Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

TOKO FAHA-16

Filio ty Fivavaha Marina

Filio ty Fivavaha Marina
  • Ino ro ampianary ty Baiboly mikasiky ty fampiasà sary masy noho ty fivavaha amin-draza?

  • Manao akory ty fahità ty Kristiana ty fety mifandramby amy fivavaha?

  • Manao akory ty hanazavanao amin’olo hafa ty raha inoanao, fe tsy hampeloky an-drozy?

1, 2. Ino ty tsy maintsy eritseretinao laha fa niala baka amy fivavaha diso iha, le manino raha zay ro ilà?

NDAO hatao hoe nisy nandraraky poizy tanaty vovo fantsakanao ao fe tsy hita ty nanaovany raha zay. Atahora ho azon-doza ty ainao. Ino ty hataonao? Azo antoky fa hila vovo malio an-tany hafa any malaky iha. Fe ndre fa nahita vovo malio iha, le mety mbo hiasa loha avao hoe: ‘Tsy no fa voapoizy aho?’

2 Sahala voapoizy koa ty fivavaha diso. Mivola ty Baiboly fa misy fampianara noho fombafomba maloto amy fivavaha diso ao. (2 Korintianina 6:17) Mila miboaky baka amy “Babylona Bevata” na ty fitambara ty fivavaha diso iaby ao vatany iha. (Apokalypsy 18:2, 4) Fa nataonao va raha zay? Laha fa nataonao raha zay, le zay ty soa. Fe tsy ampy ty misaraky na miala baka amy fivavaha diso. Tsy maintsy mieritseritsy iha hoe: ‘Tsy no mbo manaraky ty fombafomba ty fivavaha diso avao aho?’ Diniho ohatsy retoa.

SARY MASY NOHO FIVAVAHA AMIN-DRAZA

3. a) Ino ty volany ty Baiboly mikasiky ty fampiasà sary masy, le manino ro mety ho sarotsy amin’olo sisany ty hitovy hevitsy amy Ndranahary? b) Tokony hataonao akory ze raha anananao misy ifandrambesany amy fivavaha diso?

3 Fa an-taony maro ty olo sisany ro nana sary masy na alitara kelikely tan-tranony ao. Manahaky zay koa va iha? Laha zay, le mety ho hafahafa na tsy mety aminao ty mivavaky amy Ndranahary, nefa tsy mampiasa raha hita maso. Mety tsy ho foinao mihintsy azy raha rey! Fe Ndranahary avao ro mivola hoe manao akory ty tokony hivavaha aminy, sady mivola ty Baiboly fa tsy teany ty hampiasantsika sary masy. (Vakio Eksodosy 20:4, 5; Salamo 115:4-8; Isaia 42:8; 1 Jaona 5:21) Mifily ty fivavaha marina iha, laha potehinao ze raha misy ifandrambesany amy fivavaha diso. Tokony hitovy amy ty fahità Jehovah raha rey ty fahitanao azy, ka hoeritseretinao hoe “raha mampangaroharo.”—Deoteronomia 27:15.

4. a) Manao akory ty ahaizantsika fa tsy misy dikany ty fivavaha amin-draza? b) Nanino Jehovah ro nandrara ty vahoakiny tsy hifandramby amy ty fanahy raty?

4 Fombafomba mahazatsy olo amy fivavaha diso ao ty mivavaky amin-draza. Taloha ty nianaran-drozy fahamarina baka amy Baiboly ao, le nino ty olo sisany fa velo ambalimbaliky any ty maty, sady afaky mitahy na manisy raty amin’olo velo. Vasa fa nisy raha nataonao taloha, mba tsy hampeloky ty razanao fa nimaty. Fe tsy mahatiaro raha ty maty, araky ty fa nianaranao tamy Toko faha-6 ao. Laha zay ro hentea, le tsy misy dikany ty raha atao mba hifandrambesa amy maty. Laha ty marina, le baka amy demonia ty hafatsy eritserety hoe baka amy ty longo fa nimaty. Zay nahavy Jehovah handrara ty Israelita tsy hiresaky amy ty maty, na hifandramby amy ty fanahy raty.—Vakio Deoteronomia 18:10-12.

5. Ino ty tokony hataonao, laha nampiasa sary masy iha taloha, na nivavaky tamin-draza?

5 Ino amy zay ty tokony hataonao, laha nampiasa sary masy iha taloha, na nivavaky tamin-draza? Vakio noho eritsereto soa ty andinin-teny amy Baiboly ao mampiseho ty fahità Ndranahary raha rey. Mivavaha sanandro amy Jehovah, le volano aminy fa ty fivavaha marina ro teanao hofilỳ. Angataho ie hanampy anao hitovy hevitsy aminy.—Isaia 55:9.

TSY NANKALAZA KRISMASY TY KRISTIANA VOALOHANY

6, 7. a) Ino ty volany fa ankalazà, lafa avy ty Krismasy? Nankalaza raha zay va ty mpianatsy Jesosy tamy taonjato voalohany? b) Nifandramby tamy ino ty fankalazà andro nahateraha, tamy fotoa nahavelo ty mpianatsy Jesosy?

6 Mety handoto ty fivavahan’olo raiky ty fankalazany fety misy ifandrambesany amy fivavaha diso. Henteo ohatsy ty Krismasy. Volany hoe fankalazà ty nahateraha Jesosy Kristy raha io, le mankalaza azy iaby ze fivavaha manao ty vatany ho Kristiana. Kanefa tsy misy porofo ahità fa nankalaza fety io ty mpianatsy Jesosy tamy taonjato voalohany. Hoy ty boky Fifotora Masy ty Raha Laliky (anglisy): “Tsy nisy nahay ty daty marina nahateraha Jesosy tanaty ty roanjato tao tafara ty nahaterahany, sady vitsivitsy ro nidary raha zay.”

7 Tsy ho nankalaza ty andro nahateraha Jesosy koa ty mpianatsiny, ndre nihain-drozy ty daty marina nahaterahany. Ino ty antony? Satria nieritseritsy Kristiana voalohany reo fa “fombafomba ty mpanompo sampy ty mankalaza ty andro nahateraha”, hoy Ty Bokim-pahaia zao Tontolo zao (anglisy). Mpanday fanjakà roe avao ro volany ty Baiboly fa nankalaza ty andro nahaterahany, sady samby tsy mpanompo Jehovah rozy. (Genesisy 40:20; Marka 6:21) Nankalazà koa ty andro nahateraha ndranahary diso reo. Nankalaza ty andro niteraha Diany ndranahary vavy, ohatsy, ty Romanina saky 24 Mey, bakeo any Apollon ndranahary ty masoandro, hamarainy andro io. Hita baka amy zay, fa nifandramby tamy fanompoa sampy ty fankalazà andro nahateraha, fa tsy tamy fivavaha Kristiana.

8. Hazavao fa mifandramby amy finoanoa fahatany ty fankalazà andro nahateraha.

8 Misy antony hafa koa tsy nankalazà ty Kristiana voalohany ty andro nahateraha Jesosy. Azo inoa fa hain-drozy hoe nifandramby tamy finoanoa fahatany raha zay. Maro, ohatsy, ty Grika noho Romanina taloha nino hoe saky nisy olo teraky, le nisy fanahy niavy nanatriky teo, sady niaro ajà vo nateraky io amy andro iainany. Hoy ty boky Lovantsofy Mikasiky ty Aniversera (anglisy): “Nisy fifandrambesa hafahafa tamy fanahy io noho ty ndranahary nateraky tamy andro nahaterahan’olo iny.” Azo antoky hoe tsy ho tea Jehovah ty fety volany fa fankalazà any Jesosy, kanefa mifangaro finoanoa fahatany. (Isaia 65:11, 12) Ka manino moa ro maro biby ty olo mankalaza Krismasy?

TY NIFOTORA TY KRISMASY

9. Manino ty 25 Desambra ro nifilỳ hankalazà ty nahateraha Jesosy?

9 An-jatony tao tafara ty nahafatesa Jesosy vo nankalazà ho andro nahaterahany ty 25 Desambra. Kanefa, tsy tamin’io ty nahateraha Jesosy fa tamy vola Oktobra. * Ka nanino moa ty 25 Desambra ro nifilỳ? Azo inoa fa “ta hampifanandrify any daty io tamy fety fataony Romanina mpanompo sampy amy ‘fiboaha ty masoandro tsy mety resy’ ” ty olo nivola ty vatany ho Kristiana. (Ty Bokim-pahaia Britannica Vaovao, anglisy) Satria zara laha nisy masoandro lafa asotry, le nanao fety ty mpanompo sampy mba himpolia ty loharano ty hafanà noho hazavà io. Ninoan-drozy fa ty 25 Desambra ro nanomboky nimpoly ty masoandro. Ka mba hahavy ty mpanompo sampy hiova finoa, le nankalaza fety io koa ty mpitariky fivavaha, fe nataon-drozy mitovitovy tamy fety “kristiana” raha zay. *

10. Nanino ty olo sisany taloha tany ro tsy nankalaza Krismasy?

10 Fa nihay fa ela hoe baka amy mpanompo sampy ty Krismasy. Tsy azo atao ty nankalaza Krismasy tan’Angletera noho tamy faritsy sisany tan’Amerika any, tamy tao 1600 rey, satria tsy baka amy Baiboly. Ndre nijano tan-tranony any avao ty olo tamy andro io fa tsy nandeha niasa, le tsy maintsy nandoa lamandy. Fe nimaro mpitea ndraiky fombafomba taloha reo fotoa kelikely tafarany zay, sady niampy fombafomba hafa koa. Nanjary nimaro mpitea ndraiky ty Krismasy, sady mbo ho zay avao amy tany maro. Fe tsy mankalaza Krismasy ty olo ta hampifaly Ndranahary, satria mifandramby amy fivavaha diso raha io. Tsy mankalaza fety hafa baka amy mpanompo sampy koa rozy. *

ILÀ VA TY NANOMBOHA TY FETY RAIKY?

11. Manino ty olo sisany ro mankalaza fety, fe ino ty tokony hoeritseretintsika voalohany?

11 Misy ty maneky hoe baka amy mpanompo sampy vatany ty fety sisany manahaky ty Krismasy, fe mieritseritsy rozy hoe tsy raty ty mankalaza raha rey. Tsy mieritseritsy hanompo sampy ty ankamaroan’olo lafa mankalaza fety rey. Sady mba afaky miaraky amy fianakaviany koa ty olo amy fotoa rey. Mitovy hevitsy amy zay koa va iha? Laha zay, le mety ho fitiava fianakavia fa tsy fitiava fivavaha diso ro mahavy anao hieritseritsy hoe sarotsy ty mifily ty fivavaha marina. Fe matokisa fa teany Jehovah hifandramby soa amy ty longonao iha. Sady mbo ie avao koa ro nampisy ty fianakavia. (Efesianina 3:14, 15) Afaky mifandramby soa amin-drozy iha, fe tokony ho araky ty itiava Ndranahary azy. Ho zao ro volany apostoly Paoly fa tokony hoeritseretintsika voalohany: “Ataovo hay soa avao ze tea Tompo.”—Efesianina 5:10.

Hihina bombò nitimohy baka anaty fanaria rano maloto va iha?

12. Hazavao amy ohatsy fa tsy tokony hanao fombafomba na fety nanomboky tamy raha raty tsika?

12 Mieritseritsy vasa iha hoe tsy manahaky ty tamy voalohany ty antony ankalazan’olo fety rey henanizao. Ilà va ty nanomboha ty fety raiky? Eka! Toy misy ohatsy: Ndao hatao hoe mahita bombò latsaky tanaty fanaria rano maloto iha. Mbo hotimohinao va raha io ka hohaninao? Mazava ho azy fa tsy zay! Maloto bombò io. Manahaky zay koa fety rey. Le atao ho soa ty mankalaza azy, kanefa baka amy pilasy maloto. Laha ta hifily ty fivavaha marina iha, le tokony hitovy hevitsy amy Isaia mpaminany. Hoy ty asany tamy ty mpivavaky marina: “Ka mikasiky ze maloto.”—Isaia 52:11

MANDINIHA SOA LAFA MANAZAVA TY RAHA INOANAO

13. Ino iaby ty raha sarotsy mety hiseho, lafa tsy mankalaza fety sisany iha?

13 Mety hisy raha sarotsy ho avy, lafa manapa-kevitsy tsy hankalaza fety sisany iha. Mety ho tseriky, ohatsy, ty mpiaraky miasa aminao hoe nanino iha ro tsy miaraky amin-drozy amy fety sisany atao am-piasà any. Manao akory laha misy manome kadò Krismasy anao? Tsy mety va ty mandramby raha zay? Manao akory koa laha tsy mitovy finoa aminao ty valinao? Ino ty azonao atao mba tsy hahatiaro ho matiantoky ty anakinao, satria tsy mankalaza fety sisany?

14, 15. Ino ty azonao atao laha misy miarahaba anao tratsy ty fety, na manome kadò anao?

14 Mila mahay mandiniky soa tsika, mba hahaiza ze tokony hatao mifanaraky amy ty raha miseho. Afaky misaotsy avao, ohatsy, iha lafa misy miarahaba anao tratsy ty fety. Fe manao akory laha olo mpihitanao na mpiaraky miasa aminao, ro miarahaba anao tratsy ty fety? Mety ho afaky hanome fanazavà maromaro iha amy zay. Fe ka manao resaky mampeloky amy fotoa iaby rezay. Hoy ty Baiboly: “Ataovo soa noho soa sira avao ty safà hovolaninareo, mba ho hainareo ze tokony havalinareo ty olo kiraidraiky.” (Kolosianina 4:6) Manaova soa lafa manazava ty raha inoanao, tsy no tsy hanaja olo ty resaky ataonao. Hazavao soa fa tsy halanao ty mifanomè fanomeza na miaraky mifalifaly, fa teanao hatao amy fotoa hafa avao raha zay.

15 Ka manao akory laha misy te hanome kadò anao? Mianky amy ty raha miseho raha zay. Mety hisy hivola aminao hoe: “Haiko fa tsy mankalaza fety io iha, fa mba teako hamea anao avao raha toy.” Mety hieritseritsy iha amy zay hoe tsy mitovy amy fankalazà fety io ty fandrambesa fanomeza iny. Mazava ho azy fa laha tsy hain’olo iny ty raha inoanao, le afaky volaninao aminy hoe tsy mankalaza fety io iha. Hazava aminy amy zay hoe manino iha ro mandramby fanomeza kanefa tsy manome azy. Fe aleo avao tsy rambesinao fanomeza io, laha fa hay hoe ta hitsapa anao avao ty antony anomezany azy, mba hampisehoa hoe tsy mampanino anao ty tsy manaja na tsy manaraky ty raha inoanao mba hahazoa raha.

KA MANAO AKORY TY FIANAKAVIA?

16. Manao akory ty hampisehoanao fa mahay mandiniky soa iha amy resaky fety?

16 Ino ty hatao laha tsy mitovy finoa aminao ty fianakavianao? Diniho soa avao ndraiky ty resaky hovolaninao. Tsy mila ialia hevitsy iaby ty fombafomba na fety ankalazà ty longonao. Mana zo hana ty hevitsin-drozy rozy, ka le hajao raha zay, satria teanao hanaja ty zonao koa rozy. (Vakio Matio 7:12.) Ka manao ndre ino ndre ino misy ifandrambesany amy fety io. Fe manaova raha voadiniky soa lafa misy raha tsy mifandramby mivanta amy fety io. Ndre eo zay, ze hampalio ty eritseritsinao avao ro tokony hataonao.—Vakio 1 Timoty 1:18, 19.

17. Manao akory ty hanampeanao ty anakinao tsy hahatiaro ho matiantoky, lafa mahita olo mankalaza fety?

17 Ino ty azonao atao mba tsy hahatiaro ho matiantoky ty anakinao, satria tsy mankalaza fety voarara ty Baiboly? Mianky amy ze raha ataonao raha zay. Misy baba noho reny mifily fotoa hafa mba hanomeza kadò ho any anakiny. Raiky amy kadò soasoa azonao amea ty anakinao ty fotoanao, ty fitiava noho fikarakaranao an-drozy.

ARAHO TY FIVAVAHA MARINA

Mahasambatsy vatany ty fanaraha ty fivavaha marina

18. Manino ro afaky manampy anao hifily ty fivavaha marina ty famonjea fivoria?

18 Tsy maintsy mandà ty fivavaha diso noho mifily ty fivavaha marina iha, laha ta hampifaly Ndranahary. Ino ty tafilitsy amy raha zay? Hoy ty Baiboly: “Mba hifandiniky tsika mba handrisiky ho amy fitiava noho ty asa soa, ka tsy hahafoy ty fiarahantsika mivory, manahaky ty sisany fa zatsy tsy mivory, fa hifampahery, vo handraky moa fa hitanareo fa mihamarìny ty andro.” (Hebreo 10:24, 25) Fotoa mahafalifaly ahafahanao manompo a Ndranahary amy ty itiavany azy ty fivoria kristiana. (Salamo 22:22; 122:1) ‘Misy fifampahereza’ amy Kristiana tsy mivaliky reo eo, amy fivoria rey any.—Romanina 1:12.

19. Manino iha ro tokony hiresaky mikasiky ty raha nianaranao baka amy Baiboly ao?

19 Mifily ty fivavaha marina koa iha, lafa resahinao amin’olo hafa ty raha nianaranao tamy Baiboly, niaraky tamy Vavolombelo Jehovah. Maro vatany ty olo mifoay noho mitoreo amy ty raha raty amy tontolo toy eto. Mahay olo manahaky zay vasa iha. Manino laha mba resahinao aminy ty raha tamaninao baka amy Baiboly ao? Hihena tsikelitsikely ty fanirianao hanao ty fombafomba fatao ty fivavaha diso, lafa miaraky amy ty Kristiana marina iha sady miresaky mikasiky ty raha soa nianaranao baka amy Baiboly ao. Matokisa fa ho sambatsy vatany iha sady hahazo fitahia maro, laha mifily ty fivavaha marina.—Malakia 3:10.

^ feh. 9 Henteo ty Fanazavà Fanampiny hoe “Teraky Vola Desambra va Jesosy?

^ feh. 9 Mbo antony nifilia ty 25 Desambra avao koa ty fety ty Romanina atao hoe Satiornaly. Nankalaza ty ndranahary ty fambolea rozy saky 17-24 Desambra. Nikarakara sakafo maro, noho nanao fisà rozy, sady nifanome kadò.

^ feh. 10 Mba hahaiza ty fahità ty Kristiana marina ty fety hafa maro mpitea, le henteo ty Fanazavà Fanampiny hoe “Tokony Hankalaza Fety va Tsika?