1. Yesuusi umi maalale loosi woyite mayi ikkinoro xawisi.

 HANNI 29 M.D. jeefora Yesuusi soqqansho hanafi yannara mayi ikkinoro laˈno. Yesuusi, amasi Maariyaaminna rosaanosi giddonni mitootu Yesuusi ilamino katamira Naazireetete aliyyeenni noohu Qaana yinanniwa sargete jilira woshshineennansa hadhe no. Maariyaami, koyissinonsa maatera jaala ikkitino daafira wosina towaata kaaˈlitanni nooha ikkara dandaanno. Ikkollana sargete yannara, adhantinorenna maatensa saalsiisannori tuncu yiinonsa; insara woyinete xajje gooffinonsa. b Jilaho dayino manni hendoonnihunni roore ikkara dandaanno. Maariyaami rakke beettise Yesuusiwa marte, “Woyinete xajje gooffinonsawe” yitino. (Yoh. 2:1-3) Yesuusi maa assakka? Isi mitto dhagge ikkanno coye assino; maalaletenni waa ‘dancha woyinete xajjera’ soorrino.—Yoh. 2:9, 10.

2-3. (a) Yesuusi maalale loosate wolqasi horoonsiˈrinohu hiittoonniiti? (b) Yesuusi loosino maalale xiinxalla kaaˈlitannonkehu ma garinniiti?

² Yesuusi soqqanshosi yannara wole batinye maalale loosino. c Isi maalale loosate wolqasi horoonsiˈre lowo kume ikkanno manna kaaˈlino. Lawishshaho isi lame maalale loosi yannara calla umo 5,000 manna gedensoonni kayinni 4,000 manna itisino; meentono qaaqquulleno mitteenni kiirriro tenne yannara sagale itino manni kiiro 27,000 saˈanno. (Mat. 14:15-21;  15:32-38) Qoleno Yesuusi tenne lamente yannara dhiwaminoha batinye manna hursino. (Mat. 14:14; 15:30, 31) Kuni manni Yesuusi maalaletenni hursinsatanna itisinsata mageeshshi geeshsha dhagge assiˈrinoro heda dandaatto!

³ Yesuusi loosino maalale xaa yannara ninke lowo geeshsha kaaˈlitannonke. Konni birxichira, tenne maalalenni ammananke kaajjishannoha mito roso ronseemmo. Hakkiinni Yesuusi maalale loosi woyite leellishinoha yaano umo heeshshi assatenna mararrote akata leellisha dandiineemmohu hiittoonniitiro ronseemmo.

4. Yesuusi loosino maalalenni ronseemmori ayera noonke ammana kaajjitanno gede assanno?

⁴ Yesuusi loosino maalalenni isi daafira calla ikkikkinni Annisi daafirano ammananke kaajjishanno roso ronseemmo. Korkaatuno addu maalale Buicho Yihowaati. Soqqamaasinete Looso 10:38 togo yitanno: “Maganu . . . Yesuusa Qullaawu Ayyaaninni buurinotanna wolqa uyinosita affinoonni. Maganu isi ledo noo daafira danchare assanninna Sheexaanu amadino manna baala hursanni gobba duucha tuqino.” Qoleno Yesuusi coyiˈrinorinninna assinorinni hattono loosino maalalenni Annisi akatta guutu garinni leellishinota qaagi. (Yoh. 14:9) Hanni Yesuusi loosino maalalenni ronseemmoha sase roso laˈno.

5. Yesuusi maalale loosanno gede kakkayisinori maati? (Maatewoosi 20:30-34)

⁵ Umihunni, Yesuusinna Annisi lowo geeshsha baxxannonke. Yesuusi uullate aana noo yannara, maalale loosanno wolqa horoonsiˈre qarrantinore kaaˈle manna lowo geeshsha baxannota leellishino. Mitte yannara lamu illiweelooti kaaˈlannonsa gede raartanni iso huuccidhino. (Maatewoosi 20:30-34 nabbawi.) Yesuusi insa, ‘mararinonsatanna’ hursinonsata wodanchi. Kowiicho ‘mararro’ yine tirroonnihu Giriikete afii qaali, Yesuusi qarrantinore kuri mannoota laiti lowo geeshsha xissiisiˈrinota kulannoho. Togoo mararro Yesuusi mannaho baxille leellishanno gede, hudidhinore itisanno gedenna dhiigu dhibbi amadinonsare hursanno gede kakkayissinosi. (Mat. 15:32; Maq. 1:41) Ninkeno ‘mararannohunna’ shaqqadu Maganinke Yihowanna Beettisi lubbora baxxannonketa hattono qarru iillannonke woyite xissiisidhannota addaxxa dandiineemmo. (Luq. 1:78; 1 Phe. 5:7) Insa mannu ooso shetto baala hoolate quqquxantannoti dihuluullissannote!

6. Maganu Yesuusira mageeshshi wolqa uyinosi?

⁶ Layinkihunni, Maganu Yesuusira mannu ooso qarra baala tirate wolqa uyinosi. Yesuusi loosino maalale, xaa yannara ninke uminkenni hooˈla dandiineemmokki qarra baala hoola dandaannota leellishshanno. Lawishshaho isira mannu ooso qarrira kaima ikkinoha ragiˈnoommo cubbo hattono cubbu abbino dhibbanna reyo hunate wolqa noosi. (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19) Isi loosino maalale ‘addi addi dhibba’ hursanna reyitinore nafa kayisa dandaannota leellishshanno. (Mat. 4:23; Yoh. 11:43, 44) Qoleno isira wolqaataame bubbe sammi assatenna bushu ayyaani amadinonsare hursate wolqa noosi. (Maq. 4:37-39; Luq. 8:2) Yihowa Beettisira togoo wolqa uyinosita afanke lowo geeshsha jawaachishshannonke!

7-8. (a) Yesuusi loosino maalale maa addaxxineemmo gede assitannonke? (b) Daggannote haaro alamera ati roore laˈˈate quqquxamattoti hiittenne maalaleeti?

⁷ Sayikkihunni, albillitte Maganu Gashshooti yannara ikkanno yinoonnihu danchu coyi woˈmannota addaxxa dandiineemmo. Yesuusi uullate aana noo yannara loosino maalale, isi  iima Maganu Gashshooti Moote ikke gashshanno yannara hakkiinni sainore assannota anfeemmo gede assitannonke. Hanni muli yannara Kiristoosi uulla gashshanno woyite afiˈneemmo atoote laˈno. Yesuusi mannu ooso waadanno dhibbanna bisu xeˈne hunanno daafira guuta ordu fayyimma afiˈneemmo. (Isa. 33:24; 35:5, 6; Aju. 21:3, 4) Horonta dihudiˈneemmo woy kalaqamu dano digawajjitannonke. (Isa. 25:6; Maq. 4:41) Shiiˈnoommo manni ‘waammate giddonni’ fuleenna anga fanne haaˈnanni lowo geeshsha hagiidhineemmo. (Yoh. 5:28, 29) Daggannote haaro alamera roorenkanni ati laˈˈate quqquxamattoti hiittenne maalaleeti?

⁸ Yesuusi maalale loosi yannara, umosi heeshshi assannohanna mararannoha ikkinota leellishino; ninkeno isi lawishsha harunsine togoo akatta leellisha hasiissannonke. Hanni lame lawishsha laˈno; umo, Qaanaho sargete jiliwa ikkinore kultanno xagge laˈneemmo.

9. Yesuusi sargete jiliwa maa assino? (Yohaannisi 2:6-10)

⁹ Yohaannisi 2:6-10 nabbawi. Sargete jiliwa woyinete xajje gooffu yannara Yesuusira mitto coye assate giddeeti noosini? Dinosi. Buuraminohu maalaletenni waa woyinete xajjera soorrannota kultanno masaalo dino. Kayinni hanni ate umikki sargera anganniri goofinohu gede assite hedi. Yesuusi hatte maate roorenkanni adhantinore mararinoha hattono  insa saaltannokki gede assa hasiˈrinoha ikkara dandaanno. Hakko daafira konni birxichira hanafote kullinte gede Yesuusi maalale loosino. Isi 390 litire ikkanno waa dancha woyinete xajjera qole soorrino. Isi lowoti woyinete xajje heedhanno gede assinohu gattinota gedensoonni horoonsiˈnara woy adhantinori hirte woxe afidhara yee ikkara dandaanno. Kuri haarote adhantinorira wodanu hirikki yiinonsati dihuluullissannote!

10. Yohaannisi fooliishsho lamete kulloonniti mite dhagge ikkitanno hedo hiittenneeti? (Misileno lai.)

¹⁰ Hanni Yohaannisi fooliishsho lamete kulloonnita mite dhagge ikkitanno hedo laˈno. Gambayicho waa wonshinohu Yesuusa ikkinokkita wodanchootto? Isi mannaho leellama diassiˈrino; hatteentenni gambayichoho waa wonshitanno gede soqqamaasinete kulino. (Kiiro 6, 7) Qoleno isi waa woyinete xajjera soorrihu gedensaanni, boode woyinete xajje haaˈre leellishate jilu murrichiwa dimassino. Hatteentenni soqqamaasine massitara kulino. (Kiiro 8) Yesuusi birciqqote woyine haaˈre wosinu albaanni fule iima qole kayise naaxxanni, ‘Hanni qixxeessoommo woyine qamassine laˈe!’ diyiino.

11. Yesuusi loosino maalalenni maa ronseemmo?

¹¹ Yesuusi maalaletenni waa woyinete xajjera qole soorrinota kultanno xaggenni maa ronseemmo? Umonke heeshshi assa hasiissannota ronseemmo. Yesuusi loosino maalalenni dinaaxxino; isi assinore kule horo dinaaxxino. Hatteentenni isi umosi heeshshi asse duucha hige ayirrinye baala Annisira uyino. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Ninkeno Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assineemmoha ikkiro, assinoommore kulle dinaaxxineemmo. Yihowara soqqamate assinoommore kulle naaxxinoonke; hatteentenni isira soqqamate qoosso uyinonkeha Maganonke ayirrinso. (Erm. 9:23, 24) Ayirrinyu hasiisannohu isiraati. Hige Yihowa kaaˈlo nookkiha ninke uminkenni assa dandiineemmori mayi no?—1 Qor. 1:26-31.

12. Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assa dandiineemmoti wole doogo hiittenneeti? Lawishsha kuli.

¹² Hanni Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assa dandiineemmota wole doogo laˈno. Hanni tenne hedi: Mittu songote cimeessi songote soqqamaanchi lallawo shiqishate qixxaawanno gede kaaˈlanni lowo yanna gudino. Hakkiinni songote soqqamaanchi songo jawaachishshannota dancha lallawo shiqishi. Gambooshshu gedensaanni mittu rodii songote cimeessiwa daye, ‘Techo Roduu Eweli dancha lallawo shiqishinonke’ yii. Songote cimeessi, ‘Ee, kayinni iso kaaˈlate lowo yanna gudoommo’ yaa hasiissannosinso umosi heeshshi asse, ‘Ee, dancha lallawo shiqishino, isi worbaho’ yaa hasiissannosi? Umonke heeshshi assineemmore ikkinummoro, wolootaho assinoommohu danchu coyiˈra ninke galantankera dihasiˈneemmo. Yihowa assineemmore laˈˈannotanna naadannota afanke harshammi assitannonke. (Maatewoosi 6:2-4 ledo heewisiisi; Ibi. 13:16) Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assineemmore ikkinummoro Yihowa hagiidhannoti dihuluullissannote.—1 Phe. 5:6.

13. Yesuusi Nayini katami mule maa laino? Hakkiinni isi maa assino? (Luqaasi 7:11-15)

¹³ Luqaasi 7:11-15 nabbawi. Hanni Yesuusi soqqansho hanafinote mitu lamu diri balla ikkitanno yanna gedensaanni ikkinore laˈno. Isi Galiilu katama Nayini haˈrino; Nayini katami mitu 900 diri albaanni masaalaanchu Elsai mitte mancho qaaqqo reyotenni kayisinohu Shunemi kataminni hakkeeshsha  dixeertiˈranno. (2 Mot. 4:32-37) Yesuusi katamu waalcho iilliti, mannu reeshsha duhe fulanna lai. Gunnitte mancho afidhinoha mitticho qaaqqo shiidhe lowo geeshsha xissiisidhino. Kayinni tini xissiisidhino ama noohu callichose diˈˈikkino; katamunnihu lowo manni ise ledo no. Isi reeshsha duhe noo manna uurrise tenne xissiisidhe noo amara mitto hambannikki coye assinose; isi qaaqqose reyotenni kayisino! Tini Wongeelluwate giddo kulloonnite Yesuusi kayisinohu sasu manni giddo umi kaooti.

14. Luqaasi fooliishsho lamalate kulloonniti mite dhagge ikkitanno hedo hiittenneeti? (Misileno lai.)

¹⁴ Hanni Luqaasi fooliishsho 7te kulloonnita mite dhagge ikkitanno hedo laˈno. Yesuusi tenne xissiisidhino mancho ‘lainotanna’ hakkiinni ise ‘mararinota’ wodanchootto? (Kiiro 13) Hakko daafira isi tenne mancho mararinohu reeshshaho alba albaanni hadhanni wiˈlitanna laino daafira ikkara dandaanno. Yesuusi tenne ama marare calla diagurino; isi mararannota leellishino. Isi qaaqqose reyotenni kayisannota buuxisanno garinni coyiˈranni, “Wiˈlitooti!” yiinose. Hakkiinni tenne manchora mitto coye assinose. Yesuusi qaaqqose reyotenni kayise “amate kune beettikki yee uyise.”—Kiiro 14, 15.

15. Yesuusi loosino maalalenni maa ronseemmo?

¹⁵ Yesuusi gunnitte mancho qaaqqo reyotenni kayise maalale loosinota kultanno xaggenni maa ronseemmo? Xissiisidhinore marara hasiissannonketa ronseemmo. Hige ninke Yesuusi gede reyitinore kayisa didandiineemmo. Kayinni Yesuusi gede xissiisidhinore laˈˈanna shaqqille leellisha dandiineemmo. Coyiˈneemmorinninna assineemmorinni shaqqille leellinshe insa kaaˈlanna sheshifachisha dandiineemmo. d (Law. 17:17; 2 Qor. 1:3, 4; 1 Phe. 3:8) Shiimare coyiˈranna assa nafa lowore kaaˈlitansara dandiitanno.

16. Misile leellishshannonte gede muli yannara qaaqqose shiidhino ama woˈnaalshinni maa rosootto?

¹⁶ Hanni mitto woˈnaalsha laˈno. Boodu dirira albaanni mitte rodoo songote gambooshshiwa  faarso faarsitanni heedhe mulese nooti mitte ama wiˈlitanna laˈu. Faarso kaote hexxo daafira kultannote; tini ama qolte muli yannara wedellitte beettose shiidhino. Rodoonke tenne affino daafira rakke tenne amawa marte ise hanqaffe faarsinanni heeˈnoonni faarso ledose faarsa hanaffu. Hatti ama gedensoonni hakkawarita qaagge togo yitino: “Roduuwa lowo geeshsha baxoomma.” Ise gambooshshe hadhino daafira lowo geeshsha hagiidhitino. Qoleno “Kaaˈlo afiˈneemmohu songote gambooshshiwaati” yitino. Yihowa xissiisidhe ‘hexxo hoogginorira’ shaqqille leellishate assineemmoha shiima coye nafa afannotanna lowori gede asse laˈˈannota addaxxa dandiineemmo.—Far. 34:18.

17. Konni birxichira maa ronsoommo?

¹⁷ Yesuusi loosino maalale kultannota wongeelluwate giddo noo xagge xiinxalla jawaachishshannote. Tenne xaggenni, Yihowanna Yesuusi lowo geeshsha baxxannonketa, Yesuusira mannu ooso qarra baala hunate wolqa noositanna muli yannara Maganu Mangiste abbitanno atoote afiˈneemmota woˈmunni woˈma addaxxa dandiineemmota ronseemmo. Tenne xagge xiinxallineemmo woyite Yesuusite gedee akatta heedhannonke gede assiˈra dandiineemmo gara hiinca dandiineemmo. Hojju xiinxallo woy Maatete Magansiˈra pirogiraameˈne yannara Yesuusi loosinota wole maalale xiinxalla dandiitinanni. Tenne xaggenni maa rossinanniro wodanche; hattono rossinoonnire wolootaho kulle. Hanni hatto assitiniro hasaabbinanniha mimmito dhaawanno hasaawa hedde!—Rom. 1:11, 12.

18. Aananno birxichira maa ronseemmo?

¹⁸ Yesuusi reyotenni kayisinohu sasu manni giddo sayikkiha kayisinohu soqqanshosi jeefo yannaraati. Isi tenne yannara kayisinohu muxxe jaalasiiti; kuni jaalisi reyinkunni shoole barra ikkino. Wongeellu giddo kulloonnite tenne maalale daafira kultanno xaggenni maa ronseemmo? Kaote hexxora noonke ammana kaajjishiˈra dandiineemmohu hiittoonniiti? Aananno birxichira kuri xaˈmuwara dawaro qollanni.