1, 2. Mitu manni Maganu daafira mayyee hedanno?

 BATINYU manni, assineemmori Maganoho didhiwanno yee hedanno. Isinni mitu manni heeshshonsa giddo baxi coyino ikkiro Maganu hakkoye dilaꞌꞌanno yaanno. Lawishshaho, Bocaasa 2013⁠nni buutote hambabalatte Filippiinsi gobba gantu gedensaanni mittu jawu katami kantiiba ikkino manchi, “Maganu wolewa maꞌlikki digatino” yiino.

² Wolootu qolte assitannore Maganu lae afannokkihu gede assite heddanno. (Isa. 26:10, 11; 3 Yoh. 11) Kuni manni hawaariya Phaawuloosi “Maganoho ayirrinye aa gara labbe [dileeltinonsa]” yii manni gedeeti. Togoo mannooti “finqille, cubbu, hafuurre, bunshe . . . woꞌmitinonsareeti.”—Rom. 1:28, 29.

3. Ninkeneeto mayine xaꞌma hasiissannonke?

³ Ninkena? Aleenni kulli manni gede ikkikkinni, Yihowa assineemmo coye baalanka laꞌꞌannota anfoommo. Ikkina ninkeno heeshshonke giddo isi kaaꞌlonna wolqa huwantanni heeꞌnoommo? Qoleno, Yesuusi “Magano laꞌanno” yii manni wido ikkinoommo? (Mat. 5:8) Hatto yaa mayyaatero huwatate, hanni balanxe Qullaawu Maxaafi giddo kulloonniha Maganu wolqa huwatino manninna huwatinokki manni lawishsha laꞌno. Hakkiinni aanchine, heeshshonke giddo Yihowa  wolqa ammanate illenkenni xunsine laꞌꞌa dandiineemmo gara ronseemmo.

4. Isiraeelete diinna Maganu wolqa huwattinokkihu mayiraati?

⁴ Hundi waro, addi addi daga Maganu Isiraeelete mannira assinore laꞌino hattono macciishshitino. Yihowa maalaletenni mannasi Gibitsete gobbanni fushshino; qoleno batinye gobba nugussa qeeltanno gede kaaꞌlinonsa. (Iya. 9:3, 9, 10) Yordaanoosira galchimi widoonni nooti roore nugussa macciishshitinorenna laꞌinore lashshi assite, “Iyyaasunna Isiraeelete ledo olamate mittimma kalaqidhino.” (Iya. 9:1, 2) Tini nugussa olama hanaffu gedensaanni nafa, Maganu wolqa huwata dandiitanno gede assannore laꞌino. Yihowa biddishshi garinni, Isiraeelete “daga diinnansa rabbisidha geeshsha arrishsho noowa uurritu, aganuno milli diyiino.” (Iya. 10:13) Ikkollana, Yihowa diinnate “wodaninsa kaajjado ikkanno gede wore aguri; hakko daafira insa Isiraeelete ledo olantu.” (Iya. 11:20) Isiraeelete baarigaarra Maganu Isiraeelete mannira olamanni noota ammante adha gibbino daafira qeelantino.

5. Bushu Nugusi Akiaabi ammana giwino coyi maati?

⁵ Gedensaanni, bushu Nugusi Akiaabi Maganu wolqa huwatate kaaꞌlannore duuchare laino. Eeliyaasi togo yee kulinosi: “Ani hajajummoro ikkinnina gobbate loju woy xeenu diheeꞌranno!” (1 Neg. 17:1) Eeliyaasi hatto yee coyiꞌranno gede assinohu Yihowa ikkinoti leeltanni no; ikkirono Akiaabi tenne ammana dihasiꞌrino. Wole woteno Akiaabi Eeliyaasi huuccatto asseenna giira iiminni dirrite kakkalo ittanna laino. Hakkiinni Eeliyaasi Yihowa moolle baꞌanno gede assannota kulanni Akiaabira togo yiino: “Xeenu daye amadannohekki gede eela dirri!” (1 Neg. 18:22-45) Akiaabi kuni baalunkuri ikkanna lainoha ikkirono, konne assitanni nooti Maganu wolqa ikkitinota diammanino. Konninna aleenni laꞌnummo lawishshuwanni maa ronseemmo? Yihowa wolqa loossanno yannara huwatate baqqi yinoommore ikka hasiissannonke.

6, 7. Iyyaasu diro mitu manni maa wodanchino?

⁶ Aleenni kullite busha nugussa waro heeꞌrinohu mitu manni kayinni hatte nugussa gede ikka agure Maganu wolqa huwatino. Lawishshaho, Iyyaasu diro roore daga Isiraeelete ledo olantinoha ikkirono Gebaooni manni kayinni Isiraeelete ledo salaamete gondooro eino. Mayira? Insa togo yitino: “Ninke soqqamaanokki . . . Maganikki Yihowa suꞌmira ayirrinyu noonke daafira dangoommo; korkaatuno ayirrinyesinna assinore baalankare macciishshinoommo.” (Iya. 9:3, 9, 10) Gebaooni manni Isiraeele kaaꞌlanni noohu halaalaancho Magano ikkinota ammane hayyoota ikkansa leellishino.

⁷ Reaabino dirisera ikkino coyinni Maganu wolqa wodanchitino. Ise Yihowa mannasi gatisino gara macciishshitu gedensaanni, lame Isiraeelete qotaanora, “Yihowa tenne gobba aannoꞌneta afoomma” yitino. Reaabi togo assase gawajjo abbitasera dandiitannoha ikkirono, Yihowa isenna minise manna gatisara dandaannota ammantino.—Iya. 2:9-13; 4:23, 24.

8. Mitu Isiraeelete manni Maganu wolqa wodanchinohu hiittoonniiti?

⁸ Yihowa Eeliyaasi huuccatto macciishshe giira dirrisanna lainohu mitu Isiraeelete manni, bushu Nugusi Akiaabi gede ikkikkinni tenne assitinoti Maganu wolqa ikkitinota huwatino. Kuni manni Yihowa dirrisino giira kakkalo ittanna laiti, “Yihowa halaalaancho Maganooti!” yiino. (1 Neg. 18:39) Insa laꞌꞌanni nooti Maganu wolqa ikkitinota dihuluullamino.

9. Yannankera Yihowa laꞌꞌanna wolqasi huwata dandiineemmohu hiittoonniiti?

⁹ Kageeshsha laꞌnummoti dancha lawishshanna busha lawishsha ikkanno manni xagge, Magano laꞌꞌate yaa woy isi wolqa huwatate yaa mayyaatero anfeemmo gede kaaꞌlitinonke. Ninkeno Magano anfanni haꞌnummoro, akattasinna  isi assannore “[wodaninke] illenni” laꞌneemmohura wolqasi huwata dandiineemmo. (Efe. 1:18) Yihowa mannasi irkisannota wodanchinohu hundano ikko dirinkera noo manni gede ikka hasiꞌneemmo. Ikkina yannankera Maganu manna kaaꞌlannota leellishshanno taje no?

10. Yihowa yannankerano manna kaaꞌlanni noota leellishshanno taje hiitteeti? (Umi misile lai.)

¹⁰ Yihowa yannankerano manna kaaꞌlannota leellishshannoti gari taje no. Ayyaanaamittete kaaꞌlo afiꞌrate huuccatto assiꞌre kae huuccattonsara dawaro afiꞌrino manni woꞌnaalsha duucha wote macciishshineemmo. (Far. 53:2) Alaani yinanni rodii Filippiinsi gobbara mitte shiima giddichora minunni mine haꞌre sabbakanni heeꞌre mitte manchonni xaadi; hakkiinni mancho wiꞌlitu. Isi togo yiino: “Hatte soodo, tini mancho Yihowa Farciꞌraasinesi soyannose gede huuccatto assidhino. Ise anje heedhe Qullaawa Maxaafa Yihowa Farciꞌraasine ledo xiinxallitino; kayinni mine assidhe hatte giddicho hadhuti insa ledo xaada didandiitino. Maganu huuccattosera dawaro bayichonko qolinose daafira hagiidhite wiꞌlitino.” Tini mancho mittu diri giddo heeshshose Yihowara sayisse uyitino.

11, 12. (a) Yihowa mannasi kaaꞌlanni noohu hiitte doogganniiti? (b) Maganu mitte rodoo kaaꞌlino gara kuli.

¹¹ Batinye Maganu soqqamaasine addi addi araado lawishshaho sijaara agate, jingilli assitanno xagga adhate, woy teeda baꞌino misilla laꞌꞌate gade qeeꞌlitino daafira Yihowa kaaꞌlinonsata huwattino. Mitootu Yihowa affara albaanni togoo gade uminsanni qeeꞌlate duucha higge woꞌnaaltinoha ikkirono didandiitino. Yihowa kaaꞌlannonsa gede huuccidhuta kayinni, isi “mannu wolqara aleenni ikkitino wolqa” uyinonsa daafira laanfensa qeeꞌla dandiitino.—2 Qor. 4:7; Far. 37:23, 24.

¹² Yihowa batinye soqqamaanosi gillete qarransa dandiitanno gedeno kaaꞌlinonsa. Lawishshaho, Eemi yinanni rodoo shiima Paasifiki giddicho hadhe Mangistete Addaraashenna misiyoone galtanno mine mina kaaꞌlitara sonkise yannara mitiinsanno coyi tuncu yiinose. Ise togo yitino: “Galleemmohu mitte shiima hoteeleraati; qoleno barru baala loosu bayicho lekkatenni lolahu batiꞌrino doogo widoonni haꞌneemmo.” Hakkiinni saeno, hakkiichi manni bude rosa hasiissinose; qoleno duucha wote korreente woy wayi diheeꞌranno. Eemi ledde togo yitino: “Gamete aana gami-tokke yinannihu gede, mitto barra ledonke loossanno rodoora hanqe beleqe coyiꞌrumma. Hakko barra minira baasa dadilloommati mite higoomma. Hoteelete caabbichu nookki kifileꞌyara ofolle, Yihowa kaaꞌlannoe gede giddoꞌyata fushshe kuꞌlumma.” Eemi korreente dagguta, Giliyaadi maassore kulanno birxicho amaddinota mitte Agarooshshu Shae haadhe nabbawa hanaffu; kuni birxichi isera tuncu yiinose qarra baalanka yaano haaro bude rosate daafira, ayidde qalli yaatenna haaru manni ledo heeꞌrate daafira kulannoho. Ise togo yitino: “Hakko hashsha Yihowa hasaawisanni nooehu gede ikke macciishshaminoe. Tini qolte uyinoonnie looso agureemmakki gede kakkayissinoe.”—Far. 44:25, 26; Isa. 41:10, 13.

13. Yihowa mannisi ‘danchu duduwi daafira gaaramannonna higge affinoha assanno’ gede kaaꞌlanni noota leellishannori maati?

¹³ Yihowa Farciꞌraasine “danchu duduwi daafira gaaramanna higge affinoha assa” dandaansa, Yihowati bayira wolqa kaaꞌlitanni noonketa leellishshannote wole tajeeti. (Fil. 1:7) Mite mangistubba Maganu manni looso woꞌmunni woꞌma hoolate woꞌnaaltino. Ikkollana, Yihowa Farciꞌraasine aliidi yoo mine 268 qeelle afidhino; kuri giddo 24 qeelle afidhinohu 2000 M.D. kawa calla Awuroppunnihu Kalaqamu Qoosso Yoo Mineeti. Tenne hendeemmo wote, Maganu wolqa hoola dandaannohu mittuno nookkita huwanteemmo.—Isa. 54:17; Isayyaasi 59:1 nabbawi. a

14. Sabbakate loosinkenna mittimmanke Maganu ledonke noota leellishshannohu hiittoonniiti?

 ¹⁴ Dancha duduwo alamete deerrinni duduwa dandiinoommohu Maganu kaaꞌlanni noonke daafira callaati. (Mat. 24:14; Looso 1:8) Hakkiinni saeno, addi addi daga giddonni gamba yiinohu Maganu manni mereero nooti baxxitino mittimma alame afidhinokkite; Yihowa magansiꞌrannokki manni nafa, “Maganu kiꞌne mereero no” yaannohu mayiraatiro huwata dandiineemmo. (1 Qor. 14:25) Ee, Maganu mannisi ledo noota leellishshanno taje bae ikkitinota huwantoommo. (Isayyaasi 66:14 nabbawi. b) Atina? Heeshshokki giddo Maganu wolqa huwattanni nootto?

15. Mito wote Yihowa kaaꞌlanni noonketa huwata hoongeemmohu mayiraati? Xawisi.

¹⁵ Maganu wolqa kaaꞌlitanni noonketa huwata qarra ikkitannonke gede assitanno coyibba hiikkuriiti? Heeshshonke giddo iillannonke qarri quwa saꞌne yaandeemmo gede assankera dandaanno. Hattoo wote, Yihowa alba kaaꞌlinonke gara deꞌnammora dandiineemmo. Eeliyaasi nafa, Mootitte Elzaabeeli sheemmahe yite waajjishiishshusi yannara, Maganu alba assinosire deino. Qullaawu Maxaafi Eeliyaasire kulanni, “Reyanno gede huucciꞌri” yaanno. (1 Neg. 19:1-4) Eeliyaasi ma assiro woyyanno? Jawaante afiꞌrate Yihowa huucciꞌra hasiissinosi.—1 Neg. 19:14-18.

16. Magano Iyyoobi laino garinni laꞌꞌate maa assa dandiineemmo?

¹⁶ Iyyoobi iillinosi qarri aana lowo geeshsha illachishino daafira, qarrasi Yihowa laꞌꞌanno garinni laꞌꞌa didandiino. (Iyo. 42:3-6) Ninkeno Iyyoobi gede, Magano laꞌꞌate lowo geeshsha sharrama hasiissankera dandiitanno. Konne assa dandiineemmohu ma garinniiti? Qullaawa Borro xiinxallineemmo wote, nabbamboommo coye ninkera tuncu yiinonkeri ledo xaadinse hiinca hasiissannonke. Yihowa irkisanni noonke gara huwantummo kiiro, isi albinni roore xawe leellannonke. Hakkiinni ninkeno Iyyoobi gede  togo yaa dandiineemmo: “Maccaꞌya alba atere kullanna macciishshitino; xa kayinni illeꞌyanni laoommohe.”

17, 18. (a) Yihowa kaaꞌlanni noonketa wodancha dandiineemmo doogga hiikkuriiti? (b) Yannankera Maganu kaaꞌlannonke gara leellishanno woꞌnaalsha kuli.

¹⁷ Yihowa wolqa huwata dandiineemmo doogga hiikkuriiti? Hanni mite lawishshuwa laꞌno: Miteekkite halaale macciishshootto gari, Maganu kaaꞌlinoheta leellishannoha ikkara dandaanno. Songote gambooshshiwa shiqqino kifile macciishshite kaꞌe, “Hasiise nooe coye macciishshoommo” yite hedootto woti no? Woy huuccatto assidhe dawaro afiꞌroottoha ikkara dandaanno. Miteekkite soqqanshokki halashshiꞌra hasidheenna Yihowa coye injeessinohe gara laꞌe dhagge assiꞌrootto woti heeꞌrara dandaanno. Woy Yihowara soqqamattokki gede ataawe ikkinohe looso aguritto gedensaanni Maganu “Horonta diagureemmohe” yee coyiꞌrino qaali woꞌmanna laootto? (Ibi. 13:5) Ayyaanaamittetenni baqqi yinoommore ikkinummoro, Yihowa batinye doogganni kaaꞌlinonketa huwata dandiineemmo.

¹⁸ Keeniyaho heedhannoti Saara togo yitino: “Qullaawa Maxaafa xiinxalliseemmati mitte mancho xiinxallose hakkeeshshi geeshsha dinaaddanno yee hedoommahura huuccatto assiꞌrumma. Ise xiinxallisa aguronso hiitto asso yee Yihowa huucciꞌrumma. Huuccatto gude ‘Hamiiꞌni’ yee kaꞌꞌanni heeꞌreenna silkeꞌya bilbilantu. Qullaawu Maxaafi rosaanchoꞌya ledoꞌya gambooshshe haꞌra dandiitannotanna teꞌee afate bilbiltinoe! Lowo geeshsha dhagge assiꞌrumma!” Atino Maganu assanni noohere hedattoha ikkiro, wolqasi huwata dandaatto. Iisiyaho heedhannoti Roona yinanni rodoo togo yitino: “Yihowa massaganni noonketa wodanchate woꞌnaalsha afiꞌra hasiissanno. Wodancha rosicho assiꞌnummo gedensaanni kayinni, isi mageeshshi geeshsha kaaꞌlanni noonkero anfeemmohura dhagge ikkannonke!”

19. Magano laꞌannori wido ikkate hasiisannohu wolu coyi maati?

¹⁹ Yesuusi togo yiino: “Wodaninsa xalala ikkinori Magano laꞌanno daafira hagiirraammaho.” (Mat. 5:8) ‘Wodaninke xalala’ ikka dandaannohu hiittoonniiti? Giddiidinke xuru nookkiha ikka hasiissannosi; qoleno busha amanyoote baalanka agura hasiissannonke. (2 Qorontoosi 4:2 nabbawi. c) Ayyaanaamittetenni jawaantoommorenna danchu amanyooti noonkere ikkinummoro, Magano laꞌanno yiniri wido ikkineemmo. Aananno birxichira, ammana heeshshonke giddo Yihowa kaaꞌlo roore huwatate kaaꞌlitannonke gara laꞌneemmo.