Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

LAHATSORATSY FIANARA 8

Miezaha Hampisy Filongoa, ka Tohero ty Fialona

Miezaha Hampisy Filongoa, ka Tohero ty Fialona

“Ndao lahy tsika hiezaky hampisy filongoa noho hifampahery.”​—ROM. 14:19.

HIRA 113 Ny Fiadanantsika

HO HITANAO ATO *

1. Ino ty vokatsini-fialona tamy fianakaviani-Josefa?

TEANI-JAKOBA iaby anakilahiny reo, fe niavaky ty fitiavany ani-Josefa, azy raiky 17 tao iny. Nanao akory amy zay ty fihetsikini-rahalahini-Josefa rey? Nanjary nialona azy rozy, ka nahavy an-drozy ho raty fanahy taminy raha zay. Tsy nisy raha nataoni-Josefa ka tokony halainani-rahalahiny reo azy. Fe mbo navilin-drozy ho andevo avao ie. Bakeo navandy amy baban-drozy rozy hoe nivonoani-bibinala anaky farani-ze teany iny. Nanimba ty filongoa tamy fianakavian-drozy teo rozy lafa nialona, sady nampalahelo ty foni-baban-drozy.—Gen. 37:3, 4, 27-34.

2. Manino ro tena raty ty fialona, laha hentea ty Galatianina 5:19-21?

2 Amy Soratsy Masy ao, le tafilitsy amy “asani-nofotsy” mahafaty rey ty fialona * sady mahavy ty olo raiky tsy handova ty Fanjakà-Ndranahary. (Vakio Galatianina 5:19-21.) Ty fialona matetiky ro antony bevata mampisy ty fifandrafea, fifamalea, noho ty siaky.

3. Ino ty horesahintsika amy lahatsoratsy toy ato?

3 Hitantsika amy tantarani-rahalahini-Josefa rey fa mety hanimba ty fifandrambesa noho filongoa amy fianakavia raiky ty fialona. Tsy ta hanao raha manahaky ani-rahalahini-Josefa rey mihintsy aloha tsika, fe samby tsy lavorary tsika sady mamitaky ty fontsika. (Jer. 17:9) Ka tsy mahatseriky laha sarotsy amintsika kindraiky ty manohitsy ty fialona. Ndao tsika hiresaky tantaran’olo sisany amy Baiboly ao, mba hanampy antsika hahita ty antony mety hahavy ty fialona hamahatsy am-pontsika ao. Bakeo hodinihintsika hoe ino iaby ty azontsika atao mba ahafahantsika manohitsy ty fialona noho mampisy filongoa.

INO IABY TY METY HAHAVY FIALONA?

4. Nanino Filistina rey ro nialona ani-Isaka?

4 Hanana. Lahilahy mpanarivo Isaka, ka nialona azy Filistina reo. (Gen. 26:12-14) Ndre ty vovoni-Isaka aza nilembefan-drozy, kanefa eo ty finomani-aondriny noho bibiny rey rano. (Gen. 26:15, 16, 27) Manahaky ani-Filistina reo koa ty olo sisany, ka mialona lafa misy olo manan-kanana mandilatsy azy. Tsy hoe maniry hanan-draha manahaky an’olo iny avao ie, fa mbo teany halà amin’olo iny koa ty raha ananany.

5. Nanino mpitariky fivavaha rey ro nialona ani-Jesosy?

5 Laza. Nialona ani-Jesosy mpitariky fivavaha jiosy rey satria nitea azy ty olo maro. (Mat. 7:28, 29) Solontena-Ndranahary Jesosy sady nampianatsy ty marina. Fe mbo nandratiraty ani-Jesosy avao mpitariky fivavaha reo mba hanimbà ty lazany. (Mar. 15:10; Jaona 11:47, 48; 12:12, 13, 19) Ino ty ianarantsika baka amy tantara io? Tsy tokony hialona koa tsika laha teani-rahalahy noho anabavy amy fiangona eo reo ty olo raiky satria mana toetsy soa. Vomaiky aza tsika tokony hiezaky hanahaky ty toetsy soany.—1 Kor. 11:1; 3 Jaona 11.

6. Ino ty mampiseho hoe nialona Diotrefa?

6 Tombontsoam-panompoa. Tamy taonjato voalohany, le nialona ani-azy nitariky tamy fiangona teo reo Diotrefa. “Ta ho voalohany” tamin’olo amy fiangona teo ie, ka nanaraty ani-Jaona noho ty mpiandraikitsy hafa mba tsy hanajàn’olo an-drozy. (3 Jaona 9, 10) Mety tsy hahasaky hanao manahaky ani-Diotrefa tsika. Fe mety hanomboky hialona ty Kristiana namantsika tsika, laha voatendry amy tombontsoa raiky nirintsika ie, sirtò laha mieritseritsy tsika hoe mahay ani-andraikitsy iny koa.

Manahaky tany fambolea io ty fontsika, le sahala folera mitiry aminy eo ty toetsy soantsika, fa ty fialona manahaky akata raty io. Manakasaka ty fitomboani-toetsy soa anatintsika ao ty fialona. Anatini-zay ty fitiava, fiferinesa, noho hasoa fanahy (Fehintsoratsy 7)

7. Ino ty vokany laha mialona tsika?

7 Manahaky akata raty io ty fialona. Laha vo mamahatsy am-pontsika ao ie, le mety ho sarotsy ty mamono azy. Ty toetsy raty manahaky ty avonavo, falaina olo noho fitiavan-tena ro mampitombo ty fialona. Ataony ze tsy hampitombo ty toetsy soa anatintsika ao, ohatsy hoe fitiava, fiferinesa, noho hasoa fanahy. Ka laha vo tsapantsika hoe manomboky mitiry am-pontsika ao ty fialona, le mila ombotantsika malaky. Ino ty azontsika atao mba hanohera ty fialona?

MIEZAHA HIAMBANY NOHO HO AFA-PO AMY ZE ANANANAO

Akory ty hanombotantsika ty fialona? Hanampy antsika ty fanahy masi-Ndranahary mba tsy hialona fa hiambany noho ho afa-po amy ze ananantsika (Fehintsoratsy 8-9)

8. Ino iaby ty toetsy hanampy antsika tsy hialona?

8 Afaky manohitsy ty fialona tsika laha miezaky hiambany noho ho afa-po amy ze ananantsika. Lafa mameno ty fontsika toetsy reo, le tsy afaky hitombo anatiny ao ty fialona. Hanampy antsika tsy hieritseritsy ty vatantsika ho anabo marè ty fiambanea. Tsy mieritseritsy ty olo miambany hoe maeva hahazo raha soa mandilatsy ty hafa ie. (Gal. 6:3, 4) Tsy hampitovy ty vatantsika amin’olo koa tsika laha afa-po amy ze ananantsika. (1 Tim. 6:7, 8) Laha miambany noho afa-po amy ze ananantsika tsika, le ho falifaly lafa mahita olo nahazo raha soa.

9. Akory ty fomba anampeani-fanahy masy antsika, laha hentea ty Galatianina 5:16 noho Filipianina 2:3, 4?

9 Mila ty fanahy masi-Ndranahary tsika, mba hanampy antsika tsy hialona fa hiambany noho ho afa-po amy ze ananantsika. (Vakio Galatianina 5:16; Filipianina 2:3, 4.) Afaky manampy antsika hahay ty eritseritsintsika laliky noho ty antony manosiky antsika ty fanahy masini-Jehovah. Hanampy antsika Ndranahary, ka ho vitantsika ty manova ty eritseritsy noho fihetseham-po raty anatintsika ao mba ho soa. (Sal. 26:2; 51:10) Diniho moa ty raha nataoni-lahilahy roe retoa, ka nahafahan-drozy nandresy ty fialona. Tsy ia zay fa Mosesy noho Paoly.

Misy mpamaraky israelita raiky nilailay amy Mosesy noho Josoa teo mba hitantara hoe misy lahilahy roe maminany amy toby ao. Farany Josoa nivola tamy Mosesy mba handrara ani-lahilahy rey, fe tsy naneky Mosesy. Nivola tamy Josoa aza ie fa mahafalifaly azy ty mahita hoe nameani-Jehovah ty fanahiny lahilahy roe rey (Fehintsoratsy 10)

10. Ino ty raha mety ho nahavy ani-Mosesy hialona? (Henteo ty sary amy fononi-gazety toy.)

10 Nana fahefà bevata tamy vahoaki-Ndranahary teo Mosesy. Fe tsy nialona ie, ka tsy nitanjahany ho azy raiky avao tombontsoa zay. Nisy fotoa, ohatsy, nangalani-Jehovah ty fanahy masy niasa tamy Mosesy, le nameany ani-anti-panahy maromaro tamy Israely eo, azy nitsanga tanilani-tranolay fivoria teo rey. Tsy ela tafarani-zay, le nireni-Mosesy koa hoe nisy anti-panahy roe tsy nandeha tamy tranolay fivoria teo nahazo fanahy masy, ka nanomboky naminany. Ino ty nataony lafa nivola azy Josoa mba handrara ani-anti-panahy roe reo? Tsy nialona Mosesy lafa nanao raha ho ani-lahilahy reo Jehovah. Niambany ie ka niaraky nifalifaly amin-drozy amy tombontsoa niazon-drozy io. (Nom. 11:24-29) Ino ty azontsika ianara baka amy Mosesy?

Akory ty anahafani-anti-panahy ty toe-tsay miambany nananani-Mosesy? (Fehintsoratsy 11-12) *

11. Akory ty azoni-anti-panahy anahafa ani-Mosesy?

11 Laha anti-panahy iha, fa nisy fotoa va iha nivolany mba hampiofana olo hanao andraikitsy raiky tena teanao? Mety ho teanao, ohatsy, ty mitariky Fianara Tilikambo sankerinandro. Fe laha miambany manahaky ani-Mosesy iha, le tsy hampanino anao ty hampiofana rahalahy hafa mba ho afaky manao ani-tombontsoa io lafa afarafara ao. Vomaiky aza ho teanao ty hanampy ani-rahalahinao iny.

12. Akory ty ampisehoani-rahalahy noho anabavy maro hoe afa-po amy ze ananany rozy sady miambany?

12 Eritsereto ty raha hafa atrehini-rahalahy be tao maro. Anti-panahy mpandrindra tanatini-tao maro rozy, fe lafa nifeno 80 tao, le niparè hamoy ty andraikitsin-drozy. Miambany koa ty mpiandraikitsini-faritsy, ka maneky hijano amy tombontsoany noho hotendrè amy karazam-panompoa hafa lafa feno 70 tao. Vo tsiela koa zay, le nahazo fanendrea vaovao an-tonda eny ty Betelita maro amy tany toy iaby. Tsy malahelo rahalahy noho anabavy tsy mivaliky rey lafa mahita hoe ataon’olo hafa andraikitsy nataony taloha iny.

13. Ino ty raha mety ho nitariky ani-Paoly hialona?

13 Modely soa koa apostoly Paoly satria niezaky niambany noho ho afa-po amy ze nananany. Tsy nengani-Paoly hitombo anatiny ao ty fialona. Niasa mafy tamy fanompoa ie, fe niambany ka nivola hoe: “Zaho ro farani-kelikely amy apostoly, sady tsy maeva ho kaihy hoe apostoly aho.” (1 Kor. 15:9, 10) Fa tafarani-nahafatesani-Jesosy noho nameloma azy tamy maty vo nanjary Kristiana Paoly, fa apostoly 12 rey niaraky tamy Jesosy avao tamy fanompoany tan-tany etoy. Marina fa nitendrè ho “apostoly ho ani-hafa firenena” Paoly, fe tsy anatini-apostoly 12 rey. Tsy nahafeno fepetra ho amy tombontsoa manoka io ie. (Rom. 11:13; Asa. 1:21-26) Fe niafa-po tamy ze nananany avao Paoly, fa tsy nialona ani-12 lahy rey noho ty finaman-drozy tamy Jesosy.

14. Ino ty hataontsika laha miambany tsika sady afa-po amy ze ananantsika?

14 Hanahaky ani-Paoly tsika laha miambany noho afa-po amy ze ananantsika ka hanaja ani-ze olo nameani-Jehovah fahefà. (Asa. 21:20-26) Nanendry anti-panahy Jehovah mba hitariky amy fiangona eo. “Lahilahy ho fanomeza” ty fahitany an-drozy, ndre tsy lavorary aza rozy. (Efes. 4:8, 11) Laha manaja ani-lahilahy voatendry rey tsika sady miambany ka manoriky ty tari-dala amean-drozy, le hifandramby marìny amy Jehovah sady hilongo soa amy ty Kristiana namantsika.

‘MIEZAHA HAMPISY FILONGOA’

15. Mila manao ino tsika?

15 Tsy afaky hilongo soa amy ty hafa tsika laha mialona. Mila ombotantsika baka am-pontsika ao ty fialona, le tsy tokony hamboly fialona am-pon’olo hafa koa tsika. Tsy maintsy manao ani-reo tsika mba hanoriha ty didini-Jehovah, ka “hiezaky hampisy filongoa noho hifampahery.” (Rom. 14:19) Fe ino iaby ty raha azontsika atao mba hanampea ty hafa hanohitsy ty fialona sady hampisy filongoa?

16. Akory ty hanampeantsika ty hafa mba tsy hialona?

16 Mety hisy vokany bevata amin’olo ty toe-tsaintsika noho ty raha ataontsika. Mampirisiky antsika ‘hampizelazela hanana’ tontolo toy. (1 Jaona 2:16) Kanefa mampisy fialona raha zay. Tsy hahavy ty hafa hialona tsika laha tsy tea miresadresaky mikasiky ty raha ananantsika na teantsika hovilỳ. Mila miamby soa koa tsika mba tsy hisehoseho laha mana tombontsoa amy fiangona eo. Laha mirengirengy amy ty tombontsoa ananantsika tsika, le sahala mandraraky zeziky mba hampitiry fialona. Fa laha tsika midary ty hafa sady mahita ty raha soa vitan-drozy, le hanampy an-drozy ho afa-po amy ze ananany, ka hampiharo raiky noho hampisy filongoa amy fiangona eo.

17. Ino ty raha nivitani-rahalahini-Josefa rey, le ino ty antony?

17 Ho vitantsika ty handresy ty fialona! Diniho ndraiky ty tantarani-rahalahini-Josefa rey. Nifankahita tamy Josefa rozy, lafa niavy ta Ejipta any tao maro tafara atoy. Nanambara ty vatany tamin-drozy Josefa. Fe talohani-zay, le nihenteany tse laha fa niova rahalahiny reo. Nasany hiaraky misakafo aminy rozy, le nikarakarany marè mandilatsy an-drozy iaby Benjamina, azy zain-drozy faralahy iny. (Gen. 43:33, 34) Fe tsy nisy fialona ani-Benjamina mihintsy ty fihetsikini-rahalahiny reo. Hita aza hoe niasa loha amy rahalahin-drozy iny noho amy Jakoba baban-drozy rozy. (Gen. 44:30-34) Nahavita nampilongo soa ty fianakavian-drozy ndraiky rahalahini-Josefa rey, satria niresin-drozy ty fialona. (Gen. 45:4, 15) Manahaky ani-zay koa fa laha alantsika baka am-pontsika ao ty fialona, le hilongo soa avao ty fianakaviantsika noho ty fiangona misy antsika.

18. Ino ty ho vokany laha manao ze hampisy filongoa tsika, laha hentea ty Jakoba 3:17, 18?

18 Teani-Jehovah laha manohitsy ty fialona tsika sady manao ze hampisy filongoa. Mila miezaky marè tsika mba hanao ani-raha roe reo. Nihitantsika tamy lahatsoratsy toy hoe mety ho voatariky hialona tsika. (Jak. 4:5) Mampirisiky antsika hialona koa ty tontolo manodidy antsika. Fe tsy hengantsika hitiry amintsika eo ty fialona, fa hiezaky avao tsika mba hiambany, ho afa-po amy ze ananantsika sady hahay mankasitraky. Hilongo soa tsika amy zay, ka ho hita amintsika eo ty toetsy soa vokarini-fahamarina.—Vakio Jakoba 3:17, 18.

HIRA 130 Andao Hifamela

^ feh. 5 Miharo raiky ty olo amy fandaminani-Jehovah ao. Fe mety hanimba ty filongoantsika ty fialona laha engantsika hitombo. Ho hitantsika amy lahatsoratsy toy ato hoe ino iaby ty mety hahavy fialona. Horesahintsika ato koa hoe akory ty ahafahantsika manohitsy ani-toetsy raty io sady mampisy filongoa.

^ feh. 2 FANAZAVÀ: Hita amy Baiboly ao fa lafa mialona ty olo, le tsy hoe iriny ho azo avao ty raha ananan’olo hafa, fa teany koa laha tsy mana ani-raha iny sasy olo iny.

^ feh. 61 SARY: Mivory ty anti-panahy, le miresaky amy rahalahy be tao mpitariky Fianara Tilikambo iny hoe tean-drozy hampiofana anti-panahy tanora raiky ie mba hahay ani-andraikitsiny io. Teani-rahalahy be tao io andraikitsiny iny, fe manoha tanteraky ty fanapahan-kevitsini-anti-panahy ie ka manome soso-kevitsy ani-rahalahy tanora iny sady midera azy baka amy fony.