1. Yihowa soqqamaasine hagiirraamma ikkitinohu mayiraati? (Hanafote noo misile lai.)

YIHOWA FARCIˈRAASINE hagiirraamma mannaati. Insa songotenna jajjabba gambooshshuwawa, hattono wole bayicho xaaddanno woyite, mimmitu ledo hagiirrunni osoˈlitanni hasaabbanno. Insa hagiirraamma ikkitinohu mayiraati? Qaru korkaati insa “hagiirraamo Magano” Yihowa affino daafiraatinna isi lawishsha harunsate sharrantanno daafiraati. (1 Xim. 1:11, NW; Far. 16:11) Maganu hagiirru Buicho ikkino daafira, ninkeno hagiirraamma ikkinammora hasiˈranno; qoleno hagiirraamma ikkineemo gede assannoha lowo coye uyinonke.—Mar. 12:7; Ros. 3:12, 13.

2, 3. (a) Hagiirru maati? (b) Hagiirre afiˈra shota ikkitinokkihu mayiraati?

² Ati hagiirraamoho? Albinni roore hagiirraamo ikka dandaatto? Hagiirreho yaa, dancha hedootinna heeshshonkenni harshammo afiˈrate. Qullaawu Maxaafi addu hagiirre afidhannori Yihowa ledo danchu jaaloomi noonsare ikkitinota kulanno. Ikkollana heeˈnoommo alamera hagiirraamo ikka qarrissara dandiitanno. Mayira?

³ Shiiˈneemmo woyite, banxeemmo manchi bohamanno yannara, adhamanke diigantannonna looso hoongeemmo woyite,  woy wolu yaachishanno coyi tuncu yaannonke yannara hagiirrinke baˈˈara dandaanno. Mini giddo keeru hooganno woyiteno hagiirraamma ikka qarrissankera dandiitanno. Ledonke rossannori woy loossannori mishshannonkeha, dartu iillinonkeha, woy Yihowa magansiˈneemmo daafira usurroonninkeha ikkiro, hagiirrinke baˈˈara dandaanno. Fayyimmate qarri, darga assiˈrino dhibbi, woy quwa saˈino yaaddono hagiirre hoongeemmo gede assitankera dandiitanno. Ikkirono “hagiirraamunna taalle noosikki Gashshaanchi” Yesuusi Kiristoosi, manna sheshifachishanna hagiirsiisa baxannota qaagi. (1 Xim. 6:15, NW; Mat. 11:28-30) Yesuusi Ilaalu Sibikatesi yannara, Sheexaanu alame aana babbaxxino fonqoli iillinkerono, hagiirraamma ikkineemmo gede kaaˈlitannonke akatta qummi assino.

4, 5. Hagiirre afiˈranna hagiirrinke baikki heeˈra dandiineemmohu hiittoonniiti?

⁴ Yesuusi hagiirraamma ikkate kaaˈlannonkeha qara coye qummi assino. Togo yiino: “Ayyaanaamittete coye goodhinori hagiirraammaho; iimi Mangiste insatena.” (Mat. 5:3, NW) Ayyaanaamittete coye gooˈnoommota leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti? Ayyaanaamittete sagale sagaˈlineemmoha, ayyaanaamittete coye banxeemmohanna hagiirraamo Magano balaxisiinseemmoha ikkiro, hagiirraamma ikka dandiineemmo. Hatto assinummoro, hagiirrinke lexxanno. Hattono Maganu eino qaale wonshannota albinni roore addaxxineemmo. Maganu Qaali giddo nooti hagiirsiissanno “hexxonke” jawaachishshannonke.—Tit. 2:13.

⁵ Geedanno hagiirre afiˈrate kaaˈlannonkehu qaru coyi Yihowa ledo noonke jaalooma kaajjishiˈrate. Soqqamaasinchu Phaawuloosi ayyaanunni togo yee borreessino: “Woˈmanka woyite Mootichunni [Yihowanni] hagiidhe! Lede yeemmoˈnena, hagiidhe!” (Fil. 4:4) Yihowa ledo muli jaalla ikkine heeˈrate, hayyosi afiˈra hasiissannonke. Maganu Qaali togo yaanno: “Egenno [hayyo] afiˈrannohunna buuxa lexxannohu baˈraaˈrinoho [hagiirraamoho]. Egenno heeshsho uyitanno; ise cuˈmirinohu baˈraaˈrinoho.”—Law. 3:13, 18.

6. Hagiirrinke geedano gede maa assa hasiissannonke?

⁶ Ikkollana hagiirrinke geedonniha ikkanno gede, Maganu Qaale nabbawa calla ikkikkinni harunsa hasiissannonke. Yesuusi ronsoommore harunsa hasiissanota xawisanni togo yiino: “Konne coye affinoonni; affinoonniha assitiniro maassantinanni.” (Yoh. 13:17; Yaiqoobi 1:25 nabbawi.) Ayyaanaamittete hasattonke wonshiˈratenna geedanno hagiirre afiˈrate, ronsoommo garinni heeˈra hasiissannonke. Ikkollana hagiirrenke hunanno coyi batiˈrirono hagiirraamma ikka dandiineemmohu hiittoonniiti? Hanni Yesuusi ilaalaho sabbaki yannara kulinoha aane noo coye laˈno.

7. Dadillitannori hagiirraamma ikka dandiitannohu hiittoonniiti?

⁷ “Yaaddannori baˈraadhinoreeti [hagiirraammaho]; jawaante afidhannona.” (Mat. 5:4) ‘Yaadanno manchi hagiirraamo hiitto ikke ikkanno?’ yine hendeemmoha ikkara dandaanno. Yesuusi coyiˈranni noohu yaadanno manni baalu daafira diˈˈikkino. Bushu manni nafa tenne “qarrissanno yannara” iillannonsa qarrinni kainohunni dadillitara dandiitanno. (2 Xim. 3:1) Ikkollana insa heddannohu uminsa daafira calla ikkinnina Yihowa daafira diˈˈikkino; konnira isi jaalla diˈˈikkitino; hattono hagiirraamma  ikka didandiitanno. Yesuusi coyiˈranni noohu ayyaanaamittetenni goodhinori daafiraati; insa batinyu manni Magano hagiirsiisannokkire assanno daafira dadillitanno. Insa cubbaataamma ikkitinota affino; hattono mannu ooso loossino cubbinni kainohunni dayinoha dadillisanno coye huwattino. Yihowa konni garinni dadillanno manna laˈˈanno; isi qaalisi widoonni sheshifachishannonsa, hattono maassirannonsa; qoleno heeshshonsanni hagiirraamma ikkitanno gede assannonsa.—Hiziqeeli 5:11; 9:4 nabbawi.

8. Joongillu hagiirraamma ikkinanni gede assannohu hiittoonniiti? Xawisi.

⁸ ‘Jooguullu hagiirraammaho; baattono ragidhannona.’ (Mat. 5:5) Jooga ikka hagiirraamo ikkate kaaˈlitannohu hiittoonniiti? Mannu halaale rosanno woyite, heeshshonsa biddi assiˈranno. Konni albaanni insa qarrissannore, giwantannorenna hanqaaleeyye ikkitara dandiitanno. Ikkollana xa insa “haaro mannimma” uddidhe “mararro, joongille, shaqqille, shooshanqenna cinca” leellishshanno. (Qol. 3:9-12) Konninni kainohunni xa insa salaame, baxillunna hagiirru noo heeshsho heedhanno. Qoleno Maganu Qaali togoo mannooti “baato ragidhano” yaanno.—Far. 37:8-10, 29.

9. (a) ‘Keeraano baatto ragidhannohu’ ma garinniiti? (b) ‘Keeraanchimmate daafira hudidhannorinna goodhannori’ hagiirraamma ikka dandiitannohu mayiraati?

⁹ Yesuusi, jooguullu “baatto ragidhanno” yaasi mayyaate? Ayyaanunni buurantinori Yesuusi harunsaano mootoollanna kakkalaasine ikkite gashshitanno woyite uulla ragidhanno. (Aju. 20:6) Iimira haˈrate hexxo noonsakkihu lowo miliyoone ikkanno manni kayinni, guuta ikke salaametenninna hagiirrunni uullate aana hegerera heeˈranno. Kuni manni ‘keeraanchimmate daafira hudiˈrannohanna gooˈrannoha’ ikkino daafira hagiirraammaho. (Mat. 5:6) Ayyaanaamittetenna keeraanchimmate gooˈronsa haaro alamera woˈmunni woˈma fultanno. (2 Phe. 3:13) Maganu bushuulle baala hunanno woyite, keeraano hagiirraamma ikkitanno; hakkuyi gedensaanni qole bunshetenni kainohunni didadillitanno.—Far. 37:17.

10. Maaro leellishate yaa mayyaate?

¹⁰ “Maartannori hagiirraammaho; insarano maarranninsana.” (Mat. 5:7, NW) “Maara” yine tirroonnihu Ibiraawootu Afii qaali qarrantinorira “shaqqille, danchummanna mararro leellisha” yitanno tiro afiˈrino. “Maaro” yine tirroonnihu Giriikete Afii qaalino wolootaho mararro leellisha yitanno tiro afiˈrino. Ikkollana maaro leellisha qarrantinore marara calla diˈˈikkitino. Qullaawu Maxaafi qarrantinorira mitore assine kaaˈla maaro ikkitinota kulanno.

11. Yesuusi shaqqadu Samaarichi daafira coyiˈrino lawishshinni maaro leellishate daafira maa ronseemmo?

¹¹ Luqaasi 10:30-37 nabbawi. Yesuusi shaqqadu Samaarichi daafira coyiˈrino lawishshi maaro leellishate yaa mayyaatero dancha gede asse xawisanno. Samaarichu manchi mararrotenninna maarotenni kae, qarramino mancho kaaˈlate mitore assino. Yesuusi lawishsha coyiˈri gedensaanni, “Atino hadhe hatto assi!” yiino. Konni daafira ninkeneeto togo yine xaˈma hasiissannonke: ‘Anino shaqqadu Samaarichi assire assanni noommo? Qarru iillinonsarira albinni roore mararronna danchumma leellisha dandeemmo? Lawishshaho, jajjabbu roduuwira, gunnoottahonna buxoho mitore asse kaaˈla dandeemmo? Umiˈyanni kae “wolqiweeloota jawaachisha” dandeemmo?’—1 Tes. 5:14; Yai. 1:27.

12. Maaro leellisha hagiirraamma ikkineemmo gede kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti?

¹² Ikkina shaqqille woy maaro leellisha hagiirraamma ikkineemmo gede  assitannonkehu hiittoonniiti? Wolootaho shaqqille leellinsheemmo woyite, wolootaho uyine afiˈnanni hagiirre afiˈneemmo. Qoleno, hatto assineemmo woyite Yihowa hagiirsiinsanni heeˈnoommota anfoommo. (Soq. 20:35; Ibiraawoota 13:16 nabbawi.) Moote Daawiti wolootaho shaqqille leellishanno manchi daafira coyiˈranni togo yino: “Kaaliiqi agare lubbotenni worannosi; baattote aanano maassaminoho [hagiirraamoho] yinanna heeˈranno.” (Far. 41:1, 2) Wolootaho maaronna shaqqille leellinsheemmoha ikkiro, Yihowano ninkera maaro leellishannonke; tini qolte hegere geeshsha hagiirraamma ikkate kaaˈlitannonke.—Yai. 2:13.

13, 14. Xalalu wodaninna hagiirru mereero mayi xaadooshshi no?

¹³ Yesuusi ‘Xalalu wondaniri hagiirraammaho; Magano laˈannona’ yiino. (Mat. 5:8) Wodaninke woˈmante yannara xalala ikkanno gede, hedonkenna hasattonke xalala ikkitanno gede assiˈra hasiissannonke. Yihowa shiqishiˈneemmo magansiˈra adhara hasiˈnummoro, wodaninke xalala ikkanno gede assiˈra hasiissannonke.—2 Qorontoosi 4:2 nabbawi; 1 Xim. 1:5.

¹⁴ Xalalu wodani noonsarira, Yihowa ledo danchu jaaloomi noonsa; Isi ‘uddanonsa hayishshidhannori hagiirraammaho’ yiino. (Aju. 22:14) Insa ‘uddanonsa hayishshidhannohu’ ma garinniiti? Buuramino Kiristaani Yihowa albaanni xalaloota ikke ‘uddanonsa hayishshiˈra’ dandaanno; hatto assiro Yihowa baˈannokki heeshsho aannonsa; hattono insa iima hegerera hagiidhitanni heedhanno. Uullate aana heeˈrate hexxo noonsati lowo daga Maganu jaalla ikkite keeraano ikka dandiitanno. Insa xa nafa ‘uddanonsa geˈrechu mundeenni hayishshidhe waajjo assidhino.’—Aju. 7:9, 13, 14.

15, 16. Xalalu wodani noonsari “Magano laˈˈa” dandiitannohu hiittoonniiti?

¹⁵ Qullaawu Maxaafi ‘Mannu Magano lae gata didandaanno’ yaanno; ikkina xalalu wodani noonsari “Magano laˈˈa” dandiitannohu hiittoonniiti? (Ful. 33:20) “Laˈˈa” yine tirroonnihu Giriikete Afii qaali, “surretenni laˈˈa, wodanchanna afa” yitanno tiro afiˈrino. ‘Wodanu illenni’ Magano laˈannori, iso seekkite affinoreetinna akattasi wodanchitinooreeti. (Efe. 1:18) Yesuusi annisi akatta leellishino daafira “Ane afinohu annaˈyano afino” yiino.—Yoh. 14:7-9.

¹⁶ Yihowa soqqamaasine “Magano laˈˈa” dandiitannoti wole doogo isi kaaˈlannonsa gara wodanchate. (Iyo. 42:5) Insa ‘wodanu illenni’ Maganu keeraanotenna isira ammanante soqqantannorira qixxeessino atoote laˈanno. Buuramino Kiristaani reyotenni kae iimira haˈranno woyite illensanni Yihowa laˈˈa dandaanno.—1 Yoh. 3:2.

17. Keeru hagiirraamma ikkate kaaˈlannonkehu hiittoonniiti?

¹⁷ Yesuusi “Keere kalaqqannori hagiirraammaho” yiino. (Mat. 5:9, NW) Keere kalaqate uminsanni kaˈe sharrantannori hagiirraamma ikka dandiitanno. Rosaanchu Yaiqoobi togo yee borreessino: “Keere baxxannori, keere wixidhe keeraanchimmate guma gamba assidhanno.” (Yai. 3:18) Songote giddono ikko maatete giddo sumuu yinoommokkihu heeˈriro, keere kalaqa dandiineemmo gede kaaˈlankera Magano huucciˈra dandiineemmo. Hakkiinni Yihowa qullaawa ayyaanasi aannonke; kuni ayyaani qole Magano hagiirsiissanno akatta heedhannonkenna hagiirramma ikkineemmo gede kaaˈlannonke. Yesuusi keere kalaqa hasiissannota ikkitinota xawisanni togo yiino: “Fushshaatekki Maganoho shiqishiˈratto yannara giwamoottoha rodookki qaagittoro, fushshaatekki hakko worte agurte hadhe balaxxe giwamootto rodiikki ledo araarami. Hatto assittohu gedensaanni dagge fushshaatekki Maganoho shiqishiˈri.”—Mat. 5:23, 24.

18, 19. Kiristaanu dartu iillinsarono hagiirraamma ikkannohu mayiraati?

¹⁸ “Ane daafira mannu xoniˈneˈro, xiiwiˈneronna kaphunni suˈma huniˈnero tashshi yooˈne.” Yesuusi hatto yaasi mayyaate? Isi lede togo yiino: “Gordu gashshootira lowo waaga afidhinanni daafira tashshi yooˈne; hagiidhe. Kiˈnera albiidi himanaanono hatto xiiwamanna qarra iillishshinonsa.” (Mat. 5:11, 12) Soqqamaasine ganninsanna sabbaka agurtanno gede hajanjinsa yannara, “tashshi yaannansa songote albinni fulte” hadhino. Insa hagiidhitinohu gannoonninsa daafira diˈˈikkino. Hatteentenni insa hagiidhitinohu “Yesuusi suˈmira yite shollinye adha hasiissannonsata egentino” daafiraati.—Soq. 5:41.

¹⁹ Yannankerano Yihowa manni Yesuusi suˈmira yiteenna qarru iillannonsa woyite woy buutote fonqoli tuncu yaannonsa yannara hagiirrunni cincitanno. (Yaiqoobi 1:2-4 nabbawi.) Yesuusi soqqamaasinente gede ninkeno qarru iillannonketa dibanxeemmo. Ikkollana, qarru yannara Yihowara ammanammeemmoha ikkiro, waajjinummokki cincineemmo gede kaaˈlannonke. Lawishshaho Woxawaajje 1944nni kadote gashshooti Henriyiiki Dornikinna rodoosi usuranyu kaampe eessino. Usurtinonsari insa togo yitino: “Reyo hagiirsiissannonsare ikkitino daafira, insa ammansiisa qarraho.” Hakkiinni roduu Dorniki togo yee xawisino: “Ani reya hasiˈreemmoha ikka hoogirono, Yihowara ammanamate yee waajjummokki qarra adha hagiirsissannoe. . . . Giddoˈyani kae huucciˈreemmo huuccatto Yihowawa shiqeemmo gede assitinoe; Isi qole Kaaˈlaanchoˈya ikkinoe.”

20. ‘Hagiirraamu Maganira’ soqqamanke hagiirsiissannonkehu mayiraati?

²⁰ “Hagiirraamo Magano” Yihowa tashshi assineemmoha ikkiro dartu iillinkerono, maatenke gibbunkerono, dhiwammummorono woy geedhinummorono hagiirraamma ikka dandiineemmo. (1 Xim. 1:11 NW) “Kaphannokki Magani” eino qaalino hagiidhineemmo gede assannonke. (Tit. 1:2) Yihowa eino qaale wonshanno woyite, xaa yannara iillannonke qarra hambeemmo. Uulla Gannate ikkitanno yannara, Yihowawiinni bae atoote afiˈneemmo. Qoleno taalle nookki hagiirre afiˈneemmo. Ee, hatte yannara ‘atootenna keere afiˈne hagiidhineemmo.’—Far. 37:11.