HEENOOKI lowo diro heeꞌrino. Heeꞌrino diri 365 meddi yaanno; kageeshshi diro heeꞌrino yee heda ninkera qarrissannota ikkitara dandiitanno; isi xaa manni heeꞌranno dirinni shoole ero sae heeꞌrino yaate! Ikkollana hakkawaro mannu heeꞌranno diro hendiro isi geercho diꞌꞌikkino. Hatte yannara, yaano 5,000 saꞌꞌanno diri albaanni, mannu xaahunni roore diro heeꞌranno. Heenooki ilami yannara umi manchi Addaamira 600 diro saꞌꞌannosi; hakkunni gedensaanni Addaami 300 diro heeꞌrino. Addaami sirchi giddo mitu isinni hakkiinni saino diro heedhino. Konni daafira Heenooki 365 dirihu noo yannara jawaata manchooti yaa dandiinanni; isi hakkawote albillitte lowo diro heeꞌreemmo yee hexxa dandaanno. Kayinni isi hakkunni gedensaanni lowo diro diheeꞌrino.

Heenookira lubbo mulira abbannori iillisikki digatino. Hanni isi, muli yannara Maganu sokka kulinonsa manni ikke hanqino gara hedanni insa xooqanna leellohe. Hakku manni baasa aaraawino. Qoleno iso tiyyire giwino. Heenooki kulinonsa sokka mishino; hattono iso insawa soyino Magano giwino. Magano Yihowa assite affannori nookkiha ikkirono, soqqamaanchosi Heenooki kayinni gawajjitara mixidhino! Heenooki layinkita maatesi ledo xaadannokkiha lawinosiha ikkara dandaanno. Isi minaamasinna seennu oososi woy beettisi Matusaali daafira woy beettisi beetti Laamehi daafira yaadinokka? (Kalaqama 5:21-23, 25) Xaate isiri kaino yaateni?

Qullaawu Maxaafi giddo Heenooki daafira lowore dikulloonni. Isire kulannohu sasu qummeeshshi calla no. (Kalaqama 5:21-24; Ibiraawoota 11:5; Yihuda 14, 15) Ikkirono, tini qummeeshshuwa kuni manchi jawaata ammana noosiha ikkinota huwanteemmo gede kaaꞌlitannonke. Mine kalaqiꞌrootto? Gara ikkinore assa qarra ikkitinohe yanna no? Hatto ikkiro, Heenooki ammananni lowore rosa dandaatto.

Heenooki ilami yannara mannu ooso bunshete doogo hadhanni no. Addaaminni hananfe kiirriro hatti lamalki ilamaati. Hatte yannara mannu ooso Addaaminna Heewani alba afidhe kaꞌe huꞌnitino guuntewiinni dixeertidhino. Hakkawaro mannu lowo diro heeꞌrannohu iseraati. Ikkollana hatti mannu amanyootunninna ayyaanaamittetenni maaeele no yannaati. Hatte yannara finqille batidhino. Tini finqille layinki ilama ikkinohu Qaaeeli rodoosi Abeeli shii yannara hanaffinote. Qaaeeli sirchi giddo mittu isinni naaxxaleessa ikkinohura, Qaaeelinni roore finqilanna rabbisiꞌra hasiꞌrannoha ikkino! Sayikki ilama yannara bunshe roore batidhino. Hatte yannara mannu Yihowa suꞌma gana hanafino; ikkirono, Maganu suꞌma ganannohu iso guwisiꞌrate yee diꞌꞌikkino. Hakko manni qullaawa Maganu suꞌma celleeqatannoha woy ayirrinyu xeino garinni ganannoha ikkinoti dihuluullissannote.—Kalaqama 4:8, 23-26.

Hatti battete ammaꞌno Heenooki dirono batidhukki digattino. Heenooki lophanni haꞌriti mitte doodha hasiissinosi. Isi hatte yanna manni ikkannota ikkannonso, iimanna uulla kalaqinoha halaalaancho Magano Yihowa hasiꞌranno? Isi Abeeli yinanni manchire macciishshe dhagge assiꞌrikki digatino; Abeeli Yihowa hagiirsiisanno garinni magansiꞌrino daafira shinoonnisi. Heenooki Abeeli lawishsha harunsate murciꞌrino. Kalaqama 5:22, ‘Heenooki Maganu ledo qaafanni heeꞌrino’ yitanno. Tini dhaggete yaatto maganiweelu manni  woꞌminote hattenne alamera Magano waajjannohu Heenooki ikkinota leellishshanno. Qullaawu Maxaafi konni garinni xawisannohu umi manchi isooti.

Qullaawu Maxaafi hakko qummeeshshinkura, Heenooki Matusaala ili gedensaannino Maganu ledo qaafa agurinokkita kulanno. Konni daafira Heenooki 65 dirihu heeꞌre mine kalaqiꞌrino yaate. Isira Qullaawu Maxaafi giddo suꞌmase kulloonnikki minaamanna kiironsa kulloonnikkiri ‘labballunna seennu’ ooso noosi. Mittu mine kalaqiꞌrino manchi Maganu ledo qaafa hasiꞌriro, maatesi Maganu hasiꞌranno garinni towaata hasiissannosi. Heenooki Yihowa isi, minaamasira ammanamenna ise ledo quraanyame heeꞌrara hasiꞌrannota huwatino. (Kalaqama 2:24) Heenooki oososira Yihowa daafira rosiisate dandaamisire baala assinoti dihuluullissannote. Tenne assasi maaho kaaꞌlitusiyya?

Maganu Qaali tenne daafira lowore xawise dikulanno. Qullaawu Maxaafi Heenooki beetti Matusaali ammanare kulannori dino; Qullaawa Borro giddo kulloonni manni baalunkunni roore diro heeꞌrinohu Matusaalaati; isi Baote Wayi dayi diri geeshsha lubbote no. Matusaali Laamehi yinanniha labbaa beetto ilino. Laamehi ahaahisi Heenooki ledo xibbe saꞌꞌanno diro heeꞌrino. Laamehi lophe kaajjado ammana noosiha ikkino. Isi Yihowa ayyaaninni beettisi Nohi daafira masaalo coyiꞌrino; tini masaalo Baote Wayi gedensaanni woꞌmitino. Nohino awurisi Heenooki gede, yannasira noo manniwiinni baxxe Maganu ledo qaafinota kulloonni. Nohi Heenooki ledo heeꞌre diegennino. Ikkirono Heenooki oososira muxxe coye ragisiisino. Nohi Heenooki daafira afinohu, annisi Laamehiwiinni, woy ahaahisi Matusaaliwiinni woy Heenooki anni Yaarediwiinni ikkara dandaanno; Yaaredi reyinohu Nohira 366 diro ikke heeꞌreennasiiti.—Kalaqama 5:25-29; 6:9; 9:1.

Hanni Heenookinna Addaami mereero noo badooshshe hedi. Addaami guuta mancho ikkirono, Yihowa baddale sirchisira finqillenna shetto ragisiisino. Heenooki kayinni guuntete xeꞌne noosiha ikkirono, Maganu ledo qaafanni heeꞌrino, hattono sirchisira ammana ragisiisino. Addaami reyinohu Heenookira 308 diro ikke heeꞌreennasiiti. Addaami maate, umosi roorsiꞌranno anninsa reyi yannara dadillitinokka? Dadillitinoronna teꞌee dianfoommo. Ikkihano ikkiro, Heenooki “Maganu ledo qaafanni heeꞌrino.”—Kalaqama 5:24.

Mine kalaqiꞌroottoha ikkiro, hanni Heenooki ammananni maa rosattoro hedi. Maatekkira maalaamittete coye shiqisha hasiissannoheha ikkirono, ayyaanaamittete hasiisannonsare shiqisha kayinni roore hasiissannote. (1 Ximootewoosi 5:8) Tenne hasattonsa coyiꞌratto coyinni calla ikkikkinni assootikkinnino wonsha hasiissannohe. Atino Heenooki gede, Maganu Qaalisi giddo worino biddishshasi harunsite Isi ledo qaafattoha ikkiro, maatekkira muxxe coye ragisiisatto; yaano insara dancha lawishsha ikkatto.

Ammanamino manchi Heenooki hattenne ammana nookki manni woꞌmino alamera heeꞌre callatinoha ikkara dandaanno. Kayinni Maganisi Yihowa qaaginosiyya? Ee qaaginosi. Yihowa mitto barra konne ammanamino soqqamaanchosi hasaawisino. Maganu Heenookira hatte yannara noo mannira duduwanno sokka kulinosi. Konnira, Maganu Heenooki masaalaancho assinosi; Qullaawu Maxaafi giddo sokkansa kulloonni masaalaano giddo umihu Heenookiiti.  Tenne afa dandiinoommohu Yesuusi rodii Yihuda lowo diri gedensaanni, Heenooki coyiꞌrino masaalo Maganu ayyaaninni borreessino daafiraati. a

Heenooki mayyee masaalino? Togo yiino: “Kune Mootichu kumu kumi sokkaasine ledo daanno. Hakkore Magano magansidhannokkire, assitino bunshenni qorichishannonsa; haxawarrootahonna cubbaataamma baalaho, assitanno bunshe baalatenna Maganu aana coyidhanno saora yoo yaannonsa.” (Yihuda 14, 15) Heenooki kuni coyi woꞌmannota horo huluullaminokki daafira, Maganu masaalotenni kulloonnire wonshe kainohu gede asse hedino. Kuni masaalaanchi coyiꞌrino masaalo huluullammannikkita ikkitinohura, woꞌmite kaꞌinohu gede assine coyiꞌra dandiinanni!—Isayaasi 46:10.

Hanni Heenooki tenne sokka duduwi wote ikkinore hedate woꞌnaali. Isi tenne sokka mannu baalunkura duduwinoha ikkara dandaanno. Heenooki kulino sokka kaajjadote; hakku manninna assootinsa busha ikkinota xawisate, ‘Magano magansidhannokkire, haxawarroota, cubbaataammanna Maganu aana sao coyidhannore’ yitanno yaatto horoonsiꞌrino. Tenne masaalora, mannu ooso Edenete kaashshu basenni fushshine hunni yannanni kayisse noo alame gudisidhe maaeela ikkitinota kulle qorowisiinsoonni. Yihowa wolqaataamma ikkitinote “kumu kumi sokkaasine ledo” yoo yaate daanno yannara hattenne alame feye hunanno. Heenooki callichisi hakkonne Maganu uyino qorowishsha waajjikkinni kulino! Miteekke wedellichu Laamehi ahaahisi waajjikkinni tenne sokka duduwanna lae dhagge assiꞌrinoha ikkara dandaanno. Dhagge assiꞌrasi garankolla.

Heenooki ammana ninkeneeto ‘Tenne alame Maganu laꞌꞌanno garinni laeemmo?’ yine xaꞌmineemmo gede assitankera dandiitanno. Heenooki waajjikkinni duduwinoti yoote sokka yannankerano loossannote; tenne sokka Heenooki diro noo alamera dudumbinte gede yannankera noo alamerano dudumbanni. Heenooki qorowisiisino qorowishshi garinni, Yihowa Nohi diro hattenne maganiweelo alame Baote Wayinni hunino. Hatti bao, albillitte Maganu abbannote bayira baora lawishsha ikkitannote. (Maatewoosi 24:38, 39; 2 Pheexiroosi 2:4-6) Hakkawarinte gede xaa yannarano Maganu qullaawa sokkaanosi ledo, tenne maganiweelo alamera keeraancho yoo yaate feeffate agare no. Ninke baalunku Heenooki qorowisiisino qorowishsha wodanaho wodhanna wolu mannirano kula hasiissannonke. Togo assineemmo wote maatenkenna jaallanke gibbankera dandiitanno. Mito wote callantammora dandiineemmo. Ikkollana, Yihowa Heenooki tuge agurinosikkinte gede, xaa yannara noota ammanantino soqqamaanosino tuge diaguranno!

Heenooki heeshsho gumulantinohu hiittoonniiti? Heenooki reyino gari heeshshosinni roore dahaawinohonna dhagge ikkannoho. Kalaqamu maxaafi haranse, “Heenooki Maganu ledo qaafanni heeꞌrino; Maganu haaꞌrinosi daafira dianfoonnisi” yaanno. (Kalaqama 5:24) Maganu Heenooki haaꞌrinohu ma garinniiti? Mite Qullaawu Maxaafi tiro Ibiraawoota 11:5 aana noo hedo, Maganu Heenooki gordo haaꞌrinohu gede assite tirtino. Kayinni kuni ikkannokki coyeeti. Qullaawu Maxaafi umo reyotenni kae iimira haꞌrinohu Yesuusi Kiristoosi ikkinota kulanno.—Yohaannisi 3:13.

Wole Qullaawu Maxaafi tiro kayinni Ibiraawoota 11:5 aana noo hedo, Heenooki reyo iillitannosikki gede wolewa massinoonni yitanno. Hatto yaa mayyaate? Yihowa, Heenooki mannu shetise shaannosita hoolate sununni asse heeshshosi haaꞌre hoole reyanno gede assikki digatino. Hakkuyira albaanni kayinni  Heenooki “Magano hagiirsiisinota farciꞌnoonni.” Hiittoonni? Heenooki reyara albaanni Maganu ajuuja laꞌꞌanno gede assinosiha ikkara dandaanno; tini ajuuja gannate ikkitino uulla leellishshannota ikkitara dandiitanno. Heenooki Magano hagiirsiisinota leellishshannota tenne ajuuja laino widoonni reyote goxicho goxino. Soqqamaasinchu Phaawuloosi Heenookinna wolu ammanamino labballinna meentire coyiꞌranni, “Kuri baalu ammaꞌnite heedhe reyitino” yiino. (Ibiraawoota 11:13) Heenooki reyi gedensaanni baarigaarrasi reeshshasi hassinoha ikkara dandaanno; kayinni reeshshisi hiikka higiro “dianfoonni”; Yihowa insa Heenooki reeshsha batteessitannokkinna kaphu ammaꞌno halashshate horoonsidhannokki gede haare hoolinoha ikkara dandaanno. b

Tenne Qullaawa Borronni huwantoommo hedo wodanaho wodhine, hanni Heenooki reyino gara hedate woꞌnaallo. Isi miteekke konni garinni reyinoha ikkara dandaanno: Isi xooqanni keeshshino daafira baasa daafurino. Baarigaarrasi yoote sokka duduwinotera lowo geeshsha giirante shorritanni noosi. Heenooki xooqanni heeꞌre maaxamannowa afiꞌre shiima geeshsha hakkiicho fooliishshiꞌri; kayinni isi hakko lowo yanna keeshsha dandaannokkita afino. Lowo geeshsha waajjishshanno reyo gambisse daggino. Fooliishshiꞌrinowa heeꞌre Maganosi huucciꞌri. Hakkiinni giddiidi salaame afiꞌre harshammi yii. Hakkiinni lowo geeshsha xabbe leeltanno ajuuja laino daafira, isi umisi hakko nooha lawisi.

Hanni Heenooki ajuujatenni lainore hedate woꞌnaali; hatti laino alame isi afino alamenni lowo geeshsha baxxitinote. Hatti alame Edenete kaashshu base gede biifado ikkite leeltinosi; kayinni hakkiicho mannu eannota hooltanno kirubeele dino. Hakkiicho ordu fayyimma afiꞌrinohunna jawaatu aju manni woꞌmino. Mereeronsa salaame woꞌmitino. Heenooki afino baarigaarrenna ammaꞌnotenni kainohunni iillanno darti hakkiicho dino. Heenooki Yihowa agarannosita, baxannositanna assinorinni hagiidhinota buuxino. Heenooki isi heeꞌra hasiissannosihu togoo bayicho ikkinota huwatino; qoleno albillitte togoo bayicho heeꞌranno. Heenooki roore giddiidi salaame afiꞌranni haꞌriti ille xinbiiꞌli, hakkiinni haaqee nookki goxicho goxi, yaano reyi.

Xaa geeshsha isi reyote goxicho goxe nooha ikkirono, Maganu Yihowa taalle nookkite qaagate dandoosinni qaagannosi! Yesuusi qaale einonte gede, Maganu qaagannonsari baalunku Kiristoosi huuro macciishshite waammate giddonni fultanno yanna dagganno; hatte yannara illensa faꞌnanteenna biifadonna salaame woꞌmitino alame laꞌanno.—Yohaannisi 5:28, 29.

Hattenne alamera heeꞌra hasiꞌratto? Hanni Heenookinni xaandeemmo wote hagiidhineemmo gara hedi. Isi kulannonketa dhagge ikkitanno coyibba hedi! Isi reyino gara hendoommo hedo addahoronna teꞌee kulankera dandaanno. Kayinni xa isi lawishshinni rosa hasiissannonke coyi no. Phaawuloosi Heenookire coyiꞌri gedensaanni togo yiino: “Ammana nookkiha Magano hagiirsiinsara didandiinanni.” (Ibiraawoota 11:6) Ikkina tini Heenookita kaajjado ammana harunsineemmo gede diassitannonke?