Ua Fesili Mai Talavou . . .

E Mafai Faapēfea Ona Ou Atili Faaalia Solo Uiga Faaleuō?

“Sa lē taitai lava lelei ni aʻu talanoaga i isi tagata. Sa iai oʻu lagona faapea afai ou te fai atu se faamatalaga, o le a teʻena mai aʻu. E ese le matamuli o loʻu tinā, ma ou te matea o le pogai foʻi lea na ou faapea ai.”—Ati.

PE IAI ea ni taimi e te moomoo ai maʻimau pe ana e lē matamuli—ae tau fai sina ou faaleuō ma faamasani solo i isi tagata? E pei ona sa faaalia mai e la tatou matāʻupu na muamua atu o lenei faasologa, o le matamuli o se uiga e taatele. * E leai lava la se mea matuiā o faalētonu ai oe pe afai e tele ina e fīlēmū, e te mafaufau mamafa i mea, pe e te nofo faalogologo. Peitaʻi o le matuā matamuli e mafai ona avea ma faafitauli tugā. I sona uiga moni lava, e mafai ona taofia ai oe mai lou mauaina o ni faauōga. Ma e mafai foʻi ona faigatā ai mo oe ona toʻa lelei ou faalogona pe sologa lelei ni mea e te faia i ni faatasitasiga faasamasamanoa.

E oo lava i tagata matutua e masani foʻi ona latou tauivi ma uiga matamuli. O Pale * o se toeaina i se faapotopotoga Kerisiano. Ae tele lava ina nofonofo e lē tautala pe a iai faatasi ma se vaega o ni tagata. Ua ia taʻutino mai: “Ailoga e iai soʻu tomai e mafai ai ona fai atu se upu e ono aogā.” E faapena foʻi le faafitauli o lana avā o Tiana. O le ā na avea ma vaifofō mo Tiana? Ua ia faapea mai: “Ou te fiafia tele e faifaimea ma tagata e faigofie ona faaleuō solo auā e iai loʻu lagona e mafai ona latou faia uma tala.” O ā nisi o auala e mafai ai e oe lava ona atili faaalia solo uiga faaleuō?

Aua le Manatu Faapea E te Faatauvaa

Muamua lava, atonu e manaʻomia ona e toe tilofaʻia ou manatu ia te oe lava. Po o fai ea mau masani lou faapea e te faatauvaa, e te manatu ifo lava e lē fiafia mai isi ia te oe pe faapea foʻi e leai ma se uigā o se upu e te fai atu ai? O le iai o ni ou lagona lē mautinoa ia te oe lava e na ona taofia ai o oe mai lou faaleuō solo i isi. Ae maise ai, na fetalai Iesu: “Ia e alofa atu i lē lua te tuaoi, ia pei o oe lava ia te oe”—ae lē na i lo oe lava ia te oe! (Mataio 19:19) O lea la, e aogā tele ma talafeagai ona iai foʻi sina ou alofa mo oe lava. E mafai ai ona e maua le lagona mautinoa lena e te ono manaʻomia ina ia e faalatalata atu ai i isi.

Pe afai e āfaina oe i lagona faapea e leai sou aogā, atonu o le a e maua le fesoasoani i le faitauina o le matāʻupu e 12, “Aiseā Ou te Lē Fiafia ai ia te Aʻu Lava Ia?,” i le tusi Questions Young People Ask—Answers That Work. * Atonu e aogā na faamatalaga ia te oe ina ia e iloa ai o loo ia te oe ni uiga ma  ni tomai e te ono lelei ai ma e aogā i isi. Ioe, o lou avea ma se Kerisiano e faamaonia atu ai o loo silafia e le Atua se mea e te aogā ai! Ae maise ai, na fetalai Iesu: “E le mafai se tasi ona sau ia te au, pe a le tosina mai e le Tamā ua auina mai aʻu.”—Ioane 6:44.

Ia Naunau Fiafia i Isi

Ua lapataʻi mai le Faataoto 18:1: “O le ua vavae ese, ua saili o ia i lona manao.” Ioe, afai e te faifaimea lava na o oe, e ono soona uaʻi uma atu ai ou manatu ia te oe lava. Ua faalāʻeiʻauina i tatou e le Filipi 2:4 ina ia ‘aua neʻi taitasi ma vaavaai i a tatou lava mea, a ia taitasi ma vaavaai i mea a isi.’ Pe a uaʻi atu ou mafaufauga i mea e lelei ai isi ma o latou manaʻoga, ona itiiti ai lea o lou soona popole ia te oe lava. Ma o le tele lava o lou manatu mamafa i isi, e foliga mai o le tele foʻi lea o le a uunaʻia ai oe e taulamua i le faamasani atu ia i latou.

Mo se faaaʻoaʻoga, seʻi manatu ia Litia, o se tamaʻitaʻi na lauiloa o se tasi e sili ona faaleuō ma iai uiga talimālō. Ua taʻu mai e le Tusi Paia ia i tatou faapea, ina ua ia faalogologo atu i le talaʻiga a le aposetolo o Paulo ma papatisoina ai, sa ia ʻaiʻoi atu ia Paulo ma ana aumea: “Afai ua outou manatu o aʻu o lē faatuatua i le Alii, o mai ia i loʻu fale.” (Galuega 16:11-15) E ui ina faatoʻā avea Litia ma se tagata talitonu, ae sa ia taulamua e faamasani atu i nei uso—ma e mautinoa na iʻu i lona mauaina ai o le tele o faamanuiaga. Ina ua toe faasaʻolotoina Paulo ma Sila mai le falepuipui, o fea na la ō atu i ai? Seʻi mātau mai foʻi, sa la toe taliu atu i le fale o Litia!—Galuega 16:35-40.

I se tulaga tutusa, o le a e iloaina foʻi o le toʻatele lava o tagata o le a talisapaia le naunau fiafia e te faaali atu ia i latou. E mafai faapēfea ona e amataina lenei gaoioiga? Ua na o nisi nei o manatu aogā e faatutū atu.

●Ia amatamata mālie. O le faaleuō solo i isi e lē uiga ai faapea, o le a faafuaseʻi lava ona e soona tafitifiti solo pe māteletele foʻi i mea faafiafia. Ia fai se taumafaiga e talatalanoa atu i tagata taʻitoʻatasi, e faasolosolo taʻitasitasi. E mafai ona fai mou sini le amataina o se talanoaga pe a itiiti mai ma se tagata e toʻatasi i taimi uma e te auai atu ai i se sauniga faa-Kerisiano. Taumafai e mata ʻataʻata. Ia fai ma masani le tilotilo saʻo i mata o le tagata o loo lua talanoa.

●Ia amata e oe. ‘E faapēfea?’ e te ono fesili ai. Manatua, afai e te naunau moni lava i isi, e masani la ona lē faigatā le iloaina o ni matāʻupu e talanoa i ai. Ua faapea mai se alii talavou mai Sepania e suafa ia Iose: “Ua ou mātauina o le tau lava ina fesili atu i isi po o ā mai latou, pe fesili atu i ai e faatatau i a latou galuega, e fesoasoani lena ia te oe e te iloa lelei ai i latou.” Ua faatū mai e se talavou e suafa ia Feleti se manatu e faapea: “Afai e te lē iloa sau tala e fai atu, tau lava o le fai atu o ni fesili i tagata.” O le mea moni, e te lē manaʻo e iai i tagata le lagona faapea o loo e taumafai e faasufi mai ni o latou manatu. Afai e foliga mai e musu le tagata e taliina fesili, taumafai e taʻu atu i ai ni faamatalaga e uiga ia te oe lava ia.

Ua faapea mai Maria, se tinā o se tasi talavou: “Ua ou iloa, o le auala e sili ona lelei e faanofo fīlēmū ai lagona o tagata, o le tuu atu lea e faamatala mai e i latou mea e uiga ia i latou lava.” Ua faaopoopo mai i ai le talavou o Katerina: “E aogā foʻi le fai atu i tagata e mananaia o latou lāʻei po o se isi lava mea o ia i latou. Ua e avatu ai ia i latou se faalogona faapea e manaʻomia i latou.” Ia faamaoni au upu, ma ʻalofia faamatalaga taufaasee e leai se uiga. (1 Tesalonia 2:5) E masani lava ona talilelei mai tagata i ni upu faamaoni e agalelei ma logoleleia.—Faataoto 16:24.

●Ia e faalogologo lelei. Ua faapea ma le Tusi Paia: “Ia . . . faataalise ona faalogologo, ia faagesegese ona tautala atu.” (Iakopo 1:19) Ae maise ai, o le talanoaga o se fefaaaliaʻiga o manatu—e lē o se faaaliga e fai toʻatasi e se isi. Afai la e tele ina e matamuli e tautala, atonu e aogā tele lena mo oe! E talisapaia e tagata nisi e faalogologo lelei.

●Ia faaofi atu ma sau faamatalaga. Pe afai ua mafai ona e lototele e talatalanoa taʻitoʻatasi atu i tagata, ia ona e see atu loa lea e faamasani ona talanoa faatasi ma se vaega o ni tagata. O iinā foʻi e avea ai sauniga faa-Kerisiano ma nofoaga e sili ona lelei mo le mauaina o lenei tomai. I nisi taimi, o le auala e sili ona faigofie e auai ai i se talanoaga o le faaaofia atu lea o sau faamatalaga i se talanoaga ua uma ona amata. Ae manaʻomia foʻi i lenei itu le faautauta ma uiga faaaloalo. ʻAua e te faasalavei faalēmafaufau atu i se talanoaga e manino mai e patino lava i na o ē o loo talanoa. Ae pe a manino mai o loo na ona talatalanoa faasamasamanoa lava se vaega o ni tagata, ia e taumafai loa e faaaofia atu i ai ma oe. Ia faautauta; ʻaua e te faalavelave ma e  taumafai e pulea le talanoaga. Taumafai e faalogologo mo sina taimi. A o faasolo ina e toʻa lelei, ona amata loa lea ona fai atu ni nai ou manatu.

●Aua e te faatalitalia sou lelei atoatoa. I nisi taimi, e soona popole ai tagata talavou ina neʻi o latou fai atu se faamatalaga e sesē. E manatua e se teine mai Italia e suafa ia Elisa e faapea: “E masani lava ona ou fefe ina neʻi oʻu fai atu se faamatalaga, ae teʻi ua sesē ona fai atu.” Peitaʻi, ua faamanatu mai e le Tusi Paia ia i tatou faapea, o i tatou uma lava e lē lelei atoatoa, e lē mafai la ona tatou fai atu ni faamatalaga e lelei atoatoa. (Roma 3:23; faatusatusa i le Iakopo 3:2.) Ua faapea mai Elisa: “Ua ou iloa o aʻu uō i latou nei. O le a latou malamalama lava la pe a sesē saʻu faamatalaga e fai.”

●Ia iai pea ou uiga mālie. O le mea moni, e oo mai le masiasi pe a e faia ma lou leʻi fuafuaina se faamatalaga e lē talafeagai. Ae pei ona taʻua e Feleti, “pe afai e te toʻa mālie pea ma e ʻata ifo ia te oe lava, e vave tele ona toe teʻa atu ai sinā mea. Ae afai e te ita ai, ma e faalii, pe e te popole, ona e faapogaia lea o sinā tamaʻi faafitauli e avea ma faafitauli sili ona matuiā sa lē tatau ona iai.”

●Ia onosaʻi. Ia e iloa e lē o tagata uma o le a vave ona tali lelei mai. O le saō faafuaseʻi i se talanoaga e lē uiga ai faapea e lē o fiafia mai le tagata ia te oe, pe faapea foʻi ua tatau ona ʻaua neʻi e toe tautala. O nisi taimi atonu o loo vevesi mafaufau o tagata i nisi mea—pe matamumuli foʻi e pei lava o oe. I siʻomaga faapena, atonu e aogā ai pe a e tuu atu i le tagata sina taimi seʻi faamasani mai ai ia te oe.

●Ia taumafai e talanoa atu i tagata matutua. O nisi taimi, o tagata matutua, ae maise lava Kerisiano taʻumatuaina, e tele ina latou lagona le alofa i talavou o loo tauivi ma lagona matamuli. Aua la e te palaai e taumafai e amata se talanoaga ma se tagata matua. Fai mai Katerina: “E mafai ona toʻafilēmū oʻu faalogona pe a ou iai faatasi ma tagata matutua, auā ou te iloa e lē faasinosinolima mai tagata matutua ia te aʻu, latou te lē faitioina aʻu, pe faamasiasia aʻu, e lē pei o tamaiti ia matou te tupulaga.”

Uunaʻia e le Alofa

E ui atonu e aogā nei manatu ua faatutū atu, ae leai lava se vaifofō faigofie mo le foʻiaina o le matamuli. I le faagasologa umi o taimi, e lē o se matāʻupu e aogā i ai ni tomai po o ni gaoioiga atamai. O le vaifofō autū lava o le faafitauli, o le “alofa atu i lē lua te tuaoi, ia pei o oe lava ia te oe.” (Iakopo 2:8) Ioe, ia faamasani e faaalia le manatu mamafa i isi tagata—ae maise i ou uso ma tuafāfine Kerisiano. (Kalatia 6:10) Pe afai e iai le alofa moni i lou loto, o le a e foʻiaina ai le fefe ma lagona lē saogalemu ma mafai ai ona e fesootaʻi atu i isi. E pei ona fetalai Iesu, “o le tele o mea i le loto e tautala mai ai le gutu.”—Mataio 12:34.

Fai mai se faamatalaga a Pale, lea na taʻua i le amataga: “O le tele lava o loʻu faamasani atu i tagata, o le atili faigofie foʻi lea mo aʻu ona talanoa atu i ai.” I se isi faaupuga, o le tele lava o lou taumafai e faamasani solo i tagata, o le atili faigofie foʻi lena mo oe. Ma a o amata ona e faia ni uō fou ma e lagona le talisapaia o oe e isi, e mautinoa o le a e lagona ai le matuā aogā o au taumafaiga sa fai!

[Faaopoopoga i lalo]

[Ata i le itulau 13]

Ia e taulamua e fai sau tala pe a fai ni talanoaga!