1. Mittu sokkaanchi Sheexaane ikkino gara xawisi.

 ALBA Yihowa ledo danchu fiixoomi noosiho. Ikkollana, kuni sokkaanchi gedensaanni hige mannu ooso magansidhasira yora jammari. Isi tenne gara ikkitinokki yorto hooꞌla agure, giddosi lophite cubbo ilta geeshsha sammi yee wodhino. (Yaq. 1:14, 15) ‘Halaalu giddo kaajje uurrinokkihu’ hakku sokkaanchi Sheexaaneho. Isi Yihowara finqile “kaphu anna” ikkino.—Yoh. 8:44.

2, 3. “Sheexaane,” “Daawuloosi,” “hamashsho” nna “dhudhuufa” yitanno qaalla Yihowara qara diina ikkino sokkaanchi daafira maa leellishshanno?

² Sheexaanu finqili yannanni kayise, Yihowara qara diinaati hattono mannu ooso baalantera baarigaaraho. Sheexaanu suꞌmuwa isi mageeshshi geeshsha busha ikkinoro leellishshanno. Sheexaane yaa “Hettisaanchoho” yaate; kuni suꞌmi, kuni bushu sokkaanchi Maganu aliidimma woy silxaane feexire giwannotanna dandaamisi deerrinni gaarammannota leellishanno. Sheexaanu wolu baalunkurinni roore Yihowa aliidimma baꞌanna laꞌꞌa hasiꞌranno.

³ Ajuuja 12:9 kultannonte gede, Sheexaane Daawuloosi yinoonni; hatto yaa “Suꞌma hunannoho” yaate. Kuni suꞌmi Sheexaanu Yihowa  kaphaanchoho yee suꞌmasi huninota qaagiissannonke. “Biꞌree hamashsho” yaanno qaali Sheexaanu hunda Edenete hamashshu widoonni Heewani soꞌrisiisi yanna qaangeemmo gede assannonke. “Lowo dhudhuufa” yaanno qaali kayinni Sheexaanu kaajjadonna busha ikkinota, hattono Maganu alaami woꞌmannota hoolatenna Maganu manna gudate hasatto noosita leellishanno.

4. Konni birxichira maa ronseemmo?

⁴ Ee, Sheexaanu Maganoho ammanammeemmokki gede assa hasiꞌranno. Qullaawu Maxaafi togo yee amaalannonkehu mulla diꞌꞌikkino: “Wodanaaꞌmitine hedde, deantinoonte! Baarigaariꞌne Daawuloosi egemmannoha hasiꞌre ittananno doobbiichi gede kawanna kaꞌa doyanni noona.” (1 Phe. 5:8) Konni daafira, konni birxichira Yihowanna mannisi diina ikkinoha Sheexaane qoropha hasiissannonkehu mayiraatiro leellishshannota sase Sheexaanu akattare ronseemmo.

5, 6. (a) Sokkaano “wolqaataamma” ikkitinota leellishshanno lawishshuwa kuli. (b) Sheexaaneho “reyo abbate wolqa noosi” yinoonnihu mayiraati?

⁵ Sokkaano yaamantannori ayyaanu kalaqo “wolqaataammaho.” (Far. 103:20) Insa manna lowo geeshsha roortanno; qoleno mannunnita roortinoti assaawate dandoonna jawaante noonsa. Ammanantino sokkaano wolqansa danchurira horoonsidhanno. Lawishshaho, mitte hige mittu Yihowa sokkaanchi 185,000 ikkannoha Asooru wottaaddara shiino; konne assa mittu manchira wole agurina woꞌma saraawitera nafa ayirrannoreeti. (2 Neg. 19:35) Wole woteno mittu sokkaanchi noosi wolqanna ogimma horoonsiꞌre Yesuusi hawaariyaate usuru mininni fultanno gede assino. Hakkawote agaraasine agarte nooha ikkirono, sokkaanchu saanqa fane hawaariyaate fushshi gedensaanni saanqa qole cufi geeshsha mittoreno diaffino!—Looso 5:18-23.

⁶ Ammanantino sokkaano wolqansa danchurira horoonsidhannoha ikkirono, Sheexaanu kayinni wolqasi horoonsiꞌrannohu bunsheteeti. Noosi wolqa qolte dimajjate! Qullaawu Maxaafi Sheexaanu “tenne alame gashshaancho” hattono “tenne alame magano” ikkinota kulanno. (Yoh. 12:31; 2 Qor. 4:4) Sheexaanu Daawuloosira ‘reyo abbate nafa wolqa noosi.’ (Ibi. 2:14) Hatto yaa kayinni manna baalanka isi umisi shaanno yaa diꞌꞌikkitino. Ikkollana, alamete aana kuꞌu koꞌoye giwanna finqille batidhino; tini Sheexaanu akattaati. Hakkiinni saeno, Sheexaanu Heewani doge Addaami Maganoho finqilanno gede assino daafira, cubbunna reyo manna baalaho iillitino. (Rom. 5:12) Konni garinni, Daawuloosira “reyo abbate wolqa noosi” yaate. Yesuusi iso “lubbo shaannoho” yiino. (Yoh. 8:44) Ee, Sheexaanu wolqaataamo diinaati!

7. Agaaninte wolqaataamma ikkitinota leellishshinohu hiittoonniiti?

⁷ Sheexaane giwanke, isira calla ikkikkinni isira haꞌlite Maganoho finqiltannorira baalaho diinna ikkineemmo gede assitannonke. Hatte finqilaasine giddo, agaanintete yinanniri batinye ayyaanu kalaqo no. (Aju. 12:3, 4) Agaaninte amaddino manna shetissenna rakkeessite mannunnita roortino wolqa noonsata duucha higge leellishshino. (Mat. 8:28-32; Marq. 5:1-5) Tini busha sokkaanonna “agaanintete roorrichi” afiꞌrino wolqa mulluri gede assine laꞌꞌa dihasiissannonke. (Mat. 9:34) Yihowa kaaꞌlo nookkiha Sheexaanu ledo gaaramme qeela didandiineemmo.

8. (a) Sheexaanu ma assa hasiꞌranno? (Umi misile lai.) (b) Ati umikki laootto garinni, tini alame urungicha ikkinohu Sheexaanu akata leellishshannohu hiittoonniiti?

⁸ Hawaariya Pheexiroosi Sheexaane “ittananno doobbiichi” ledo heewisiisino. Mittu maxaafi kulanno garinni “ittana” yine tirroonnihu Girikete qaali “lowo geeshsha hudiꞌrino moyichi wodanno wodatto” kulannoho. Kuni qaali Sheexaanu  urungicha woy kaajjado ikkinota dancha gede asse xawisannoho! Sheexaanu, alame gudisidhe angasi nooha ikkirono, wole lexxe egemma hasiꞌranno. (1 Yoh. 5:19) Alame isira mitore afooho tuqqate geeshshaatilla. Sheexaanu xa “waanna sagalewa” yaano uullate aana gattino buuramaasinenna insa ledo miiloontinore “wole geꞌreewo” egemmate alba higinohu gedeeti. (Yoh. 10:16; Aju. 12:17) Sheexaanu Yihowa daga egemmate qodhe kaino. Umi xibbi dirinni kayise xaa geeshsha Yesuusi harunsaano baasa darantanno gede assino gari isi urungicha diina ikkinota leellishanno.

9, 10. (a) Sheexaanu Isiraeelete daga gawajjinohu hiittoonniiti? (Lawishshuwa kuli.) (b) Sheexaanu Isiraeele gawajjate kaꞌꞌanno gede assinosihu baxxino korkaati maati? (c) Yannankera mittu Yihowa soqqamaanchi kabbaade cubbo loosanno wote Sheexaaneho mayi macciishshamannosi?

⁹ Sheexaanu urungichimmasi leellishannore wolereno assino. Lowo geeshsha hudiꞌrino doobbiichi saada hili geeshshano dimararanno. Amadino saada mararikki shaanno; shiihu gedensaannino digaabbanno. Hatteente gede, Sheexaanu egemma hasiꞌrannore horonta dimararanno. Lawishshaho, Isiraeelete daga foorrenna hafuurre lawino cubbo loossu yannara Sheexaanu insa mageeshshi geeshsha duganni keeshshinoro heda dandaatto. Amanyoote bainore assinohura Zimiriiranna hafuuraamoho Giyaazira dadillisanno coyi iilli yannara, hakku ittananno doobbiichi Sheexaanu hagiidhe kubbino gari ‘leellannohe?’—Zeh. 25:6-8, 14, 15; 2 Neg. 5:20-27.

¹⁰ Sheexaanu roorenka Isiraeelete daga gawajjate hasiꞌrinohu baxxino korkaati noosihuraati. Sheexaane cancanannohunna Yihowa aliidimma gara ikkase buuxisannohu Mesihichu daannohu hatte daga widoonniiti. (Kal. 3:15) Sheexaanu Isiraeele harditara dihasiꞌrino; hakko daafira insa cubbunni daafara baasa sharramino. Isi Daawiti soorri yannara didadillino; woy Muse Hexxote Gobba eikki gati yannara dimararinosi. Maganu soqqamaano giddo mittu kabbaade cubbo loosanno wote Sheexaaneho tashshi yaannosi. Isinni, togoo qeelle Daawuloosi Yihowa xonate horoonsiꞌranno.—Law. 27:11.

11. Sheexaanu Saarara mixiꞌre kainohu mayiraati?

¹¹ Sheexaanu Mesihichu ilamanno maate roorenka feexire giwino. Lawishshaho, hanni Yihowa Abirahaamira “lowo daga” ikkatto yee  kulisihunni shiima yanna gedensaanni ikkinore laꞌno. (Kal. 12:1-3) Abirahaaminna Saara Gibitsete heedheenna, Feriooni minaamasi ikkitara Saara minisira abbisiisiꞌrino. Ikkollana, Yihowa konni coyira mereero eꞌꞌe Saara konni buutote coyinni gatisinose. (Kalaqo 12:14, 15, 17, 20 nabbawi; a Kal. 12:16, 18, 19) Yisaaqi ilamara shiima yanna albaannino Geraari katamira hattoori ikkino. (Kal. 20:1-7) Badheenni heeꞌre togoore qineessinohu Sheexaanehokka? Isi Saara dureette Uuri gobbanni fulte dunkaanaho heedhanni noo daafira Feriooninna Abimeleki heedhannota beetemangistennita qawaaxxote heeshsho laꞌe dogantanno yee hexxinokka? Sheexaanu Saara minaannasenna Yihowa kaadde hatte nugussara assidhanno yee hedinokka? Qullaawu Maxaafi tenne bade dikulanno; ikkirono, Saara Maganu abbeemmo yee qaale eino sircho ilate qoossose huꞌnitoommero Daawuloosira tashshi yaannosita huwata dandiineemmo. Hattee dancha mancho galte diiganturono, qoleno suꞌmisenna Yihowa ledo noose jaaloomi bairono Sheexaaneho mittoreno dilawannosi. Addaho, Sheexaanu urungichaho!

12, 13. (a) Sheexaanu Yesuusi ilami gedensaanni urungichimmasi leellishinohu hiittoonniiti? (b) Yannankera Yihowa baxannonna isira soqqamanno qaaqquulle Sheexaanu ma garinni laꞌꞌannoha lawannohe?

¹² Abirahaami heeꞌrihunni lowo xibbi diri gedensaanni Yesuusi ilami. Sheexaanu hakkoye qaaqqo faayyahonna baxisannoho yee dimararino. Isi kuni qaaqqi lophe Maganu qaale eino Mesihicha ikkannota afino. Ee, gedensaanni “Daawuloosi looso diigannohu” qaru Abirahaami sirchi Yesuusaati. (1 Yoh. 3:8) Sheexaanu qaaqquulle shaa horo kaajjilleho yee hedakka? Isi assannori gara ikkirono ikka hoogirono tenne daafira dihedanno. Sheexaanu qaaqqo Yesuusa shiishiishate kaino. Hiittoonni?

¹³ Nugusu Heroodiisi ayyaanto dagge “ilaminohu Yihudootu nugusi hiikko no?” yite xaꞌmitusita baasa masino; qoleno iso shaate mixiꞌre kaino. (Mat. 2:1-3, 13) Nugusu hedosi woꞌmitanno gede, Beeteleemetenna qooxeessaho heedhannore lame dironna hakkuyi woro noo qaaqquulle baalanka shine gundanni gede hajajino. (Maatewoosi 2:13-15⁠a, 16 nabbawi; b Mat. 2:17, 18) Yesuusi hattee goofonni gatino; kayinni kuni assooti diininke Sheexaanu daafira maa kulannonke? Daawuloosi mannu lubbo horonta mararannokkita huwata dandiineemmo. Iso qaaqquullu nafa dimararsannosi. Sheexaane ‘ittananno doobbiichooti’ yaa garankolla. Isi urungicha ikkinota dea dihasiissannonke!

14, 15. Sheexaanu ‘ammaninokki manni surre ballisinohu’ ma garinniiti?

¹⁴ Sheexaanu dogannoha ikkasi calla nafa mannu baxillaanchu Magani Yihowawiinni xeertiꞌranno gede assitanno. (1 Yoh. 4:8) Sheexaanu doge mannu ‘ayyaanaamittete coye gooꞌrannokki’ gede assanno. (Mat. 5:3) Konni garinni isi, “Maganu lawishsha ikkinohu Kiristoosire kulannohu ayirradu danchu duduwi xawaabbi xawannonsakki gede ammaninokki manni surre ballisino.”—2 Qor. 4:4.

¹⁵ Sheexaanu manna dogate woy soꞌrisiisate horoonsiꞌranno doogga giddo qara ikkitinoti kaphu ammaꞌnooti. Daawuloosi mannu ‘iso calla  magansiꞌnasira hasiꞌrannoha’ Yihowa agure albi annuwansa, woy kalaqama, woy saada woy wole togoore magansiꞌranna laꞌꞌanno wote hagiidhannoti egennantinote! (Wol. 20:5) Magano garunni magansiꞌnanni heeꞌnoommo yite heddannori nafa kaphu ammananninna haafu budinni sakaalantino. Kuni manni biꞌre Yihowa togo yii manni gede mararsannoho: “Sagale ikkannokki coyira woxeꞌne kaffaltinannihu mayiraati? Qoleno hagiirsiisannokki coyira damoozaꞌne mayira huꞌnitinanni? Seekkitine ani yeemmore macciishshe, hattono dancha ikkinore itte; hakko garinni doorantino sagale ittine hagiidhitinanni.”—Isa. 55:2.

16, 17. (a) Yesuusi Pheexiroosi, “Fafi kawiinni, Sheexaane!” yiinohu mayiraati? (b) Sheexaanu baqqi yine agadhineemmokki gede assate dogannonkehu hiittoonniiti?

¹⁶ Sheexaanu Yihowara diinaggaabbe soqqantannore nafa dogara dandaanno. Lawishshaho, hanni Yesuusi rosaanosira shinannisi yanna iillitinota kulinsa wote ikkinore hedi. Hatte yannara hawaariya Pheexiroosi iso marare callichosi fushshe togo yiisi: “Mooticha, ateneeto togoonta qokkooti; kuni horonta diꞌꞌiillannohe.” Hakkiinni Yesuusi Pheexiroosira togo yee kaajjishe coyiꞌri: “Fafi kawiinni, Sheexaane!” (Mat. 16:22, 23) Yesuusi Pheexiroosi “Sheexaane” yiinohu mayiraati? Yesuusi hakkiinni aane ikkannore afino daafiraati. Isi reye wodote kakkalo ikkannotinna Daawuloosi kaphaancho ikkinota buuxisanno yanna hakkawote iillite no. Mannu ooso xagge giddo hattee quuxxote yannara Yesuusa “ateneeto togoonta qokkooti” yaa dihasiissannote. Yesuusi hattee yannara deseꞌe yiiro, Sheexaanu hasiꞌrinori woꞌmi yaate.

¹⁷ Tenne alame goofimarchi gambise dayino daafira, ninkeno heeꞌnoommohu quuxxote yanna giddooti. Sheexaanu tenne alame aana umonke ‘qohantenni’ qawaaxxote heeshsho heeꞌrate sharrammammora hasiꞌranno. Isi heeꞌnoommo yanna deꞌneemmo gedenna baqqi yine agadhineemmokki gede assa hasiꞌranno. Togoori iillaꞌnera wodhitinoonte! “Ayewoteno baqqi yitine agadhe.” (Mat. 24:42) Goofimarchu daa dirahino woy horonta didaanno yee Sheexaanu tareessanno totainni dogantinoonte.

18, 19. (a) Sheexaanu uminke daafira mayine hendeemmo gede asse dogankera woꞌnaalanno? (b) Yihowa wodanaaꞌmine hendeemmo gedenna deammeemmokki gede kaaꞌlannonkehu hiittoonniiti?

¹⁸ Sheexaanu ninke dogate woꞌnaalannoti wole doogono no. Isi ‘Ane Maganu dibaxannoe’ woy ‘Ane cubbi Maganu maarannoha diꞌꞌikkino’ yine hendammora hasiꞌranno. Kunino Sheexaanu ninke dogate horoonsiꞌranno totaooti. Noore coyiꞌniro, Yihowa baxannokkihu ayeti? Sheexaane umosiiti. Maganu cubbosi maarannokkihuna ayeti? Hakkuno Sheexaaneho. Qullaawu Maxaafi ninke daafira kayinni togo yaanno: “Maganu keeraancho ikkino daafira, loosoꞌnenna xaano ikko albillitte qullaawootaho soqqantine suꞌmisira leellishshinanni baxille dihawanno.” (Ibi. 6:10) Yihowa iso hagiirsiisate assineemmore naadanno; qoleno soqqanshonke mulla daafuro diꞌꞌikkitino. (1 Qorontoosi 15:58 nabbawi. c) Konni daafira Sheexaanu totainni dogammoonke.

¹⁹ Kageeshsha laꞌnummonte gede, Sheexaanu wolqaataamoho, urungichahonna dogannoho. Konne busha diina gaaramme qeela dandiineemmohu hiittoonniiti? Tennera Yihowa kaaꞌlo noonke. Qaalisi, ‘Sheexaanu xagarro anfeemmo’ gede horoonsiꞌranno doogga kulannonke. (2 Qor. 2:11) Sheexaanu horoonsiꞌranno hayyo afanke, roore wodanaaꞌmine hendeemmo gedenna deammeemmokki gede kaaꞌlitannonke. Ikkollana, Sheexaanu hayyo afa calla diguddanno. Qullaawu Maxaafi togo yaanno: “Daawuloosi . . . gibbe, kiꞌnewiinni xooqannona.” (Yaq. 4:7) Sheexaane gaaramme qeela dandiineemmota sase coyibba aananno birxichira ronseemmo.