Ilamoommohu 1927nni Yunayitidi Isteetisete Ilinoyisi, Chikaago mule noohura shiimu katamiraati. Anniꞌyaranna amaꞌyara onte ooso noonsa; insano, Jeetaati, Dooniiti, aneeti, Kaarliitinna Joyiiti. Ninke baalunku Yihowara woꞌma lubbonkenni soqqamate murciꞌnoommo. Jeeta 1943nni Giliyaadi rosi mine 2^ki kifile eꞌe rossino. Dooni 1944nni, Kaarli 1947nni, hattono Joyi 1951nni Niwu Yorkete Birukiliini noo Beeteele eꞌino. Insahunna anniꞌyanna amaꞌyahu kaajju lawishshi lowo geya jawaachishinoe.

Anniꞌyanna amaꞌya Qullaawa Maxaafa nabbawannoreeti hattono Magano baxannoreeti; insa, ninkeno Magano banxeemmo gede assite lossitinonke. Ikkirono anniꞌya Umihu Alamete Oli yannara Awuroppaho olamaancho ikke loosihu gedensaanni, ammaꞌno ayirrisa agurino. Amaꞌya isi keerunni qaera higino daafira lowo geya hagiidhite togo yitino: “Kaarli, kai bashshonte gede beetekiristaane haꞌnona.” Anniꞌya kayinni, “Haꞌrate woyite mitteenni haꞌneemmona ani kayinni dieꞌꞌeemmo” yiise. Iseno, “Maaho wole?” yite xaꞌmitusi. Hakkii anniꞌya togo yii: “Olu yannara mitte ammaꞌno wido ikkitino qeesooti, mimmitu ledo olantanno olamaano olaho maassidhe sokkanno! Ikkina Maganu hiikkurira kaaꞌlanno?”

Gedensoonni amanke beetekiristaane hadhe heedheenna lame Yihowa Farciꞌraasine mininkera daggu. Insa anniꞌyara Ajuujate maxaafi daafira kulannoha Qullaawa Maxaafa xiinxallate kaaꞌlannoha Xawaabba (Ingilizete Afoo) yaannoha lame xiraaze afiꞌrino maxaafa uyitusi. Anniꞌya konne maxaafa baxino daafira hagiidhe adhino. Amaꞌya konne maxaafa laꞌuti nabbawa hanaffu. Mitto barra ise Xawaabba yaanno maxaafinni Qullaawa Maxaafa xiinxalla hasiꞌranno manna koyinsoonnita gaazeexu aana nabbabbu. Hakkiinni ise xiinxallinsanniwa haꞌrate murcidhu. Ise hakkira martuta mitte jawa mancho saanqa fantu. Hakkiinni amaꞌya adhite martino maxaafa leellishshanni, “Konne maxaafa xiinxallissinannihu kowiichooti?” yite xaꞌmitu. Manchono, “Ee buꞌlaꞌya ei” yituse. Aante noo lamalara amanke ninkeno haadhe hadhunke; hakkuyi gedensaanni lamalate kiiro haꞌra hananfummo.

Mitto barra gambooshshe massaganni noo rodii, Faarso 144:15 nabbaweemmo gede kulie; qummeeshshu, Yihowa magansidhannori hagiirraamma ikkitinota kulanno. Kuni qummeeshshi lowo geya jawaachishinoe;  jawaachishinoehu wolu lamu qummeeshshi qole Yihowa ‘galatamino [hagiirraamo] Magano’ ikkinota kultannote 1 Ximootewoosi 1:11tenna Magano ‘lambeemmo’ gede kultannote Efessooni 5:1. Kalaqaanchiꞌyara assa dandeemmorinni hagiidha hasiissannoe yee hedummo; qoleno konne halaale rosate qoosso afiꞌroommohura iso galata hasiissannoe.

Ninkera muli songooti yinanniti 32 kiilomeetire xeertidhe Chikaago noote. Ikkirono gambooshshe haꞌneemmo; hattono Qullaawu Maxaafi egennoꞌya lexxitino. Mitto barra gambooshshe massaganno rodii dawaro qoltanno gede Jeeta xaꞌminota qaageemmo. Ise dawaro qoltanna macciishshummoti, ‘Anino tenne xaꞌmora dawaro afoommo. Anga kayisoommoro anino dawaro qola dandeemmo’ yee hedummo. Hakko daafira gambooshsheho qixxaawanna dawaro qola hanafummo. Tenneno agurranna, aninna roduuwiꞌya ayyaanaamittetenni lophinummo. Hakkiinni 1941nni cuuamummo.

Roorenkanni 1942nni Ohayo Kiliivilaandi yinanniwa assinoonniha jawa gambooshshe dihaweemmo. Yunayitidi Isteetisete wolewa 50 saꞌꞌanno bayicho gamba yitino roduuwi konne gambooshshe silketenni macciishshitino. Ninketinna wole maate galtannohu gambooshshe assinanni qooxeessira dunkaanahooti. Hakka woyite Layinkihu Alamete Oli kae no; hattono mannu Yihowa Farciꞌraasine albinni roore giwanni haꞌri. Hawarro roduuwu makeenansa giwannonke manni daanno widira qolte uurrissanna laummo. Insa baalunku, mittu mittunku makeeni giddo agare galanno gede mitto mitto rodoo worate sumuu yitu. Sianno manni daanno woyite roduuwu laꞌꞌannonsakki gede makeeninsa caabbicho albaho gantanno; hattono makeeninsa xurumba cancishshanno. Hakka woyite wolootu roduuwi rakke dagge kaaꞌla dandiitanno. ‘Yihowa manni baalunku coyira dancha gede qixxaawinoho!’ yee hedummo. Hakko daafira beꞌe yuummokkinni goxa dandoommo; qoleno mittu qarrino diꞌꞌiillinonke.

Lowo diri gedensaanni hakko gambooshshi daafira hiincanni, amaꞌya horo yaaddinokkitanna waajjitinokkita huwatummo. Ise Yihowanna dirijjitesi woꞌmunni woꞌma addaxxitino. Iseha kaajja lawishsha horo dihaweemmo.

Hakko gambooshshe assinara shiima yannara albaanni amaꞌya woꞌma yanna suwisaancho ikkite soqqama hanaffino. Hakko daafira ise woꞌma yanna soqqansho daafira kultanno lallawo seekkite macciishshitino. Qaera hinganni heeꞌneenna ise togo yitinonke: “Suwisaancho ikke soqqamanni heeꞌra hasiꞌreemma; kayi mini giddo loonsanni looso baala loosanni tenne assa didandeemma.” Hakkiinni ise kaaꞌlineemmose gede xaꞌmitinonke. Maahoyye yinummota mittu mittunku soodo afoo seekkiꞌnammora albaanni mitte woy lame kifile fiineemmo gede kultunke. Ninke rosu minira haꞌnummohu gedensaanni, minu dancha gede feyamaminoronna teꞌee buuxxanno; hakkiinni soqqansho fultanno. Isera loosu batiꞌrannoseha ikkirono, horonta oosose deꞌe diegentino. Barri sagalera dangeemmo woyitenna roso gunde minira dangeemmo woyite ise woꞌmanka woyite towaattannonke. Rosu mininni dangummohu gedensaanni mito woyite ise ledo soqqansho fulleemmo; tini suwisaancho ikkate yaa mayyaatero huwanteemmo gede kaaꞌlitinonke.

Suwisaancho ikke soqqama hanafoommohu 16 dirihu heeꞌreeti. Anniꞌya xaano Yihowa Farciꞌraasincho  ikkinokkiha ikkirono soqqansho hiittootiro xaꞌmannoe. Mitto barra isira, Qullaawa Maxaafa xiinxallanno manna afiꞌrate lowo geya sharramoommoha ikkirono, afiꞌra dandoommokkita kulummosi. Shiima geya taxxi yuummohu gedensaanni, “Ani Qullaawa Maxaafa xiinxallisoheni?” yee xaꞌmummosi. Isino boode geya hedihu gedensaanni, “Hige mayyee giweemmo!” yiie. Hakko daafira mite yee Qullaawa Maxaafa xiinxallisoommohu annaꞌyaati. Tini anera lowo qoossooti!

Annaꞌya xiinxalliseemmohu, “Wolassanno Halaale” yaanno maxaafaati. Gale hose, anniꞌya dancha rosaanchonna rosiisaancho ikkeemmo gede kaaꞌlanni nooeta huwatummo. Lawishshaho, mitto hashsha mitte gufo nabbambummohu gedensaanni isi togo yiinoe: “Maxaafu yaannori leellinoe. Kayinni maxaafu yaannori halaale ikkinota mayinni afatto?” Dawaro qolate qixxaawoommokki daafira togo yuummosi: “Tenne xaꞌmora dawaro qolate xa diqixxaawoommo; kayinni aanchine xiinxallineemmo woyite qoleemmohe.” Yoommo garinnino qoloommosi. Hasaambanni heeꞌnoommo hajo daafira kultanno qummeeshshuwa afiꞌroommo. Hakkuyi gedensaanni xiinxallote dancha gede qixxaawa hanafummo; hattono dancha gede xiinxallinanni gara rosummo. Tini anino anniꞌyano ayyaanaamittetenni lophineemmo gede kaaꞌlitinonke. Isi rosinore loosu aana hosiisino; hakkiinni 1952nni cuuamino.

Hakkiinni 17 diro ikkieta anniꞌyanna amaꞌya ledo heeꞌra agurummo. Jeeta a misiyoone ikkitino; Dooni qole Beeteele eino. Insa lamunku soqqanshonsa baasa baxxanno; tini ane lowo geya jawaachishshinoe. Hakko daafira woꞌmunni woꞌma Yihowa addaxxe, Beeteele eatenna Giliyaadi eꞌꞌe rosate forme wonshummo. Hakkiinni 1946nni Beeteelete soqqameemmo gede koyinsie.

Lowo diro Beeteelete addi addi looso loosoommo; hakko daafira lowoha haaro coye rosoommo. Beeteelete soqqamoommohu 75 diri giddo maxaaffa attammanninna woxe shallanganni gara rosoommo. Qoleno uduunne Beeteele abbinanni garanna wole gobba sonkanni gara rosoommo. Baalunkunni roore kayi Beeteelete shiqqannota soodo magansiꞌranna Beeteelete maatera shiqqanno lallawo lowo geya baxeemmo.

Qoleno maaꞌnu rodiiꞌya Kaarliwiinni lowore rosoommo; isi Beeteele einohu 1947nniiti. Isi worba Qullaawu Maxaafi rosaanchootinna rosiisaanchooti; mitte yannara lallawo qixxaawanni kaaꞌlannoe gede iso xaꞌmiꞌroommo. Isira lowo borro gamba assiꞌroommotanna ma garinni horoonsiꞌreemmoro afa qarra ikkitinoeta kulummosi. Hakkiinni isi, “Jooeeli, lallawokki cuꞌmo mayitannote?” yee xaꞌmeꞌꞌe mala afiꞌreemmo  gede kaaꞌlinoe. Isi yaara hedinori leellinoe; tennera maltino borro calla horoonsiꞌre wole agura hasiissannoe. Hakkawaro rosoommore horo dihaweemmo.

Beeteelete soqqanshonkenni hagiirre afiꞌrate ganyine sabbaka hasiissannonke; tini hagiirsiisanno woꞌnaalsha afiꞌneemmo gede kaaꞌlitannonke. Niwu Yorkete Katamira Bironkisi yinanniwa soqqammanna ikkinore qaageemmo. Aninna mittu rodii konni albaanni Agarooshshu Shaenna Baqqi Yiiyye! yinanni metseete adhitinota mitte mancho hasaawinsammora haꞌnoommo. Hakkiinni, “Techo dangoommohu mannu Qullaawu Maxaafi giddonni jawaachishanno roso rosanno gede kaaꞌlateeti” yine marroommohu mayiraatiro kullummose. Iseno, “Qullaawu Maxaafi daafiraatiro amme eꞌexa” yitunke. Qullaawu Maxaafi giddonni Maganu Gashshooti daafiranna daggannote haaro alame daafira kulannoha duucha qummeeshsha nabbambe hasaambummo. Ise tennera lowo geya hagiidhitino daafira, aantanno lamalara ninke ledo hasaabbanno gede lowo jaallase koyissino. Isenna minaannise gedensoonni Yihowara ammaname soqqamannore ikkino.

Mitu 10 diri geeshsha galte hasiꞌranni keeshshummohu gedensaanni jeefote afiꞌroommo. Dancha minaama afiꞌreemmo gede kaaꞌlinoeri maati? Seenne adhummohu gedensaanni maa assa hasiꞌreemmoro huuccatto assiꞌre seekke hedoommo.

Yankii Istaadeemera 1953nni assinoonni gambooshshi gedensaanni, Meeri Aniyooli yinanni rodoo ledo egennamummo. Isenna Jeeta Giliyaadi rosi mine 2^ki kifile mitteenni rosino; qoleno Meeri rodooꞌya ledo misiyoone ikkite soqqantino. Meeri Karibiyani giddichora misiyoone ikkite soqqantino soqqansho daafiranna lowo diro xiinxallissinote Qullaawu Maxaafi xiinxallo daafira iibbado giddonni kultue. Mimmito egenninanni haꞌnummoti mittu gariti ayyaanaamittete mixo noonketa huwantummo. Baxillinke lexxanni haꞌrino daafira, Dotteessa 1955nni adhammummo. Meeri Yihowa uyinoe elto ikkitinota duucha doogganni leellishshino; hattono ise dancha lawishsha ikkitinoe. Ise uyinannise looso baalanka hagiirrunni loossanno. Ise diinaggaabbe loossanno, wolootaho lowo geya heddanno hattono Maganu Gashshoote balaxisiissanno. (Mat. 6:33) Sasu diri geeshsha woradu looso loonsoommo; hakkiinni 1958nni Beeteelete soqqammeemmo gede koyinsinke.

Meeriwiinni lowore rosoommo. Lawishshaho, adhammummo qara Qullaawa Maxaafa mitteenni nabbawate murciꞌnoommo; barru baala 15 kiiro nabbambeemmo. Lamunku giddo mittu boode kiiro nabbawihu gedensaanni qummeeshshu hedo daafiranna loosu aana hosiisa dandiineemmo gara hasaambeemmo. Meeri duucha woyite, Giliyaadi rosi minenna misiyoone ikkite soqqantu yannara rossinore kultannoe. Togoo hasaawi, lallawo shiqisheemmo gara woyyeessiꞌreemmo gedenna meya roduuwa jawaachisheemmo gara wodancheemmo gede kaaꞌlinoe.—Law. 25:11.

Muxxe minaamaꞌya Meeri 2013 shiiꞌroommo. Haaro alamera ise ledo xaadate lowo geeshsha quqquxamoommo! Hakka geeshsha kayi woꞌmu wodaniꞌyanni Yihowa addaxxe rosanni heeꞌrate murciꞌroommo. (Law. 3:5, 6) Yihowa manni haaro alamera loosanno looso heda sheshifachishshannoe hattono hagiirsiissannoe. Hatte yannara Bayiru Rosiisaanchinkewiinni lowoha haaro coye ronseemmo; isi daafirano lowore ronseemmoti egennantinote! Yihowa xaa geeshsha rosiisinoe rosi baalahonna eltosi addi addi doogganni leellishinoe daafira lowo geya galaxxeemmosi.