1. Addaaminna Heewani Edenete kaashshu basera finqiltu yannara Maganu mannu ooso jawaachishinohu hiittoonniiti?

 MANNU ooso cubbo loosse guuntete xeꞌne noonsare ikkitu yannanni kayise Yihowa jawaante aanni keeshshino. Isi Addaaminna Heewani Edenete kaashshu basera Maganoho finqiltanni heedheenna, albillitte ilamanno sirchonsa jawaachishshanno masaalo coyiꞌrino. Tini Kalaqama 3:15 te noo masaalo, “Biꞌre albi hamashshi” yaano Sheexaanu Daawuloosi bushu loosisi ledo baꞌꞌannota kultanno daafira mannu oosora hexxo amaddinote.—Aju. 12:9; 1 Yoh. 3:8.

2. Yihowa Nohi jawaachishinohu hiittoonniiti?

² Yihowa soqqamaanchi Nohi heeꞌrinohu, Magano waajjannokki manni woꞌmino alameraati; hatte yannara Yihowa magansiꞌrannohu isootinna minisi manna callaho. Hakka waro  finqillenna amanyootu maaeelle batidhino daafira, Nohi hexxo mudhinoha ikkara dandaanno. (Kal. 6:4, 5, 11; Yih. 6) Yihowa kayinni Nohi jeefote geeshsha ‘Maganu ledo qaafanno’ gede kaaꞌlitanno jawaante uyinosi. (Kal. 6:9) Yihowa Nohira, busha alame hunara hedinotanna isinna maatesi gattanno gede maa assa hasiissannosiro kulinosi. (Kal. 6:13-18) Ee, Yihowa Nohira jawaante uyinosi.

3. Yihowa Iyyaasu jawaachishinohu hiittoonniiti? (Hanafote noo misile lai.)

³ Yannate gedensaanni, Iyyaasu Maganu manna Hexxote Gobba haare haꞌranno gede kulloonnisi; kuni shota looso diꞌꞌikkino. Iyyaasu hakko qooxeessira noote wolqaataame daga ledo olame qeela hasiissannosi. Iyyaasu Maganu tenne hajajo hajajisi yannara waajjanno gede assannosiri duuchuri no. Yihowa tenne afino daafira, Muse Iyyaasu jawaachishanno gede kulinosi. Maganu Musera togo yiino: “Mannaho albisanni tenne laꞌꞌatto baatto ragidhanno gede assannonsaha ikkino daafira, Iyyaasura assannore kulisi; jawaatannonna kaajjanno gede irkisisi.” (Mar. 3:28) Iyyaasu loososi hanafara albaanni Yihowa togo yee jawaachishinosi: “Haꞌratto darga baalaho ani Kaaliiqi Maganikki ledokki noommona, ‘Bashshi yitooti! Jawaati’ yee hajajummoheta habbooti. Horonta waajjitooti; hexxono mudhitooti!” (Iya. 1:1, 9) Tini lowo geeshsha jawaachishshanno hedooti!

4, 5. (a) Yihowa hunda dagasi jawaachishinohu hiittoonniiti? (b) Yihowa Beettosi jawaachishinohu ma garinniiti?

⁴ Yihowa mitto soqqamaanchosi calla ikkikkinni dagasi gaamote deerrinnino jawaachishino. Lawishshaho, Yihowa Yihudu manni Baabiloonete qafadame heeꞌre jawaante hasiissannonsata afino daafira jawaachishshanno masaalo kulinonsa; togo yiinonsa: “Ani ledokki noommona waajjitooti; ani Maganokkiitina hexxo mudhitooti. Ani jawaachisheemmohe; kaaꞌleemmohe; wolqaataame angaꞌyanni gargare gatiseemmohe.” (Isa. 41:10) Yihowa umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaanano jawaachishino; xaa yannarano isi jawaachishannonke.—2 Qorontoosi 1:3, 4 nabbawi.

⁵ Yihowa Beettosi Yesuusano jawaachishino. Yesuusi cuuami gedensaanni iiminni, “Hagiirsiisannoehu baxeemmo Beettiꞌya isooti” yitanno huuro daggino. (Mat. 3:17) Yesuusi uullate anna soqqami yannara, kuni qaali lowo geeshsha jawaachishinositi egennantinote!

6. Yesuusi taalaantete daafira coyiꞌrino lawishshi jawaachishannohu hiittoonniiti?

⁶ Yesuusi Annisi lawishsha harunse woloota jawaachishino. Isi goofimarchu daafira kultanno masaalo xawisate taalaantete lawishsha kuli yannara ammanama hasiissannota xawisino. Mootichu mitto mittonka ammanantino soqqamaasinesi togo yee jawaachishinonsa: “Danchaho! Ati ammanamoottohonna dancha soqqamaanchooti. Shiimurira ammanamoottona, loworira shoomeemmohe. Amo Mootichikki hagiirre gutami!” (Mat. 25:21, 23) Tini, rosaanosi woꞌmante yannara Yihowara ammanante soqqantanno gede kaaꞌlitannonsa jawaanteeti!

7. Yesuusi soqqamaasinesi roorenkanni Pheexiroosi jawaachishinohu hiittoonniiti?

⁷ Yesuusi soqqamaasine ninke mereero aye rooranno yitanni duucha higge heewisantino; ikkirono Yesuusi umonsa heeshshi assitanno gedenna mooticha ikkate hasiꞌra agurte soqqamaano ikkitanno gede cince jawaachishinonsa. (Luq. 22:24-26) Roorenkanni Pheexiroosi duucha hige Yesuusa dadillisannore assino. (Mat. 16:21-23; 26: 31-35, 75) Yesuusi hexxo mudhe Pheexiroosi facci asse diagurino; hatteentenni jawaachishinosi, hattono ammanate roduuwasi jawaachishanno gede kulinosi.—Yoh. 21:16.

8. Hiziqiyaasi olantote roorrootanna Yihudu manna jawaachishinohu hiittoonniiti?

⁸ Yihowa Beetti uullara daye manna jawaachishara albaannino Maganunniti ammanantino soqqamaano woloota jawaachisha hasiissannota huwattino. Lawishshaho Hiziqiyaasi, Sooriyu manni waajjishiishinsa yannara olantote roorrootanna Yihudu manna gamba asse jawaachishinonsa. Qullaawu Maxaafi “Mannuno mootensa coyiꞌrino qaalinni jawaati” yaanno.—2 Duduwo 32:6-8 nabbawi.

9. Iyyoobi maxaafinni woloota jawaachishate daafira maa ronseemmo?

⁹ Iyyoobi umisira shesho hasiissinosiha ikkirono, jawaachinsheemmohe yite marte roore ‘daafursitinosiri’ sasu jaallasira woloota jawaachisha dandiinanni gara kulinosa. Isi insara ‘Ani kiꞌne ikkoommoro jawaachisheemmoꞌne, hattono coyiꞌreemmorinni sheshifachisheemmoꞌne’ yiinonsa. (Iyo. 16:1-5) Gedensoonni, Yihowanna Eelihu Iyyoobi jawaachishshinosi.—Iyo. 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10.

10, 11. (a) Yofitahe beettora jawaante hasiissinosehu mayiraati? (b) Xaa yannara hattoo jawaante hasiissannonsahu ayeooraati?

¹⁰ Hunda heeꞌrinohu jawaante hasiissinonsa manni giddo mitte Yofitahe beettooti. Daanyu Yofitahe Amooni daga ledo olamate haꞌrara albaanni xano xaꞌnino; Yihowa qeelanno gede kaaꞌlisiro minisinni umo fulannoha Maganu mine soqqamanno gede Isira kakkalo asse eemmo yee qaale eino. Yofitahe Amooni daga qeele higi woyite annase daae yitara umo minisinni fultinoti beettosiiti; ise isira noosi toleeti. Hatte yannara Yofitahe lowo geeshsha dadillino. Ikkollana isi seemo beettosi heeshshose diro woꞌma Seelo noohu qullaawu dunkaanira soqqantanno gede soye xanosi wonshino.—Eje. 11:30-35.

¹¹ Hatto assa Yofitahera shota diꞌꞌikkitino; beettosi isinni hakkiinni roore dadillitinoti dihuluullissannote; ikkirono ise annise eino qaale wonshate maahoyye yitino. (Eje. 11:36, 37) Ise mine assidhe ooso ilate, maatese sircho sayisatenna ragge adhate qoossose facci assite agurtino. Ee, Yofitahe beettora jawaante hasiissinose. Qullaawu Maxaafi togo yaanno: “Kunino Israeelete gobbara roso ikki: Israeelete seenni Geleaadichu Yofitahe beetto galatate dirunni 4 hige haꞌranno.” (Eje. 11:39, 40, NW) Xaa yannara ‘Mootichu’ looso illachishate yee adhamikkinni heeꞌranno Kiristaanira galatunna jawaante dihasiissannonsa?—1 Qor. 7:32-35.

12, 13. Pheexiroosi ammanate roduuwasi ‘kaajjishinohu’ hiittoonniiti?

¹² Yesuusi reyara albaanni noo hashsha soqqamaasinchu Pheexiroosira togo yiino: “Simiooni! Simiooni! Kuneeti, qamade sorrannihu gede Sheexaanu kiꞌne sorara hasiꞌrino. Ikkollana ammanakki baꞌannokki gede ate daafira huucceemmo. Galagalte daatto woyite roduuwakki kaajjishi!”—Luq. 22:31, 32.

¹³ Pheexiroosi umi xibbi diro heedhino songora heellichote gede ikkino. (Gal. 2:9) Isi Phenxeqosxete ayyaana ayirrinsi barranna hakkunni gedensaanni worba ikkinota leellishe ammanate roduuwasi jawaachishino. Isi lowo diro soqqami  gedensaanni jeefote ammanate roduuwisira sokka borreessino. Isi sokka borreessinonsahu mayiraatiro xawisanni togo yiino: “Tenne sokka haranchunni borresseemmoꞌne. Borreessoommoꞌnehuno amaalammoꞌneranna tini halaalaancho Maganu elto ikkitinota farciꞌrammoꞌnera yeeti. Kunnira, tenne Maganu eltonni kaajjitine uurre.” (1 Phe. 5:12) Pheexiroosi qullaawu ayyaaninni borreessino sokka hakka waro heeꞌrino Kiristaanano ikko xaa yannara noota Maganu soqqamaano jawaachishshanno. Yihowa abbeemmo yee qaale einore agadhine heeꞌnoommote tenne yannara togoo jawaante lowonta hasiissannonke!—2 Phe. 3:13.

14, 15. Soqqamaasinchu Yohaannisi qullaawu ayyaaninni borreessinori albano ikko xaa yannara noo Kiristaana jawaachishannohu hiittoonniiti?

¹⁴ Soqqamaasinchu Yohaannisino umi xibbi diro heedhinote Kiristaanu songora heellichote gede ikkino. Isi Wongeelisi giddo Yesuusi soqqansho daafira borreessino xagge hatte yannarano ikko yannankera noo Kiristaana jawaachishshannote. Addu Kiristaana bande anfannihu baxillunni ikkinota Yesuusi coyiꞌrino hedo noohu Yohaannisi Wongeelira callaati.—Yohaannisi 13:34, 35 nabbawi.

¹⁵ Yohaannisi borreessinoti sase sokkanno wole muxxe halaale amaddino. Loonsoommo cubbinni kainohunni ninkeneeto bushiinsheemmo woyite, “Yesuusi mundee cubbu baalunni keereensitannonke” yitanno hedo nabbambeemmo woyite dijawaanteemmo? (1 Yoh. 1:7) Gaabbo agura gibbe qarrissunkero “Maganu wodaninkera aliidiha” ikkinota kultanno hedo nabbawanke disheshifachishshannonke? (1 Yoh. 3:20) “Maganu baxille” ikkinota borreessinohu Yohaannisi callaati. (1 Yoh. 4:8, 16) Yohaannisi layinkinna sayikki sokka borreessi woyite, ‘halaalunni heeꞌrino’ Kiristaana galatino.—2 Yoh. 4; 3 Yoh. 3, 4.

16, 17. Soqqamaasinchu Phaawuloosi umi xibbi diro heeꞌrino Kiristaana jawaachishinohu hiittoonniiti?

 ¹⁶ Umi xibbi diro baalunkunni roore ammanate roduuwasi jawaachishinohu Phaawuloosiiti yaa dandiinanni. Kiristaanu songo xintantu gedensaanni roore soqqamaasine heedhinohu aliidi bisi noowa Yerusaalamete ikkikki digatino. (Soq. 8:14; 15:2) Yihudaho heeꞌranno Kiristaani, mitto Magano ammanannohu Ayihudete ammaꞌno harunsanno mannira Yesuusire sabbakkino. Qoleno soqqamaasinchu Phaawuloosi addi addi maganna magansiꞌrannohu Giriiketenna Roomu mannira haꞌre sabbakanno gede qullaawu ayyaani kulinosi.—Gal. 2:7-9; 1 Xim. 2:7.

¹⁷ Phaawuloosi yannankera Turkete gobba noowa, hattono Giriikenna Ixaaliya haꞌre Ayihude ikkinokki manni mereero Kiristaanu songo xintino. Konni haaru Kiristaanira ‘gobbansa manni qarra iillishinonsa’ daafira jawaante hasiissinonsa. (1 Tes. 2:14) Phaawuloosi 50 M.D. balla Teselonqe noote haaro songora togo yee sokka borreessino: “Kiꞌne woꞌmanka woyite huuccattotenni qaanganni, Maganoho galata shiqishiꞌneemmo. Maganinkenna Anninke albaanni ammanaꞌnenni leellishshinanni looso, baxilliꞌne, jawaantenna Mootichinke Yesuusi Kiristoosi widoonni afidhinoonnita jawaata [hexxo] woꞌmanka woyite qaangeemmo.” (1 Tes. 1:2, 3) Insa mimmito jawaachishshanno gede togo yee amaalinonsa: “Xa assitinanni heedhinoonninte gede, mimmitoꞌne jawaaachishshenna dhaabbe.”—1 Tes. 5:11.

18. Umi xibbi diro heeꞌrinohu aliidi bisi Filiphoosi jawaachishinohu hiittoonniiti?

¹⁸ Umi xibbi diro heeꞌrinohu aliidi bisi songote giddo albisa ikkite soqqantannoreno ikko woꞌma songo jawaachishino. Lawishshaho wongeelaawichu Filiphoosi Samaariyu mannira Yesuusire sabbaki yannara aliidi bisi kaaꞌlinosi. Insa haaru Kiristaanira qullaawu ayyaani dirrannonsa gede huuccitara aliidi bisi miilla ikkitinore Pheexiroosinna Yohaannisi sokkino. (Soq. 8:5, 14-17) Filiphoosino ikko haarote Kiristaana ikkino manni aliidi bisi konni garinni kaaꞌlinonsa daafira lowo geeshsha jawaattinoti dihuluullissannote!

19. Umi xibbi diro Aliidi bisi Kiristaanu songora soyino sokka mayi guma abbitino?

¹⁹ Yannate gedensaanni aliidi bisi, Ayihude ikkinokki Kiristaani Muse Seeri giddo kulloonni garinni barcima hasiissannonsaronna teꞌee hasaawate gamba yiino. (Soq. 15:1, 2) Insa qullaawu ayyaani kaaꞌlonninna Qullaawa Borro seekkite xiinxallite barcima hasiissannonsakkita murtino; tenne xawisate songuwate sokka borreessitino. Aliidi bisi soyino roduuwi songuwate sokka iillishshino. Tini mayi guma abbituyya? Roduuwu “sonkoonni borro laꞌe, jawaachishshannota ikkitinohura lowo geeshsha hagiidhitu.”—Soq. 15:27-32.

20. (a) Yannankera noohu aliidi bisi alamete doyichora noo roduuwa jawaachishanni noohu hiittoonniiti? (b) Aananno birxichira hiittenne xaꞌmora dawaro afiꞌneemmo?

²⁰ Yannankera noohu aliidi bisino Beeteelete maate miilla, qanchoho soqqantannore baxxitinota woꞌma yanna soqqamaanonna alamete doyichora nooha addu Kiristaana baala jawaachishanno. Umi xibbi diri Kiristaani gede yannankera noo Kiristaanino afiꞌranno jawaantenni hagiidhanno! Qoleno 2015nni Aliidi Bisi Yihowawa Higi yitanno biroshere qixxeessino; tini biroshere halaalu mininni fultinore baasa jawaachishshino. Ikkollana Yihowa gede woloota jawaachisha hasiissannonsari togo assate qoosso noonsare callahoni? Aanano birxichira tenne xaꞌmora dawaro afiꞌneemmo.