1-2. Akiaabinna Minaase mereero noo badooshshi maati? Hiikkuri xaˈmuwara dawaro afiˈneemmo?

HANNI biˈree waro heedhinori lame mootoolla xagge laˈno. Mittu Israeelennita tonne gaˈre amadino gashshooti mooteeti; mittu kayinni Yihudunnita lame gaˈre amadino gashshooti mooteeti. Insa addi addi yannara heedhinore ikkiturono, mitto assannonsari lowori no. Lamunku Yihowara finqiltino, hattono mannasi cubbu giddora eessitino. Lamunku kaphu maganna magansidhino, hattono lubbo shitannoreeti. Ikkollana, lamunku mereero badooshshu no. Lamunku giddo mittu heeshshosi diro woˈma bushare assanni heeˈrino; layinkihu kayinni loosino cubbira aagintaawe maaro eino daafira gatona yinoonnisi. Insa ayeooti?

² Mittu Israeelete moote Akiaabiiti; mittu kayinni Yihudu moote Minaaseeti. Konni lamunku manni mereero noo badooshshinni, mitte lowo geeshsha hasiissanno hajo daafira yaano maaro eate daafira lowore ronseemmo. (Soq. 17:30; Rom. 3:23) Maaro eate yaa mayyaate? Maaro eˈnoommota leellinsheemmohu hiittoonniiti? Cubbo loonseemmo woyite Yihowa gatona yaankera hasiˈneemmo daafira, tenne bande afa hasiissannonke. Tenne xaˈmuwara dawaro afiˈrate, tenne lame mootoolla xagge xiinxallineemmo; qoleno insa assitinorinni maa ronseemmoro laˈneemmo. Hakkiinni Yesuusi maaro eate woy aagintaawate daafira mayinoro ronseemmo.

3. Akiaabi hiittoo mooteeti?

³ Akiaabi Israeelennita tonne gaˈre amadino gashshootira lamalki mooteeti. Isi aliyye widoonni noohu dureessu Sidooni katami moote ilino beetto Elzaabeeli adhino. Akiaabi Elzaabeeli  adhasi, Israeele jiro afidhanno faro fantinoha ikkara dandaanno. Ikkollana tini adhama Israeelete Yihowa ledo noonsa jaaloomi roore baˈˈanno gede assitino. Elzaabeeli Baˈˈaali magansidhannote; ise Akiaabino hattee maaeela ammaˈno halashshanno gede kakkayissino; Baˈˈaali magansidhannori magansidhanno woyite foortanno, hattono qaaqquulle kakkaltanno. Elzaabeeli mootitte ikkite noo yannara Yihowa masaalaano keere diafidhino. Ise insa giddo batinye shiishiishshino. (1 Mot. 18:13) Akiaabi umisi “albi mootoolla baalantenni roore Kaaliiqi giwanno coye [assanno]” manchooti. (1 Mot. 16:30) Yihowa Akiaabinna Elzaabeeli assitinore lashshi asse diagurino. Isi insa assitannore baalankare afino. Ikkirono Yihowa maarosinni mannisi qorophanno gedenna rahe doogonsa biddi assiˈranno gede kulara masaalaancho Eeliyaasi soyino. Akiaabinna Elzaabeeli kayinni yinoonnire macciishsha gibbino.

4. Yihowa Akiaabi ma garinni qorichishannota kulino? Akiaabi hiitto ikkiyya?

⁴ Jeefote, Yihowa cinca gooffu. Isi Akiaabiranna Elzaabeelira qorichannonsa gara kulara Eeliyaasi soyino. Yihowa hattee maate coˈo assine shinanni gede yoo yiino. Akiaabi Eeliyaasi kulinosi sokka macciishshiti baasa masino! Kuni booˈnaleessu manchi ‘umosi shollishasi’ dhagge ikkitannote.—1 Mot. 21:19-29.

5-6. Akiaabi addinta maaro einokkita leellishannori maati?

⁵ Akiaabi hakkawoyite umosi shollishinoha ikkirono, hakkuyi gedensaanni assinori addinta maaro einokkita leellishanno. Isi gashshootisi giddonni Baˈˈaali ammaˈno hunate diwoˈnaalino. Mannu Yihowa magansiˈranno gedeno dijawaachishino. Akiaabi assinohu wolu coyino isi addinta maaro einokkita leellishanno.

⁶ Gedensoonni Akiaabi Sooriyu daga ledo olamara kae heeˈre dancha Yihudu moote Iyyoosaafixi kaaˈlasira woshshiˈri woyite, Iyyoosaafixi balaxe Yihowa masaalaancho amaaˈlanno gede kulinosi. Akiaabi kayinni umi qara Yihowa masaalaancho amaaˈla dihasiˈrino; togo yiino: “Mittu Yimila beetti Mikaya yinannihu noona, isi anera bushare ikkinnina danchare himanannokki daafira iso dibaxeemmo.” Ikkirono insa masaalaancho Mikaya amaaˈlitu. Akiaabi yiinte gede, kuni Maganu manchi isira busha duduwo kulisi! Bushu manchi Akiaabi aagintaawe Yihowa maarie yaa agure, masaalaancho amande usurranni gede assino. (1 Mot. 22:7-9, 23, 27) Akiaabi Yihowa masaalaancho usursiisinoha ikkirono, masaalo woˈmitannota kayi hoola didandiino. Akiaabi hakkiinni olunniwa reyino.—1 Mot. 22:34-38.

7. Akiaabi reyihu gedensaanni Yihowa iso hiittoo manchooti yiino?

⁷ Akiaabi reyihu gedensaanni, Yihowa hakkonne mancho ma garinni laˈˈannoro coyiˈrino. Danchu moote Iyyoosaafixi oluwiinni keere higita, Yihowa iso Akiaabi kaaˈlinotera borooranno gede masaalaancho Iyu soyino. Yihowa masaalaanchi togo yiino: “Bushuulle kaaˈlanna Kaaliiqa gibbannorira haˈla danchateni?” (2 Dud. 19:1, 2) Hanni tenne hedi: Akiaabi godowinta maaro einoha ikkoommero, masaalaanchu iso Yihowa giwannoho busha manchooti yaannoni? Addanko, Akiaabi mito geeshsha gaabbinoha ikkirono, addinta maaro dieino.

8. Maaro eate daafira Akiaabi assinorinni maa ronseemmo?

⁸ Akiaabi assinorinni maa ronseemmo? Akiaabi, Eeliyaasi Yihowa maatesi qorichishara kainota kulisi woyite, mito geeshsha umosi shollishino. Hatto assasi danchate. Ikkollana isi gedensoonni assinori godowinta maaro einokkita leellishanno. Konni daafira, maaro eate yaa shiima yanna dadilla calla diˈˈikkitino. Hanni addinta maaro eate yaa mayyaatero huwatate kaaˈlannonkeha wole lawishsha laˈno.

9. Minaase hiittoo mooteeti?

⁹ Mitu lamu xibbi diri gedensaanni, Minaase Yihudu moote ikkino. Isi loosino cubbi Akiaabi cubbo nafa roorikki digatino. Qullaawu Maxaafi “[Minaase] Kaaliiqa hanqissannota lowo bunshe loosino” yaanno. (2 Dud. 33:1-9) Minaase wole daga magannara kakkallanni darga qixxeessino; wole agurina bonce seekkinoonnita kaphu magani misile Yihowahu qullaawu mini giddo nafa worino! Isi kiiˈlannoho, hellee laˈˈannoho, hattono qaallooletenna ekera coyishshiishshannori ledo maˈlannoho. Qoleno isi ‘keeraano lowo manna shiino.’ Bunshete bunshera isi “ilinoha beettosi [kaphu magannara] shilqote kakkalo asse shiqishino.”—2 Mot. 21:6, 7, 10, 11, 16.

10. Yihowa Minaase seejjinohu hiittoonniiti? Minaase maa assiyya?

¹⁰ Akiaabi gede Minaaseno, bunshesi aguranno gede Yihowa masaalaanosi widoonni kulinosiha ikkirono, mokkookke macciishsha giwino. Gedensoonni Yihowa “Asoori olanto Yihuda horritanno gede assi. Olantono Minaase qafadde sanosira qoroora gante camote cagaagenni usurte Baabilooni haadhe hadhu.” Minaase Baabiloonete gobbara usuru mine heeˈre, loosino cubbi daafira seekke hedikki digatino. Isi Maganu albaanni ‘lowo geeshsha umosi shollishino.’ Isi hakkiinnino sainore assino. Minaase “Maganisi Kaaliiqiwa hige kaaˈlannosi gede [huucciˈrino].” Isinni Yihowawa hige ‘woxarate’ huucciˈrino. Kuni bushu manchi heeshshosi biddi assiˈranni no. Isi Yihowa “Maganisi” gede asse heda hanafino; hattono iso hige hige huucciˈrino.—2 Dud. 33:10-13.

11. Layinki Duduwo 33:15, 16 kultanno garinni, Minaase addinta maaro einota leellishinohu hiittoonniiti?

¹¹ Gedensoonni Yihowa Minaase huuccattora dawaro qolino. Huuccattosi leellishshannonte gede, konni manchi wodani raga higinota Yihowa huwatino. Yihowa Minaase huuccatto macciishshe wirro mootimmasiwa higanno gede assino. Minaase addinta maaro einota leellishate dandaamisire baala assino. Isi assinori Akiaabi horo assinokkireeti. Isi amanyootesi biddi assiˈrino. Kaphu maganna hunino, hattono mannu Yihowa magansiˈranno gede jawaachishino. (2 Duduwo 33:15, 16 nabbawi.) Minaase lowo diro maatesira, ledosi gashshitannorira, hattono dagasira busha lawishsha ikke keeshshino daafira, tenne assate worbimmanna ammana hasiissinositi egennantinote. Minaase geedhihu gedensaanni kayinni, huninoha mito coye biddi assate woˈnaalino. Isi beettisi beettira Iyyoosiyaasira dancha lawishsha ikkikki digatino; gedensoonni Iyyoosiyaasi dancha moote ikkino.—2 Mot. 22:1, 2.

12. Maaro eate daafira Minaase xaggenni maa ronseemmo?

¹² Minaase xaggenni maa ronseemmo? Isi umosi shollishino; kayinni hakkiinni sainoreno assino. Maaro afiˈrate eeggifate Yihowa huucciˈrino. Amanyootesino biddi assiˈrino. Hunino coye biddi assate diinaggaawe loosino; qoleno  Yihowa magansiˈratenna wolootuno hatto assitanno gede kaaˈlate dandaamisire baala assino. Minaase xagge jawa cubbo loossinori nafa maaro afidhara dandiitannota leellishshanno. Qoleno tini xagge Maganu Yihowa ‘shaqqadonna cubbono agurannoha’ ikkinota leellishshanno tajeeti. (Far. 86:5) Addinta maaro eˈannori cubbinsara maaro afidhanno.

13. Maaro eate yaa mayyaatero afate kaaˈlannonke lawishsha kuli.

¹³ Minaase loosino cubbira ‘Soˈroommo’ yee calla diagurino. Tennenni maaro eate daafira kaajja roso ronseemmo. Hanni mitto lawishsha laˈno: Shaete mine marte daabbo uuyyeˈˈe yiteenna, minu anni daabbote bayicho shiima bullee safare uyihero hagiidhatto? Hagiidhattokkiti egennantinote. Shaete mini anni ‘Daabbo gaˈnate bullee hasiissannowe’ yiiherona? Hasiˈroottoti daabbo ikkitino daafira, xaano hagiidha hoogattora dandaatto. Hatteente gede, Yihowa cubbo loosino manchi addinta maaro eara hasiˈranno. Cubbo loosino manchi ‘Soˈroommo’ yiiro hatti danchate. Loonsoonni cubbira dadilla maaro eate hasiisannoreeti; kayinni hatti calla diˈˈikkitanno. Woluri hasiisannori maati? Yesuusi coyiˈrinohu mittu dhagge ikkanno lawishshinni lowore ronseemmo.

14. Yesuusi coyiˈrino lawishshira kulli beetti maaro einota leellishannore assa hanafinohu hiittoonniiti?

¹⁴ Yesuusi Luqaasi 15:11-32 qaetenni fule baino beettire kultannota jawaachishshanno xagge coyiˈrino. Kuni beetti annisira finqile, qaetenni fule “xeerto gobba” haˈrino. Isi marinowa maaeela heeshsho heeˈrino. Qarru amadisita kayinni, assino bunshe heda hanafi. Annisi qaera noo waro dancha heeshsho heeˈrinota wodanchi. Yesuusi yiino garinni konni beettira wodanisi raga higino. Hakko daafira, qaera hige annasi maaro xaˈmiˈrara kai. Kuni beetti lowo geeshsha soˈrinota wodanchasi danchate. Kayinni tini calla ikkitannoni? Diˈˈikkitanno. Isi amanyootesi biddi assiˈra hasiissannosi!

15. Qaetenni fule baino beetti addinta maaro einota leellishinohu hiittoonniiti?

¹⁵ Qaetenni fule baino beetti addinta maaro einota leellishannore assino. Isi seeda doogo haˈre qaera higino. Hakkiinni annisinni xaaditi togo yii: “Annaˈya, atenna Maganu albaanni bushoommo. Kunni kaˈa ate beetto ikka dimaltinoe.” (Luq. 15:21) Kuni beetti bushinota maaxikki coyiˈrasi wirro Yihowa ledo jaalooˈma hasiˈrinota leellishshanno. Qoleno isi assinori annasi xissiisinota wodanchino. Isi annasi hagiirsiisate aye coyeno assate qixxaawinoha ikkinota coyiˈrino; wole agurina annisira qaxarante loossannori ledo kiirrisiro nafa giwannokkita kuˈlino! (Luq. 15:19) Kuni lawishshi jawaachishshanno xagge calla diˈˈikkino. Tini xagge songote cimeeyyera lowo geeshsha kaaˈlitannote. Konni lawishshira noohu xintu seeri, cimeeyye mittu jawa cubbo loosino manchi addinta maaro einotanna teˈee buuxate woˈnaaltanno woyite kaaˈlannonsaho.

16. Mittu manchi addinta maaro einoronna teˈee bade afa cimeeyyete shota ikka hooggansara dandiitannohu mayiraati?

 ¹⁶ Mittu jawa cubbo loosino manchi addinta maaro einotanna teˈee bade afa songote cimeeyyera shota looso diˈˈikkitino. Mayira? Cimeeyye mannu wodanira noore afa didandiitanno; hakko daafira, insa cubbo loosino rodii loosino cubbo addinta giwa rosinota leellishshanno taje afiˈrate woˈnaaltanno. Mito woyite mittu manchi hashakkiˈnanni cubbo loose heeˈreenna mittoreno lawannosikkiha ikkiro, kuni manchi addinta maaro einoronna teˈee huwata cimeeyyete roore qarrissansara dandiitanno.

17. (a) Loonsoonni cubbira ‘Soˈroommo’ yaa calla addinta maaro ea ikkitinokkita leellishanno lawishsha kuli. (b) Layinki Qorontoosi 7:11 kultanno garinni, addinta maaro eino manchi maa assa hasiissannosi?

¹⁷ Hanni mitto lawishsha laˈno. Mittu rodii lowo diro duucha hige soorranni keeshshino. Isi kaaˈlinasira kuˈla agure, cubbosi galtesi, jaallasinna cimeeyye affannokki gede maaxiˈre keeshshino. Gedensoonni, cubbisi xawo fuli. Cimeeyye cubbo loosinota leellishshanno taje kultusita, assinore ammanino; isinni assinorira lowo geeshsha gaabbinoha lawino. Hakkeeshshi calla ikkannoyya? Tenne hajo laˈanno cimeeyye kuni rodii maaro einota leellishshannota hakkiinni saˈino taje afiˈra hasiissannonsa. Kuni manchi cubbo loosinohu mitte hige calla diˈˈikkino; hatteentenni, lowo diro jawa cubbo loosanni heeˈrino. Isi loosino cubbo umisi kulinoha ikkikkinni cimeeyye affinohu wole widoonniiti. Konni daafira cimeeyye konni manchi lao, hedosinna amanyootisi addinta soorraminota leellishshanno taje afiˈra hasiissannonsa. (2 Qorontoosi 7:11 nabbawi.) Kuni manchi addinta maaro einota leellishannore assate seeda yanna hasiissannosiha ikkara dandaanno. Roore anga, kuni manchi addinta maaro einota leellisha geeshsha Kiristaanu songonni bohamanno.—1 Qor. 5:11-13; 6:9, 10.

18. Bohamino manchi addinta maaro einota leellisha dandaannohu hiittoonniiti? Addinta maaro eiro maa afiˈranno?

¹⁸ Bohamino manchi addinta maaro einota leellishate, songote gambooshshe ganye daa, hattono woˈmanka woyite huuccatto assiˈranno gedenna Maganu Qaale ganye xiinxallanno gede cimeeyye uyitinosi amaale harunsa hasiissannosi. Qoleno cubbu widira massannosi coyiwiinni xeertiˈrate sharrama hasiissannosi. Yihowa ledo noosi jaalooma qoˈlate dandaamisire baala assiro, Yihowa cubbosi gudise maarannositanna cimeeyyeno songo higanno gede kaaˈlitannosita addaxxa dandaanno. Cimeeyye mittu manchi addinta maaro einotanna teˈee buuxate woˈnaaltanno woyite, mitte mittenti hajo addi addinni ikkitinota dideˈanno; hakko daafira mitte mittenta hajo qorophite laˈanno. Qoleno quwa saˈe kaajjado yoo diyitanno.

19. Addinta maaro eate yaa mayyaate? (Hiziqeeli 33:14-16)

 ¹⁹ Kageeshsha ronsummonte gede, addinta maaro eate yaa loonsoommo cubbira soˈroommo yaa calla diˈˈikkitino. Cubbo loosino manchi wodanasinna hedosi biddi assiˈra hattono maaro einota leellishannore assa hasiissannosi. Tenne assate cubbo loosa aguranna Yihowa seerinni gala hasiissannosi. (Hiziqeeli 33:14-16 nabbawi.) Cubbo loosino manchi roore mitiiˈma hasiissannosihu alba Yihowa ledo noosi jaalooma qoˈlateeti.

20-21. Jawa cubbo loosino mancho kaaˈla dandiineemmohu hiittoonniiti?

²⁰ Yesuusi soqqanshosi yannara loosannoha mitto lowo geeshsha hasiisanno looso kulanni “Ani cubbaataammu aagintaabbe higganno gede woshshammora [dayommo]” yiino. (Luq. 5:32) Ninke hasattono tenne ikka hasiissannose. Hanni mittu muli jaalinke jawa cubbo loosino yine hendo. Tenne anfummoro maa assa hasiissannonke?

²¹ Loosino cubbo maaxate woˈnaalleemmoha ikkiro, jaalanke gawajjinannilla heeˈnoommo. Qoleno Yihowa baalankare laˈˈanni noo daafira, cubbo maaxa didandiinanni. (Law. 5:21, 22; 28:13) Songote cimeeyye kaaˈlitasira hasidhannota qaagiissite jaalakki kaaˈla dandaatto. Jaalikki loosino cubbo cimeeyyete kula giwiro, cimeeyyete ati kula hasiissannohe; hatto assakki jaalakki addinta kaaˈla hasiˈrattota leellishshanno. Jaalikki cimeeyyete kaaˈlo afiˈra hoogironna maaro ea hoogiro, Yihowa ledo noosi jaaloomi baˈˈaraati!

22. Aananno birxichira maa ronseemmo?

²² Kayinni mittu manchi seeda yanna jawa cubbo duucha hige loosanni heeˈrino daafira cimeeyye bohamanno gede assiturona? Hatto yaa insa hakkoye mancho dimarartino yaateni? Aananno birxichira, Yihowa cubbaataamma shaqqillunni seejjanno garanna ninkeno isi faale haˈra dandiineemmo gara ronseemmo.