1. Yesuusi umi maalale loosi woyite mayi ikkinoro xawisi.

 HANNI 29 M.D. jeefora Yesuusi soqqansho hanafi yannara mayi ikkinoro laꞌno. Yesuusi, amasi Maariyaaminna rosaanosi giddonni mitootu Yesuusi ilamino katamira Naazireetete aliyyeenni noohu Qaana yinanniwa sargete jilira woshshineennansa hadhe no. Maariyaami, koyissinonsa maatera jaala ikkitino daafira wosina towaata kaaꞌlitanni nooha ikkara dandaanno. Ikkollana sargete yannara, adhantinorenna maatensa saalsiisannori tuncu yiinonsa; insara woyinete xajje gooffinonsa. b Jilaho dayino manni hendoonnihunni roore ikkara dandaanno. Maariyaami rakke beettise Yesuusiwa marte, “Woyinete xajje gooffinonsawe” yitino. (Yoh. 2:1-3) Yesuusi maa assakka? Isi mitto dhagge ikkanno coye assino; maalaletenni waa ‘dancha woyinete xajjera’ soorrino.—Yoh. 2:9, 10.

2-3. (a) Yesuusi maalale loosate wolqasi horoonsiꞌrinohu hiittoonniiti? (b) Yesuusi loosino maalale xiinxalla kaaꞌlitannonkehu ma garinniiti?

² Yesuusi soqqanshosi yannara wole batinye maalale loosino. c Isi maalale loosate wolqasi horoonsiꞌre lowo kume ikkanno manna kaaꞌlino. Lawishshaho isi lame maalale loosi yannara calla umo 5,000 manna gedensoonni kayinni 4,000 manna itisino; meentono qaaqquulleno mitteenni kiirriro tenne yannara sagale itino manni kiiro 27,000 saꞌanno. (Mat. 14:15-21;  15:32-38) Qoleno Yesuusi tenne lamente yannara dhiwaminoha batinye manna hursino. (Mat. 14:14; 15:30, 31) Kuni manni Yesuusi maalaletenni hursinsatanna itisinsata mageeshshi geeshsha dhagge assiꞌrinoro heda dandaatto!

³ Yesuusi loosino maalale xaa yannara ninke lowo geeshsha kaaꞌlitannonke. Konni birxichira, tenne maalalenni ammananke kaajjishannoha mito roso ronseemmo. Hakkiinni Yesuusi maalale loosi woyite leellishinoha yaano umo heeshshi assatenna mararrote akata leellisha dandiineemmohu hiittoonniitiro ronseemmo.

4. Yesuusi loosino maalalenni ronseemmori ayera noonke ammana kaajjitanno gede assanno?

⁴ Yesuusi loosino maalalenni isi daafira calla ikkikkinni Annisi daafirano ammananke kaajjishanno roso ronseemmo. Korkaatuno addu maalale Buicho Yihowaati. Soqqamaasinete Looso 10:38 togo yitanno: “Maganu . . . Yesuusa Qullaawu Ayyaaninni buurinotanna wolqa uyinosita affinoonni. Maganu isi ledo noo daafira danchare assanninna Sheexaanu amadino manna baala hursanni gobba duucha tuqino.” Qoleno Yesuusi coyiꞌrinorinninna assinorinni hattono loosino maalalenni Annisi akatta guutu garinni leellishinota qaagi. (Yoh. 14:9) Hanni Yesuusi loosino maalalenni ronseemmoha sase roso laꞌno.

5. Yesuusi maalale loosanno gede kakkayisinori maati? (Maatewoosi 20:30-34)

⁵ Umihunni, Yesuusinna Annisi lowo geeshsha baxxannonke. Yesuusi uullate aana noo yannara, maalale loosanno wolqa horoonsiꞌre qarrantinore kaaꞌle manna lowo geeshsha baxannota leellishino. Mitte yannara lamu illiweelooti kaaꞌlannonsa gede raartanni iso huuccidhino. (Maatewoosi 20:30-34 nabbawi.) Yesuusi insa, ‘mararinonsatanna’ hursinonsata wodanchi. Kowiicho ‘mararro’ yine tirroonnihu Giriikete afii qaali, Yesuusi qarrantinore kuri mannoota laiti lowo geeshsha xissiisiꞌrinota kulannoho. Togoo mararro Yesuusi mannaho baxille leellishanno gede, hudidhinore itisanno gedenna dhiigu dhibbi amadinonsare hursanno gede kakkayissinosi. (Mat. 15:32; Maq. 1:41) Ninkeno ‘mararannohunna’ shaqqadu Maganinke Yihowanna Beettisi lubbora baxxannonketa hattono qarru iillannonke woyite xissiisidhannota addaxxa dandiineemmo. (Luq. 1:78; 1 Phe. 5:7) Insa mannu ooso shetto baala hoolate quqquxantannoti dihuluullissannote!

6. Maganu Yesuusira mageeshshi wolqa uyinosi?

⁶ Layinkihunni, Maganu Yesuusira mannu ooso qarra baala tirate wolqa uyinosi. Yesuusi loosino maalale, xaa yannara ninke uminkenni hooꞌla dandiineemmokki qarra baala hoola dandaannota leellishshanno. Lawishshaho isira mannu ooso qarrira kaima ikkinoha ragiꞌnoommo cubbo hattono cubbu abbino dhibbanna reyo hunate wolqa noosi. (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19) Isi loosino maalale ‘addi addi dhibba’ hursanna reyitinore nafa kayisa dandaannota leellishshanno. (Mat. 4:23; Yoh. 11:43, 44) Qoleno isira wolqaataame bubbe sammi assatenna bushu ayyaani amadinonsare hursate wolqa noosi. (Maq. 4:37-39; Luq. 8:2) Yihowa Beettisira togoo wolqa uyinosita afanke lowo geeshsha jawaachishshannonke!

7-8. (a) Yesuusi loosino maalale maa addaxxineemmo gede assitannonke? (b) Daggannote haaro alamera ati roore laꞌꞌate quqquxamattoti hiittenne maalaleeti?

⁷ Sayikkihunni, albillitte Maganu Gashshooti yannara ikkanno yinoonnihu danchu coyi woꞌmannota addaxxa dandiineemmo. Yesuusi uullate aana noo yannara loosino maalale, isi  iima Maganu Gashshooti Moote ikke gashshanno yannara hakkiinni sainore assannota anfeemmo gede assitannonke. Hanni muli yannara Kiristoosi uulla gashshanno woyite afiꞌneemmo atoote laꞌno. Yesuusi mannu ooso waadanno dhibbanna bisu xeꞌne hunanno daafira guuta ordu fayyimma afiꞌneemmo. (Isa. 33:24; 35:5, 6; Aju. 21:3, 4) Horonta dihudiꞌneemmo woy kalaqamu dano digawajjitannonke. (Isa. 25:6; Maq. 4:41) Shiiꞌnoommo manni ‘waammate giddonni’ fuleenna anga fanne haaꞌnanni lowo geeshsha hagiidhineemmo. (Yoh. 5:28, 29) Daggannote haaro alamera roorenkanni ati laꞌꞌate quqquxamattoti hiittenne maalaleeti?

⁸ Yesuusi maalale loosi yannara, umosi heeshshi assannohanna mararannoha ikkinota leellishino; ninkeno isi lawishsha harunsine togoo akatta leellisha hasiissannonke. Hanni lame lawishsha laꞌno; umo, Qaanaho sargete jiliwa ikkinore kultanno xagge laꞌneemmo.

9. Yesuusi sargete jiliwa maa assino? (Yohaannisi 2:6-10)

⁹ Yohaannisi 2:6-10 nabbawi. Sargete jiliwa woyinete xajje gooffu yannara Yesuusira mitto coye assate giddeeti noosini? Dinosi. Buuraminohu maalaletenni waa woyinete xajjera soorrannota kultanno masaalo dino. Kayinni hanni ate umikki sargera anganniri goofinohu gede assite hedi. Yesuusi hatte maate roorenkanni adhantinore mararinoha hattono  insa saaltannokki gede assa hasiꞌrinoha ikkara dandaanno. Hakko daafira konni birxichira hanafote kullinte gede Yesuusi maalale loosino. Isi 390 litire ikkanno waa dancha woyinete xajjera qole soorrino. Isi lowoti woyinete xajje heedhanno gede assinohu gattinota gedensoonni horoonsiꞌnara woy adhantinori hirte woxe afidhara yee ikkara dandaanno. Kuri haarote adhantinorira wodanu hirikki yiinonsati dihuluullissannote!

10. Yohaannisi fooliishsho lamete kulloonniti mite dhagge ikkitanno hedo hiittenneeti? (Misileno lai.)

¹⁰ Hanni Yohaannisi fooliishsho lamete kulloonnita mite dhagge ikkitanno hedo laꞌno. Gambayicho waa wonshinohu Yesuusa ikkinokkita wodanchootto? Isi mannaho leellama diassiꞌrino; hatteentenni gambayichoho waa wonshitanno gede soqqamaasinete kulino. (Kiiro 6, 7) Qoleno isi waa woyinete xajjera soorrihu gedensaanni, boode woyinete xajje haaꞌre leellishate jilu murrichiwa dimassino. Hatteentenni soqqamaasine massitara kulino. (Kiiro 8) Yesuusi birciqqote woyine haaꞌre wosinu albaanni fule iima qole kayise naaxxanni, ‘Hanni qixxeessoommo woyine qamassine laꞌe!’ diyiino.

11. Yesuusi loosino maalalenni maa ronseemmo?

¹¹ Yesuusi maalaletenni waa woyinete xajjera qole soorrinota kultanno xaggenni maa ronseemmo? Umonke heeshshi assa hasiissannota ronseemmo. Yesuusi loosino maalalenni dinaaxxino; isi assinore kule horo dinaaxxino. Hatteentenni isi umosi heeshshi asse duucha hige ayirrinye baala Annisira uyino. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Ninkeno Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assineemmoha ikkiro, assinoommore kulle dinaaxxineemmo. Yihowara soqqamate assinoommore kulle naaxxinoonke; hatteentenni isira soqqamate qoosso uyinonkeha Maganonke ayirrinso. (Erm. 9:23, 24) Ayirrinyu hasiisannohu isiraati. Hige Yihowa kaaꞌlo nookkiha ninke uminkenni assa dandiineemmori mayi no?—1 Qor. 1:26-31.

12. Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assa dandiineemmoti wole doogo hiittenneeti? Lawishsha kuli.

¹² Hanni Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assa dandiineemmota wole doogo laꞌno. Hanni tenne hedi: Mittu songote cimeessi songote soqqamaanchi lallawo shiqishate qixxaawanno gede kaaꞌlanni lowo yanna gudino. Hakkiinni songote soqqamaanchi songo jawaachishshannota dancha lallawo shiqishi. Gambooshshu gedensaanni mittu rodii songote cimeessiwa daye, ‘Techo Roduu Eweli dancha lallawo shiqishinonke’ yii. Songote cimeessi, ‘Ee, kayinni iso kaaꞌlate lowo yanna gudoommo’ yaa hasiissannosinso umosi heeshshi asse, ‘Ee, dancha lallawo shiqishino, isi worbaho’ yaa hasiissannosi? Umonke heeshshi assineemmore ikkinummoro, wolootaho assinoommohu danchu coyiꞌra ninke galantankera dihasiꞌneemmo. Yihowa assineemmore laꞌꞌannotanna naadannota afanke harshammi assitannonke. (Maatewoosi 6:2-4 ledo heewisiisi; Ibi. 13:16) Yesuusi lawishsha harunsine umonke heeshshi assineemmore ikkinummoro Yihowa hagiidhannoti dihuluullissannote.—1 Phe. 5:6.

13. Yesuusi Nayini katami mule maa laino? Hakkiinni isi maa assino? (Luqaasi 7:11-15)

¹³ Luqaasi 7:11-15 nabbawi. Hanni Yesuusi soqqansho hanafinote mitu lamu diri balla ikkitanno yanna gedensaanni ikkinore laꞌno. Isi Galiilu katama Nayini haꞌrino; Nayini katami mitu 900 diri albaanni masaalaanchu Elsai mitte mancho qaaqqo reyotenni kayisinohu Shunemi kataminni hakkeeshsha  dixeertiꞌranno. (2 Mot. 4:32-37) Yesuusi katamu waalcho iilliti, mannu reeshsha duhe fulanna lai. Gunnitte mancho afidhinoha mitticho qaaqqo shiidhe lowo geeshsha xissiisidhino. Kayinni tini xissiisidhino ama noohu callichose diꞌꞌikkino; katamunnihu lowo manni ise ledo no. Isi reeshsha duhe noo manna uurrise tenne xissiisidhe noo amara mitto hambannikki coye assinose; isi qaaqqose reyotenni kayisino! Tini Wongeelluwate giddo kulloonnite Yesuusi kayisinohu sasu manni giddo umi kaooti.

14. Luqaasi fooliishsho lamalate kulloonniti mite dhagge ikkitanno hedo hiittenneeti? (Misileno lai.)

¹⁴ Hanni Luqaasi fooliishsho 7te kulloonnita mite dhagge ikkitanno hedo laꞌno. Yesuusi tenne xissiisidhino mancho ‘lainotanna’ hakkiinni ise ‘mararinota’ wodanchootto? (Kiiro 13) Hakko daafira isi tenne mancho mararinohu reeshshaho alba albaanni hadhanni wiꞌlitanna laino daafira ikkara dandaanno. Yesuusi tenne ama marare calla diagurino; isi mararannota leellishino. Isi qaaqqose reyotenni kayisannota buuxisanno garinni coyiꞌranni, “Wiꞌlitooti!” yiinose. Hakkiinni tenne manchora mitto coye assinose. Yesuusi qaaqqose reyotenni kayise “amate kune beettikki yee uyise.”—Kiiro 14, 15.

15. Yesuusi loosino maalalenni maa ronseemmo?

¹⁵ Yesuusi gunnitte mancho qaaqqo reyotenni kayise maalale loosinota kultanno xaggenni maa ronseemmo? Xissiisidhinore marara hasiissannonketa ronseemmo. Hige ninke Yesuusi gede reyitinore kayisa didandiineemmo. Kayinni Yesuusi gede xissiisidhinore laꞌꞌanna shaqqille leellisha dandiineemmo. Coyiꞌneemmorinninna assineemmorinni shaqqille leellinshe insa kaaꞌlanna sheshifachisha dandiineemmo. d (Law. 17:17; 2 Qor. 1:3, 4; 1 Phe. 3:8) Shiimare coyiꞌranna assa nafa lowore kaaꞌlitansara dandiitanno.

16. Misile leellishshannonte gede muli yannara qaaqqose shiidhino ama woꞌnaalshinni maa rosootto?

¹⁶ Hanni mitto woꞌnaalsha laꞌno. Boodu dirira albaanni mitte rodoo songote gambooshshiwa  faarso faarsitanni heedhe mulese nooti mitte ama wiꞌlitanna laꞌu. Faarso kaote hexxo daafira kultannote; tini ama qolte muli yannara wedellitte beettose shiidhino. Rodoonke tenne affino daafira rakke tenne amawa marte ise hanqaffe faarsinanni heeꞌnoonni faarso ledose faarsa hanaffu. Hatti ama gedensoonni hakkawarita qaagge togo yitino: “Roduuwa lowo geeshsha baxoomma.” Ise gambooshshe hadhino daafira lowo geeshsha hagiidhitino. Qoleno “Kaaꞌlo afiꞌneemmohu songote gambooshshiwaati” yitino. Yihowa xissiisidhe ‘hexxo hoogginorira’ shaqqille leellishate assineemmoha shiima coye nafa afannotanna lowori gede asse laꞌꞌannota addaxxa dandiineemmo.—Far. 34:18.

17. Konni birxichira maa ronsoommo?

¹⁷ Yesuusi loosino maalale kultannota wongeelluwate giddo noo xagge xiinxalla jawaachishshannote. Tenne xaggenni, Yihowanna Yesuusi lowo geeshsha baxxannonketa, Yesuusira mannu ooso qarra baala hunate wolqa noositanna muli yannara Maganu Mangiste abbitanno atoote afiꞌneemmota woꞌmunni woꞌma addaxxa dandiineemmota ronseemmo. Tenne xagge xiinxallineemmo woyite Yesuusite gedee akatta heedhannonke gede assiꞌra dandiineemmo gara hiinca dandiineemmo. Hojju xiinxallo woy Maatete Magansiꞌra pirogiraameꞌne yannara Yesuusi loosinota wole maalale xiinxalla dandiitinanni. Tenne xaggenni maa rossinanniro wodanche; hattono rossinoonnire wolootaho kulle. Hanni hatto assitiniro hasaabbinanniha mimmito dhaawanno hasaawa hedde!—Rom. 1:11, 12.

18. Aananno birxichira maa ronseemmo?

¹⁸ Yesuusi reyotenni kayisinohu sasu manni giddo sayikkiha kayisinohu soqqanshosi jeefo yannaraati. Isi tenne yannara kayisinohu muxxe jaalasiiti; kuni jaalisi reyinkunni shoole barra ikkino. Wongeellu giddo kulloonnite tenne maalale daafira kultanno xaggenni maa ronseemmo? Kaote hexxora noonke ammana kaajjishiꞌra dandiineemmohu hiittoonniiti? Aananno birxichira kuri xaꞌmuwara dawaro qollanni.