doogga hiikkuriiti?

³ Yihowa hagiirrinke baikkinni iillannonke qarra dandiine saˈneemmo gede kaaˈlannonketi mite doogga hiitteeti? Hanni dawaro  afiˈrate Isayaasi maxaafa laˈno. Mayira? Isayaasi qullaawu ayyaani massageennasi borreessinoti batinye masaalo xaa yannara noota Maganu soqqamaano kaaˈlitannote. Hakkiinnino sae Isayaasi duucha hige Yihowa daafira xawisinohu qarrammummokkinni huwata dandiineemmo gede asseeti. Lawishshaho hanni Isayaasi fooliishsho 30 laˈno. Tenne fooliishshora Isayaasi Yihowa mannasi kaaˈlanno gara xawisate kaajja lawishshuwa horoonsiˈrino. Isi borreessinori (1) Yihowa seekke macciishshannonketanna huuccattonkera dawaro qolannota, (2) biddishsha aannonketa hattono (3) xaano ikko albillitte atootesi oye kaaˈlannonketa leellishanno. Hanni Yihowa kaaˈlannonketa kuri sase doogga seekkine laˈno.

4. (a) Yihowa Isayaasi yannara heeˈrinohu Yihudu manni daafira mayino? Gedensaanni isi insa ma ikkitara fajjino? (b) Ammanaminohu Yihudu mannira Yihowa hiittee hexxo kulino? (Isayaasi 30:18, 19)

⁴ Isayaasi fooliishsho 30 hanafote Yihowa Yihudu manni ‘haxawarrootanna cubbu aana cubbo ledannoha’ ikkinota coyiˈrino. Qoleno isi insa finqilaasine ikkitinotanna Isira ‘badhe wodhitinota’ coyiˈrino. (Isa. 30:1, 9) Insa macciishsha gibbino daafira Isayaasi, Yihowa qarru iillannonsa gede fajjannota masaalino. (Isa. 30:5, 17; Erm. 25:8-11) Addanko insa Baabiloonootu qafadde adhite hadhino. Ikkirono insa giddo mitu ammanantino Yihudooti no; hattono Isayaasi insara hexxo uyitanno sokka kulino. Isi, Yihowa insa barrunni mitto barra higge Yerusaalamete heedhanno gede assannota kulino. (Isayaasi 30:18, 19, (NW) nabbawi. b) Isayaasi yiinori woˈmino. Yihowa insa qafadotenni fultanno gede assino. Ikkirono insa qafadotenni fulta geeshsha lowo diri saino. “Yihowa ayirrisaˈnera cincatenni agadhe no” yitanno yaatto, ammanantinori gatte fulta geeshsha mito geeshshi yanna saˈannota leellishshannote. Isinni gatino manni Yerusaalame higara albaanni Israeelete manni Baabiloonete qafadame lamalawo diro keeshshino. (Isa. 10:21; Erm. 29:10) Israeelete manni gobbansa higita qafadame heeˈre wiˈlino wiˈla hagiirreho soorrantino.

5. Isayaasi 30:19 maa buuxissannonke?

⁵ “Isi kaaˈlo afiˈrate raartinanni woyite maarannoˈne” yitannoti Qullaawu Maxaafi hedo xaa yannara shesho afiˈneemmo gede assitannonke. (Isa. 30:19, NW) Isayaasi Yihowa raarenke seekke macciishshannotanna eeggifante huucciˈneemmo huuccattora bayichonkonni dawaro qolannota buuxisinonke. Isayaasi lede “Raareˈne macciishshanni heeˈrenni dawaro qolannoˈne” yiino. Tini Anninke Yihowa isiwa raartannore kaaˈla hasiˈrannota buuxissannote; addanko isi insa kaaˈlate quqquxamanno. Tenne afanke hagiirrinke baikkinni cincine heeˈneemmo gede kaaˈlitannonke.

6. Isayaasi coyiˈrinori Yihowa mittu mittunku soqqamaanchisi huuccatto macciishshannota leellishannohu hiittoonniiti?

⁶ Konni qummeeshshinni huuccattonke daafira wolere maa ronseemmo? Yihowa mittu mittunku huucciˈneemmo huuccatto seekke macciishshanno. Hatto yineemmohu mayiraati? Isayaasi fooliishsho 30te umi gafira Yihowa mannisira coyiˈrinohu gaamote deerrinniiti. Ikkirono kiiro 19te coyiˈrinohu Qullaawa Maxaafa umo borreessinoonni afii tiro garinni duuchu mannira ikkikkinni mittu mittunku manchiraati. Hatte tirora noo qummeeshshi togo yaanno: “Xaate konni kaˈa diwiˈlatto; Kaaliiqi shaqqado ikkino daafira kaaˈlannohe; huucciˈratto yannara macciishshe dawarannohe.” Yihowa baxillaancho Anna ikkino daafira hexxo mudhino  beettosi, “Ati rodiikki woy rodookki gede ikka hasiissannohe” diyaannosi. Hatteentenni isi mitto mittonka laˈˈannonke hattono mittu mittunku huucciˈneemmo huuccatto macciishshanno.—Far. 116:1; Isa. 57:15.

7. Isayaasinna Yesuusi agurrikkinni huucciˈra hasiissannota ikkitinota xawissinohu ma garinniiti?

⁷ Yaachishinonke coyi daafira Yihowa huucciˈneenna isi huuccattonkera dawaro bayichonkonni qoliro, tini iillinonke qarra dandiine saˈˈate jawaante afiˈneemmo gede kaaˈlitankera dandiitanno. Iillinonke qarri ninke hendoommo garinni rahe hoˈla hoogiro, Yihowa dandiine saˈneemmo gede jawaante aankera hinge hinge huucciˈra hasiissannonkeha ikkara dandaanno. Isi hatto assineemmo gede koyisinonke. Isayaasi coyiˈrinori tenne leellishanno; isi “[Yihowara] fooliishsho uyitinoonte” yiino. (Isa. 62:7) Hatto yaa mayyaate? Yihowa hinge hinge huucciˈra hasiissannonke; hatto assineemmoha ikkiro Yihowara fooliishsho hoˈlinanni heeˈnoommohu gedeeti. Isayaasi coyiˈrinori Yesuusi Luqaasi 11:8-10, 13 huuccattote daafira lawishshunni kulinore qaangeemmo gede assannonke. Hakkiicho Yesuusi ‘qarrinse’ huucciˈneemmo gedenna qullaawa ayyaana afiˈrate agurrummokki ‘huucciˈneemmo’ gede jawaachishinonke. Qoleno, Yihowa danchare doodhineemmo gede kaaˈlannonke biddishsha aankera huucciˈra dandiineemmo.

8. Isayaasi 30:20, 21 noo masaalo hundi yannara woˈmitinohu hiittoonniiti?

⁸ Isayaasi 30:20, 21 (NW) nabbawi. c Baabiloonootu mitto dironna darate Yerusaalame doyissitu yannara, Yihudu mannira iillino qarri insara sagaletenna wayi gede rosamino qarra ikkino. Kayi kiiro 20 nna 21 kultannonte gede Yihudu manni maaro eironna akatansa biddi assiˈriro Yihowa gatisansara qaale eino. Isayaasi, Yihowa “Bayira Rosiisaancho” ikkino daafira, Iso hagiirsiisanno garinni magansidhanno gara rosiisannonsata kulinonsa. Yihudu manni qafadotenni fuli yannara tini masaalo woˈmitino. Yihowa Bayira Rosiisaanchonsa ikkinota leellishino hattono Yihowa biddishshi garinni Yihudu manni xalala magansiˈra wirro xinta dandiino. Xaa yannarano Yihowa Bayira Rosiisaanchonke ikkino daafira baraaˈnoommoreeti.

9. Xaa yannara Yihowa rosiisannonketi mitte doogo hiittenneeti?

⁹ Isayaasi konni qummeeshshira, ninke rosaanote gede ikkinoommotanna Yihowa lame doogonni rosiisannonketa coyiˈrino. Isayaasi umo, “Bayira Rosiisaanchokki illekkinni laˈˈatto” yiino.  Konni lawishshira rosiisaanchu rosaanosira albaanni uurre noohu gede assine xawinsoonni. Xaa yannara Yihowawiinni rosa ninkera lowo qoossooti. Yihowa rosiisannonkehu hiittoonniiti? Dirijjitesi widoonniiti. Yihowa dirijjite xawe leellanno biddishsha uyitannonke daafira tini hagiirsiissannonke! Songote gambooshshinna qoqqowu gambooshshi widoonni, borronke widoonni, JW Biroodikaaste widoonninna wole doogganni ronseemmo rosi, hagiirrinke baikkinni iillannonke qarra dandiine saˈneemmo gede kaaˈlannonke.

10. Yihowa huuro ‘badhenkeenni’ macciishshineemmohu ma garinniiti?

¹⁰ Isayaasi Yihowa rosiisannonketa layinki doogo kulanni, “Maccakki badhekkiinni . . . huuro macciishshitanno” yiino. Isayaasi kowiicho Yihowa rosaanosira badheenni haˈranni hadhanno doogo kulanno rosiisaanchi gede asse xawisino. Xaa yannara Yihowa huuro badhenkeenni macciishshineemmo. Hiittoonni? Maganu Qaale qullaawu ayyaaninni borreessinoonnihu lowo yannara albaanniiti. Hakko daafira Maganu Qaale nabbambeemmo woyite Yihowa huuro badhenkeenni macciishshinanni heeˈnoommohu gedeeti.—Isa. 51:4.

11. Hagiirrinke baikkinni heeˈrate maa maa assa hasiissannonke? Mayira?

¹¹ Yihowa dirijjitesinna Qaalisi widoonni rosiisannonke rosinni woˈmunni woˈma horo afiˈra dandiineemmohu hiittoonniiti? Hanni Isayaasi coyiˈrinota lame hedo laˈno. Isi umo “doogo tenneeti” yiino. Hakkiinni, “kawaanni higge haˈri” yiino. (Isa. 30:21, NW) “Doogo” afa calla diˈˈikkitanno. Ise aana “haˈra” hasiissanno. Qaalisinna dirijjitesi widoonni Yihowa maa assinammora hasiˈrannoro ronseemmo. Qoleno ronsoommore loosu aana hosiisa dandiineemmo gara ronseemmo. Hagiirrinke baikkinni Yihowara soqqammanni heeˈrate konne lamenka coye assa hasiissannonke. Yihowa atoote afiˈneemmohu hatto assinummoro callaati.

12. Isayaasi 30:23-26 kultanno garinni Yihowa mannasi maassiˈrinohu hiittoonniiti?

¹² Isayaasi 30:23-26 nabbawi. Tini masaalo Baabiloonete qafadonni Yerusaalame higinohu Yihudu mannira woˈmitinohu hiittoonniiti? Insa maalaamitteteno ayyaanaamitteteno falahino atoote afidhino. Yihowa lowota maalaamittete sagale oye mannasi maassiˈrino. Wolu baalunkunni roore sunu sununni xalala magansiˈra galagalte xintantanno gede asse falakkinota ayyaanaamittete sagale afidhanno gede assinonsa. Maganu manni hattee yannara afiˈrinohu ayyaanaamittete atooti hakkuyira albaanni afiˈre diegenninoho. Kiiro 26 kultannonte gede Yihowa ayyaanaamittete xawaabbi albinni roore xawanno gede assino. (Isa. 60:2)  Yihowa atooti ‘soqqamaanosi wodaninsa hagiidheenna’ jawaante afidhe hagiirrinsa baikkinni soqqantanno gede kaaˈlinonsa.—Isa. 65:14.

13. Xalala magansiˈra wirro xintate daafira kultanno masaalo xaa yannara woˈmitinohu hiittoonniiti?

¹³ Xalala magansiˈra wirro xintantinota kultanno masaalo xaa yannara ninke kaaˈlitanno? Ee kaaˈlitannonke. Ma garinni? Lowo miliyoone ikkanno manni 1919 M.D. kayise Bayira Baabiloone yaano alamete doyichote kaphu ammaˈno qafado giddonni fulino. Kuni manni hakkiinni fule eino bayichi Israeele eˈinota Hexxote Gobba lowo geeshsha roorannoho. Kuni manni ayyaanaamittete gannate eino. (Isa. 51:3; 66:8) Tini ayyaanaamittete gannate maati?

14. Ayyaanaamittete gannate maati? Xaa yannara hakko heedhannori ayeooti? (Harancho Xawishsha lai.)

¹⁴ Buuramino Kiristaani 1919 M.D hanafe ayyaanaamittete gannate giddora eanni no. d Gedensoonni uullate aana heeˈrate hexxo noonsari yaano wolu geˈreewi wido ikkitinorino, tenne ayyaanaamittete gannate eˈe falahinoha Yihowa atoote afidhino.—Yoh. 10:16; Isa. 25:6; 65:13.

15. Ayyaanaamittete gannate noohu hiikkooti?

¹⁵ Xaa yannara ayyaanaamittete gannate noohu hiikkooti? Yihowa magansiˈranno manni noohu uulla woˈmateeti; hakko daafira insa nooti ayyaanaamittete gannate noohu alame woˈmateeti. Konnira, xaa yannara uullate aana heeˈneemmo bayichi ikkihano ikkiro, halaalu magansiˈrara kaaˈlammummo geeshsha ayyaanaamittete gannate giddo heeˈra dandiineemmo.

16. Woˈmanka woyite ayyaanaamittete gannate biinfille laˈˈa dandiineemmohu hiittoonniiti?

¹⁶ Ayyaanaamittete gannate giddo heeˈrate hasiisanno coyi giddo mittu, alamete doyichora noota Kiristaanu songo woˈmanka woyite naadate. Tenne assa dandiineemmohu hiittoonniiti? Ammanate roduuwinketa guuntete xeˈnensa ikkikkinni biinfillensa iillachinsheeti. (Yoh. 17:20, 21) Hatto assa hasiissannota ikkitinohu mayiraati? Hanni mitto lawishsha laˈno. Mitte biifado paarke giddo addi addi haqqe heedhannoti egennantinote. Hatteente gede xaa yannara songuwate giddono addi addi roduuwi no. (Isa. 44:4; 61:3) Illachisha hasiissannonkehu “paarkete”  biinfilleeti ikkinnina mulenke noote mitte mittente “haqqicho” muso diˈˈikkino. Ninke uminketinna songote giddo nooriti wolootunniti guuntete xeˈne mittimma noote alamete doyicho songo biinfille laˈneemmokki gede assitankera wodha dihasiissannonke.

17. Mittu mittunku songote mittimma kaajjite heedhanno gede kaaˈlate ma assa dandiineemmo?

¹⁷ Mittu mittunku songote mittimma kaajjite heedhanno gede kaaˈla dandiineemmohu hiittoonniiti? Keere kalanqeemmore ikkineeti. (Mat. 5:9; Rom. 12:18) Woˈmanka woyite, songote giddo noori ledo dancha aante heedhannonke gede assiˈneemmoha ikkiro, ayyaanaamittete gannate biinfilli lexxanno gede assineemmo. Mitto mittonka ayyaanaamittete gannate giddora abbinonkehu Yihowa ikkinota dea dihasiissannonke. (Yoh. 6:44) Yihowa muxxe soqqamaanosi mereero albinni roore keerunna mittimma heedhanno gede assate sharrammanna laˈˈanno woyite mageeshsha hagiidhannoro hanni hedi!—Isa. 26:3; Hag. 2:7.

18. Duucha woyite hiinca hasiissannonke coyi maati? Mayira?

¹⁸ Maganu soqqamaanosira aanno atootinni woˈmunni woˈma horo afiˈra dandiineemmohu hiittoonniiti? Maganu Qaalinni hattono Qullaawu Maxaafi aana xintantino borruwankenni xiinxallinoommore seekkine heda hasiissannonke. Konni garinni xiinxallanna hiinca, songote giddo noori ledo ‘rodiimmate baxillinni baxammeemmo’ gede assitannota Maganu baxanno akatta lossiˈrate kaaˈlitannonke. (Rom. 12:10) Xa afiˈnoommo atoote hiincineemmo woyite Yihowa ledo noonke jaaloomi kaajjanno. Yihowa albillitte qixxeessinonke atoote hiinca, isira hegerera soqqammanni heeˈrate hexxonke xabbe leeltannonke gede assitannonke. Kuni coyi baalu xaa yannara Yihowara hagiirrunni soqqammeemmo gede kaaˈlannonke.

19. (a) Isayaasi 30:18 kultanno garinni huluullammeemmokki coyi maati? (b) Hagiirrinke baikkinni heeˈneemmo gede kaaˈlannonkeri maati?

¹⁹ Yihowa tenne busha alame hunanno woyite ninke gatisate “kaˈˈanno.” (Isa. 30:18, NW) Yihowa ‘taashshote Magano’ ikkino daafira Sheexaanu alame baˈˈa hasiissannose barrinni saˈe mitto barra nafa heedhanno gede assannokkita addaxxa dandiineemmo. (Isa. 25:9) Hakku gatote barri daa geeshsha Yihowa cincine agadhineemmo. Hakka geeshsha kayinni huuccattote qoossonke naadate, Maganu Qaale xiinxallatenna loosu aana hosiisate hattono afiˈnoommo atoote hiincate murciˈno. Hatto assineemmoha ikkiro Yihowa hagiirrinke baikkinni isira soqqammanni heeˈneemmo gede kaaˈlannonke.