Puipui Oe Mai i Faamaʻi
O le tele o aai i aso anamua, sa puipuia i pā maualuluga. Pe a faaleagaina e le fili se vaega itiiti o lenā pā, e mafai ona lamatia ai le aai atoa. E tai pei lou tino o se aai o loo siʻomia e se pā. O le auala e te puipuia ai oe, e mafai ona iloa ai lou tulaga soifua mālōlōina. Seʻi o tatou iloiloina vala e lima e mafai ona e aafia ai i faamaʻi, faapea auala sili e mafai ona e puipuia ai oe lava.
1 VAI
LE LAMATIAGA: E mafai ona sao atu siama i lou tino e ala i vai lē mamā.
AUALA E PUIPUIA AI: O le auala sili, o le taumafai lea e puipuia le nofoaga o loo tapuʻe ai le vai mai i le faaleagaina. Afai e te iloa pe masalosalo foʻi e lē o mamā le vai o loo faaaogāina, e iai mea e mafai ona e faia ina ia lelei ai mo le taumafa. * Ia teuina vai mamā i se mea e iai se tapuni, ma ia faaaogā se sipuni telē mamā e asu aʻe ai le vai, po o se mea e mafai ona ki mai ai le vai e pei o se cooler po o se fagu lapoʻa. Aua neʻi tuuina ou lima i totonu o vai mamā. Pe afai e talafeagai, ia e taumafai e nofo i se vaipanoa e lelei le auala e lafoaʻi ai otaotavale o tagata, ina ia lē mafai ai ona faaleagaina nofoaga e maua ai vai.
2 MEAʻAI
LE LAMATIAGA: E mafai ona maua siama i totonu po o luga o meaʻai.
AUALA E PUIPUIA AI: E mafai ona maua siama i meaʻai e foliga mai e fou ma tele minerale o loo iai. O lea, ia fai ma masani le fufulu lelei o fualaau ʻaina ma fualaau faisua. Ia faamautinoa e mamā mea o loo faaaogāina e kuka ai meaʻai, luga o fata o le umukuka, ma ia mamā foʻi ou lima a o saunia pe laulauina foʻi meaʻai. O nisi meaʻai e tatau ona kukaina i se vevela faatulagaina ina ia tapē uma ai siama. Ia mataala pe afai ua suia le lanu po o le tofo o se meaʻai, o faailoga na e iloa ai ua iai siama i totonu o meaʻai. Ia vave ona teu i le pusaʻaisa meaʻai e lē o faaaogāina. Ia ʻalofia le kukaina o meaʻai mo isi pe afai o loo e maʻi. *
3 INISETI
LE LAMATIAGA: E mafai ona e aafia i siama o loo ola i totonu o nisi iniseti.
AUALA E PUIPUIA AI: Ia ʻalofia iniseti e feaveaʻia faamaʻi, e ala i le nofo i totonu o le fale, pe faia ofu e puipuia ai e pei o ofu lima uumi ma ofuvae uumi. Ia faaaogā taʻinamu e momoe ai, ma fagu e tutuli ese ai iniseti. Ia aveese mea o loo toʻa ai le vai lea e fanafanau ai namu.4 MANU
LE LAMATIAGA: E iai siama ninii e ola i totonu o manu, e lē afāina ai le manu ae e mafai ona lamatia ai lou soifua mālōlōina. E mafai ona e aafia i na siama, pe afai e ū pe maʻosia se vaega o lou tino ona o se fagafao po o se manu, pe e te tu pe paʻi foʻi i otaota o manu.
AUALA E PUIPUIA AI: E filifili nisi tagata e tuu i fafo a latou manu mai i le fale, e faaitiitia ai le paʻi i ai. Ia fufulu ou lima pe a uma ona e paʻi i se manu, ma ʻalofia le paʻi atu i manufeʻai. Pe afai e ū pe maʻosia se vaega o lou tino, ia fufulu mamā le manuʻa ma saʻili mo le fesoasoani a se fomaʻi. *
5 TAGATA
LE LAMATIAGA: E mafai ona aafia lou tino i nisi siama, pe afai e tale pe mafatua se isi tagata. E mafai foʻi ona pipisi atu siama pe a fepaʻiaʻi, e ala i le fusi atu po o le faatalofa. O siama mai i isi tagata e mafai ona pipii i ʻau o faitotoʻa, mea e pipii ai lima i le fasitepu, telefoni, remote, po o komepiuta.
AUALA E PUIPUIA AI: Aua le faaaogāina faatasi mea e pei o tafi, pulumu fufulu nifo, po o solo. ʻAlofia le paʻi atu i mea faasuavaia e sau mai i tino o manu po o isi tagata, e aofia ai le toto po o mea o loo iai le toto. Aua foʻi le manatu māmā i le tāua o le fufulu mamā o lima i taimi uma. Atonu o le auala sili lenā e taofia ai le pipisi atu o siama.
Pe a talafeagai, e lelei lou nofo i le fale pe a e maʻi. Ua fautuaina e le U.S. Centers for Disease Control and Prevention le tale po o le mafatua i se solosolo po o le ogālima, nai lo o alofilima.
Ua taʻua i se faataoto anamua: “O lē ua iai le utaga mamao e na te iloa atu le mala ma lafi ai.” (Faataoto 22:3) Maʻeu le moni o na upu i le lalolagi i aso nei lea ua tumu i faamaʻi mataʻutia! Ina ia malamalama atili i na auala, ia saʻili atu i auaunaga faasoifua mālōlōina i lou vaipanoa, ma ʻalofia tulaga e lamatia ai e ala i le tausia o le tumamā. Ia faamalosia auala o puipuiga, ma faaitiitia ai lou aafia i faamaʻi.
^ pala. 6 E fautuaina e le Faalapotopotoga o le Soifua Mālōlōina i le Lalolagi le tele o auala e mafai ona maua ai le vai lelei i aiga, lea e aofia ai le faaaogāina o vailaau, o le faalā o vai, faamamā, ma le faapunaina o vai.
^ pala. 9 Mo nisi faamatalaga mo le malupuipuia o meaʻai, tagaʻi i le Ala Mai! o Aperila 2002 itulau e 18-21.
^ pala. 12 Mo faamatalaga patino mo auala e puipuia ai mai le malalia, tagaʻi i le Ala Mai! o Iulai 2015, itulau e 14-15.
^ pala. 15 O manuʻa mai i se manu e ʻona e manaʻomia vave ai se fesoasoani faafomaʻi.