1-3. (a) Yihowa Selemooni baxinohu mayiraati? Selemooni mayi atoote afiˈrino? (b) Konni birxichira hiikkuri xaˈmuwa xiinxallineemmo?

SELEMOONI Israeelete moote ikkinohu wedellichu heeˈreeti. Isi gashsha hanafi balla, Yihowa ajuujatenni “Maa aammohera hasiˈratto?” yee xaˈminosi. Selemoonino “Ani lowo geeshsha shiimaho; gashshinanni garano diegennoommo. . . . Kunnira bushanna dancha bade afe mannakki halaalunninna taalotenni gashsheemmo gede egenno [“owaata wodana,” NW] uyie” yiino. (1 Mot. 3:5-10) Selemooni Yihowa “owaata wodana” aannosi gede xaˈmiˈrasi dhukasi afinoha ikkinota leellishshanno. Yihowa Selemooni baxinohu iseraati. (2 Sam. 12:24) Maganu kuni wedellichu moote xaˈmiˈrinori hagiirsiisinosi daafira, ‘egennaamonna wodancha’ wodana uyinosi.—1 Mot. 3:12.

² Selemooni Yihowara ammanami yanna baalantera lowo atoote afiˈrino. Isi “Israeelete Magani Kaaliiqirano suˈmasi ayirrinsanniha qullaawa mine” minate qoosso afiˈrino. (1 Mot. 8:20) Isi Maganu uyinosi hayyonni egennaminoha ikkino. Qoleno Qullaawu Maxaafi giddo Selemooni Maganu ayyaaninni coyiˈrinore amaddinoti sase maxaaffa no. Kuri giddo mittu Lawishshu maxaafaati.

³ Haaro Alame Tirora wodana yaanno qaale Lawishshu maxaafi giddo calla 100 meddi yitanno basera qummi assinoonni. Lawishsha 4:23 ‘Woˈmunkurinni roorsite wodanakki agadhi’ yitanno. Konni qummeeshshira “wodana” yaanno qaali maa leellishanno? Konni birxichira tenne xaˈmora dawaro afiˈneemmo. Qoleno aante noo xaˈmuwa xiinxallineemmo: Sheexaanu wodananke daafate woˈnaalannohu hiittoonniiti? Wodananke  agadhate maa assa dandiineemmo? Maganoho ammanamme heeˈrate, kuri xaˈmuwara qollanni dawaro huwata hasiissannonke.

4-5. (a) Lawishsha 20:27 “wodana” yaanno qaale huwatate kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? (b) Bisu fayyimmanke agadhatenna wodaninke fayyimma agadhate mereero mayi xaadooshshi no?

⁴ Lawishsha 4:23te kulloonnihu “wodana” yaanno qaali “giddoyidi hedo” woy ayimmanke leellishanno. (Lawishsha 20:27 nabbawi.) Wole yaattonni “wodanu” aaniidi ayimma calla ikkikkinni giddiidi ayimma, hasattonna yorto xawisanno.

⁵ Giddiidi ayimmanke daafira huwatate, hanni bisu fayyimma daafira hendo. Umihunni, giddoyidita bisinke kifilla agadhate, dancha sagale itanna ispoorte loosa hasiissannonke. Hatteente gede ayyaanaamittete fayyimmanke agadhate, dancha ayyaanaamittete sagale sagaˈlanna Yihowara noonke ammana loosunni leellisha hasiissannonke. Yihowara noonke ammana leellisha dandiineemmo doogga giddo mite, ronsoommore loosunni leellishatenna ammananke daafira wolootaho kulate. (Rom. 10:8-10; Yai. 2:26) Layinkihunni, giddiidinke xiwaminoha ikkirono, aananke calla laˈne fayyuulle ikkinoommohu gede assine hendeemmoha ikkara dandaanno. Hatteente gede, giddonke busha yorto lophitanni nooha ikkirono, ayyaanaamittete coye assineemmo daafira calla ammananke kaajjadote yine hendeemmoha ikkara dandaanno. (1 Qor. 10:12; Yai. 1:14, 15) Sheexaanu isi hedanno garinni hendammora hasiˈrannota qaaga hasiissannonke. Isi hatto assate woˈnaalannohu ma garinniiti? Ninke umonke agadha dandiineemmohu hiittoonniiti?

6. Sheexaanu mixo maati? Isi tenne mixo wonshiˈrate woˈnaalannohu hiittoonniiti?

⁶ Sheexaanu ninkeno isi gede Yihowa biddishshira hajajama gimbe finqillammoranna uminkera roorsiˈnammora hasiˈranno. Sheexaanu isi hedannore hendeemmonna isi assannore assineemmo gede giddeessa didandaanno. Konnira isi mixosi wonshiˈrate wole doogga horoonsiˈranno. Lawishshaho  Sheexaanu qooxeessinkera isi hedanno garinni hedanno manni woˈmanno gede assino. (1 Yoh. 5:19) Isi ‘bushu jaaloomi dancha amanyoote hunannota’ anfanni heeˈne, insawa aannammora hasiˈranno. (1 Qor. 15:33) Sheexaanu Moote Selemooni soˈrisiisate tenne hayyo horoonsiˈrino. Selemooni halaalaancho Magano magansiˈrannokkiha batinye meento adhino; kuni meenti qole isi Yihowawiinni “xeertiˈranno gede assino.”—1 Mot. 11:3.

7. Sheexaanu hedosi halashshate wolere maa horoonsiˈranno? Konne coye qoropha hasiissannonkehu mayiraati?

⁷ Sheexaanu hedosi halashshate filmenna televizhiine horoonsiˈranno. Isi mannu xagge macciishsha banxeemmota afino; tini xagge qolte boohaarreemmo gede kaaˈlitannonkeha calla ikkikkinni hedonkenna assootenke quxxara dandiitanno. Yesuusi mannaho rosiisate tenne hayyo horoonsiˈrino. Lawishshaho, isi shaqqadu Samaarichirenna qaetenni fule haˈre raggesi afimalsino beettire kulanno lawishsha coyiˈrino. (Mat. 13:34; Luq. 10:29-37; 15:11-32) Ikkollana Sheexaanu hedo harunsitannori togoo xagge horoonsidhe hedonke daaffankera dandiitanno. Konnira quwa saˈˈa dihasiissannonke. Mite filmenna televizhiinete pirogiraame hedonke daaffukki boohaarreemmo gede woy roso afiˈneemmo gede kaaˈlitankera dandiitanno. Ikkollana qoropha hasiissannonke. Boohaarsha doodhineemmo woyite ninkeneeto togo yine xaˈma hasiissannonke: ‘Tini filme woy televizhiinete pirogiraame maalu yorto harunsa qarra diafidhino yite rosiissannoe?’ (Gal. 5:19-21; Efe. 2:1-3) Mitte pirogiraame Sheexaanu hedo halashshitannota ikkitinota wodanchittoro maa assatto? Taraawanno dhibbiwiinni xeertiˈrattonte gede togoo coyiwiinnino xeertiˈri!

8. Annuwunna amuuwu oosonsa wodanansa agadhitanno gede kaaˈla dandiitannohu hiittoonniiti?

⁸ Annuwanna amuuwa, Sheexaanu oosoˈne wodana daafannokki gede agarate baxxino qeechi nooˈne. Oosoˈnera ordu fayyimma  agarate dandaamiˈnere baala assitinanniti egennantinote. Lawishshaho, qae fiidhinanni, oosoˈneno ikko kiˈne umoˈne gawajjara dandaannore mininni fushshitine huntinanni. Hatteente gede, Sheexaanu hedo halashshitanno filme, televizhiinete pirogiraame, elekitiroonikisete godoˈlenna webisayite oosoˈne wodana daaffannokki gede agara hasiissannoˈne. Yihowa oosoˈne ayyaanaamittete gawajjonni agartinanni gede silxaane uyinoˈne. (Law. 1:8; Efe. 6:1, 4) Konni daafira, maateˈne harunsitannoha Qullaawu Maxaafi aana xintamino biddishsha fushsha waajjitinoonte. Qaaqquulliˈne laˈˈa dandiitannorenna dandiitannokkire kullensa; hattono hakko coye hooltinoonninsahu mayiraatiro huwattanno gede kaaˈlensa. (Mat. 5:37) Qaaqquulliˈne lophitanni hadhanno woyite, Yihowa biddishsha harunsite danchanna busha uminsanni bada dandiitanno gede qajeelsensa. (Ibi. 5:14) Qoleno oosoˈne coyidhinannirinni calla ikkikkinni assitinannirinnino lowore rossannota deˈinoonte.—Mar. 6:6, 7; Rom. 2:21.

9. Sheexaanu halashshanno hedo giddo mitte hiittenneeti? Tini hedo gawajjitannote yineemmohu mayiraati?

⁹ Sheexaanu Yihowa hedo agurre mannu hayyo addaxxineemmo gede asse wodananke daafate woˈnaalanno. (Qol. 2:8) Lawishshaho Sheexaanu halashshanno totai giddo mittu, heeshshonke giddo baalunkunni balaxa hasiissannoti jirote yaannoho. Togo yite heddannori jiro afidharano afiˈra hooggarano dandiitanno. Ikkihano ikkiro insa qarru giddo no. Hatto yineemmohu mayiraati? Insa woxe gamba assiˈrate aana illachishshanno daafira, ordinsa keeraanchimma, maatensanna Maganu ledo noonsa aante gawajjantara dandiitanno. (1 Xim. 6:10) Hayyicha ikkinohu iimi Anninke woxeho gara ikkitino lao heedhannonke gede kaaˈlannonke daafira galanteemmosi.—Ros. 7:12; Luq. 12:15.

10-11. (a) Ninkeneeto agadhate maa assa hasiissannonke? (b) Hundi yannara agaraasinete loosi maati? Tiiˈˈinke agaraasinchu gedeeti yineemmohu mayiraati?

¹⁰ Wodananke agadhate, gawajjanno coye bade afanna hakko coye ranke gargadha hasiissannonke. Lawishsha 4:23te noohu “agadhi” yaanno qaali agaraasine loossanno looso qaangeemmo gede assannonke. Moote Selemooni waro, agaraasine shaete ofolte diinu daanno woyite katamu giddo noo manna qorowisiissanno. Kuni lawishshi, Sheexaanu hedonke daafannokki gede maa assa hasiissannonkero huwatate kaaˈlannonke.

¹¹ Hunda shaete aana heedhe agartannori xullichu agaraasine ledo buusante loossanno. (2 Sam. 18:24-26) Insa diinu gambisanno woyite, xullicho cuffe kaaˈlante katama danotenni agartanno. (Neh. 7:1-3) Qullaawu Maxaafinni qajeelino tiiˈˈinkeno, * Sheexaanu wodananke yaano hedonkenna hasattonke daafate woˈnaalanno woyite shaete aana agartanno agaraasine gede qorowisiisannonke. Tiiˈˈinke qorowisiisannonke woyite macciishshanna lawishshu yaattonni xullicho cufa hasiissannonke.

12-13. Maa assate fonqolammeemmoha ikkara dandaanno? Tenne yannara maa assa hasiissannonke?

¹² Hanni Sheexaanu hedo daaffannonkekki gede gargadha dandiineemmo gara leellishanno lawishsha laˈno. Yihowa ‘foorre woy saalimale ikkito woy busha yorto duduwi nafa mereeronke horonta heeˈrannokki’ gede rosiisinonke. (Efe. 5:3) Ikkollana loosu basera woy rosu mine darawonke maaeela  coye kayisse hasaawa hanaffuro maa assineemmo? “Ammana giwanna maalu yorto” giwa hasiissannonketa anfoommo. (Tit. 2:12) Agaraanchu yaano tiiˈˈinke qorowisiisankera dandaanno. (Rom. 2:15) Ikkina tiiˈˈinke kulannonkere macciishshineemmo? Darawonke hasaabbannore macciishshate woy insa laˈanni noo misilla laˈˈate fonqolammeemmoha ikkara dandaanno. Ikkollana togoo fonqoli iillannonke woyite wodaninke xullicho cufa yaano wole hasaawa kayisa woy insawiinni agure haˈra hasiissannonke.

¹³ Darawonke gara ikkinokkire hendeemmo woy assineemmo gede xixxiibbannonketa qeelate worbimma hasiissanno. Yihowa sharrameemmo sharro laˈˈannotanna Sheexaanu hedo qeelate kaaˈlitanno jawaantenna hayyo aannonketa addaxxa dandiineemmo. (2 Dud. 16:9; Isa. 40:29; Yai. 1:5) Ikkina wodananke agadhate wolere maa assa dandiineemmo?

14-15. (a) Wodaninke giddora mayi eanno gede assiˈra hasiissannonke? Hatto assa dandiineemmohu hiittoonniiti? (b) Lawishsha 4:20-22 Qullaawu Maxaafi niwaawenkenni horo afiˈrate kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? (“ Hiinca Dandiinanni Gara” yitanno saaxine lai.)

¹⁴ Wodananke agadhate bushu coyi eannota gargadha calla ikkikkinni danchu coyi eanno gedeno assiˈra hasiissannonke. Hanni xaano katamu agaraasine hendo. Xullicho agartannori diinu eannokki gede xullicho cuffanno; ikkollana sagalenna wole coyibba katamu giddora eessinanni woyite xullicho fantanno. Xullicho horo fana hoongiro, katamu giddo heeˈranno manni hudetenni goofara dandaanno. Hatteente gede, ninkeno ganyine Maganu hedo wodaninke giddora eˈanno gede assiˈra hasiissannonke.

¹⁵ Qullaawu Maxaafi Yihowa hedo amadino; konnira Qullaawa Maxaafa nabbambeemmo woyite Yihowa hedo, hedonkenna assootenke quxxanno gede assiˈnanni heeˈnoommo. Qullaawu Maxaafi niwaawenni horo afiˈra dandiineemmohu hiittoonniiti? Huuccatto assiˈra lowo geeshsha kaaˈlitanno. Mitte Kiristaancho togo yitino: “Qullaawa Maxaafa nabbawammara albaanni Yihowa Qaalisi giddo nooha ‘dhagge ikkanno halaale laeemma gede’ kaaˈlaera huucciˈreemma.” (Far. 119:18) Qoleno nabbamboommore hiinca hasiissannonke. Huuccatto assiˈneemmoha, nabbambeemmohanna hiincineemmoha ikkiro Maganu Qaali ‘wodaninkera’ coanno daafira Yihowa hedo baxa hananfeemmo.—Lawishsha 4:20-22; Far. 119:97.

16. JW Biroodikaaste kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? Lawishsha kuli.

¹⁶ Maganu hedo wodaninke giddora eˈanno gede assiˈra dandiineemmoti wole doogo, JW Biroodikaastera fulanno roso macciishshate. Mittu minaanninna minaama togo yiino: “Aganu kiiro JW Biroodikaastera fulanno rosi widoonni huuccattonkera dawaro afiˈneemmo. Dadillineemmonna callanteemmo woyite jawaantenna wolqa ikkitannonke. Qoleno minenke JW Biroodikaastera fulanno muuziiqa ganyine macciishshineemmo. Qishiˈneemmo woyite,hayishiˈneemmo woyite woy sagalete yannara konne muuziiqa faarsineemmo.” Tini qixxaawo wodananke agadhate kaaˈlitannonke. Hattono Yihowa hedanno garinni hedatenna Sheexaanu hedo qeelate kaaˈlitannonke.

17-18. (a) Umi Mootoolla 8:61te kulloonni garinni Yihowawiinni ronsoommore harunsineemmoha ikkiro mayi guma afiˈneemmo? (b) Moote Hiziqiyaasi lawishshinni maa ronseemmo? (c) Faarso 139:23, 24te aana Daawiti huucciˈrino garinni ninkeno maaho huucciˈra dandiineemmo?

¹⁷ Gara ikkinore assa afidhino horo huwantanni haˈneemmo woyite, ammananke kaajjitanno. (Yai. 1:2, 3) Hatto assinummoro, Yihowa ninke oososi gede asse laˈˈannonke daafira  tashshi yaannonke; hattono iso hagiirsiisate noonke hasatto lexxitanno. (Law. 27:11) Iillannonkehu mittu mittunku fonqoli baxillaanchu Anninkera soqqammeemmohu woˈmu wodaninni ikkinota leellinsheemmo faro fanannonke. (Far. 119:113) Fonqolu iillannonke yannara, woˈmu wodaninkenni Yihowa baxate, isira hajajamatenna fajjosi wonshate muriciˈnoommota leellinsheemmo.—1 Mootoolla 8:61 nabbawi.

¹⁸ Guuntete xeˈne noonkere ikkinoommo daafira soˈnammora dandiineemmo. Soˈro loonseemmo yannara Moote Hiziqiyaasi lawishsha qaango. Isi soˈro loosinoha ikkirono, maaro eˈˈe Yihowara “woˈmu wodaninni” soqqamino. (Isa. 38:3-6; 2 Dud. 29:1, 2; 32:25, 26) Konnira Sheexaanu hedo daafannonkekki gede qorophino. Owaatu wodani heeˈrannonke gede huuccatto assiˈno. (1 Mot. 3:9; Faarso 139:23, 24 nabbawi.) Hatto assinummoro, Yihowara ammanamme heeˈra dandiineemmo; baalunkunni roore kayinni wodananke agadha dandiineemmo.