1, 2. (a) Haaro mannimma uddiꞌra dandiineemmo yineemmohu mayiraati? (b) Qolasiyaasi Sokka 3:10-14 kulloonniti haaro mannimmati mite akatta hiikkuriiti?

 “HAARO mannimma.” Tenne yaatto Qullaawa Borrote Haaro Alame Tiro giddo lame hinge qummi assinoonni. (Efe. 4:24; Qol. 3:10) Haaro mannimma, “kalaqinohu garinni” yaano Maganu fajjo garinni heeꞌnanni gede kaaꞌlitanno akattaati. Tenne haaro mannimma uddiꞌra, assa dandiinannireeti. Togo yineemmohu mayiraati? Yihowa mannu ooso umisi daninni kalaqinohuraati; hakko daafira, baalunku dhagge ikkitannoti isi akatta heedhannonke gede assiꞌra dandiineemmo.—Kal. 1:26, 27; Efe. 5:1.

² Umi anninkenna amankewiinni cubbo ragiꞌnoommo daafira, mito wote giddonke busha yorto kalaqantara dandiitanno. Qoleno, heeꞌnoommo alame gara ikkinokkire assineemmo gede xixxiibbankera dandiitanno. Ikkirono, Yihowa kaaꞌlonni iso hagiirsiisa dandiineemmo. Tenne assate noonke hasatto lexxitanno gede assiꞌrate, soqqamaasinchu Phaawuloosi qullaawu ayyaaninni borreessinote haaro mannimma akattare ronseemmo. (Qolasiyaasi Sokka 3:10-14 nabbawi.) Hakkiinni, tenne akatta soqqammeemmo wote leellisha dandiineemmohu hiittoonniitiro ronseemmo.

3. Haaro mannimma akatta giddo mittu akati hiikkonneeti?

³ Phaawuloosi haaro mannimma uddiꞌra hasiissannonketa kulihu gedensaanni, haaro mannimma akatta giddo mittu yaano mallaada hoogate akatire coyiꞌrino. Togo yiino: “Giriikichunna Ayihudichu, barciminohunna barciminokkihu, allaggichunna fiixu, borojjichunna biilu dino.” Songote giddo sirchunna gaꞌretenni, woy dagoominsanni kainohunni babbadooshshu heeꞌra hasiisannokkihu mayiraati? Korkaatuno Kiristoosi halaalunni harunsitannori baalu ‘mittoho.’—Qol. 3:11; Gal. 3:28.

4. (a) Yihowa soqqamaano mimmitinsara ma assa hasiissannonsa? (b) Kiristaanu mittimmatenni heeꞌrannokki gede assannohu hiittoo coyi heeꞌrara dandaanno?

⁴ Haaro mannimma uddiꞌrino manni ayyaanaamittete roduuwansanna wole manna ayirrisanno; sirchinsa ikkiha ikkirono, hattono dureeyye woy buxane ikkiturono insa ayirrisanno. (Rom. 2:11) Ikkollana, mite gobbara togo assa qarra ikkitanno gede assanno coyi kalaqamanno. Lawishshaho, biꞌree waro Wodiidi Afirikira babbaxxino dana afiꞌrino manni babbaxxino qooxeessiꞌra heeꞌranno gede kultanno higge fushshinoonni; konninni kainohunni Yihowa Farciꞌraasineno wolu mannino xaa geeshsha hakko qooxeessiꞌra heeꞌranno. Aliidi Bisi, hakko heeꞌranno roduuwi mimmitinsawa aanannonna ‘wodana halaꞌlanno’ gede kaaꞌlate, Birra 2013nni mitte baxxitino qixxaawo qixxeessino. (2 Qor. 6:13) Tini qixxaawo maati?

5, 6. (a) Maganu manni mereero noo mittimma kaajjitanno gede assate mitte gobbara hiittoo qixxaawo assinoonni? (Hanafote noo misile lai.) (b) Tini qixxaawo mayi guma abbitino?

⁵ Addi addi afoo coyidhannoti babbaxxino sircho afidhino halashshaano nooti lame songo, saꞌe saꞌe Qidaamenna Sambata mitteenni yanna sayissanno gede assinoonni. Lamente songo giddo noo roduuwi mitteenni soqqamanno; gambooshsheho mitteenni gamba yaanno, hattono kuꞌu koꞌii minira koyisamanno. Lowo xibbe ikkitanno songuwa tenne qixxaawonni horo afidhino; Yihowa Farciꞌraasinenna wolu haammatu manni tenne qixxaawo naaddinota kulate sinu biirora sokka borreessitino. Lawishshaho, mittu ammaꞌnote sooreessi togo yee borreessino: “Ani Yihowa Farciꞌraasincho diꞌꞌikkoommo; ikkirono sabbakkinannihu qinaawino garinni ikkinotanna babbaxxino sirchinni gamba yitinoonnire ikkitinirono mittimma nooꞌne.” Roduuwu tenne qixxaawo daafira mayinoyya?

⁶ Qoosa Afoo coyidhannoti Nooma, Ingilizete Afoo coyidhanno songora soqqamannoha faranje roduuwa, shattaru minisera koyisate hobbi ruxxi yitanni keeshshitinota coyidhino. Ikkollana, Nooma kuri roduuwi ledo mitteenni soqqantuhunna mininsara koyisantuhu gedensaanni “Insano ninke gedee mannaatilla!” yitino. Gedensaanni, Nooma soqqantannoti Qoosa Afoo coyidhanno songo Ingilizete Afoo coyidhanno songo koyissanno bado iillituta, ise sagale qixxeessite roduuwa koyissu. Ise koyissino manni giddo mittu faranjete sirchi wido ikkinoho songote cimeessaati. Nooma togo yitino: “Roduu harancho laastikete saaxine aana ofollita dhagge assiꞌrumma.” Tini qixxaawo lowo roduuwi haaro jaalla kalaqidhannonna babbaxxino sircho afiꞌrino mannira wodanansa halashshite fantanno gede assitanni no.

7. Ayewoteno shooshaqoota ikka hasiissannohu mayiraati?

⁷ Sheexaanu mooohino alame noo geeshsha, baalunkura qarru iillannonke. Looso hoongammora, xiwammammora, dartu iillankera, kalaqamu dano iillitankera, jajjinke baꞌꞌara woy wolu qarri iillankera dandaanno. Qarru woy mitiimma amaddannonke wote mimmittonke irkisate, shooshaqoota ikka hasiissannonke. Wolootaho shooshaqoota ikkineemmoha ikkiro, shaqqille leellishate  woy danchare assate kaꞌneemmo. (Efe. 4:32) Kuri haaro mannimma akatta Maganu faale harunsine manna sheshifachishate kaaꞌlitannonke.—2 Qor. 1:3, 4.

8. Songote noorira baalaho shooshaqootanna shaqqadda ikka dancha guma abbitara dandiitannohu hiittoonniiti? Lawishsha kuli.

⁸ Wole gobbanni dayino woy mannu ajishe laꞌꞌanno mannira shooshaqoota ikka dandiineemmohu hiittoonniiti? Togoo manniwa shiqanna insa songote giddo hasiissannore ikkitinota affanno gede assa hasiissannonke. (1 Qor. 12:22, 25) Hanni Filippiinsi gobbanni Jaappaane haꞌre heeꞌra hanafinohu Danikaarli lawishsha laꞌno. Isi wole gobbanni dayinoha ikkino daafira, loosu bayicho mallaandannisi. Isi mitto barra Yihowa Farciꞌraasine gambooshshe dayi. Danikaarli togo yiino: “Gambooshshunniwa noori giddo rooru Jaappaanete mannaati; ikkollana insa baalunku alba egenninoehu gede anga fane haaꞌrinoe.” Roduuwu shaqqille leellishansa, Danikaarli ayyaanaamittetenni lophanno gede kaaꞌlitinosi. Isi cuuame xa songote cimeessa ikke soqqamanni no. Ledosi soqqantanno cimeeyye Danikaarli, minaamasi Jeniferiranna songote atoote ikkinohu gede assite laꞌanno. Cimeeyye isinna minaamasi daafira togo yitino: “Bikku heeshsho heeꞌne Maganu Mangiste balaxisiisate daafira insa dancha lawishsha ikkannoreeti.”—Luq. 12:31.

9, 10. Shooshaqoota ikka soqqanshotenni dancha guma afiꞌnanni gede assitannota leellishshanno lawishshuwa kuli.

⁹ Maganu Mangiste sokka mannaho kulleemmo wote, “duuchunku mannira dancha coye assate” faro afiꞌneemmo. (Gal. 6:10) Batinye Yihowa Farciꞌraasine, wole gobbanni darame dayino manna kaaꞌlate insa coyidhanno afoo rossino. (1 Qor. 9:23) Tini lowo atoote afidhanno gede assitinonsa. Lawishshaho Awustiraaliyaho heedhannoti Tiifeni yinanni suwisaancho Biriizibeni katamira noota Siwahiili Afoo coyidhanno songora soqqama hasidhinohura konne afoo rossino. Tiifeni Siwahiili Afoo rosa shota ikka hoogguserono, togo assase lowo atoote afidhanno gede kaaꞌlitinose. Ise togo yitino: “Soqqanshoꞌnenni hagiirraamma ikka hasidhinoro wole afoo rosse. Wole afoo rosa heedhinoonni katamira heedhine wole gobba haꞌrate gedeeti. Alamete doyichoha roduuwu maamaranna dhagge ikkitannota mereeronke noo mittimma laꞌꞌa dandiitinanni.”

¹⁰ Jaappaanete heedhannoti mitte maateno hatto assitino. Meya beettonsa Saakiko togo yitino: “Soqqansho fulleemmo wote, 1990 balla Biraaziletenni darame dayino manna duucha hinge xaandeemmo. Insa Porchugaalete Afiinni qixxeessinoonnihu Qullaawu Maxaafinsanni Yohaannisi Ajuuja 21:3, 4 nna Faarso 37:10, 11, 29 nabbambeemmonsa wote, macca wore macciishshanno; mitu isinni wiꞌlanno.” Tini maate hakkiinni sainore assitino. Saakiko togo yitino: “Kuni manni ayyaanaamittete  coyira lowo hasatto noonsata laꞌnummoti, maatenke gudisiꞌne Porchugaalete Afoo rosate kaꞌnummo.” Tini maate Porchugaalete Afoo coyidhanno songo kalaqantanno gede lowore kaaꞌlitino. Tini maate, saꞌute haammata dirra giddo darame dayinohu lowo manni Yihowa soqqamaano ikkanno gede kaaꞌlitino. Saakiko ledde togo yitino: “Porchugaalete Afoo rosa shota diꞌꞌikkitino; ikkirono, afiꞌnoommo atooti hakko afoo rosate assinoommore lowo geeshsha rooranno. Yihowa lowo geeshsha galaxxineemmosi.”—Soqqamaasinete Looso 10:34, 35 nabbawi.

11, 12. (a) Haaro mannimma uddiꞌrate daafira, gara ikkitino lao heedhannonke gede assiꞌra hasiissannonkehu mayiraati? (b) Umonke heeshshi assineemmore ikkine heeꞌrate kaaꞌlannonkeri maati?

¹¹ Haaro mannimma uddiꞌneemmohu Yihowara ayirrinye abbateeti ikkinnina mannu jajankera diꞌꞌikkino. Mitte yannara guutu ayyaanu kalaqami cubbo loosinohu giddosi naaxxa mudhanno gede assinohura ikkinota anfoommo. (Hiziqeeli 28:17 ledo heewisiisi.) Guuntete xeꞌne noonkeri ninke isinni naaxxineemmokki gede sharrama shota ikkitannonkekkiti egennantinote! Ikkirono, umonke heeshshi assa dandiineemmo. Togo assate kaaꞌlannonkeri maati?

¹² Umonke heeshshi assineemmore ikkine heeꞌrate, Maganu Qaale barru baala nabbambeemmonna nabbamboommore hiincineemmo yanna gaaꞌma hasiissannonke. (Mar. 17:18-20) Roorenkanni Yesuusi rosiisino rosonna isi umosi heeshshi asse wolootaho soqqamino gara hiinca dandiineemmo. (Mat. 20:28) Yesuusi umosi heeshshi assannoha ikkinohura soqqamaasinesi lekka nafa hayishshino. (Yoh. 13:12-17) Ninke manna shiima geeshsha nafa roorroommohu gede assine hendeemmoha ikkiro, Maganunnihu qullaawu ayyaani togoota gara ikkitinokki lao qeelleemmo gede kaaꞌlannonke.—Gal. 6:3, 4; Fil. 2:3.

13. Umonsa heeshshi assanno manni mayi atoote afiꞌranno?

¹³ Lawishsha 22:4 nabbawi. Magano magansidhannori baalu umonsa heeshshi assitannore ikka hasiissannonsa; qoleno umo heeshshi assa lowo atoote afiꞌnanni gede assitanno. Umo heeshshi assa songote giddo salaamenna mittimma heedhanno gede assitanno. Hakkiinni saeno, umo heeshshi assa Maganu elto afiꞌnanni gede assitanno. Soqqamaasinchu Pheexiroosi togo yiino: “Baalunku joongille uddanote gede uddidhine mimmitoho soqqamme. ‘Maganu booꞌnaleeyye giwanno; jooguulleho kayinni elto aanno’”—1 Phe. 5:5.

14. Joongillenna cinca leellishate baalunkunni roore dancha lawishsha ikkannonkehu ayeti?

¹⁴ Yannankera lowo manni jooganna cincaaleessa manna wolqiweelu gede asse laꞌꞌanno. Ikkollana, togoo hedo digaraho. Kuri dancha akatta heedhanno gede assinohu, kalqete alame giddo baalunkunni roortino wolqa noosiho. Joongillenna cinca leellishate baalunkunni roore lawishsha ikkannonkehu Yihowaati. (2 Phe. 3:9) Isi Abirihaaminna Looxi huluullinonsa coye kayisse xaꞌmitu yannara dawaro qolinonsa gari tenne leellishannoho. (Kal. 18:22-33; 19:18-21) Hakkiinni saeno, coyidhinore duucha higge soorritanni waaddinosita Israeelete gaꞌre Yihowa 1,500 saꞌꞌanno diro cince kaaꞌlino.—Hiz. 33:11.

15. Yesuusi jooga ikkatenna cincate daafira dancha lawishsha ikkinonkehu hiittoonniiti?

¹⁵ Yesuusi “joogaho.” (Mat. 11:29) Isi harunsaanosi loossanno soꞌro dandee sae cinca ikkinota leellishino. Isi uullate aana soqqami yannara giwannosihu ammaꞌno afiꞌrino manni coyiꞌrannoha gara ikkinokki coye dandee heeꞌrino. Yesuusi beebbatenni shinisi yanna geeshsha jooganna cincannoha ikkinota leellishino. Isi qarru haqqi aana lowo geeshsha qarramme noo yannara nafa, “diaffe assitanni noona saonsa aguri” yee Yihowa huucciꞌrino.  (Luq. 23:34) Ee, Yesuusi buutote qarrinna shetto iillitanni noosi yannara nafa jooganna cincannoha ikkinota leellishe dancha lawishsha ikkinonke.—1 Pheexiroosi 2:21-23 nabbawi.

16. Joongillenna cinca leellisha dandiineemmo doogga giddo mitte hiittenneeti?

¹⁶ Joongillenna cinca leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti? Phaawuloosi ayyaanaamittete roduuwisira borreessino sokkara joongillenna cinca leellisha dandiinanni doogga giddo mitte kulino; togo yiino: “Mimmitiꞌnera shaqqaddanna shooshaqoota ikke; Maganu Kiristoosinni cubboꞌne agurinoꞌnente gede, kiꞌneno mimmitiꞌne sao agurre.” (Efe. 4:32) Tenne hajajo wonshate jooganna cinca ikka hasiissanno. Gatona yineemmore ikkanke songote giddo mittimma heedhanno gede assitanno.

17. Joongillenna cinca leellisha hasiissannonkehu mayiraati?

¹⁷ Baalunku Kiristaani jooguullenna cinca ikka hasiissannonsa; kuni banxiro calla assinannire diꞌꞌikkino. Gato afiꞌrate jooguullenna cinca ikka hasiissannonke. (Mat. 5:5; Yai. 1:21) Baalunku coyinni roore, tenne akatta lossiꞌranke Yihowara ayirrinye abbitanno, hattono mannu Qullaawu Maxaafi amaale harunsanno gede kaaꞌlate faro fantannonke.—Gal. 6:1; 2 Xim. 2:24, 25.

18. Baxillunna mallaada hoogate mereero mayi xaadooshshi no?

¹⁸ Aleenni ronsummo akatta baala baxillu ledo xaado afidhinote. Lawishshaho, rosaanchu Yaiqoobi hatte yannara noo roduuwi dureeyyetenna buxanete mereero babbadooshshe kalaqqanno daafira insa amaalino. Togo assa “Manna umikki gede assite baxi!” yitannota lowo geeshsha hasiissanno higge wonshinikki gatate. Yaiqoobi aanche togo yiino: “Mannu mereero badooshshe kalaqqiniro kayinni cubbo loossinanni.” (Yai. 2:8, 9) Togo assantenni baxillu manna rosino rosi deerra, sirchonsa woy heedhanno heeshsho laꞌne mallaandeemmokki gede kaaꞌlannonke. Mallaandeemmokkire ikkate sharrammeemmo wote goowi alita dongeemmo yaa diꞌꞌikkino. Addinta mallaandeemmokkire ikkinoommota leellisha hasiissannonke.

19. Baxille uddiꞌra hasiissannonkehu mayiraati?

¹⁹ Baxillu ‘cincahonna shaqqadoho,’ hattono “baxillu dibooꞌnanno.” (1 Qor. 13:4) Maganu Mangiste sokka mannaho kulate cinca, shaqqillunna umo heeshshi assa hasiissanno. (Mat. 28:19) Tini akatta songote giddo noo roduuwi baalu ledo salaametenni heeꞌneemmo gedeno kaaꞌlitannonke. Konni garinni baxille leellisha mayi atoote afiꞌnanni gede assitanno? Songuwa mittimma afidhannonna Yihowara ayirrinye abbitannota ikkitanno gede assitanno; qoleno haaru manni Yihowa minira daanno gede assitanno. Qullaawu Maxaafi haaro mannimma daafira xawisanni togo yaanno: “Kuri duuchunkunni aleenni . . . woꞌma mittimma aannoha baxille uddidhe.”—Qol. 3:14.

20. (a) Ninkeneeto hiikkuri xaꞌmuwa xaꞌma hasiissannonke? (b) Quqquxamme agadhineemmo yanna hiitteeti?

²⁰ Mitti mittinke ninkeneeto togo yine xaꞌma hasiissannonke: ‘Busha assoote qeelatenna galagale asseemmokki gede qorophate maa woyyeessiꞌra hasiissannoe?’ Maganu Mangiste ragiꞌneemmokki gede guficho ikkannonke assoote baala qeelate sharrama, hattono Yihowa kaaꞌlannonke gede laalaante huucciꞌra hasiissannonke. (Gal. 5:19-21) Qoleno, ‘Surreꞌya haarooꞌmitanni no?’ yine ninkeneeto xaꞌma hasiissannonke. (Efe. 4:23, 24) Haaro mannimma woꞌmunni woꞌma uddiꞌneemmo yanna dagga geeshsha, baalunku tenne mannimma uddiꞌnoommo gedeenni heeꞌrate woy dancha akatta baꞌunkekkinni heeꞌrate sharrama hasiissannonke. Ledonke heeꞌranno manni baalu haaro mannimma woꞌmunni woꞌma uddiꞌranno yanna dagganno wote, heeshsho mageeshshi geeshsha hagiirsiissannota ikkitannoro hanni hedde!