1. Maa addaxxa dandiineemmo?

 YIHOWA manna ikkinoommo daafira isi baxannonketanna dancha heeshsho heeꞌnammora hasiꞌrannota anfoommo. (Rom. 8:35-39) Qoleno Qullaawu Maxaafiha xintu seera loosu aana hosiisanke woꞌmanka woyite kaaꞌlitannonketa addaxxa dandiineemmo. (Isa. 48:17, 18) Ikkina hendoommokki qarri iillinkero maa assa hasiissannonkeyya?

2. Hiittoo qarri iillankera dandaanno? Kuni qarri mayine hendeemmo gede assankera dandaanno?

² Baalante Yihowa soqqamaanora qarru iillannonsa. Lawishshaho mininke manni giddonni mittu hexxo mudhineemmo gede assankera dandaanno. Woy buutote dhibbi amadeennanke Yihowara albi geeshsha soqqama hoongammora dandiineemmo. Qoleno kalaqamu dano gawajjitankera dandiitanno. Woy ammanankenni kainohunni dartu iillankera dandaanno. Togoo qarri iillannonke woyite togo yine hendeemmoha ikkara dandaanno: ‘Kuni qarri iillanni nooehu mayiraati? Hunoommori no ikka? Tini Yihowa maassiꞌranni nooekkita leellishshannote ikka?’ Ati hatto yite hedde egennootto? Egennoottoha ikkiro hexxo mudhitooti. Batinye ammanantinote Yihowa soqqamaanora togoori macciishshaminonsa.—Far. 22:1, 2; Imb. 1:2, 3.

3. Faarso 34:19 maa ronseemmo?

³ Faarso 34:19 nabbawi. Konni qummeeshshira noota lowo geeshsha hasiissannota lame hedo wodanchi: (1) Keeraanote qarru iillannonsa. (2) Yihowa iillannonke qarrinni gatisannonke. Yihowa gatisannonkehu hiittoonniiti? Isi kaaꞌlannonketi  mitte doogo, tenne alame giddo heeshshote gara ikkitino lao heedhannonke gede asseeti. Yihowa isira soqqamme hagiirre afiꞌneemmota kule qaale einonkeha ikkirono, xaa yannara qarru nookki heeshsho heeꞌneemmota dikulinonke. (Isa. 66:14) Isi albillittete yanna illachinsheemmo gede jawaachishinonke; hatte yannara isi heeꞌnammora hasiꞌrannota hegere heeshsho afiꞌneemmo. (2 Qor. 4:16-18) Hakka geeshsha kayinni Yihowa isira soqqammanni heeꞌneemmo gede kaaꞌlannonke.—Erq. 3:22-24.

4. Konni birxichira maa xiinxallineemmo?

⁴ Hanni xa hundi yannara heedhinotenna xaa yannara noote ammanantinote Yihowa soqqamaano lawishshinni maa ronseemmoro laꞌno. Konni birxichira ronseemmonte gede hedeweelchu qarri iillankera dandaanno. Kayinni Yihowa addaxxineemmoha ikkiro isi horonta ninke kaaꞌla diaguranno. (Far. 55:22) Ammanantinori Yihowa soqqamaano lawishsha xiinxallineemmo woyite ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Anera togoo qarri iilloommeꞌꞌero maa asseemmo? Kuni lawishshi albinni roore Yihowa addaxxeemmo gede assannoehu hiittoonniiti? Loosu aana hosiisa dandeemmohu hiikkonne rosooti?’

5. Laaba Yaiqoobira hiittoo qarra iillishinosi? (Aaniidi qoolira noo misile lai.)

⁵ Hundi waro heedhinori Yihowa soqqamaanora hedeweelchu qarri iillinonsa. Hanni Yaiqoobi xagge laꞌno. Iso annisi Yihowa magansiꞌranno fiixasi ikkinohu Laaba seenni giddonni beetto adhanno gede hajajinosi; Yihowano lowo geeshsha maassiꞌrannosita kulinosi. (Kal. 28:1-4) Hakko daafira Yaiqoobi gara ikkinore assino. Isi Kanaꞌꞌaani gobba agure Laaba qae haꞌrino; Laabara Liyanna Raaheeli yinanniri lame seenni noosi. Yaiqoobi Laabata maaꞌniidi beetto Raaheeli lowo geeshsha baxino daafira ise adhate annisera lamala diro soqqamate sumuu yiino. (Kal. 29:18) Kayinni coyi Yaiqoobi hedino gede diꞌꞌikkino. Laaba bayiriidi beettosi Liya adhanno gede asse doginosi. Kayinni wole lamala diro lede soqqamisiro mitte lamala gedensaanni Raaheelino aannosita kulinosi. (Kal. 29:25-27) Qoleno Laaba Yaiqoobira hunkeesi itino. Isi Yaiqoobi 20 diro woꞌma beebba assiꞌrino!—Kal. 31:41, 42.

6. Yaiqoobi dandee sainohu wolu qarri maati?

⁶ Yaiqoobi wole qarrano dandee saino. Isira halaꞌlado maate noosiha ikkirono oososi woꞌmanka woyite sumuu yite mitteenni diheedhino. Wole agurina insa rodoonsa Yooseefi borojjimmate hirtino. Yaiqoobi ooso giddo lamu yaano Simiooninna Leewi maatesi shollishannorenna Yihowa suꞌma mishiishannore assitino. Qoleno baxanno minaamasi Raaheeli layinki qaaqqose iltanni heedhe reyitino. Hatte gobbara lowo hude ubbino daafira, Yaiqoobi geedhimmate dirisinni Gibitse haꞌra hasiissinosi.—Kal. 34:30; 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28.

7. Yihowa Yaiqoobi maassiꞌrinosihu hiittoonniiti?

⁷ Kuni baalu qarri iillisirono Yaiqoobira ammanasi horo dibaꞌino; hattono Yihowa eino qaale addaxxa diagurino. Yihowano Yaiqoobi maassiꞌrinosi. Lawishshaho Laaba beebba assiꞌrisirono Yihowa Yaiqoobi maalaamittetenni maassiꞌrinosi. Qoleno Yaiqoobi lowo yanna reyino yee hedanni keeshshino beettisi Yooseefinni galagale xaaditi Yihowa mageeshshi geeshsha galaxxinoro hanni hedi! Yihowa ledo noosihu muli jaaloomi Yaiqoobi iillinosi qarra baala qeele saꞌꞌanno gede kaaꞌlinosi. (Kal. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30) Ninkeno Yihowa ledo noonkehu muli jaaloomi baꞌꞌannonkekki gede assiꞌnummoro  hedeweelcho iillannonke qarra baala qeelle saꞌꞌa dandiineemmo.

8. Moote Daawiti maa assate halchino?

⁸ Moote Daawiti Yihowara soqqamate assa hasiꞌrinore baala assa didandiino. Lawishshaho isi Maganisira qullaawa mine mina lowo geeshsha halchino. Daawiti tenne halchosi masaalaanchu Naataanira kulino. Naataanino “Maganu ate ledo noona, wodanikkinni hedoottore baala assi” yiinosi. (1 Dud. 17:1, 2) Tini Daawiti mageeshshi geeshsha jawaachishshinosiro heda dandiineemmo. Daawiti konne jawa looso loosate hakka woyintenni qixxaawa hanafinoha ikkara dandaanno.

9. Daawiti dadillisanno duduwo macciishshiti maa assino?

⁹ Ikkirono Yihowa masaalaanchi mulenni dadillisanno duduwo haaꞌre higi. ‘Hakko hashshanni’ Yihowa Naataanira qullaawa mine minannohu Daawiti ikkikkinni oososi giddonni mitto ikkinota kulisi. (1 Dud. 17:3, 4, 11, 12) Daawiti tenne sokka macciishshiti ma assiyya? Mixosi biddi assiꞌrino. Isi beettisi Selemooni konne mine minanno woyitira hasiisanno woxenna uduunne gamba assate illachishino.—1 Dud. 29:1-5.

10. Yihowa Daawiti maassiꞌrinosihu hiittoonniiti?

¹⁰ Daawitira, qullaawa mine minannohu iso ikkinokkita kullisihu gedensaanni Yihowa bayichonkonni isi ledo qaalu gondooro eino. Yihowa Daawitira sirchisi giddonni mittu hegerera gashshannota kule qaale einosi. (2 Sam. 7:16) Haaro alamera Daawiti, Kumu Diri Gashshooti yannara Moote ikke gashshe noohu sirchosi ikkinota afanno woyite mageeshshi geeshsha hagiidhannoro hanni hedi! Tini xagge Yihowara soqqamate assa hasiꞌneemmore baala assa dandiineemmokkiha ikkiro nafa, albillitte Maganinke hendoommokki garinni maassiꞌrankera dandaannota huwanteemmo gede kaaꞌlitannonke.

11. Maganu Mangiste insa heddino yannara dagginokkiha ikkirono umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaani atoote afiꞌrinohu hiittoonniiti? (Soqqamaasinete Looso 6:7)

¹¹ Umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaanirano hedeweelchu qarri iillinonsa. Lawishshaho insa Maganu Mangiste dagganno yanna lowo geeshsha quqquxantino; kayinni kuni ikkannohu mamooteetiro diaffino. (Soq. 1:6, 7) Ikkina insa ma assituyya? Sabbakate looso diinaggaabbe loossino. Danchu duduwi halaꞌlita insa Yihowa assitanni noore lowo geeshsha maassiꞌrinota huwattino.—Soqqamaasinete Looso 6:7 nabbawi.

12. Umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaani wolqaataame hude ubbu yannara ma assino?

¹² Mitte yannara “gobbate aana” wolqaataame hude ubbino. (Soq. 11:28) Tini hude umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaanano amaddino. Hanni sagalete anje insa mageeshshi geeshsha gawajjitinoro hendo. Maatete umo ikkitinori maatensara hasiissanno sagale shiqishate lowo geeshsha yaaddinoti dihuluullissannote. Soqqanshonsa halashshiꞌrate mixo fushshidhino wedellooti ma assituyya? Insa mixonsa mite yanna geeshsha agura hasiissannonsahu gede assite hedda ikka? Noo gari ikkihano ikkiro Kiristaanu iillinonsa qarra dandee saino. Insa sabbaka agurtannokki gede dandiiture baala assitino; hattono Yihudaho heedhannori ammanate roduuwinsara noonsaha maalaamittete coye hagiirrunni uyitino.—Soq. 11:29, 30.

13. Hude ubbu yannara Kiristaanu afiꞌrino atooti maati?

¹³ Hude ubbu yannara Kiristaanu mayi atoote afiꞌrino? Hasiisannonsare assine kaaꞌlinoonninsa roduuwi Yihowa kaaꞌlanni noonsata huwatino. (Mat. 6:31-33) Insa maalaamittete coye uyite kaaꞌlitinonsa roduuwiwa albinni roore shiqqinohu gede assite heddinoti dihuluullissannote. Qoleno woxe fushshite woy wolere assite kaaꞌlitino roduuwi uyiniro  afiꞌnanni hagiirre afidhino. (Soq. 20:35) Heedhino gari soorramirono iillinonsa qarra baala dandiite saꞌinore Yihowa maassiꞌrinonsa.

14. Barnabaasiranna soqqamaasinchu Phaawuloosira mayi iillinonsa? Insa afidhino atooti maati? (Soqqamaasinete Looso 14:21, 22)

¹⁴ Umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaana duucha woyite daramanno gede assinoonninsa; mito woyite togoo qarri iillinonsahu heddinokki yannaraati. Hanni Barnabaasinna soqqamaasinchu Phaawuloosi Lisxiru qooxeessira sabbakkanni heedheenna mayi iillinonsaro laꞌno. Umi qara mannu insa anga fane haaꞌrinonsa hattono sabbakkanna macciishshino. Kayinni gedensoonni gibbannonsari ‘dagge manna kakkayissino’; hattono hakko manni giddonni mitu Phaawuloosi kinnatenni awwaale reyinoha laweennansa agure haꞌrino. (Soq. 14:19) Ikkirono Barnabaasinna Phaawuloosi wolewa sabbaka diagurtino. Mayi guma afidhuyya? Insa “lowo manni” ammananno gede kaaꞌlitino; hattono coyidhinorinna lawishshinsa ammanate roduuwansa jawaachishino. (Soqqamaasinete Looso 14:21, 22 nabbawi.) Barnabaasinna Phaawuloosi hedeweelcho qarru iillinsa yannara hexxo mudha hoogansa lowo manna kaaꞌlitino. Ninkeno Yihowa uyinonke looso loonseemmo woyite hexxo mudhineemmokkiha ikkiro atoote afiꞌneemmo.

15. Roduu Makimilaani lawishshinni maa rosootto?

¹⁵ Yihowa manni 1914 hanafara albaanni noo yannara lowo coyi ikkanno yee agadhino. Hanni Roduu Makimilaani lawishsha laꞌno. Hatte yannara duuchu manni hedinonte gede Roduu Makimilaanino muli yanna giddo iimi baꞌraaꞌra adheemmo yee hedino. Isi Wocawaaro 1914nni shiqishino lallawora togo yiino: “Tini shiqishanni noommo lallawo anera jeefonnita ikkitara dandiitanno.” Kayinni hatti lallawo isira jeefonnita diꞌꞌikkitino. Roduu Makimilaani gedensoonni togo yee borreessino: “Ninke giddo mitu iimira bayichonkonni haꞌneemmo yine hedate shiima geeshsha muddammoommoha lawannoe.” Isi lede togo yiino: “Ninke assa hasiissannonke coyi Mootichaho soqqamate looso diinaggaambe loosate.” Roduu Makimilaani diinaggaawe loosa diagurino. Isi diinaggaawe soqqamino. Qoleno poletikaho anga wodha gibbeenna usurroonninsare lowo roduuwa jawaachishate qoosso afiꞌrino. Roduu Makimilaani geedhimmate yannasira nafa ammaname songote gambooshshe haꞌranno. Isi baꞌraaꞌrasi agadhe noo yannara yannasi danchu garinni horoonsiꞌrasi kaaꞌlitinosihu hiittoonniiti? Isi 1966nni reyara albaanni, “Ammanaꞌya xaano kaajjitella no” yee borreessino. Isi assinori ninke baalunkura roorenkanni ikkanno yine agadhinoommori ikkikkinni keeshshanno woyite cincine agadhate kaajja lawishsha ikkannonke!—Ibi. 13:7.

16. Roduu Jeeningisiranna minaamasira iillinonsahu hedeweelchu qarri maati? (Yaiqoobi 4:14)

¹⁶ Batinye Yihowa Farciꞌraasine hedeweelchu dhibbi amadannonsa. Lawishshaho Roduu Herberti Jeeningisi b heeshshosi xagge kuli woyite minaamasi ledo Gaanaho misiyoone ikke soqqaminote hagiirsiissanno yanna daafira kulino. Ikkirono hatte yannara iso yaachishannohu buutote dhibbi amadinosita kullisi. Yaiqoobi 4:14 qummi asse isi hatte yannara ikkinore kulanni, “Gaꞌa ikkannore afa didandiineemmo” yiino. (Qummeeshsha nabbawi.) Isi togo yee borreessino: “Iillinonke coye ammanne adhine Gaananna hakkiicho heedhannore muli jaallanke agurre  xagisiꞌrate galagalle Kanaada higate qixxaamboommo.” Yihowa Roduu Jeeningisinna minaamasi qarru iillinsarono ammanante isira soqqama agurtannokki gede kaaꞌlinonsa.

17. Roduu Jeeningisi lawishshi ammanate roduuwasi kaaꞌlinohu hiittoonniiti?

¹⁷ Roduu Jeeningisi heeshshosi xaggera kulino woꞌnaalshi roduuwa lowo geeshsha kaaꞌlino. Mitte rodoo togo yite borreessitino: “Nabbawoommahu kuni birxichi lowo geeshsha kaaꞌlinoe. . . . Roduu Jeeningisi dhibbasi xagisiꞌrate uyinoonnisi looso agurinota kultanno xagge nabbawaꞌya iillinoe coyira gara ikkitino lao heedhannoe gede assiꞌrate kaaꞌlitinoe.” Mittu rodiino togo yee borreessino: “Songote cimeessa ikke tonne diro soqqamummohu gedensaanni surrete dhibbi waadinoe daafira tenne qoosso agura hasiissinoe. Kuni coyi wolootunnita togoota heeshshote xagge nabbaweemmo woyite yaadaameessa ikkeemmo gede assinoe. . . . Roduu Jeeningisi woꞌnaalsha nabbawa kayinni lowo geeshsha jawaachishshinoe.” Tini xagge hedeweelchu qarri iilleennanke dandiine saꞌnummoro woloota jawaachisha dandiineemmota qaagiissitannonke. Heeshshonke ninke hendoommo gedeeta ikka hoogguro nafa ammanatenninna cincatenni wolootaho lawishsha ikka dandiineemmo.—1 Phe. 5:9.

18. Misile leellishshannonte gede, Nayijeeriyaho heedhannote gunnitte rodoo lawishshinni maa rosootto?

¹⁸ Qarru lawishshaho Koroonu fayya batinye Yihowa manna gawajjitino. Lawishshaho Nayijeeriyu gobbara heedhannote mitte gunnittera gariri nooseri dino. Mitte soodo qaaqqose noonsata shiima ruuze gafiꞌre itihu gedensaanni maa itannoro xaꞌmituse. Rodoo qaaqqosera woxuno ikko wole gattino sagale nookkitanna Seraphitu mancho gede noose sagale tayisse qishiꞌranna woꞌmunni woꞌma Yihowa addaxxa hasiissannoseta kultuse. (1 Mot. 17:8-16) Hakko barranni insa barri sagale  daafira heda nafa hanafikkinni ammanate roduuwinsa hasiissannonsa sagale abbitunsa. Sagale worre abbinoonninsa uduunnichi giddo lame lamala saꞌe ikkitannonsa sagale no. Rodoo qaaqqosera kultinore Yihowa seekke macciishshanni noota huwattinokkita coyidhino. Addanko, Yihowa addaxxineemmoha ikkiro iillannonkehu hedeweelchu qarri nafa albinni roore isiwa shinqeemmo gede assannonke.—1 Phe. 5:6, 7.

19. Alekseyi Yershoovi dandee sainohu hiittoo qarraati?

¹⁹ Muli yanna kawa roduuwinke hedeweelcho iillannonsa darte dandiite heedhanni no. Hanni Ruusiyaho heeꞌrannohu Roduu Alekseyi Yershoovi woꞌnaalsha laꞌno. Alekseyi Yershoovi 1994nni cuuami yannara hatte gobbara heedhanno roduuwinke mito geeshshi wolapho afidhe no. Kayinni shiimu diri gedensaanni Ruusiyu gobbara coyi soorrami. Hakkiinni 2020nni Roduu Alekseyi Yershoovi mine qonqolchinoonni hattono lowo uduunnichosi adhinoonni. Boodu agani gedensaanni gashshootu iso jaddo loosino yee kassasinosi. Iso kassansoonnihu mittu manchi Qullaawa Maxaafa xiinxalla hasiꞌrannoha lawe mitto diro saꞌanno yanna qaddaꞌꞌanni keeshshino viidiyo kaima assiꞌneeti; tini coyi roore bushanno gede assitino. Tini beebbate sayise hirate!

20. Roduu Alekseyi Yershoovi Yihowa ledo noosi jaaloomi roore kaajjanno gede assiꞌrinohu hiittoonniiti?

²⁰ Roduu Alekseyi Yershoovira iillino qarri abbino gumi no? Ee no. Yihowa ledo noosi jaaloomi roore kaajjino. Isi togo yiino: “Minaamaꞌyanna ani mitteenni albinni roore ganyine huucciꞌneemmo. Yihowa kaaꞌla hoogoommeꞌꞌero konne qarra umiꞌyanni dandee saeemmokkita huwatoommo.” Isi lede togo yiino: “Hojju xiinxallo hexxo mudheemmokki gede kaaꞌlitinoe. Hundi yannara heedhinoriha, ammanantinori Yihowa soqqamaano lawishsha hiinceemmo. Qullaawu Maxaafi giddo qarru iillannonke woyite wodanaaꞌmanna Yihowa addaxxa hasiissannonketa leellishshannoti batinyu manni xagge no.”

21. Konni birxichira maa ronsoommo?

²¹ Konni birxichira maa ronsoommo? Tenne alamera hendoommokki qarri iillannonke. Ikkirono, Yihowa soqqamaanosi iso addaxxitanno woyite woꞌmanka woyite kaaꞌlannonsa. Cuꞌmote qummeeshshi kulannonte gede “keeraanchu manchi qarri batinyeho. Kaaliiqi kayinni konni baalunkunni gatisannosi.” (Far. 34:19) Iillannonke qarra ikkikkinni woꞌmanka woyite Yihowa wolqa illachinsho. Hakkiinni soqqamaasinchu Phaawuloosi gede “Wolqa aannoehunni [“isinni”, NW] baalankare assa dandeemmo” yaa dandiineemmo.—Fil. 4:13.