Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

Fanazavà Hevitsy

Fanazavà Hevitsy
  1.  Ino ty Atao hoe Babylona Bevata?

  2.  Ombia ro Hiseho ty Mesia?

  3.  Fitsaboa Ampiasà Lio

  4.  Fifehea tezitsy

  5.  Fety Noho Fankalazà

  6.  Arety Mifindra

  7.  Resaky Drala Noho Fitsarà amy Tribinaly

 1. Ino ty Atao hoe Babylona Bevata?

Ty fivavaha diso iabiaby ro atao hoe “Babylona bevata.” (Apokalypsy 17:5) Manino tsika ro mivola ani-zay. Diniho retoa:

  • Mana fahefà amy tany toy iaby ie. Mivola ty Baiboly hoe mipetraky amy “vahoaky noho firenena” reo eo ie, sady “mifehy ani-mpanjakani-tany reo.”​—Apokalypsy 17:15, 18.

  • Tsy fandamina ara-politiky na ara-barotsy ie. Lafa ripaky ie, le mbo ho eo avao ty “mpanjakani-tany” noho ty “mpamarotsy.”​—Apokalypsy 18:9, 15.

  • Manafa-baraka a-Ndranahary ie. Kaihy hoe makorely ie satria mipitiky marè amy fanjakàn’olombelo mba hahazoa drala na tombontsoa hafa. (Apokalypsy 17:1, 2) Mamitaky olo baka amy firenena iaby ie, sady tompon’andraikitsy amy fahafatesan’olo maro.​—Apokalypsy 18:23, 24.

Mimpoly amy fianara 13 lohatenikely 6

 2. Ombia ro Hiseho ty Mesia?

Fa nivola ty Baiboly hoe hisy 69 herinandro alohani-hiaviani-Mesia.​—Vakio Daniela 9:25.

  • Nombia ro nanomboky 69 herinandro iny? Tamy tao 455 T.K. Niavy ta Jerosalema any Nehemia Governera tamy fotoa io, mba ‘hamboatsy noho hampimpoly amy pilasiny’ ani-tanà iny.​—Daniela 9:25; Nehemia 2:1, 5-8.

  • Firy tao ty halavani-69 herinandro iny? Hita amy faminania sisany amy Baiboly ao fa manondro tao raiky ty andro raiky. (Nomery 14:34; Ezekiela 4:6) Fito tao zany ty herinandro kiraidraiky, le 69 herinandro iny manome 483 tao (69 x 7).

  • Tampitsy nombia 69 herinandro iny? Laha manisaky 483 tao tsika, manomboky amy tao 455 T.K., le ho avy amy tao 29 A.K. a Tamy tao io Jesosy ro natao batisa, le nanjary Mesia.​—Lioka 3:1, 2, 21, 22.

Mimpoly amy fianara 15 lohatenikely 5

 3. Fitsaboa Ampiasà Lio

Tsy maneky hampilira lio ty Kristiana sady tsy manome ty liony hampiliry amin’olo hafa. Fe amy fitsaboa sisany, le lion’olo marary iny avao ro ampiasà aminy. Misy amy fitsaboa ho zay tsy mety amy ty Kristiana, ohatsy, hoe lion’olo marary avao ro hajarỳ, bakeo ampiasà aminy ndraiky lafa atao operasion ie.​—Deoteronomia 15:23.

Fe mety ho azo ekè avao ty fitsaboa sisany. Ohatsy hoe fangalà lio mba hanaova analizy, dializy, tekniky fanampoha lio na fampihenà ty lio very, na fampiasà masìny soloni-fo noho havokavoky. Anjarani-Kristiana kiraidraiky ro manapa-kevitsy amy ty fomba hampiasà ty liony amy fotoani-operasion, analizy, na fitsaboa raiky. Tsy voatery hitovy ty fomba fiasani-dokotera lafa mitsabo, ka mila manadihady soa ty Kristiana raiky amy ty fomba hampiasà ty liony, alohani-hanekeny hatao operasion, na analizy, na fitsaboa raiky. Diniho retoa:

  • Akory laha avio lala hafa tse ty lioko ka tampaky tselatsela ty fandehanany amy ty vatako? Mbo hekeni-saiko ho anisani-vatako avao va lioko iny amy zay, ka tsy voatery hararaky “amy tany”?​—Deoteronomia 12:23, 24.

  • Akory laha amy fotoa anaova ani-operasion iny ro alà ty lioko, le asia fanafody, bakeo ampoly amy vatako ao ndraiky? Hania ahy va ty eritseriko, sa azoko ekè avao raha zay?

Mimpoly amy fianara 39 lohatenikely 3

 4. Fifehea tezitsy

Tsy ampirisihini-Safà-Ndranahary ho tezitsy ty mpivaly. Laha misy olo tezitsy ka miala ani-valiny, le volanini-Baiboly mazava hoe tsy mahazo manambaly olo hafa ndre azy mandeha iny ndre valiny iny. (1 Korintianina 7:10, 11) Fe misy avao raha sisany mety hahavy ty Kristiana raiky ho tezitsy ka hiala ani-valiny tse.

  • Tsy mety mamelo an-drozy an-trano ao lahilahy iny: Mety hanjary mahantra biby rozy, le tsy hana ze raha tena ilà.​—1 Timoty 5:8.

  • Satà marè ty valiny: Mety hatahora hahavoan-doza ty fahasalamany na ty ainy raha zay.​—Galatianina 5:19-21.

  • Manaka azy tsy hifandramby amy Jehovah mihintsy ty valiny: Mety hanao raha ty valiny mba hahavy azy tsy ho afaky hanompo ani-Jehovah mihintsy.​—Asan’ny Apostoly 5:29.

Mimpoly amy fianara 42 lohatenikely 3

 5. Fety Noho Fankalazà

Tsy mandramby anjara amy fety tsy teani-Jehovah ty Kristiana. Fe misy raha sankarazany miseho amy fety rey. Ino ty tokony hataoni-Kristiana? Tokony hampiasa ty feoni-fieritseretany voafana hanaraky ty torohevitsini-Baiboly ie. Diniho ohatsy vitsivitsy retoa:

  • Misy miarahaba anao tratsini-fety. Azonao isaora avao ie. Fe afaky manazava iha laha manontany olo iny hoe manino iha ro tsy manao ani-fety io.

  • Tsy Vavolombeloni-Jehovah ty valinao, le teany hiaraky misakafo amy fianakavia amy andro fety nareo. Laha mety amy eritseritsinao ty handeha any, le azonao volany aminy sandrany hoe tsy handramby anjara mihintsy iha laha misy fombafombani-mpanompo sampy atao any.

  • Ameani-mpampiasa drala fanampiny iha amy fotoani-fety. Avy le handà va iha? Tsy voatery. Fety iny va ty antony anomezany ani-drala zay anao, sa hafaliam-pony amy ty asa soa nataonao avao raha iny?

  • Misy manome fanomeza iha amy fotoani-fety. Mety hivola olo manome fanomeza iny hoe: “Haiko fa tsy manao ani-fety toy iha, fe mba teako hamea anao avao raha toy.” Mety hoe olo soa fanahy avao ie, le tea manome. Fe mila dinihinao soa koa tsy no ta hitsapa toetsy anao ie, na teany handramby anjara amy fety iny mihintsy iha. Anjaranao bakeo ty manapa-kevitsy laha handramby iha na tsy handramby. Ndre ino ino ty fanapahan-kevitsy rambesintsika, le teantsika laha malio avao ty eritseritsika sady tsy mivaliky amy Jehovah tsika.​—Asan’ny Apostoly 23:1.

Mimpoly amy fianara 44 lohatenikely 1

 6. Arety Mifindra

Tea olo tsika, ka mitandrina soa tsy no hamindra arety. Ndre fa voani-arety mifindra tsika, ndre mbo marikariky hoe tsy no fa voa, le mitandrina soa avao mba tsy hamindra amin’olo. Manao ani-zay tsika satria mivola ty Baiboly hoe: “Tiavo ty namanao manahaky ty vatanao.”​—Romanina 13:8-10.

Akory ty anoriha ani-zay? Laha voani-arety mifindra ty olo raiky, le tokony hiezaky ie mba tsy hifandramby mivanta amin’olo hafa, ohatsy hoe tsy mandramby tana, na mandrakoky na manoroky olo. Ta hiaro ty fianakaviany amy arety ty olo, ka tsy tokony ho meloky ze olo mana arety mifindra laha tsy ampilirin’olo an-trano. Laha hatao batisa ie, le tokony hovolaniny mialoha amy anti-panahy mpandrindra hoe voani-arety mifindra ie. Ho afaky hanao raha ty anti-panahy amy zay mba hiarova ani-ze olo hiaraky hatao batisa aminy. Laha marikariky ty olo raiky hoe tsy no fa voani-arety mifindra, le tokony hanao analizy tse ie alohani-hiarahany amin’olo raiky teany ho valy. Laha manao ani-reo ty olo misy arety mifindra, le asehony hoe be fitiava ie satria tsy ‘mila ze hahasoa ty vatany avao, fa mila ze hahasoa ty hafa koa.’​—Filipianina 2:4.

Mimpoly amy fianara 56 lohatenikely 2

 7. Resaky Drala Noho Fitsarà amy Tribinaly

Mandamy problemo mety hiseho tsika, laha ataontsika an-taratasy iaby ze fifanaraha amy resaky drala ataontsika, ndre Kristiana namantsika aza ro manao fifanaraha amintsika. (Jeremia 32:9-12) Ndre eo aza zay, le mety mbo hisy problemo malinidiniky avao hiseho amy ty Kristiana, amy resaky drala na raha hafa. Mila alamy malakilaky ty problemo ho zay, le rozy samby rozy avao ro hifandamy. Tokony samby ho tea filongoa rozy.

Fe manao akory laha problemo bevata ro miseho, ohatsy hoe fisolokia na fanasarà halatsy? (Vakio Matio 18:15-17.) Tokony hanoriky ani-dingana telo reto tsika hoasani-Jesosy:

  1. Nareo samby nareo avao tse ro tokony hiezaky hifandamy.​—Henteo andininy 15.

  2. Laha mbo tsy milamy raha iny, le mandesa olo matotsy raiky na roe baka amy fiangona eo, le miresaha aminy ndraiky.​—Henteo andininy 16.

  3. Laha mbo tsy milamy avao, le afaky miresaky amy anti-panahy amy zay iha.​—Henteo andininy 17.

Amy ankapobeny, le tsy tokony hitory ty rahalahy na ty ranabavintsika amy tribinaly eny tsika. Satria mety hahavy olo hieritseritsy raha zay hoe raty fanahy Jehovah noho ty fiangona. (1 Korintianina 6:1-8) Fe ndre zay, mila alamy amy tribinaly eny avao ty raha sisany. Tafilitsy amy zay ty fisaraham-panambalea, fangataha fanonera baka amy fikambana mpiantoky, na fanaova didim-panana. Tsy mifanohitsy amy Baiboly ty raha ataoni-Kristiana raiky, laha mandamy raha manahaky ani-reo amy tribinaly eny ie sady miezaky ho tea filongoa lafa manao ani-zay.

Fe akory laha fandikan-dalàna bevata ro miseho, ohatsy hoe fandravà ajà, hasatà, halatsy bevata, na famonoa olo? Tsy mifanohitsy amy ty raha volanini-Baiboly ty raha ataoni-Kristiana raiky laha manambara ani-raha zay amy manam-pahefà ie.

Mimpoly amy fianara 56 lohatenikely 3

a Baka amy 455 T.K. zisiky amy 1 T.K., misy 454 tao. Le baka amy 1 T.K. zisiky 1 A.K., misy tao raiky (tsy misy ty tao 0). Bamy 1 A.K., zisiky amy 29 A.K., misy 28 tao. Laha atambatsy ty 454 noho ty 1 voho ty 28, le manome 483 tao.