HATTE yannara kuri maxaaffa ze reyinibo seeti [kuulaamma] yinanni. Maxaaffate giddo nooti biifadda misilla lowo geeshsha baxissinoe. Konnira qaaqqu heeꞌre hattenne dhagge ikkitanno maxaaffa giddo nooha Qullaawu Maxaafi halaale rosa hasiꞌroommo.

Layinkihu Alamete Oli Hindete gobbara hanafara rahe noo yannara, heeshshoꞌya umo lekkicho baꞌinota ikkitino. Anniꞌyanna amaꞌya babbaxxe heeꞌra hanafi gedensaanni adhamansa diigino. Lamenka baxeemmonsa daafira, babbaxxitinohu mayiraatiro dileellinoe. Hatte yannara lowo geeshsha dadilloommo, hattono caaqqi yee laꞌꞌannoehu nookkiha lawinoe. Roduuwu nooekki daafira, sheshifachishannoehanna irkisannoeha hoogoommo.

Hatte yannara aninna amaꞌya Keraachi yinanni katamira heeꞌneemmo. Mitto barra Fireedi Hardekeri yinannihu jawu akimichi mininkera dayi. Isi anniꞌyaranna amaꞌyara maxaaffa uyinsahu misiyoone ikke soqqamanno manchi gede Yihowa Farciꞌraasinchooti. Isi amaꞌya Qullaawa Maxaafa xiinxallitanno gede koyisinose. Amaꞌya xiinxalla gibbinoha ikkirono, ani kayinni xiinxalla hasiꞌreemmota kultinosi. Konnira layinki lamalara Roduu Hardekeri ledo Qullaawa Maxaafa xiinxalla hanafummo.

 Boode lamala gedensaanni, Roduu Hardekeri manna xagisanno mine assinanniha Kiristaanu gambooshshe haꞌra hanafummo. Hakkiicho 12 meddi yitannori jajjabbu Yihowa Farciꞌraasine magansiꞌrate gamba yitanno. Insa ane beettinsa gede assite towaattinoe, hattono sheshifachishshinoe. Insa mimmito laꞌnanni hasaambeemmo gede ledoꞌya ofolte jaallate gede ikkite hasaawissinoe gara horo dihaweemmo; tini hatte yannara anera hasiisse nooe jawaanteeti.

Shiima yanna gedensaanni Roduu Hardekeri ledosi soqqansho fuleemmo gede koyisie. Isi harancho Qullaawu Maxaafi aana xintantino lallawo mannaho fana dandiineemmo gede fonogiraafe horoonsiꞌnanni gara rosiisinoe. Hakkuri lallawo giddo mite kaajjado sokka amaddinota ikkitino daafira, mitu manni macciishsha dibaxanno. Ikkollana mannaho sabbaka lowo geeshsha hagiirsiissannoe. Rosoommoha Qullaawu Maxaafi halaale lowo geeshsha baxaꞌya, konne halaale mannaho kuleemmo gede assitinoe.

Jaappaanete olanto Hinde qasate qixxaabbanni noo yannara, Biritaaniyu gashshooti Yihowa Farciꞌraasine albinni roore gadadisino. Gedensoonni Maaja 1943nni tini anerano fonqolo ikkannori iillannoe gede assitino. Angilikaani yinanni ammaꞌno qeesicha ikkinohu rosinke mini murrichi, rosu mininni fushshe shorrie. Isi amaꞌyara Yihowa Farciꞌraasinewa aanaꞌyanni wole rosaanora busha lawishsha ikkoommohu gede asse kuli. Amaꞌya tennera masse Yihowa Farciꞌraasine ledo xaadeemmota hooltue. Yannate gedensaanni aliyyeenni 1,370 km ikkannowa Peshawoori yinanniwa anniꞌyawa massitue. Hakkiicho ayyaanaamittete sagale afiꞌranna Yihowa Farciꞌraasine ledo xaada dandoommokki daafira, ayyaanaamitteꞌya shoshshoggitu.

Looso hasiꞌranni 1947nni Keraachi higummo. Hakko heeꞌre dokiterichu Hardekerihu akimete minira marummo. Hatte yannara, isi faasiiqenna anga fane haaꞌrinoe.

Isi xagisirammora maroommoha laweennasi “Mamiicho dhiwinohe?” yee xaꞌminoe.

Hakkiinni “Ani ordu xiwana ikkikkinni ayyaanaamittetenni xiwamoommo. Konnira Qullaawa Maxaafa xiinxalla hasiꞌreemmo” yuummosi.

Isi “Mamoote hanafa hasiꞌrattoyya?” yee xaꞌmie.

“Dandaamannoha ikkiro xaanni” yuummosi.

Hatte hawarro Qullaawa Maxaafa xiinxalla hanafummo; qoleno xiinxallo lowo geeshsha hagiirsiissinoe. Yihowa daga ledo wirro xaadaꞌyanni tashshi yiinoe. Amaꞌya Yihowa Farciꞌraasine ledo xaadeemmota hoolate woꞌnaaltinoha ikkirono, ani Yihowara soqqamate murciꞌroommo daafira, hoola didandiitino. Woxawaajje 31, 1947nni cuuame heeshshoꞌya Yihowara sayise oommota leellishummo. Shiima yanna gedensaanni, 17 diriꞌyanni woꞌma yanna suwisaancho ikke soqqama hanafummo.

Suwisaancho ikke soqqama hanafoommohu Kiweeti yinannihu Biritaaniyu olanto heedhanno qooxeessiraati. Hatte gobba 1947nni Hindenna Paakistaane yine lamewa bandoonni. a Tini mannu mereero ammaꞌnote babbadooshshinna finqille kalaqantanno gede assitino; konninni kainohunni 14 miliyoone ikkanno manni darame wolewa haꞌrino. Xaa geeshsha kageeshshi manni darame wolewa haꞌre diegennino. Hindete heeꞌrannohu Isilaamu ammaꞌno harunsanno manni Paakistaane haꞌrino; Paakistaanete heeꞌrannohu Hindunna Siiki yinanni ammaꞌno harunsanno manni qole Hinde higino. Tenne mereero Keraachinni Kiweeti haꞌreemmo yannara duucha woyite baaburu giddo mannu woꞌmanno daafira baaburaho gobbaanni noo siwiila amaxxe haꞌreemmo.

Kiweetira heeꞌre Jiyorji Singi yinannihu 20 diri balla ikkannosihu baxxino suwisaanchinni xaadummo. Jiyorji gooro batidhino qooxeessira soqqameemmo woyite kadanni (woy xiiwanni) horoonsiꞌreemmota mitte akkala biskilliite uyinoe. Duucha woyite calliꞌya sabbakeemmo. Lewu agani giddo 17 Qullaawu Maxaafi xiinxallo afiꞌroommo; insa giddo mitu Yihowa Farciꞌraasine ikkitino. Qullaawa Maxaafa xiinxalliseemmo manni giddo mittu Saadiqi Maasi yinanniho olantote roorrichaati; isi aninna Jiyorji Qullaawu Maxaafi borro Urdu yinannihu Paakistaanete gobbara rooru manni coyiꞌranno afiira qolle tirreemmo gede kaaꞌlinonke. Yannate gedensaanni Saadiqi dancha duduwo diinaggaawe duduwanno halashshaancho ikkino.

Yannate gedensaanni Keraachi hige mule Giliyaadi Rosi Mine qajeelte fultinori Henirii Finchinna Haari Foresti yinanni misiyoone ledo soqqamummo. Insa anera lowo geeshsha kaaꞌlannoha tiokiraasete qajeelsha  qajeelsitinoe! Mitte hige Roduu Finchi ledo aliyye Paakistaanera sabbakate haꞌroommo. Hakkiicho mittu jawu ilaali hunda heeꞌrannohu suwashshu wodani noonsa manninni xaandoommo; kuni Urdu Afoo coyiꞌranno manni Qullaawu Maxaafi halaale gooꞌrinoho. Lamu diri gedensaanni, anino Giliyaadi Rosi Mine eꞌꞌe qajeeleemmo gede koyinsoonnie; hakkiinni Paakistaane hige sae sae woradu aliidi laꞌꞌaancho ikke soqqama hanafoommo. Lahoori yinanniwa misiyoonete mine wolu sase misiyoone roduuwi ledo heeꞌroommo.

Lahoori heedhannori misiyoone ikkite soqqantanno roduuwi sumuu yaa hooggino daafira, 1954nni sinu biiro kuri roduuwira babbaxxino looso uyitino. Hatte yannara anino tennera karsame gara ikkinokkire assoommo daafira, kaajjado amaale uyinoonnie. Uyinoonnie looso loosa dandoommokkihu gede ikke macciishshaminoe daafira, lowo geeshsha dadilloommo. Wolu qooxeessira haaro ikke soqqansho hanafate hedoommo daafira, Keraachi higummo gedensaanni Ingilaande haꞌrummo.

Lendenete noommo yannara, songonke giddo Lendenete Beeteele maate miilla ikkitinori batinyu roduuwi no. Pirayisi Huyisi yinannihu sinu biirora aliidi laꞌꞌanchi baxillunni qajeelsinoe. Mitto barra isi alamete doyichoha sabbakate looso aleenni hige laꞌꞌannohu Roduu Jooseefi Raazerfordi kaajjado amaale amaalinosita kulinoe. Roduu Huyisi soꞌrosi maaxate woꞌnaali yannara Roduu Raazerfordi seejjinosi. Roduu Huyisi tenne xagge kulie yannara hagiidhanni coyiꞌrasi dhagge ikkitinoe. Isi, umi qara kuni coyi hanqisinosita coyiꞌrino. Yannate gedensaanni kayinni isi, hatti hasiisse noosi seejjo ikkitinotanna Yihowa seejjinosihu baxannosi daafira ikkinota huwatino. (Ibi. 12:6) Isi coyiꞌrinori dhagge ikkinoe, qoleno galagale hagiirrunni soqqameemmo gede kaaꞌlinoe.

Hatte ballara amaꞌya Lendene hadhino; hakkiicho yannate gedensaanni Aliidi Bisi Miila ikkinohu roduu Jooni Baari Qullaawa Maxaafa xiinxallitanno gede koyisinose koyishsha adhitino. Ise ayyaanaamittetenni lophite 1957nni cuuantino. Yannate gedensaanni anniꞌyano reyara albaanni Yihowa Farciꞌraasine ledo Qullaawa Maxaafa xiinxalla hanafinota afoommo.

Hakkiinni 1958nni Lendenete heedhannota Denimaarkete gobbanni dagginota Liine yinanni rodoo adhummo. Layinki diro, umi qaaqqonke Jeeni ilantu; yannate gedensaanni wole shoole ooso illoommo. Fulihaami Songora mite soqqanshote qoosso afiꞌroommo. Yannate gedensaanni kayinni Liine xiwantino daafira, iibbado ayyare noowa haꞌra hasiissinonke. Konnira 1967nni Awustiraaliyaho Adeleyidi yinanniwa haꞌnummo.

Adeleyidi noo songonke giddo 12 buuramino Kiristaani no. Insa sabbakate looso diinaggaabbe loossanno. Ninkeno mulenni ayyaanaamittetenni jawaantummo.

 Ontikki qaaqqinke Daanieeli 1979nni ilami yannara aninna Liine lowo geeshsha hagiidhinoommo. Ikkollana Daanieelira Dawuni Sindiromi  b yinanni dhibbi noosi daafira, lowo yanna keeshshannokkita kullinke. Hatte yannara dadillinoommo gara xa nafa kule diafeemmo. Wole shoole oosonkeno lashshi assine agurrummokki, Daanieelira dandiinummore baala assinoommo. Daanieelira wodanisi giddo nooti lame xulluwa mito woyite oksiijiine ajjannosi gede assitanno; hatte yannara ranke hospitaale haaꞌne haꞌneemmo. Daanieeli xiwannosiha ikkirono, xiinxallahonna baxillaanchoho. Qoleno isi Yihowa lowo geeshsha baxanno. Sagale itate mitteenni huuccatto assiꞌneemmo woyite qubbuwasi xaaxire, umosi heeshshi asse, giddosinni “Hamiiꞌni” yaanno. Togo assikkinni sagale horo diꞌꞌitanno.

Daanieeli shoolu dirihu heeꞌreenna lukiimiya yinanni kaansere amaddusi. Hatte yannara Liinenna ani wolqa baꞌnoommo, hattono hexxo mudhinoommo. Lowo geeshsha dadilloommo daafira, mittoreno assa dandeemmokkiha lawinoe. Mitto hashsha ragu baalu tunse heeꞌreennanke woradu aliidi laꞌꞌaanchinke Nevili Biromichi mininkera dayi. Isi hindiiddo gubbe rimmi asse hanqafinke. Hakkiinni ninke baalunku wiꞌlinummo. Isi baxillunninna shaqqillunni hasaawisinonke hasaawi baasa sheshifachishinonke. Roduu Biromichi minisira haꞌrinohu hashshihunni lamala saatenniiti. Hakkiinni Daanieeli reyi. Heeshshonke giddo iillinonke qarri baalunni roore xissiissinonketi iso shiirankeeti. Ikkirono reyo nafa Daanieeli Yihowa baxilliwiinni bada dandiitannokkita addaxxanke, tenne xisso dandiine heeꞌneemmo gede kaaꞌlitinonke. (Rom. 8:38, 39) Maganu abbannote haaro alame giddo Daanieeli reyotenni kaeenna isi ledo xaadate quqquxammoommo!—Yoh. 5:28, 29.

Surreꞌya giddo mundee duꞌnanteenna lame hige reye hooge gatoommoha ikkirono, xaano songote cimeessa ikke soqqamanni noommo. Konni albaanni anera iillinoe fonqoli, wolu mannira roorenkanni qarru iillinonsare marareemmo gede assinoe. Insa bushiisha hoogate woꞌnaaleemmo. Hatteentenni aneneeto togo yee xaꞌmeemmo: ‘Heeshshonsa giddo iillinonsari hiittoo hedo heedhannonsa gede assino? Ani insara hedeemmota leellisha dandeemmohu hiittoonniiti? Insa Yihowa fajjo assitanno gede kaaꞌla dandeemmohu ma garinniiti?’ Songote giddo noo roduuwa towaata lowo geeshsha hagiirsiissannoe! Woloota ayyaanaamittetenni jawaachisheemmonna shesifachisheemmo woyite, ani umiꞌya sheshonna jawaante afiꞌreemmo.

Anino faarsaasinchu gede ‘Yaaddonna dadillu amadie yannara [Yihowa] sheshifachishe hagiirsiisinoe’ yee coyiꞌra dandeemmo. (Far. 94:19) Maateꞌya ledo xaado afiꞌrino qarri iillinoeha, ammaꞌnoyanni kainohunni gimbooniehanna hexxo mudheemmo gede assannori iillinoeha ikkirono, Yihowa irkisinoe. Ee, Yihowa anera addu Anna ikkinoe!