Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

FANAZAVÀ FANAMPINY

1914: Tao Miavaky amy Faminania amy Baiboly Ao

1914: Tao Miavaky amy Faminania amy Baiboly Ao

FA NAMBARA ty mpianatsy Baiboly am-polony tao taloha ty 1914, fa hisy raha bevata hiseho amy tao io. Ino raha hiseho zay? Ino ty porofo fa miavaky vatany tao 1914 io?

Hoy Jesosy amy Lioka 21:24 ao: “Hohitsahy ty hafa firenena Jerosalema zisiky hitampera ty fotoa voatondro ho ahy ty hafa firenena [“ty andro ty jentilisa”, Fandikan-teny Protestanta].” Renivohitsy ty firenena jiosy Jerosalema, sady foibè ty fanjakà andesy mpanjaka taranaky Davida. (Salamo 48:1, 2) Niavaky rozy satria nipetraky tamy “sezi-mpanjakà Jehovah”, na hoe nisolo tena azy. (1 Tantara 29:23) Hita baka amy zay, fa safà ivolana ty fandaisa Jehovah koa ty hoe Jerosalema.

Fe manao akory ty hanitsaha ty hafa firenena ty fandaisa Ndranahary? Nombia ty nisehoa raha zay? Tamy tao 607 T.K., lafa niresy Babylonianina reo Jerosalema. Tsy nisy mpanday sasy tamy “sezi-mpanjakà Jehovah” eo, sady nijano koa ty fandaisa ty mpanjaka baka amy taranaky Davida. (2 Mpanjaka 25:1-26) Hitohy zisiky farany va ‘fanitsaha’ zay? Aha, satria nivola ho zao ty faminania Ezekiela mikasiky Zedekia, mpanjaka farany ta Jerosalema tao: “Alao ty fehiloha ty mpanjaka, le tsoaho ty satroboninahitsy ... sady tsy ho azo ndre ia ndre ia koa aza raha zay, zisiky hiavia azy mana zo ara-dalàna hahazo azy iny. Le hameako azy raha zay.” (Ezekiela 21:26, 27) Kristy Jesosy ro “mana zo ara-dalàna”, na hoe mana zo ho amy sezi-mpanjakà Davida eo. (Lioka 1:32, 33) Tampitsy ‘fanitsaha’ io, lafa nanjary Mpanjaka Jesosy.

Nombia ty nisehoa raha bevata zay? Natoro Jesosy fa misy farany avao ty fotoa hanjakà ty hafa firenena. Manampy antsika ty Daniela toko faha-4 mba hahaizantsika ty halava fotoa io. Voatantara ao, fa nanonofy mikasiky ty hoavy Nebokadnezara mpanjaka Babylona. Nahita hazo raiky bevata tinampaky ie. Tsy afaky nitiry ty fotony, satria finehy vy noho saba. Hoy ty anjely raiky: “Ho fotoa fito ro holanỳ aminy.”—Daniela 4:10-16.

Kindraiky, le manondro fanjakà ty hoe hazo amy Baiboly ao. (Ezekiela 17:22-24; 31:2-5) Ka ty fanampaha hazo amy nofy ao io, le midika fa hajano tse ty fandaisa Ndranahary, na hoe tsy hisy mpanjaka hisolo tena azy sasy a Jerosalema any. Fe hita amy fahità iny koa, fa “fotoa fito” avao ty fahareta ‘fanitsaha Jerosalema’ io. Manao akory ty halava fotoa io?

Mivola ty Apokalypsy 12:6, 14, fa maharitsy “1 260 andro” ty fotoa telo noho tampany. Ampoly indroe zay le manome “fotoa fito”, na hoe 2 520 andro. Fe mbo nanitsaky ty fandaisa Ndranahary avao ty hafa firenena, 2 520 andro tafara ty naharesy Jerosalema. Midika zay, fa mbo mandilatsy 2 520 andro ty fotoa fito. Laha ‘soloa tao raiky ty andro raiky’, araky ty Nomery 14:34 noho Ezekiela 4:6, le maharitsy 2 520 tao ty “fotoa fito.”

Tamy Oktobra 607 T.K. ty nanomboha 2 520 tao reo. Resy Babylonianina reo, Jerosalema tamy zay, le nalà tsy ho mpanjaka sasy, azy mpanjaka baka amy taranaky Davida iny. Tampitsy tamy Oktobra 1914, fotoa io. Tamy zay ty nitampera ty “fotoa voatondro ho ahy ty hafa firenena”, sady natao Ndranahary Mpanjaka an-danitsy any Jesosy Kristy. *Salamo 2:1-6; Daniela 7:13, 14.

Araky ty fa nivolany Jesosy, le misy loza an-tany etoy amy ty ‘fanatrehany’ amy maha Mpanjaka azy an-danitsy any. Tafilitsy amy zay ty aly, ty mosary, ty horohoron-tany, noho ty arety mandripaky. (Matio 24:3-8; Lioka 21:11) Porofo tsy azo iankania zay, fa naory tan-danitsy any ty Fanjakà Ndranahary tamy 1914, sady nanomboky ty “andro farany” tontolo raty toy.—2 Timoty 3:1-5.

^ feh. 4 Manomboky amy Oktobra tao 607 T.K. zisiky amy 1 Oktobra tao 1 T.K. le misy 606 tao. Tsy misy ty tao 0. Midika zay, fa misy 1 914 tao, baka amy 1 Oktobra tao 1 T.K. zisiky amy Oktobra 1914 A.K. Laha ampea 606 tao ty 1914 tao, le manome 2 520 tao. Manazava ty naharesy Jerosalema tamy 607 T.K. ty pejy 87-88 amy boky Fandresen-dahatra Miorina Amin’ny Soratra Masina, noho ty pejy 282-283, 285 amy boky Ny Soratra Rehetra dia Ara-tsindrimandrin’Andriamanitra Sady Mahasoa, naboaky ty Vavolombelo Jehovah.