Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

TANTARAM-PIAINA

Ze Tokony ho Nataoko ro Nataoko

Ze Tokony ho Nataoko ro Nataoko

NIARO ty Vavolombeloni-Jehovah tamy fitsarà teny Donald Ridley tanatini-telopolo tao. Tena niasa ie mba hiarova ty zoni-marary tsy haneky hampilira lio. Nahazo fandresea tamy fitsarà anabo maro tsika vokatsini-zay. Don moa ty fahaizani-namany azy. Olo nazoto niasa ie, niambany, sady nana fahafoizam-bata.

Tamy 2019, le nihay hoe nisy arety tsy hay tsaboa ty atidohany. Nalaky nitombo arety iny, le nimaty ie tamy 16 Oòh 2019. Toy ty tantarany.

Nateraky ta St. Paul, a Minnesota, a Etazinỳ etoa aho, tamy 1954. Tsy nahantra zahay, fe tsy mpanarivo koa. Katolika babako noho mamako. Limy mianadahy zahay, le zaho ty anaky faharoe. Nianatsy tamy lakilasy Katolika aho, sady nanao mpiservỳ. Fe tsy nahay raha maro tamy Baiboly ao aho. Nino avao aho hoe namoro kila raha iaby zao Ndranahary, fe tsy natokisako hanampy ahy hivavaky aminy ty eglizy.

NIANATSY FAHAMARINA

Tamy tao voalohany nianarako lalàna tamy Lakilasy William Mitchell tao, le nisy Vavolombeloni-Jehovah niavy an-tranoko ao. Sahira manasa lamba aho, fe nisoa fanahy mpivaly rey ka nanapa-kevitsy himpoly ndraiky. Lafa nimpoly rozy, le nisy fanontanea roe napetrako amin-drozy: “Manino ty olo raty fanahy ro tafaboaky marè mandilatsy ty olo soa?” le “Ino ty tokony hatao mba hahasambatsy?” Nirambesiko ty boky hoe Ny Fahalalana Izay Mitariky ho Amin’ny Fiainana Mandrakizay noho ty Fandikan-tenin’ny Tontolo Vaovao, amy fonony maintso malangy iny. Naneky hianatsy Baiboly koa aho. Tena nampivoha ty saiko raha zay. Niteako biby ty nahay hoe ty Fanjakà-Ndranahary avao ro tena ilà mba handay ty olo an-tany etoy. Nihitako soa fa tsy nahavita nanday ty vatany ty olombelo fa loza noho fijalea voho tsy rariny ro nandesiny.

Nanokam-bata ho ani-Jehovah aho tamy fanombohani-tao 1982, le natao batisa tamy tao io avao, tamy Fivoriambeni-Vondrom-paritsy hoe “Fahamarinani-Fanjakà Iny” natao tamy tranompokonolo a St. Paul ao. Nimpoly tamy tranompokonolo io tao aho herinandro tafarani-zay mba hanao fanadina ho avôkà. Tamy voalohandohani-Oktobra le niafaky tamy fanadina iny aho, ka nanjary avôkà.

Tamy Fivoriambe “Fahamarinani-Fanjakà Iny”, le nifankahita tamy Mike Richardson aho. Betelita ta Brooklyn tao ie. Nivola ie fa nisy birò nisokafy amy foibe ao, mikasiky lalàna. Nitiaroko amy zay safàni-tandapa etiopianina amy Asan’ny Apostoly 8:36 iny, ka nanontany aho hoe: ‘Ino ty manaka ahy tsy hanao fangataha hiasa amy Birò Mikasiky Lalàna io?’ Farany aho nandefa fangataha hiasa amy Betela.

Tsy niteani-baba noho mamako zaho nanjary Vavolombeloni-Jehovah iny. Nanontany ahy babako laha mba mahazo tombony avao ty avôkà lafa miasa ho ani-Fikambanani-Tilikambo Fiambena. Nihazavaniko taminy hoe asa an-tsitrapo ro hataoko any. Hamea 75 dolara sambola hoasako aho. Zay ty drala fanonera namea ty Betelita sambola tamy zay.

Tsy maintsy namita asa ho an’olo hafa tse aho, bakeo amy zay nanompo tamy Betelani-Brooklyn, a New York ao, tamy 1984. Nitendrè hiasa amy Birò Mikasiky Lalàna aho. Tamy fotoa nilako azy mihintsy raha zay.

NIHAVAOZY STANLEY THEATER INY

Nanahaky ani-zao Stanley Theater, tamin’ie vo nivilỳ

Tamy Novambra 1983, le nivilintsika ty Stanley Theater a Jersey City, New Jersey ao. Nanao fangataha rahalahy reo mba ho afaky hanao fanovà mifandramby amy jiro noho rano. Lafa nifankahita tamy manam-pahefà tan-tanà eo rozy, le nanazava rahalahy rey fa tean-drozy hatao efitrano fivoriambeni-Vavolombeloni-Jehovah Stanley Theater io. Nampisy problemo raha zay. Miresaky ty lalàna mikasiky trano amy tanà iny eo fa amy pilasy marìny tranon’olo avao ro azo asia trano fivavaha. Kanefa Stanley Theater io amy pilasy maro birò noho famarota ka tsy naneky hanome alala manam-pahefà rey. Nangataky hampiakatsy fitsarà rahalahy reo fe tsy nekè ty fangatahan-drozy.

Tamy herinandro voalohany nanompoako amy Betela ao, le nandesini-fandamina amy fitsarà anabonabo problemo iny. Vo baka niasa roe tao tamy fitsarà a St. Paul, Minnesota ao aho tamin’io, ka haiko soa ty fandresean-dahatsy naboaky teo. Nivola ty raiky amy avôkàntsika rey fa nampiasà tamy fotoa sankarazany Stanley Theater io, tanatini-zay ty filma noho fanentea mpihira rock. Ka manino ro tsy azo anaova fotoam-pivavaha ty ao? Nidinihini-fitsarà soa raha iny bakeo namoaky didy rozy hoe nandika ty fahalalahantsika amy fivavaha ty Tanàni-Jersey. Nididìni-fitsarà iny rozy mba hamoaky ze fahazoan-dala ilà. Hitako amy zay fa tahini-Jehovah ty ezaky ataoni-fandaminany lafa mampiasa lalàna mba hampandrosoa ani-asa iny. Falifaly koa aho fa nandramby anjara amy raha zay.

Nanomboky nanao asa fanavaoza bevata rahalahy reo. Tsy ampy tao raiky tafarani-zay, le natao tamy Efitrano Fivoriambe amy Tanàni-Jersey tao ty fizarà diplômy ho ani-kilasy faha-79 amy Sekolini-Gileada, tamy 8 Septambra 1985. Tombontsoa bevata ho ahy ty nandramby anjara mba hampandroso ty asani-Fanjakà iny, niaraky amy ze niasa mifandramby amy lalàna. Tena afa-po aho. Mbo tsy nahatsapa manahaky ani-zay mihintsy aho talohani-niaviako tamy Betela tao. Tsy niavy an’eritseritsiko mihintsy tamy zay hoe mbo hampiasa ahy amy tombontsoa maro hafa manahaky ani-zay Jehovah.

NIARO TY ZONTSIKA HIFILY FITSABOA TSY MAMPIASA LIO

Tamy 1980 tany, le tsy nekeni-dokotera na lapotaly sisany ty fangatahani-Vavolombeloni-Jehovah fa be tao rey mba hahazo fitsaboa tsy mampiasa lio. Tojiky fahasahirana bevata koa ty ampela bevoka satria nieritseritsy matetiky ty mpitsara fa tsy nana zo handà fampilira lio ampela rey. Nivola mpitsara rey fa laha tsy ampilira lio ampela iny, le mety ho voatery tsy hanan-dreny ty ajà haterakiny.

Tamy 29 Desambra 1988, le nimaro ty lio niala tamy Ranabavy Denise Nicoleau lafa baka niteraky ani-anakilahiny iny ie. Nilatsaky ambanini-5,0 ty hemoglobiny taminy tao, farany ta hampilitsy lio taminy ty dokoterany. Fe tsy naneky Ranabavy Nicoleau. Hamarain’iny, le niezaky hahazo didy baka amy fitsarà any lapotaly iny, mba hanome alala ty mpiasa amin-drozy ao hampilitsy lio amy ranabavy iny. Tsy nikaiky ani-Ranabavy Nicoleau fitsarà iny na nanambara taminy na tamy valiny, fa avy le nanome alala hampilitsy lio.

Tamy Zoma 30 Desambra, le nampilitsy lio tamy Ranabavy Nicoleau mpitsabo rey ndre tsy naneky ani-zay aza valiny noho ty fianakavia niaraky taminy teo. Tamy hariva iny, le nisamborini-polisy ty fianakavia vitsivitsy noho anti-panahy raiky na roe satria nitsanga nanodidy ani-fandreani-Ranabavy Nicoleau iny rozy mba tsy hampilira lio aminy. Tamy Sabotsy 31 Desambra maraindray, le niboaky tamy gazety ta New York noho Long Island tao ty vaovao mikasiky fisambora iny.

Zahay amy Philip Brumley mbo nitanora

Tamy Tinainy maraindray, le niresaky tamy mpitsara raiky tamy fitsarà anabo tao aho. Milton Mollen ty anarany. Nihazavaniko aminy ty marina mikasiky ani-raha iny, sady nihamafisiko fa nanao sonia hanomeza lala fampilira lio mpitsara iny kanefa mbo tsy nijanjininy olo iny. Nampiavìni-Andriamatoa Mpitsara Mollen tamy biròny ao aho folakandron’iny mba handiniky ty raha niseho noho ty lalàna tokony horihy. Niaraky amiko ho amy biròni-Andriamatoa Mpitsara Mollen any Philip Brumley, mpiandraikitsy ty asako tamy harivan’iny. Nikaihini-mpitsara iny hiaraky aminay eo koa ty avôkàni-lapotaly iny. Nihanafana ty resadresakinay. Fe tamy fotoa io, le niresaky amiko tamy taratasy fandrambesany an-tsoratsy iny Rahalahy Brumley hoe “andeso mora avao.” Soa avao fa nanampy ahy malaky ie satria fa nanomboky nampeloky ahy ty raha nataoni-avôkàni-lapotaly iny.

Baka ankavia manankavana: Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, zaho, noho Mario Moreno. Reo ty avôkàntsika tamy andro nanomeza fanazavà tamy Fitsarà Farany Anabo a Etazinỳ eto, tamy fitsarà mikasiky Fikambanani-Tilikambo Fiambena mialy amy Tanàni-Stratton.—Henteo ty Mifohaza! 8 Zanviè 2003

Lera raiky tafarani-zay, le nivola Andriamatoa Mpitsara Mollen hoe mbo hodinihy hamaray ndraiky raha iny. Lafa hiboaky tamy biròny tao amy zay zahay, le nivola ie hoe “hibaby enta mavesatsy” avôkàni-lapotaly io hamaray. Midika raha zay fa ho sarotsy amy avôkà io ty hiaro ty hevitsiny. Nitsapako hoe nanome toky ahy Jehovah ka handresy tsika. Miambany avao aho lafa mahatiaro hoe Jehovah ro mampiasa antsika mba hahavita ty raha teany hatao.

Avy le niasa zahay tamy halik’iny mba hioma amy ty raha horesahinay hamaray. Marìny ani-Betelani-Brooklyn eo avao ty misy ani-lapani-fitsarà iny, ka nandeha tomboky avao rahalahy noho anabavintsika vitsivitsy anatini-Birò Mikasiky Lalàna rey. Lafa baka nijanjy ty fanazavantsika mpitsara efatsy rey, le nanapa-kevitsy rozy fa tsy ekè fangataha fampilira lio iny. Nanome rariny ani-Ranabavy Nicoleau fitsarà anabo iny, sady nivola fa mandika ty zo fototsy amy lalàm-panorena ao ty olo manao sonia fahazoa alala raiky laha mbo tsy nijanjy ty hevitsini-marary iny.

Nanambara ty fitsarà farany anabo a New York tafarani-zay fa mana zo hifily fitsaboa tsy ampiasà lio Ranabavy Nicoleau. Inefatsy aho ro nandramby anjara teo, lafa namoaky didim-pitsarà mikasiky fampilira lio ty fitsarà anabo, le tamy fotoa io ty raiky. (Henteo ty efajoro hoe “ Fandresea Efatsy Tamy Fitsarà Anabo.”) Niaraky niasa tamy avôkà hafa tamy Betela ao koa aho mba handamy ty raha mikasiky zo hiteza anaky, fisaraham-panambalea, noho lalàna mikasiky tany noho famboara trano.

TY TOKANTRANOKO

Zahay amy Dawn, valiko

Niteza raiky ty anakiny telo Dawn valiko tamy zahay nifankahita voalohany. Fa nisara-baly ie tamy zay. Sady niasa ie ro nanao mpisava lala. Niatriky raha sarotsy ie, ka tena nitseriky aho hoe parè hanompo ani-Jehovah avao ie. Nanatriky ty Fivoriambeni-Vondrom-paritsy hoe “Mpanday Hazavà” ta New York any zahay tamy 1992, le nanontaneako ie laha afaky mifankahay soa zahay. Nifanambaly zahay tao raiky tafarani-zay. Olo tea somonga Dawn sady vatan-draha aminy ty raha ara-panahy. Fanomeza baka amy Jehovah ty manambaly olo manahaky ani-zay. Maro ty raha soa nataoni-Dawn ho ahy tamy fotoa iaby niarahanay.—Ohab. 31:12.

Tamy zahay vo nifanambaly le fa 11, 13 noho 16 tao ajà rey. Ta ho baba soa ho an-drozy aho, ka nivakiko soa noho norihiko iaby ze torohevitsy nihitako tamy boky noho gazetintsika mikasiky fitezà ana-baly. Nisy avao aloha ty raha sarotsy lafa nandeha teny ty fotoa, fe falifaly aho fa nandramby ahy avao ajà rey ka nanjary naman-drozy marìny noho baba tea an-drozy aho. Nahazatsy anay ty nandramby ani-namani-anakinay rey sady niteanay ty nahita an-drozy nihisahisa an-trano ao.

Nifindra a Wisconsin any zahay amy Dawn tamy 2013, mba hikarakara ty baba noho mamanay be tao. Tsy nampoiziko hitohy ty fanompoako amy Betela. Mbo afaky nanao asa an-tsitrapo aho ka nanampy ty fandaminantsika amy resaky lalàna.

FIOVÀ TAMPOKY

Tsapako tamy Septambra 2018 fa somary misy raha hafahafa amy tendako, le namboamboatsy feo matetiky aho. Namonjy dokotera tan-tanà teo aho, fe tsy hainy hoe ino ty nahavy ani-zay. Tafarani-zay, le nisy dokotera hafa nanoro hevitsy ahy mba handeha amy manam-pahaiza mikasiky atidoha. Nivola manam-pahaiza iny tamy Zanviè 2019, fa araky ty raha hitany tamy zay le ty arety kaihy hoe PSP (paralysie supranucléaire progressive) ro nahazo ahy.

Telo andro tafarani-zay, lafa nanao ani-sporo teako iny aho, le nilavo ka nifolaky ty vozon-tanako havana. Nanao ani-sporo io avao aho liany niainako, ka nanjary nihaiko soa raha io. Nihaiko amy zay hoe tsy nahavita nifehy ty raha ataoko sasy aho. Tsy nampoizy ty fanjekeani-aretiko iny. Tsiela avao, le nanjary nisarotsy amiko ty nivola, nitoliky noho nitely raha.

Tena tombontsoa bevata ho ahy ty nandramby anjara kelikely amy fampandrosoa ty asani-Fanjakà iny amy maha avôkà ahy. Falifaly koa aho fa afaky nanoratsy lahatsoratsy amy gazety sankarazany. Afaky nanatriky fifanakalozan-kevitsy tamy tany maro koa aho mba hiarova ty zoni-vahoakini-Jehovah hifily fitsaboa noho fandrasà tsy ampiasà lio. Fe, any safà amy Lioka 17:10 ao zay hoe: ‘Mpanompo tsy mahasoa aho, fa ze tokony ho nataoko avao ro nataoko.’