1, 2. (a) Hiittenne kaajja dandoo lossiꞌra hasiissannonke? Mayira? (b) Konni birxichira maa ronseemmo?

 ADDU Kiristaana ikkinoommo daafira, mitte mashalaqqe halaale ikkitinotanna teꞌee buuxate dandoonke lossiꞌra hasiissannonke. (Law. 3:21-23; 8:4, 5) Togoo dandoo lossiꞌra hoongummoro, Sheexaanunna alamesi hedonke daaffara dandiitanno. (Efe. 5:6; Qol. 2:8) Qoleno kuni konneeti yine afoo wonshine coyiꞌra dandiineemmohu gara ikkitino mashalaqqe heedhunkero callaati. Lawishsha 18:13 yitanno garinni, “[“Halaale,” NW] macciishshinikkinni tumo qola, gowwimmatenna shollinyeho.”

² Konni birxichira coye seekkine buunxe halaale afa qarra ikkitannonke gede assannoha batinye coye ronseemmo. Qoleno mitte mashalaqqe halaale ikkitinotanna teꞌee buuxate kaaꞌlannonkeha Qullaawu Maxaafiha xintu seeranna lawishshuwa laꞌneemmo.

3. Lawishsha 14:15 te nooha xintu seera harunsa hasiissannonkehu mayiraati? (Hanafote noo misile lai.)

³ Yannankera odoo woy mashalaqqe afiꞌnanni doogga bushsha koteeti. Interneetete, televizhiinetenna wolu xaadooshshu buusi widoonni kiirre tunqannikki mashalaqqe shiqqanno. Batinyu mannira jaallansanna wolu egennino manni imeeletenna borrote sokka soyannonsa; sokka soyanno manni hatto assannohu odoo iillishate  hede ikkara dandaanno. Ikkollana afanni heeꞌre halaale wire gara ikkitinokki odoo tareessanno manni noo daafira, qorophanna macciishshineemmore seekke buuxa hasiissannonke. Tenne yannara kaaꞌlannonkehu Qullaawu Maxaafihu xintu seeri hiikkonneeti? Lawishsha 14:15 togo yitanno: “Gowwu manchi yinire baala adda assiꞌranno; egennaamu kayinni layiꞌranni qaafanno.”

4. Filiphisiyusi Sokka 4:8, 9 nabbambeemmore doodhineemmo woyite kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti? Gara ikkitino mashalaqqe afiꞌra hasiissannonkehu mayiraati? (“ Addu Mashalaqqe Afiꞌrate Kaaꞌlitannonke Qixxaawo” yitanno saaxine lai.)

⁴ Dancha doorsha doodhate gara ikkitino mashalaqqe hasiissannonke. Konni daafira, nabbambeemmo mashalaqqe qorophine doodha hasiissannonke. (Filiphisiyusi Sokka 4:8, 9 nabbawi.) Ammaꞌninannikkita interneetete aana noo odoo woy imeelete sokka nabbambanni yannanke guxxa dihasiissannonke. Roorenkanni kaadaasinete hedo halashshitanno webisayite qoropha hasiissannonke. Kaadaasinete mixo Maganu soqqamaasine ammana shoshshoggishatenna halaale wirate. Huluullissanno mashalaqqe gara ikkinokki doorsha doodhineemmo gede assitankera dandiitanno. Gara ikkitinokki mashalaqqe surrenkanna wodananke daaffara dandiitannota horonta dea dihasiissannonke.—1 Xim. 6:20, 21.

5. Israeele hiittenne kaphu odoo macciishshitino? Tini odoo gawajjitinonsahu hiittoonniiti?

⁵ Kaphu odoo adda assiꞌra lowo qarra abbitara dandiitanno. Lawishshaho, hanni Muse waro Hexxote Gobba qotanno gede sonkoonnihu 12 manni giddo 10 busha odoo haadhe daggu yannara ikkinore hedi. (Kir. 13:25-33) Israeelete daga kuni manni totaino totao macciishshituti waajjite sheke yitino. (Kir. 14:1-4) Insa togo waajjitinohu mayiraati? Rooriidi qotaano busha odoo haadhe daggino daafira, Israeelete manni insa yitinore adda assiꞌrinoha ikkara dandaanno. Insa, Iyyaasunna Kaaleebi yinanniri ammanantino qotaano abbitinota dancha odoo macciishsha gibbino. (Kir. 14:6-10) Isiraeele, adda ikkinore macciishshanna Yihowa addaxxa agurte, kaphu odoo macciishsha doodhitino. Tini hiittoo gowwimmaati!

6. Yihowa soqqamaano daafira waajjishannore macciishshineemmo woyite masa hasiissannonkekkihu mayiraati?

⁶ Roorenkanni Yihowa manni daafira macciishshineemmo woyite qoropha hasiissannonke. Sheexaanu Maganunnite ammanantino soqqamaano suꞌma hunannota horo deꞌooti. (Aju. 12:10) Konni daafira, Yesuusi gibbannonkeri ‘kaphunni suꞌmanke huntannota’ coyiꞌrino. (Mat. 5:11) Konnira, Yihowa soqqamaano daafira waajjishannore macciishshineemmo woyite dimanseemmo.

7. Imeeletenni woy borrotenni sokka sonkammora albaanni maa heda hasiissannonke?

⁷ Jaallakkira woy wolu egennootto mannira imeeletenni woy borrote sokka soya baxisannohe? Hatto ikkiro, mitte haaro odoo macciishshatto woyite wolu balaxihekki wolootaho kula hasiꞌrattoha ikkara dandaanno. Ikkollana imeeletenni woy borrotenni sokka soyattora albaanni ateneeto togo yite xaꞌmi: ‘Tini odoo adda ikkitinota seekke buuxoommo?’ Tini odoo adda ikkase buuxoottokkiha ikkiro, hedittokkinni roduuwinke mereero kaphu odoo tuqisattora dandaatto. Odoo adda ikkase huluullamittoro woleho sokkooti; isinni hattenne sokka huni.

8. Mite gobbara gibbannonkeri maa assitino? Ninkeno hendummokki insara kaaꞌlinammora dandiineemmohu hiittoonniiti?

⁸ Muddamme sokka woleho sayisa wole qarrano abbitanno. Mite gobbuwara, Yihowa Farciꞌraasine hasidhu gede soqqama didandiitanno; mitowa isinni loosonke agamboonni. Hatte gobbara heeꞌrannohu giwannonke manni roduuwinke waajjanno woy mimmito ammanannokki gede assitannota kaphu odoo tuqisara dandaanno. Hanni alba Sooviyeti  Yuneenete ikkinore laꞌno. KGB yinanni polise mitu Yihowa dirijjite giddo egennantino roduuwi kaadaasine ikkitino yite kapho halashshitino. a Batinyu konne kapho ammante Yihowa dirijjite giddonni fultino. Tini dadillissannote! Yannate gedensaanni insa giddo batinyu higgino; mitootu kayinni dihiggino. Baaru aana dano iilliteenna hiiqqaqqantino markaawe gede, insa ammanano hatto ikkitino. (1 Xim. 1:19) Ninkera togoo gawajjo iillitannonkekki gede qoropha dandiineemmohu hiittoonniiti? Gara ikkitinokkita woy buunxoonnikki odoo tuqinseemmokki gede qoropha hasiissannonke. Dogammeemmokki gede qorophanna macciishshinoommori adda ikkinotanna teꞌee buuxa hasiissannonke.

9. Gara ikkitino mashalaqqe afiꞌra qarra ikkitannonke gede assannohu wolu coyi maati?

⁹ Kuni konneeti yine afoo wonshine coyiꞌneemmokki gede assannonkehu wolu coyi, gama wido calla adda ikkitino odooti. Shiima halaale calla amaddino odoo woꞌmunni woꞌma soꞌrisiissara dandiitanno. Togoo mashalaqqe soꞌrisiissannonkekki gede qoropha dandiineemmohu hiittoonniiti?—Efe. 4:14.

10. Israeelete daga roduuwinsa ledo olamate kaꞌinohu mayiraati? Insa olantannokki gede assinonsari maati?

¹⁰ Hanni Iyyaasu waro Yordaanoosi Lagira galchimaanni heedhanno Israeelera iillinonsare laꞌno. (Iya. 22:9-34) Insa Yordaanoosi Lagira soojjaatoonni heedhanno Israeele (Roobeeli, Gaadinna Minaaseti darate ikkitanno gosa) Yordaanoosi Lagi mule jawa kakkallanni bayicho seekkidhinota macciishshitino. Tini odoo soꞌro diafidhino. Yordaanoosi Lagira galchimaanni heedhanno Israeele tenne xea mashalaqqe adhite roduuwinsa Yihowara finqiltinoha laweennansa, soojjaatoonni noo Israeele qasate heddino. (Iyyaasu 22:9-12 nabbawi.) Ikkollana insa ola hanaffara albaanni, coye buuxxanno gede ammanamino labballo sokkino. Ikkina halaalu xawo fuliyya? Roobeeli, Gaadinna Minaaseti darate ikkitanno daga kakkallanni bayicho qixxeessitinohu qaagooshshehooti ikkinninna kakkalo kakkalate diꞌꞌikkino. Insa konne bayicho seekkitinohu Yihowara ammanante soqqantinota dagganno ilama affanno gedeeti. Galchimaanni noo Israeele woꞌmunni woꞌma adda ikkitinokki  odoo macciishshite roduuwansa digawajjitino; hatteentenni insa taxxi yite macciishshitino odoo addahoronna teꞌee buuxxino; hatto assansanni lowo geeshsha hagiidhitinoti dihuluullissannote!

11. (a) Memfebostera taashsho xeꞌinori iillinosihu hiittoonniiti? (b) Daawiti kuni ikkannota hoolate maa assannohu baino?

¹¹ Mito woyite mannu ninke daafira gara ikkinokkire coyiꞌrara dandaanno. Hanni Moote Daawitinna Memfiboste lawishsha laꞌno. Daawiti Memfebostera danchummanna shaqqille leellishinosi; hattono ahaahisi Saaooli baatto baala qolinosi. (2 Sam. 9:6, 7) Yannate gedensaanni kayinni Daawiti Memfeboste daafira gara ikkinokkire macciishshino. Daawiti coye buuxikki Memfiboste jajja baala haaꞌne hoollanni gede kulino. (2 Sam. 16:1-4) Daawiti Memfiboste hasaawisi gedensaanni soꞌrinoti leeltinosi; hakkiinni isi Memfebostera gama jajja qollannisi gede assino. (2 Sam. 19:24-29) Daawiti muddame yoo yaa agure taxxi yee hede coye buuxate woꞌnaalinoha ikkoommero taashsho xeꞌinore assannokkihu baino.

12, 13. (a) Yesuusi wolootu suꞌmasi huntu yannara maa assino? (b) Wolootu ninke daafira kapho halashshituro maa assa dandiineemmo?

¹² Wolootu ate daafira gara ikkinokkire coyidhe suꞌmakkilla huntu? Yesuusiranna cuuaanchu Yohaannisira togoo fonqoli iillinonsa. (Maatewoosi 11:18, 19 nabbawi.) Yesuusi suꞌmasi hunni yannara maa assino? Isi suꞌmasi hunnoonnitera heewisamanni yannasinna wolqasi diguxxino. Hatteentenni mannu isi assinorenna rosiisinore lae isi daafira halaale ikkinore afanno gede jawaachishino. Yesuusi yiino garinni, “Egennote halaalaanchimma gumisenni leeltanno.”—Mat. 11:19.

¹³ Yesuusi lawishshinni kaajja roso ronseemmo. Mito woyite mannu ninke daafira gara ikkinokkire coyiꞌrara woy mishankera dandaanno. Tenne yannara iillitinonke miico biddi assate woy baino suꞌmanke seekkate sharrammeemmoha ikkara dandaanno. Ikkollana assa dandiineemmohu wolu woyyino coyi no. Mittu manchi ninke daafira kapho halashshiro, heeꞌneemmo heeshshonni wolootu isi coyiꞌrinori kapho ikkinota affanno gede assa dandiineemmo. Yesuusi lawishshi leellishanno garinni danchu akati heeꞌrinkero, tini mannu ninke daafira coyiꞌranno kapho hayishshite hooltara dandiitanno.

14, 15. Uminke wodancha addaxxa woshshaado ikkitankera dandiitannohu hiittoonniiti?

¹⁴ Mitu coyi togooti yine afoo wonshine coyiꞌneemmokki gede assannonke korkaati giddo mittu, gara ikkitino mashalaqqe afiꞌra hooga ikkitinota ronsoommo. Wolu korkaati kayinni ninke uminke guuntete xeꞌne noonkere ikkankeeti. Yihowara lowo diro soqqammanni keeshshinoommoha ikkiro, lowo woꞌnaalshanna wodancha afiꞌnoommoha ikkara dandaanno. Konni daafira, wolootu ayirrissannonkeha ikkara dandaanno. Ikkollana, qoropha hoongummoro tinino woshshaado ikkitankera dandiitannohu hiittoonniiti?

¹⁵ Quwa saꞌne uminke wodancha addaxxa hananfammora dandiineemmo. Mitto coye assineemmo woyite uminke hedonna laonni calla massagammeemmoha ikkara dandaanno. Qoleno seekkine buunxoommokkiha ikkiro nafa, hakko coye gunde anfoommoha lawankera dandaanno. Tini kayinni lowo qarra abbitanno! Qullaawu Maxaafi uminke wodancha addaxxineemmokki gede qorowisiisannonke.—Law. 3:5, 6; 28:26.

16. Konni lawishshi garinni, hoteelete giddo mayi ikkino? Toomi mayyee hedino?

¹⁶ Hanni tenne ikkito hedi. Mitte hawarro, Toomi yinannihu lowo diro cimeessa ikke soqqamino rodii, Yohaannisi yinanni cimeessi galtesi ikkitinokki mancho ledo hoteelete ofolle heeꞌreenna laiti lowo geeshsha masi. Toomi, Yohaannisi manchote ledo osoꞌlanna, hasaawannanna hanqafamanna lai. Toomi  lowo geeshsha masino daafira togo yee heda hanafi: ‘Yohaannisinna minaamasi konninni kainohunni adhamansa diiga ikka? Qaaqquullinsa hiikkanno ikka?’ Toomi konni albaanni togoohu dadillisanno coyi wolootaho iillanna laino. Ati Toomi ikkoottoro maa assatto?

17. Toomi gedensoonni maa huwatino? Ninke konni lawishshinni maa ronseemmo?

¹⁷ Toomi, Yohaannisi mitte mancho ledo heeꞌreenna laino daafira calla, isi minaamasira ammanaminokkihu gede asse hedino; ikkollana Toomi coye seekke buuxinoni? Hakko hashshanni, Toomi Yohaannisira silke bilbilino. Toomi, Yohaannisi ledo heedheenna laino mancho Yohaannisira bayira rodoosiiti; qoleno ise wolu katamira heedhannoti daggino; Toomi tenne afiti mageeshshi geeshsha saalinoro heda dandaatto. Yohaannisi rodoosi ledo xaadinku lowo diro ikkino. Isi rodoosi ledo hoteelete xaadinohu ise hakko katamira shiima saate calla keeshshitanno daafiraati. Yohaannisi minaama injiinosekki daafira ledosi haꞌra didandiitino. Toomi, gara ikkitinokki hedosi wolu mannira kula hoogasinni tashshi yiinosi. Konni lawishshinni maa ronseemmo? Yihowara soqqammoommo diri ikki geeshshihano ikkiro, mittu coyi togooti yine afoo wonshine coyiꞌnammora albaanni seekkine buuxa hasiissannonke.

18. Roduuwinke daafira gara ikkinokkire macciishshineemmo woyite, tenne adda assiꞌneemmo gede assannonkeri maa ikkara dandaanno?

¹⁸ Macciishshinoommo mashalaqqe buuxa qarra ikkitannonke gede assannohu wolu coyino no; mittu ammanate rodiinkera koffi yinoommoha ikkara dandaanno. Hashsha barra tenne hendeemmoha ikkiro, rodoonke huluullama hananfammora dandiineemmo. Konni daafira, isi daafira gara ikkinokkire macciishshineemmo woyite, ranke adda assiꞌnammora dandiineemmo. Tennenni maa ronseemmo? Roduuwinkera koma amada, coye buunxummokki insara yoo yineemmo gede assitankera dandiitanno. (1 Xim. 6:4, 5) Hinaasonna hamashshaaꞌma wodaninke giddo rumuxxite hedonke daaffannokki gede gargadha hasiissannonke. Yihowa roduuwanke banxammoranna insara wodaninni kaꞌne mulla gatona yinammora hasiꞌrannota dea dihasiissannonke.—Efesooni Sokka 4:2, 32 nabbawi.

19, 20. (a) Mittu coyi halaale ikkinotanna teꞌee buuxate kaaꞌlannonkehu Qullaawu Maxaafihu xintu seeri hiikkonneeti? (b) Aananno birxichira maa ronseemmo?

¹⁹ Yannankera ammannanni mashalaqqe afiꞌne mittu coyi togooti yine afoo wonshine coyiꞌra qarra ikkitanni no. Mayira? Korkaatuno rooriidi mashalaqqe buunxoonnikkite woy gama wido kaphoho; qoleno ninke guuntete xeꞌne noonkereeti. Ikkina tennera mayi kaaꞌlannonkeyya? Qullaawu Maxaafiha xintu seera afanna harunsa hasiissannonke. Xintu seeri giddo mittu, macciishshinoonniri halaale ikkinota buunxikki dawaro qola gowwimmatenna shollinyeho yaannoho. (Law. 18:13) Wolu Qullaawu Maxaafihu xintu seeri qole, mitto coye buunxummokki adda assiꞌneemmokki gede kulannoho. (Law. 14:15) Qoleno Yihowara soqqammanni keeshshinoommo diri ikki geeshshihano ikkiro, uminke wodancha addaxxineemmokki gede qoropha hasiissannonke. (Law. 3:5, 6) Qullaawu Maxaafihu xintu seeri agarooshshe ikkannonkehu, mittu coyi togooti yine afoo wonshine coyiꞌnammora albaanni seekkine buunxemmoha ikkirootinna hayyote doorsha doodhineemmoha ikkirooti.

²⁰ Mittu coyi halaale ikkinotanna teꞌee buuxa qarra ikkitannonke gede assannohu wolu coyino no. Guuntete xeꞌne noonkere ikkinoommo daafira, aana laꞌne wolootaho yoo yaa rakkannonke. Tenne daafira duucha woyite fonqolo ikkannonkerenna konne fonqolo qeela dandiineemmo gara aane noo birxichira ronseemmo.